Công nghệ blockchain đã phát triển vượt bậc kể từ những ngày đầu. Nền tảng blockchain không chỉ hữu ích trong tiền điện tử mà còn mở ra nhiều ứng dụng và trường hợp sử dụng khác.
Ví dụ, Ethereum là nền tảng cho sự sáng tạo và đổi mới. Stellar đã tạo ra một mạng lưới toàn cầu cho phép các hệ thống tài chính hoạt động đồng bộ, thuận lợi cho việc chuyển giao giá trị toàn cầu.
Như bạn có thể thấy, công nghệ blockchain mở ra nhiều cơ hội cho một thế giới kết nối và đồng bộ hơn.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá chi tiết về Neo, một mạng lưới blockchain với mục tiêu đầy tham vọng xây dựng nền kinh tế thông minh toàn cầu.
NEO là gì?
NEO là một dự án blockchain với mục tiêu xây dựng nền kinh tế thông minh dựa trên ba yếu tố chính: tài sản số, danh tính số và hợp đồng thông minh. NEO không chỉ là một bước đột phá trong việc xây dựng nền kinh tế kỹ thuật số mà còn áp dụng kiến trúc mạng phân tán (Distributed Network Architecture). Khác với Ethereum, NEO không tạo ra một loại tiền tệ mới mà tập trung vào việc phát triển nền tảng cho các ứng dụng (dapps). Tuy nhiên, NEO được thiết kế với tầm nhìn rộng lớn hơn, nhằm kết nối và quản lý tất cả các loại blockchain phục vụ cho doanh nghiệp trong tương lai.
NEO, được thành lập vào năm 2014 với tên gọi Antshares, đã công bố mã nguồn mở trên GitHub từ tháng 6/2015. Đến ngày 22/06/2017, Antshares chính thức đổi tên thành NEO, từ tiếng Hy Lạp có nghĩa là hiện đại và tiên tiến. Tên gọi này còn gợi nhớ đến nhân vật Neo trong bộ phim Ma trận, người đã thay đổi cả thế giới.
Antshares, nay là NEO, nhận được sự hỗ trợ ngầm từ chính phủ Trung Quốc. Dù chính phủ Trung Quốc đã từ chối công nhận Bitcoin là tiền tệ hợp pháp từ năm 2013, họ không thể hoàn toàn xóa bỏ thị trường crypto. Thay vào đó, họ khuyến khích phát triển một loại tiền điện tử quốc gia để dễ dàng quản lý. Nói cách khác, Antshares – NEO đại diện cho giấc mơ công nghệ của Trung Quốc, đặc biệt trong lĩnh vực crypto.
Tài sản số
Tài sản số là các tài sản được mã hóa dưới dạng dữ liệu điện tử. Công nghệ blockchain giúp số hóa tài sản này đảm bảo tính phi tập trung, minh bạch, và dễ dàng theo dõi, đồng thời loại bỏ sự cần thiết của các trung gian. Trên nền tảng NEO, người dùng có thể đăng ký, giao dịch và quản lý nhiều loại tài sản khác nhau. Mối liên hệ giữa tài sản số và tài sản thực được củng cố bởi danh tính số, với các tài sản số được bảo vệ hợp pháp khi đăng ký với danh tính số hợp lệ.
Danh tính số
Danh tính số là thông tin điện tử dùng để nhận diện cá nhân, tổ chức hoặc các thực thể khác. Để có hiệu lực trên blockchain, danh tính số phải được xác thực hợp pháp. Tiêu chuẩn danh tính số phổ biến nhất hiện nay là X.509. NEO áp dụng một cơ chế kết hợp (X.509 + web of trust), bao gồm nhận diện khuôn mặt, vân tay, giọng nói, SMS và các phương thức xác minh nhiều lớp khác.
Hợp đồng thông minh
Hợp đồng thông minh là các chương trình được tự động thực thi trong môi trường blockchain. Blockchain hỗ trợ hợp đồng thông minh có khả năng thực hiện các loại hợp đồng, mệnh lệnh và chỉ thị tự động mà không cần can thiệp từ bên ngoài.
Hệ thống hợp đồng thông minh 2.0 – NeoContract là một đặc điểm nổi bật, giúp đồng bộ hóa hệ sinh thái phát triển của các lập trình viên. Các nhà phát triển không cần phải làm quen với ngôn ngữ lập trình mới mà có thể sử dụng C#, Java, hoặc bất kỳ ngôn ngữ phổ biến nào để viết, sửa lỗi, và biên soạn hợp đồng thông minh trong môi trường quen thuộc. NeoVM của NEO nổi bật với độ tin cậy cao, tính nhất quán và khả năng mở rộng linh hoạt, giúp hàng triệu lập trình viên trên toàn cầu dễ dàng tiếp cận và phát triển hợp đồng thông minh.
Ứng dụng và hệ sinh thái
Hệ sinh thái là trung tâm của mọi hoạt động. Để đạt được mục tiêu về nền kinh tế thông minh, NEO tập trung vào việc phát triển hệ sinh thái, cung cấp công cụ tốt nhất, cập nhật tài liệu, tổ chức đào tạo và hỗ trợ tài chính. Các lĩnh vực được chú trọng bao gồm:
- Phần mềm cho node mạng: bao gồm phiên bản đầy đủ cho máy tính (như ví NEON), phiên bản nhẹ, ví web, và ví di động cho Android, iOS…
- Blockchain explorer: công cụ theo dõi chi tiết mọi giao dịch.
- SDK – bộ công cụ phát triển phần mềm: hỗ trợ ngôn ngữ Java/Kotlin, .NET C#/VB, JavaScript/TypeScript, Python, Go.
- Bộ biên soạn hợp đồng thông minh và plugin IDE: tương thích với hầu hết các ngôn ngữ lập trình phổ biến.
- Ứng dụng phi tập trung: bao gồm các giải pháp như gây quỹ thông minh, hợp đồng thông minh hỗ trợ AI, phát hành token tự động, sàn giao dịch phi tập trung, và các thị trường khác như trao đổi dữ liệu, dự đoán, quảng cáo, giao dịch NEO, GAS (Adex, Red Pulse, Neo Trade, Krypton, Zeepin, Qlink, Blockauth, Neo Fund…)
Mô hình quản trị của NEO
Mô hình kinh tế
NEO phát hành hai loại token: NEO (NEO) và NeoGas (GAS), mỗi loại có tổng nguồn cung tối đa là 100 triệu.
Token NEO mang ý nghĩa quyền quản lý hệ thống, cho phép biểu quyết kiểm toán và điều chỉnh các thông số mạng lưới. Đơn vị nhỏ nhất của NEO là 1 và không thể chia nhỏ hơn.
Token GAS hoạt động như nhiên liệu cho mạng lưới, kiểm soát tài nguyên và chi phí vận hành. Nó chi trả cho việc duy trì token và hợp đồng thông minh, đồng thời khuyến khích người dùng và ngăn ngừa lạm dụng nguồn lực. Đơn vị nhỏ nhất của GAS là 0.00000001.
Trong khối đầu tiên của mạng lưới, 100 triệu NEO đã được phát hành, trong khi GAS vẫn chưa có. 100 triệu GAS sẽ được phát hành trong 22 năm qua một thuật toán phân bổ đến các địa chỉ nắm giữ NEO. Nếu NEO được chuyển sang địa chỉ mới, GAS sẽ được phân bổ tương ứng theo địa chỉ mới đó.
Hệ thống sẽ thiết lập ngưỡng giới hạn bằng cách biểu quyết miễn phí GAS cho một số giao dịch khi thực hiện hợp đồng thông minh nhằm cải thiện trải nghiệm người dùng. Nếu xuất hiện quá nhiều giao dịch spam, NeoID sẽ được sử dụng để xét duyệt tiêu chuẩn ưu tiên. Các giao dịch và hợp đồng thông minh không đạt yêu cầu danh tính có thể được ưu tiên bằng cách tăng phí GAS.
Nói đơn giản, NEO giống như cổ phiếu: sở hữu NEO đồng nghĩa bạn là cổ đông của dự án. GAS giống như cổ tức sẽ được trả định kỳ cho các cổ đông, với số lượng GAS phân bổ tương ứng với số NEO bạn nắm giữ.
Cơ chế phân phối
Token NEO: 100 triệu token được chia làm hai phần bằng nhau. 50 triệu token đầu tiên đã được phân phối cho các cá nhân và tổ chức hỗ trợ trong quá trình gây quỹ cộng đồng. 50 triệu token còn lại được quản lý bởi Hội đồng NEO để phục vụ cho phát triển lâu dài của dự án, bao gồm triển khai, vận hành, duy trì và xây dựng hệ sinh thái. Số token này bị khóa trong một năm đến ngày 16/10/2017 và không được đưa lên sàn giao dịch, chỉ dùng để hỗ trợ dự án. Kế hoạch phân phối như sau:
- 10 triệu token: dùng để khuyến khích các lập trình viên và thành viên của Hội đồng NEO
- 10 triệu token: dùng để khuyến khích các lập trình viên trong hệ sinh thái NEO
- 15 triệu token: đầu tư vào các dự án blockchain do Hội đồng NEO sở hữu
- 15 triệu token: dự trữ cho các tình huống phát sinh
- Nguyên tắc: lượng sử dụng hàng năm không vượt quá 15 triệu token
Đồng GAS: GAS được phát hành dần theo mỗi block mới từ nguồn phát hành ban đầu là 0. Với tần suất tạo block tăng dần, tổng số 100 triệu GAS sẽ được phát hành trong vòng 22 năm. Khoảng thời gian giữa các block là từ 15-20 giây, và mỗi năm có thêm 2 triệu block. Trong năm đầu tiên, mỗi block tạo ra 8 GAS, sau đó số lượng giảm 1 GAS mỗi năm. Khi đạt đủ 100 triệu GAS sau 22 năm, việc phát hành sẽ kết thúc. Tỉ lệ phát hành GAS sẽ là 16% trong năm đầu tiên, 52% sau 4 năm, và 80% sau 12 năm.
Cơ chế quản trị
Quản trị trên chuỗi (on-chain): Các chủ sở hữu NEO đóng vai trò như cổ đông quản lý mạng lưới qua biểu quyết và sử dụng GAS sinh ra để thực hiện các chức năng của mạng. Đồng NEO có thể được giao dịch tự do.
Quản trị ngoại vi (off-chain): Hội đồng NEO, bao gồm các sáng lập viên, ban quản lý, ban kỹ thuật và thư ký, có trách nhiệm thiết lập chiến lược, chỉ định kỹ thuật và triển khai dự án. Họ cũng có nhiệm vụ quảng bá và phát triển hệ sinh thái NEO, phù hợp với mục tiêu cốt lõi của dự án.
Các công nghệ của NEO
Cơ chế đồng thuận dBFT
dBFT (Delegated Byzantine Fault Tolerant) là cơ chế đồng thuận cho phép tham gia rộng rãi thông qua việc bỏ phiếu tín nhiệm. Các chủ sở hữu NEO có quyền bầu chọn đại cử tri, nhóm đại cử tri này sẽ đạt được sự đồng thuận và tạo ra các block mới qua thuật toán BFT. Quá trình bỏ phiếu diễn ra liên tục, không bị giới hạn bởi thời gian cố định.
dBFT nổi bật với tính bảo mật và hiệu quả, ngăn chặn các sự cố phức tạp và tương thích với nhiều môi trường mạng. dBFT đảm bảo rằng khi một block được xác minh, nó không thể bị thay đổi, và các giao dịch không thể bị đảo ngược hay hủy bỏ.
Với cơ chế dBFT của NEO, mỗi block mới chỉ mất 15-20 giây để được tạo ra, đạt hiệu suất lên đến khoảng 1000 giao dịch mỗi giây. Với các tối ưu hóa bổ sung, hệ thống có thể xử lý tới 10.000 giao dịch mỗi giây, đáp ứng nhu cầu của các ứng dụng thương mại quy mô lớn.
Cơ chế dBFT kết hợp với công nghệ danh tính số, cho phép các đại cử tri sử dụng tên thật của cá nhân hoặc tổ chức. Điều này tạo điều kiện cho việc đóng băng, thu hồi, thừa kế và chuyển nhượng quyền sở hữu thông qua các quyết định pháp lý. NEO sẽ hỗ trợ các hoạt động này khi cần thiết, làm đơn giản hóa việc đăng ký tài sản tài chính trên mạng lưới.
Hợp đồng thông minh NeoContract gồm 3 thành phần chính
NeoVM (Universal Block Chain Virtual Machine): NeoVM là một máy ảo đa chức năng nhẹ, có kiến trúc tương tự như JVM và .NET Runtime. Nó hoạt động giống như một vi xử lý ảo, liên tục đọc và thực thi các lệnh trong hợp đồng thông minh, kiểm soát quy trình dựa trên các lệnh và logic. Với khả năng mở rộng, NeoVM nâng cao hiệu quả thực thi.
InteropService – Dịch vụ trao đổi thông tin: Dịch vụ này cho phép tải sổ cái blockchain, quản lý tài sản số, danh tính số, kho dữ liệu và các dịch vụ nền tảng. Giống như các máy ảo, nó cung cấp các dịch vụ này cho hợp đồng thông minh, giúp NeoVM kết nối với tất cả các blockchain và hệ thống phi-blockchain, mở rộng khả năng của hợp đồng thông minh.
DevPack – Bộ công cụ phát triển và plugin IDE: DevPack bao gồm ngôn ngữ lập trình nâng cao và các plugin cho IDE. Với sự tương đồng về kiến trúc giữa NeoVM và JVM/.NET Runtime, các lập trình viên có thể dễ dàng tiếp cận mà không cần học ngôn ngữ mới. Điều này giúp xây dựng cộng đồng xung quanh NeoContract dễ dàng hơn.
Hoán đổi liên chuỗi NeoX
NeoX là giao thức cho phép hoán đổi tài sản giữa các blockchain khác nhau. NeoX bao gồm hai phần chính: giao thức trao đổi tài sản liên chuỗi và giao thức phân tán giao dịch liên chuỗi.
Hợp đồng trao đổi tài sản liên chuỗi: NeoX mở rộng trên giao thức hoán đổi nguyên tử lưỡng cực, cho phép trao đổi tài sản giữa nhiều chuỗi khác nhau. Để đảm bảo mọi bước của giao dịch đều thành công hoặc thất bại đồng bộ, cần tạo tài khoản hợp đồng cho từng bên tham gia thông qua NeoContract. Nếu blockchain khác không hỗ trợ NeoContract, nó có thể tương thích với NeoX nếu cung cấp chức năng hợp đồng thông minh cơ bản.
Giao thức phân tán giao dịch liên chuỗi: Các bước của một giao dịch được phân bổ qua nhiều blockchain khác nhau, đảm bảo tính toàn vẹn của giao dịch toàn diện. Đây là phần mở rộng của giao thức trao đổi tài sản liên chuỗi, giúp hợp đồng thông minh có thể thực hiện nhiều phần cùng lúc trên các blockchain khác nhau, mở ra khả năng hợp tác liên chuỗi. NEO đang nghiên cứu việc áp dụng hợp đồng thông minh liên chuỗi.
Giao thức lưu trữ dữ liệu phân tán NeoFS
NeoFS sử dụng công nghệ “Distributed Hash Table” để quản lý dữ liệu. Thay vì sử dụng đường dẫn file (uri), NeoFS xác định dữ liệu qua nội dung của file (hash). Các file lớn được chia nhỏ thành các khối cố định và phân tán lưu trữ trên nhiều nút mạng khác nhau.
Vấn đề chính của hệ thống này là tìm sự cân bằng giữa độ dư thừa và độ tin cậy. NeoFS giải quyết điều này bằng cách khuyến khích sử dụng token và thiết lập các nút mạng chủ chốt (xương sống). Người dùng có thể tùy chọn mức độ tin cậy cho file. Các file yêu cầu độ tin cậy thấp có thể được lưu trữ và truy cập miễn phí hoặc với phí rất thấp, trong khi dịch vụ cho các file yêu cầu độ tin cậy cao sẽ được cung cấp bởi các nút xương sống.
NeoFS là một dịch vụ của InteropService trong hệ thống NeoContract, cho phép lưu trữ file lớn trên blockchain và quản lý quyền truy cập. Nó cũng có thể kết hợp với danh tính số, giúp ấn định, gửi và thu hồi chứng chỉ mà không cần máy chủ trung tâm. Trong tương lai, NeoFS có thể lưu trữ các khối dữ liệu cũ, giải phóng không gian cho các nút mạng chính đồng thời đảm bảo tính toàn vẹn của dữ liệu cũ.
Cơ chế mã hóa chống máy tính lượng tử NeoQS
Máy tính lượng tử đang tạo ra thách thức lớn cho cơ chế mã hóa RSA và ECC. Chúng có khả năng giải quyết nhanh các vấn đề phân rã và logarit rời rạc mà RSA và ECC dựa vào. NeoQS (quantum safe) là cơ chế mã hóa dựa trên lưới, hiện tại máy tính lượng tử chưa đủ mạnh để giải quyết nhanh “vấn đề vector ngắn nhất” (SVP) và “vấn đề vector gần nhất” (CVP), đây là các thuật toán được coi là an toàn nhất chống lại máy tính lượng tử.
Tóm lại: NEO là một mạng lưới phân quyền tích hợp tài sản số, danh tính số và hợp đồng thông minh. Hệ thống của NEO sử dụng các công nghệ như dBFT, NeoX, NeoFS, NeoQS và nhiều công nghệ khác để xây dựng cơ sở hạ tầng cho nền kinh tế thông minh tương lai.
Nhà phát triển đứng sau NEO
Nếu bạn là người hâm mộ NEO, bạn chắc chắn nên biết đến Onchain DNA – công ty đứng sau dự án này. Onchain, một công ty nghiên cứu và phát triển công nghệ blockchain có trụ sở tại Thượng Hải, đã bắt đầu phát triển Antshares từ tháng 3/2014. Hai nhà sáng lập là CEO Da HongFei và CTO Erik Zhang. Antshares, mạng lưới blockchain công khai đầu tiên của Trung Quốc, khác biệt với các start-up non trẻ bằng cách dành 22 tháng để phát triển trước khi ra mắt dịch vụ đầu tiên. Đến tháng 8/2016, họ đã công bố bản whitepaper về giao thức đồng thuận độc nhất vô nhị của Trung Quốc – giao thức dBFT (delegated Byzantine Fault Tolerance).
Vào năm 2016, bên cạnh việc phát triển Antshares, Onchain cũng tham gia dự án blockchain do Linux Foundation khởi xướng mang tên Hyperledger. Tại đây, HongFei và Zhang đã tiếp cận với Fabric, một nền tảng hỗ trợ giải pháp phân quyền, giúp họ phát triển DNA (distributed network architecture).
Tháng 6/2016, Onchain hợp tác với Microsoft Trung Quốc để thành lập Legacy Chain, nhằm giải quyết những vấn đề pháp lý của các ứng dụng kỹ thuật số. Họ cũng tích hợp công nghệ nhận diện khuôn mặt và giọng nói của Microsoft để cải cách hệ thống pháp lý.
Cùng thời điểm đó, Onchain hợp tác với FaDaDa, một nền tảng hợp đồng điện tử đã triển khai hơn 27 triệu bản, để cung cấp cơ sở dữ liệu an toàn với DNA. Onchain cũng được xếp hạng trong top 50 công ty Fintech của Trung Quốc theo KPMG và thiết lập quan hệ với Bộ trưởng Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản.
Cuối năm 2016, Onchain hợp tác với Alibaba để cung cấp dịch vụ xác thực email cho Ali Cloud qua Legal Chain, sử dụng công nghệ blockchain để tạo bằng chứng tồn tại cho kho chứa email ở cấp doanh nghiệp.
Năm 2017, Onchain thiết lập quan hệ hợp tác chiến lược với e-King Technology, một chi nhánh của Fortune – HNA Group, nhằm khám phá ứng dụng của công nghệ DNA cho doanh nghiệp tư nhân.
Chính quyền tỉnh Quý Châu, dẫn đầu cả nước trong lĩnh vực “dữ liệu lớn” (big data), hiện hợp tác với Onchain để phát triển chuỗi định danh, hiện thực hóa ý tưởng về danh tính số. Quý Châu trở thành tỉnh đầu tiên cam kết xây dựng hệ thống blockchain phục vụ các dịch vụ công cộng.
Onchain đã cung cấp proof-of-concept cho China Clear, một trung tâm bảo mật tập trung tương tự DTCC của Mỹ, nhằm hỗ trợ gây quỹ cộng đồng. China Clear đóng vai trò bên thứ ba trong các giao dịch chứng khoán giữa người bán và người mua.
Fosun Group, tập đoàn tư nhân lớn nhất Trung Quốc, đã đầu tư vào Onchain để triển khai công nghệ DNA cho toàn bộ doanh nghiệp của mình. Hiện tại, Fosun chi nhánh Quốc tế có vốn hóa 103 tỷ USD trên Sàn giao dịch chứng khoán Hong Kong.
So sánh NEO và Ethereum
Chủ đề này không phải là mới, nhưng luôn thu hút sự chú ý. Ethereum và NEO là hai nền tảng với mục tiêu và tham vọng tương tự trong thế giới tiền mã hóa và ứng dụng công nghệ blockchain. Cả hai đều hướng tới việc tạo ra nền tảng cho ứng dụng phân quyền (dapps), ICO (phát hành đồng coin lần đầu) và hợp đồng thông minh.
Ethereum cung cấp nền tảng phát triển ứng dụng phân quyền nhằm xây dựng “Internet 3.0” – một mạng lưới toàn cầu dễ tiếp cận, rẻ hơn, tự do hơn và đáng tin cậy hơn. Hiện tại, Ethereum đang dẫn đầu trong thị trường dApps. Lộ trình của Ethereum với nhiều cải tiến liên tục giúp người dùng và nhà phát triển có nhiều tùy chọn và quyền kiểm soát hơn đối với ứng dụng của họ.
NEO là dự án blockchain với mục tiêu xây dựng nền kinh tế thông minh thông qua việc số hóa tài sản, danh tính và quản lý tự động bằng hợp đồng thông minh. Quá trình quản lý của NEO dựa trên cấu trúc mạng phân tán (DNA). NEO không chỉ thay đổi tên từ Antshares mà còn chú trọng vào việc đổi mới chiến lược marketing từ trong nước sang quốc tế, và đã đạt được thành công nhanh chóng.
Tóm tắt: Ethereum được phát triển để đáp ứng các nhu cầu mới và đã tạo được vị thế vững chắc. Ngược lại, NEO xây dựng nền tảng cho nhu cầu tương lai, học hỏi từ Ethereum và thực hiện một cách có tổ chức hơn. Để tìm hiểu chi tiết về các khía cạnh cụ thể, mời bạn tiếp tục đọc.
Về các thế lực đứng sau và sự ủng hộ
NEO: Onchain, công ty phát triển dự án, là một trong những công ty blockchain hàng đầu tại Trung Quốc với nhiều đối tác quan trọng và sự tương tác tích cực với chính phủ để giải quyết các vấn đề pháp lý. Hệ thống của Onchain là DNA, và NEO đóng vai trò nền tảng cho hệ thống này. Sự hợp tác chặt chẽ giữa Onchain với chính phủ và doanh nghiệp giúp NEO được chấp nhận và triển khai rộng rãi hơn, đặc biệt tại thị trường Đông Á và Trung Quốc.
Ethereum: Được sáng lập bởi Vitalik Buterin và Jeffrey Wilcke, Ethereum đứng đầu bởi Tổ chức Ethereum và được hỗ trợ bởi Liên minh Doanh nghiệp Ethereum (EEA) với các đối tác lớn như BP, HP, Toyota, MasterCard, Microsoft, Intel... Ethereum đại diện cho sự phát minh từ phương Tây và hiện đang dẫn đầu thị trường.
Cộng đồng nhà phát triển
NEO: City of Zion (CoZ) là cộng đồng mở gồm lập trình viên, phiên dịch viên và nhà thiết kế, đóng góp tích cực vào sự phát triển của NEO. Họ nhận trợ cấp từ NEO để thúc đẩy các dự án và đã có nhiều đóng góp quan trọng như phát triển ví NEON, trình theo dõi block của NEO, biên dịch tài liệu và nền tảng NEX. Gần đây, họ đã nhận giải thưởng $270.000 từ quỹ NEO cho 10 ứng dụng Dapp xuất sắc. Sự hỗ trợ từ một cộng đồng mạnh như CoZ là điểm mạnh lớn của NEO.
Ethereum: hiện tại chưa có cộng đồng tương đương như NEO để so sánh.
Ứng dụng dApps và ICOs
NEO: hiện tại chỉ có một ICO là Red Pulse – RPX, cùng ứng dụng Adex với token ADX. Tuy nhiên, nhiều kế hoạch mới đã được công bố trên website và đây chỉ mới là bước khởi đầu cho NEO.
Ethereum: đang dẫn đầu trong lĩnh vực này, là nền tảng ưu tiên hàng đầu cho các ICO và dApp hiện tại.
Tốc độ giao dịch
NEO có khả năng thực hiện giao dịch nhanh hơn nhiều so với Ethereum nhờ vào cơ chế đồng thuận của mình. Theo lý thuyết, NEO có thể xử lý đến 10.000 giao dịch mỗi giây, trong khi Ethereum chỉ đạt khoảng 30 giao dịch. Trong thực tế, NEO có thể đạt 1.000 giao dịch mỗi giây, còn Ethereum chỉ khoảng 15. Khi các giao thức được nâng cấp, NEO có thể đạt tốc độ lý thuyết, đây là một lợi thế lớn so với Ethereum. Tốc độ giao dịch của NEO phù hợp với nhu cầu của nền kinh tế thông minh mà họ hướng đến, điều mà Ethereum khó đạt được. Để cải thiện tốc độ, Vitalik Buterin đã đề xuất các giải pháp như mạng Raiden, nhằm nâng cao hiệu suất của Ethereum.
Tóm lại: NEO hiện thực hiện được 1.000 giao dịch mỗi giây và có khả năng tăng lên 10.000 giao dịch, trong khi Ethereum đạt khoảng 15 giao dịch mỗi giây với lý thuyết lên tới 30. Ethereum đang có kế hoạch nâng cấp để cải thiện tốc độ giao dịch.
Fork (phân tách) và mở rộng
Ethereum thực hiện các đợt fork để nâng cấp phần mềm, tương tự như Bitcoin. Fork không phải lúc nào cũng xấu, nhưng đôi khi lại dẫn đến kết quả không mong muốn. Ví dụ, sự kiện DAO của Ethereum, khi 60 triệu USD bị đánh cắp từ hợp đồng thông minh, Ethereum đã fork để hoàn trả tiền cho chủ sở hữu. Quyết định này tuy có lợi nhưng đã làm cộng đồng chia rẽ, dẫn đến sự ra đời và tồn tại song song của Ethereum Classic và Ethereum.
Fork xảy ra khi không đạt được sự đồng thuận trong mạng lưới. Ethereum có thể fork khi gặp sự cố, trong khi NEO đã có biện pháp phòng ngừa. Cơ chế của NEO yêu cầu 66% các book-keeper đồng ý thì block mới được ghi vào chuỗi. Điều này đảm bảo tính nhất quán và sự đồng thuận, điều rất quan trọng cho nền kinh tế thông minh mà NEO hướng tới. Các hệ thống tài chính và thị trường phức tạp cần một nền tảng vững chắc, không bị phân tách hay gặp sự cố ngoài dự kiến như fork.
Tóm lại: Ethereum có thể fork, còn NEO thì không, điều này rất quan trọng cho việc áp dụng và mở rộng NEO trong nền kinh tế.
Loại Token phát hành
NEO phát hành hai loại token: NEO và GAS, đây là một điểm khác biệt lớn so với Ethereum, nơi chỉ có một loại token duy nhất là Ether. Ether dùng để thanh toán chi phí triển khai hợp đồng và giao dịch.
NEO phân chia thành hai loại token riêng biệt: NEO là cổ phần của mạng lưới, còn GAS là cổ tức phân phối cho chủ sở hữu NEO. GAS cũng là nhiên liệu vận hành hệ thống, các book-keeper có quyền điều chỉnh mức phí GAS cho các hợp đồng và giao dịch. Khi hai loại token tách biệt, các book-keeper có động lực giảm phí, vì phí cao sẽ chỉ mang lợi nhuận cho họ và làm giảm số lượng người dùng cũng như lượng GAS thu được để phân chia. Do đó, các chủ sở hữu NEO sẽ ủng hộ các book-keeper có mức phí thấp nhất.
Phí giao dịch thấp dẫn đến số lượng người dùng tăng, nhiều tài sản được đăng ký, từ đó tạo ra nhiều GAS cho các chủ sở hữu NEO (Malcolm Lerider).
Các book-keeper khai thác mạng lưới để kiếm lợi nhuận từ việc stake NEO. Đây là động lực thúc đẩy họ bảo vệ mạng lưới. Ethereum có kế hoạch chuyển sang POS trong tương lai, nhưng cơ chế và tỷ lệ thưởng cho thành viên vẫn chưa rõ ràng. Có vẻ như chỉ những người sở hữu nhiều ETH mới nhận được phần thưởng.
NEO cho phép thành viên nhận thưởng một cách thụ động mà không cần phải tiêu tốn điện năng hay duy trì ví hoạt động liên tục. Các book-keeper sẽ xử lý tất cả các công việc này, và bạn chỉ việc nhận phần thưởng của mình. Điều này giảm bớt nhu cầu tính toán phức tạp và giảm băng thông cần thiết trên hệ thống.
Tóm lại: Ethereum chỉ có một loại token là ETH. Trong khi đó, NEO phân tách thành hai loại token riêng biệt: NEO và GAS. Đây là một lợi thế lớn khi sử dụng giao thức POS và có hệ thống quản trị tiên tiến.
Ngôn ngữ lập trình của hợp đồng thông minh
Điểm khác biệt lớn nhất giữa hai loại hợp đồng thông minh của Ethereum và NEO là ngôn ngữ lập trình. Ethereum yêu cầu sử dụng ngôn ngữ riêng biệt – “solidity”, trong khi NEO hỗ trợ nhiều ngôn ngữ phổ thông như C#, Java và sẽ mở rộng thêm trong tương lai.
Việc tạo ra ngôn ngữ lập trình riêng cho nền tảng như Ethereum có lợi thế công nghệ nhất định. Tuy nhiên, việc NEO hỗ trợ đa dạng ngôn ngữ phổ thông mang lại lợi thế lớn về khả năng tiếp cận. Các lập trình viên làm việc với Ethereum phải học ngôn ngữ solidity, trong khi NEO cho phép sử dụng nhiều ngôn ngữ phổ biến hơn. Điều này cũng giúp các nền tảng doanh nghiệp hiện có dễ dàng tích hợp với blockchain của NEO hơn.
Cách triển khai hợp đồng thông minh
Hợp đồng thông minh hoạt động trên các máy ảo (Virtual Machine - VM). Máy ảo thực thi hợp đồng thông minh trên máy tính của các thợ đào. Để nâng cao hiệu suất hợp đồng thông minh, cần phải tối ưu máy ảo. NEO tối ưu hóa mã hợp đồng thông minh trước khi triển khai, trong khi Ethereum không làm vậy. Điều này khiến việc triển khai hợp đồng của NEO tốn thêm chút thời gian ban đầu nhưng hiệu quả tổng thể lại vượt trội hơn. Ethereum cũng nhận thức được vấn đề này nhưng chưa có kế hoạch cụ thể. Tóm lại, NEO triển khai hợp đồng thông minh phức tạp hiệu quả hơn so với Ethereum.
Ngoài ra còn một số điểm khác biệt
- NEO có khả năng chống lại các mối đe dọa từ máy tính lượng tử theo lý thuyết, trong khi Ethereum hiện chưa có giải pháp cho vấn đề này. Khi máy tính lượng tử trở nên phát triển, blockchain có thể gặp rủi ro lớn.
- zk-Snarks: là giao thức bảo mật mới của Ethereum, được cải tiến thông qua sự hợp tác với Zcash. Giao thức này giúp bảo vệ dữ liệu và chứng minh quyền sở hữu mà không làm giảm tính bảo mật. NEO không tích hợp tính năng này, nhưng liên kết với Ontology của Onchain có thể cung cấp giải pháp bảo mật cho các doanh nghiệp sử dụng NEO.
Bí quyết thành công của NEO
Theo tác giả, NEO có hai con đường để đạt được thành công lớn:
- Với các lợi thế phân tích được, NEO có khả năng cạnh tranh trực tiếp với Ethereum để trở thành nền tảng hàng đầu cho ICO và công nghệ blockchain.
- NEO không đối đầu với Ethereum mà hướng đến việc trở thành nền tảng ứng dụng (dApps) và cơ sở hạ tầng chủ đạo cho nền kinh tế thông minh ở thị trường phương Đông.
Tổng kết
NEO có thể coi là phiên bản Ethereum với một mục tiêu rõ ràng hơn: xây dựng nền kinh tế thông minh. Trong khi Ethereum chỉ là nền tảng để các dự án tự phát triển và áp dụng công nghệ mới, NEO hướng đến việc tạo dựng một hệ sinh thái đồng nhất với mục tiêu chung. NEO sở hữu nhiều ưu điểm nổi bật so với Ethereum, nhưng Ethereum cũng đang trong quá trình nâng cấp để thu hẹp khoảng cách. Giá trị cốt lõi của NEO nằm ở định hướng rõ ràng nhằm tương thích tốt hơn với mô hình nền kinh tế thông minh hợp pháp. NEO đã và đang thực hiện điều này, và sự quan tâm từ Chính phủ Trung Quốc có thể tăng cường sự thành công của nó.
Mytour