Tư duy mở rộng không chỉ quan trọng trong lĩnh vực kinh doanh. Đó là cách tiếp cận vấn đề một cách sáng tạo và mới mẻ; định nghĩa vấn đề một cách khác biệt; và hiểu rõ vị trí của bản thân trong mọi tình huống cụ thể theo cách mà bạn chưa từng nghĩ tới. Thú vị thay, khi suy nghĩ về các tình huống phức tạp, sự sáng tạo luôn là yếu tố quan trọng.
Chúng ta thường nghe rằng cần 'mở rộng tư duy', nhưng làm thế nào? Làm sao để phát triển khả năng xử lý tình huống theo cách mới mẻ hơn? Làm sao để mở rộng tầm nhìn về vấn đề theo hướng hoàn toàn mới lạ?
Thời điểm lý tưởng để bắt đầu tư duy mở rộng là trước khi chúng ta 'đóng kín' - nghĩa là trước khi đối mặt với một tình huống đặc biệt và bắt đầu ép nó vào một 'khung' quen thuộc mà chúng ta đã biết cách giải quyết.
Dưới đây là 11 phương pháp để nâng cao khả năng tư duy mở rộng của bạn. Thỉnh thoảng, hãy nỗ lực thúc đẩy tư duy của bạn vượt qua những giới hạn thông thường - những kỹ năng bạn phát triển có thể hữu ích khi đối mặt với những tình huống mà 'mọi người đều biết' cách giải quyết.
- Học một ngành học mới.
Tôi đã học được nhiều về cách giảng dạy từ việc tìm hiểu về marketing, như là khi tôi theo học sư phạm - và có thể học được nhiều hơn. Hãy đến thư viện và mượn một cuốn tạp chí kinh doanh khác với lĩnh vực của bạn, hoặc mượn một số cuốn sách và tìm hiểu về phong cách làm việc trong các ngành khác nhau. Bạn có thể nhận ra rằng nhiều vấn đề mà những người ở các ngành khác gặp phải tương tự như vấn đề của bạn, nhưng họ lại phát triển các phương pháp giải quyết khác nhau. Hoặc bạn cũng có thể khám phá ra những mối liên kết mới giữa lĩnh vực của bạn và các ngành khác, những mối liên kết này có thể là cơ sở cho sự hợp tác sáng tạo trong tương lai.
- Tìm hiểu một niềm tin mới.
Tìm hiểu về một tôn giáo khác có thể mở ra cho bạn cái nhìn mới về cách con người xây dựng và hiểu biết về mối quan hệ không chỉ với thần linh mà còn với nhau. Việc hiểu biết về cách hình thành các mối quan hệ có thể giúp bạn hiểu sâu hơn về sự kết nối giữa con người và thế giới xung quanh. Tìm hiểu về một tôn giáo mới cũng có thể giúp bạn phát triển tính linh hoạt trong suy nghĩ - khi bạn nhìn nhận các vấn đề từ nhiều góc độ khác nhau về cách con người hiểu về những bí ẩn tương tự, và thậm chí nhận thức được rằng dù họ có niềm tin nào, họ vẫn sống sót. Khi bạn bắt đầu nhận ra các hạn chế của niềm tin hoặc quan điểm tôn giáo bạn theo đuổi, điều này có thể dẫn đến một phần nhận thức phi tôn giáo trong cuộc sống hàng ngày của bạn.
- Tham gia một khóa học mới.
Bắt đầu một khóa học mới sẽ không chỉ giúp bạn học được nhiều kiến thức mới và con số mới, mà còn giúp bạn mở rộng góc nhìn và hiểu biết về các khía cạnh của cuộc sống hàng ngày, xã hội và tự nhiên. Điều này có thể giúp bạn mở mang góc nhìn và tăng số lượng các giải pháp có thể tưởng tượng ra.
- Đọc một cuốn tiểu thuyết thuộc thể loại mà bạn chưa quen thuộc có thể giúp mở mang tầm nhìn và hiểu biết của bạn về thế giới xung quanh. Cố gắng khám phá thế giới trong những trang sách mới sẽ làm cho bạn hiểu rõ hơn về những khía cạnh của cuộc sống và con người mà bạn chưa từng trải nghiệm.
Đọc sách là một trong những phương tiện kích thích tư duy tuyệt vời trong xã hội hiện nay, nhưng đôi khi nó cũng có thể trở nên nhàm chán. Hãy thử đọc một cuốn sách mà bạn chưa từng đụng vào - nếu bạn thường đọc văn học, hãy thử đọc sách khoa học viễn tưởng; nếu bạn thường đọc tiểu thuyết trinh thám, hãy thử đọc sách tình yêu; và như vậy. Chú ý đến cốt truyện cũng như các vấn đề cụ thể mà tác giả phải giải quyết. Ví dụ, làm cách nào tác giả xử lý các yếu tố phép thuật và lôi kéo bạn vào câu chuyện của họ? Hãy thử áp dụng những vấn đề này vào lĩnh vực của bạn. Ví dụ, làm thế nào bộ phận marketing của bạn có thể vượt qua sự dè dặt của công chúng đối với một sản phẩm mới vô cùng “kỳ diệu”?
- Viết thơ.
Thơ không chỉ là cầu nối giữa lý trí và sáng tạo, mà còn là một cách để thách thức trí óc. Hãy thử viết một bài thơ về một vấn đề bạn đang đối mặt. Bài thơ không cần phải đưa ra một giải pháp - mục đích là kích thích sự sáng tạo của bạn và giúp bạn suy nghĩ ngoài những giới hạn thông thường.
- Vẽ tranh.
Vẽ tranh cũng là một cách để thách thức trí óc và tạo ra sự sáng tạo. Hãy thử vẽ một hình ảnh về vấn đề bạn đang đối mặt, để mở rộng góc nhìn và tìm ra các giải pháp mới.
- Ngược lại điều gì đó.
Hãy đảo một thứ gì đó ngược lại, có thể là bằng cách lật một tờ giấy hoặc tưởng tượng lại một vấn đề, điều này có thể giúp bạn nhìn nhận các khía cạnh mà không dễ dàng nhận thấy nếu không có việc đảo ngược. Não bộ thường có những thói quen tạo ra các con đường suy nghĩ thường che khuất đi các khía cạnh khác, các khía cạnh tinh tế hơn trong công việc; việc thay đổi hướng đi của một sự vật có thể làm nổi bật những khía cạnh khác và khiến chúng trở nên rõ ràng hơn. Ví dụ, bạn có thể tự hỏi rằng một vấn đề sẽ thay đổi như thế nào nếu kết quả bạn cho là không quan trọng nhất lại trở thành quan trọng nhất, và cách bạn giải quyết nó như thế nào.
- Thực hiện việc ngược lại.
Giống như việc đảo ngược một sự vật, việc thực hiện ngược lại phá vỡ quan niệm bình thường của não bộ về sự liên quan nhân quả. Đây là yếu tố quan trọng trong việc lập kế hoạch ngược, ví dụ như khi bạn bắt đầu từ một mục tiêu và suy nghĩ ngược lại về các bước cần thiết để đạt được nó cho đến khi bạn đạt được nó ngày hôm nay.
- Nhận lời khuyên từ một đứa trẻ.
Tôi không hoàn toàn tin vào quan điểm rằng trẻ em mang theo sự sáng tạo bẩm sinh trước khi xã hội “phá hoại” chúng, nhưng tôi hiểu rằng những gì trẻ em nói và nghĩ, với sự thiếu hiểu biết của họ, thường rất hữu ích. Hãy hỏi một đứa trẻ cách họ có thể giải quyết một vấn đề, hoặc nếu xung quanh bạn không có trẻ em, hãy tưởng tượng cách bạn có thể đặt vấn đề sao cho một đứa trẻ có thể hiểu. Nhưng đừng bao giờ làm theo một cách mù quáng chỉ vì một đứa trẻ nói vậy - ý tưởng không phải là làm theo những gì đứa trẻ nói, mà là tạo ra sự mới mẻ trong suy nghĩ của bạn.
- Sự xuất hiện của yếu tố ngẫu nhiên.
Nếu bạn từng thấy đoạn video ghi lại Jackson Pollock khi hội họa, bạn sẽ nhận ra một họa sĩ tài ba có ý thức đưa các yếu tố ngẫu nhiên vào tác phẩm của mình. Pollock đã tập luyện rất nhiều để kiểm soát cọ và mái chèo, để tạo ra những giọt sơn và vết sơn bắn tung tóe trong tác phẩm của mình. Bắt lấy những sai sót và tích hợp chúng vào dự án của bạn, phát triển chiến lược cho phép yếu tố ngẫu nhiên tham gia, làm việc giữa sự hỗn loạn của âm thanh và hình ảnh - tất cả những điều này có thể giúp suy nghĩ của bạn vượt ra khỏi lối tư duy hàng ngày.
- Tắm.
Có một số mối liên kết kỳ lạ giữa việc tắm và sự sáng tạo. Bạn có biết tại sao không? Có lẽ vì tâm trí của bạn đang tập trung vào một việc khác, có lẽ vì bạn không mặc quần áo, có lẽ vì nước ấm đã giúp bạn thư giãn - điều này chưa được giải đáp. Vậy nên, nếu bạn đang bế tắc trong một tình huống nào đó, hãy thử tắm và xem liệu có điều gì đáng chú ý xảy ra không!
Bạn có những chiến lược tư duy khác không? Hãy chia sẻ lời khuyên của bạn với chúng tôi trong phần bình luận.
Vy Nguyễn (Theo Lifehack.org)