1. Có cần tiêm vắc xin thủy đậu cho người trưởng thành không?
Thủy đậu là một bệnh truyền nhiễm có thể lan truyền nhanh chóng từ người nhiễm bệnh sang người không có miễn dịch thông qua tiếp xúc với dịch cơ thể. Sau khi nhiễm virus thủy đậu, bệnh sẽ ủ và phát triển trong khoảng thời gian từ 1 đến 3 tuần.
Các triệu chứng điển hình của bệnh thủy đậu ở người mắc có thể bao gồm:
-
Dấu hiệu ban đầu của bệnh là những đốm đỏ nhỏ xuất hiện trên khuôn mặt và ngực, sau đó lan rộng khắp cơ thể. Những nốt phát ban sau đó biến thành mụn nước ngứa, sau đó vỡ ra tạo thành vết loét và hình thành vảy.
-
Cơ thể có các triệu chứng giống như cúm: mất hứng thú với đồ ăn, cảm thấy mệt mỏi, đau đầu, đau nhức toàn thân,...
Bệnh thủy đậu ở người trưởng thành không phải là bệnh không đáng lo ngại, nhưng nếu không chú ý và điều trị kịp thời, có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng như:
-
Nhiễm trùng máu hoặc nhiễm khuẩn huyết.
-
Nhiễm khuẩn trên da, xương, hoặc mô mềm.
-
Viêm não, viêm phổi.
Nếu không can thiệp kịp thời, biến chứng này có thể gây tử vong cho người bệnh.
Bệnh thủy đậu ở phụ nữ mang thai có thể gây ra những nguy hiểm nghiêm trọng
Đặc biệt đối với phụ nữ đang mang thai, nếu mắc phải bệnh thủy đậu trong thời kỳ thai nghén, cả mẹ và thai nhi đều đối diện với nguy cơ biến chứng nghiêm trọng như:
-
Viêm phổi.
-
Thủy tinh bẩm sinh hoặc tứ chi.
-
Nhiễm trùng đe dọa tính mạng.
-
Thai non hoặc nhẹ cân khi sinh.
Không chỉ đối với phụ nữ mang thai, bệnh thủy đậu cũng trở nên nguy hiểm hơn nếu người bệnh đang gặp vấn đề về miễn dịch, mắc HIV/AIDS, hoặc có các bệnh mãn tính,...
Ngoài ra, đối với người lớn, mắc bệnh thủy đậu và quá trình điều trị đòi hỏi sự kiên nhẫn, sử dụng thuốc có thể ảnh hưởng lớn đến cuộc sống và sinh hoạt. Do đó, việc phòng tránh thủy đậu là lựa chọn hàng đầu để ngăn ngừa bệnh và những biến chứng nguy hiểm.
Cho đến thời điểm này, biện pháp phòng ngừa thủy đậu hiệu quả và an toàn nhất là vắc xin phòng thủy đậu.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã khuyến khích việc tiêm vắc xin để ngăn ngừa căn bệnh một cách hiệu quả.
Hơn 90% người được tiêm vắc xin phòng thủy đậu sẽ không bao giờ mắc phải căn bệnh này trong cả đời. Một số nhỏ (khoảng 5 - 10%) người tiêm phòng vẫn có thể mắc phải thủy đậu nhưng thường là dạng nhẹ, không gây ra biến chứng.
Việc tiêm vắc xin phòng thủy đậu có thể giảm nguy cơ mắc bệnh đến 90%
Vì vậy, người trưởng thành, đặc biệt là phụ nữ sắp mang thai, những nhóm người dễ bị nhiễm virus thủy đậu như: nhân viên y tế, những người chưa từng mắc bệnh, những người sống trong các khu vực có dịch bệnh thủy đậu nên được tiêm phòng vắc xin phòng thủy đậu.
2. Khi nào là thời điểm phù hợp để tiêm phòng vắc xin thủy đậu cho người trưởng thành?
Những người đã từng mắc bệnh thủy đậu sẽ phát triển miễn dịch với virus gây bệnh này. Do đó, nếu bạn đã từng mắc thủy đậu khi còn nhỏ thì có khả năng cao sẽ không mắc lại khi trưởng thành.
Tuy nhiên, những người đã phát triển miễn dịch với virus thủy đậu vẫn có thể mắc bệnh lần thứ hai nếu hệ miễn dịch của họ yếu, đặc biệt là trong mùa dịch.
Vì vậy, người lớn được khuyến nghị nên tiêm phòng vắc xin phòng thủy đậu trước khi mùa dịch bắt đầu ít nhất là 1 tháng. Bởi vì vắc xin cần khoảng 1 - 2 tuần để phát triển miễn dịch trước khi có thể bảo vệ cơ thể chống lại virus thủy đậu.
Tại Việt Nam, dịch thủy đậu thường bắt đầu vào tháng 1, đạt đỉnh vào khoảng tháng 3 và kết thúc vào tháng 5. Bên cạnh mùa dịch, người lớn vẫn có thể mắc phải thủy đậu bất kỳ thời điểm nào trong năm, khi tiếp xúc với tác nhân gây bệnh và miễn dịch cơ thể không đủ để đối phó với bệnh.
Theo số liệu từ Bộ Y tế, trong năm 2017, tháng 3 là tháng có số ca mắc thủy đậu cao nhất, ghi nhận khoảng 8000 trường hợp. Trong các tháng còn lại của năm, trung bình có dưới 3000 ca mắc bệnh.
Mùa dịch thủy đậu ở Việt Nam thường cao điểm vào tháng 3
Không nên chờ đến mùa dịch mới để tiêm phòng vắc xin, bởi không chỉ có nguy cơ mắc bệnh khi chưa được tiêm phòng mà còn dẫn đến tình trạng thiếu hụt vắc xin. Việc tiêm phòng vắc xin trước hoặc sau mùa dịch sẽ giúp cơ thể sẵn sàng với kháng thể, đồng thời giảm áp lực cho các trung tâm tiêm chủng.
Đối với phụ nữ trong độ tuổi sinh sản và có ý định mang thai, việc tiêm phòng vắc xin thủy đậu và hoàn tất lịch tiêm trước khi mang thai ít nhất 3 tháng là rất quan trọng. Một loạt tiêm vắc xin thủy đậu cho người lớn bao gồm 2 mũi, mỗi mũi cách nhau ít nhất 4 năm, vì vậy hãy tự tiêm phòng nếu bạn đang dự định mang thai hoặc sắp đến vùng dịch.
Trẻ em từ 13 tuổi trở lên cũng nên tuân thủ lịch tiêm phòng vắc xin thủy đậu với 2 mũi tiêm giống như người lớn.
3. Vắc xin thủy đậu cho người lớn bảo vệ hiệu quả trong bao lâu?
Sau khi tiêm vắc xin thủy đậu, hệ miễn dịch sẽ đáp ứng hoàn toàn và đạt hiệu quả phòng bệnh cao nhất sau 1 - 2 tuần. Hiệu quả bảo vệ của vắc xin kéo dài khoảng 15 năm. Sau thời gian này, miễn dịch chống lại bệnh thủy đậu có thể giảm dần, tùy thuộc vào cơ địa của từng người.
Vắc xin phòng thủy đậu đảm bảo hiệu quả trong khoảng 15 năm
Vì vậy, người lớn sau khi qua thời gian miễn dịch từ vắc xin có thể cần tiêm lại để đảm bảo hiệu quả phòng ngừa tốt hơn. Đối với những người mắc bệnh, có hệ miễn dịch kém hoặc tiếp xúc thường xuyên với người mắc bệnh, nguy cơ mắc thủy đậu cao, có thể cần tiêm lại sớm hơn.
Dưới đây là một số thông tin về tiêm phòng vắc xin phòng thủy đậu cho người lớn, hy vọng sẽ cung cấp thêm kiến thức hữu ích để bảo vệ sức khỏe cho bạn và gia đình. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, hãy liên hệ với Mytour để được tư vấn và hỗ trợ từ các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực y tế.