Chery quay trở lại thị trường Việt sau 14 năm với mục tiêu tham vọng hơn khi hợp tác cùng Geleximco để xây dựng nhà máy, lựa chọn phân phối những dòng sản phẩm cao cấp hơn và mở rộng thị trường xe điện vẫn đang còn mới mẻ.
Vào ngày 4/4/2024, Omoda & Jaecoo (thuộc tập đoàn Chery) đã kí kết hợp tác với tập đoàn Geleximco để thành lập liên doanh với mục tiêu xây dựng một nhà máy tại Việt Nam có công suất lên đến 200.000 xe/năm và vốn đầu tư 800 triệu USD (tương đương khoảng 20.300 tỷ đồng) để sản xuất các dòng xe thuộc thương hiệu Omoda và Jaecoo.
Việc đầu tư 800 triệu USD của Chery vào việc xây dựng nhà máy ở Việt Nam đã thu hút sự chú ý. Ảnh: ĐSPL
Đây là tin vui cho thị trường ô tô Việt Nam khi có ngày càng nhiều thương hiệu quốc tế chọn đặt chân đến. Sự hợp tác này cũng mở ra triển vọng về một tương lai sáng hơn cho xe Trung Quốc tại Việt Nam khi có những doanh nghiệp dám đầu tư lớn và hướng tới phát triển bền vững hơn.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy vẫn còn nhiều dấu hỏi về thỏa thuận hợp tác giữa Chery và Geleximco cũng như kế hoạch phát triển của liên doanh tại Việt Nam. Liệu Chery có thể thành công trong lần tái xuất này hay một lần nữa gặp thất bại? Những câu hỏi này cũng chính là những điều mà không ít người tiêu dùng trong nước đang quan tâm đến về thương hiệu xe Trung Quốc này.
Tại sao Chery quyết định hợp tác với một doanh nghiệp không có kinh nghiệm sản xuất ô tô?
Geleximco là đối tác liên doanh của Chery tại Việt Nam, một tập đoàn có tổng tài sản được công bố là 80.000 tỷ đồng. Với hơn 30 năm hoạt động trong nhiều lĩnh vực như sản xuất công nghiệp, hạ tầng bất động sản, tài chính ngân hàng, thương mại dịch vụ…
Trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp, Geleximco đã có công ty sản xuất phụ tùng xe máy và nhà máy ở Hưng Yên từ năm 1996. Tuy nhiên, họ chỉ hợp tác với Honda Việt Nam để sản xuất phụ tùng xe máy, chưa có kinh nghiệm sản xuất ô tô. Chery tại sao lại chọn hợp tác với một đối tác không có kinh nghiệm như vậy?
Geleximco chỉ có kinh nghiệm sản xuất phụ tùng xe máy, chưa từng tham gia lắp ráp hoặc sản xuất phụ tùng ô tô. Ảnh: Tuổi Trẻ
Cách đây 11 năm, Chery đã từng nhập cuộc vào thị trường Việt Nam, cũng hợp tác liên doanh nhưng với một đối tác có nhiều kinh nghiệm trong ngành là Liên doanh ô tô Hoà Bình (VMC). VMC đã lắp ráp xe Kia, Mazda và BMW nhưng với Chery, họ chỉ tồn tại trong chưa đầy 4 năm. Tuy nhiên, trong lần tái xuất này, Chery lại chọn một đối tác không có kinh nghiệm làm ô tô để hợp tác. Lý do cụ thể đằng sau quyết định này là gì?
Chery từng hợp tác với VMC, một đơn vị có kinh nghiệm trong sản xuất ô tô, nhưng không thành công khi tiếp cận thị trường Việt Nam. Ảnh: Chery
Liệu nhà máy Chery tại Việt Nam có đủ tiềm năng để đáp ứng nhu cầu trong nước và xuất khẩu?
Trong thương vụ hợp tác này, Chery quyết định xây dựng một nhà máy lắp ráp xe và trở thành trung tâm sản xuất ô tô 'năng lượng mới' tại Việt Nam trên một khu đất rộng 100 ha, với số vốn đầu tư lên đến 800 triệu USD (tương đương khoảng 20.300 tỷ đồng).
100 ha là một diện tích đáng kể và 800 triệu USD là một số tiền không nhỏ. Tuy nhiên, so với các đối thủ, đây không phải là một khoản đầu tư lớn, đặc biệt khi Chery định vị nó như một 'trung tâm'. Ví dụ, VinFast đã đầu tư 1,5 tỷ USD cho một khu đất rộng 335 ha. Để mở rộng quy mô, họ còn phải bỏ ra 1,2 tỷ USD cho việc mở nhà máy tại Indonesia. Tổng chi phí sản xuất và kinh doanh ô tô của VinFast hiện đã lên đến khoảng 11 tỷ USD.
Khoản đầu tư 800 triệu USD của Chery là khá nhỏ so với VinFast hoặc THACO. Ảnh: VinFast
Lý do Chery chọn Việt Nam để mở nhà máy khi đã có nhà máy ở Thái Lan và Indonesia là gì? Liệu họ có định lắp ráp các dòng xe tay lái phù hợp cho việc xuất khẩu sang các thị trường như Lào, Campuchia hoặc Philippines? BYD, một thương hiệu xe Trung Quốc mạnh mẽ, đã cân nhắc mở nhà máy tại cả Việt Nam và Indonesia, nhưng cuối cùng họ chỉ chọn Indonesia. Việc Chery chọn cả Indonesia và Việt Nam để sản xuất xe, trong khi sức bán toàn cầu không cao bằng BYD, liệu có phải là một chiến lược thông minh?
Về công suất nhà máy, Chery đặt mục tiêu sản xuất 200.000 xe/năm. Tuy nhiên, với nhu cầu mua xe của người Việt hiện nay chỉ khoảng 300.000 đến 400.000 xe/năm, liệu sản lượng của Chery có phù hợp không? Nếu xuất khẩu, hãng sẽ phân phối xe ra thị trường như thế nào?
Công suất nhà máy và chiến lược lắp ráp liệu có phù hợp với thị trường Việt Nam? Ảnh: Chery
Ngoài ra, việc Chery chọn Thái Bình làm địa điểm đặt nhà máy cũng đặt ra nhiều câu hỏi. Thực tế, vị trí địa lý của Thái Bình không thuận lợi cho việc vận chuyển và xuất khẩu do không gần cảng biển. Trong khi đó, các đối thủ như VinFast, THACO, Skoda đều đặt nhà máy ở những vị trí gần cảng biển như Cát Hải, Chu Lai, Quảng Ninh. Chery đã đề cập đến việc đầu tư phát triển đường cao tốc tới các cảng biển, nhưng không nêu rõ số tiền đầu tư, thời gian thực hiện, khả thi và liệu có được tính vào số vốn 800 triệu USD hay không.
Các dòng xe mà Chery sẽ phân phối liệu có thể cạnh tranh được trên thị trường không?
Không còn bán xe giá rẻ như lần trước, Chery lần này thực sự 'chơi lớn' khi phân phối các dòng xe cao cấp hơn. Dự kiến, hãng sẽ ra mắt các mẫu Omoda C5, E5 và Jaecoo 7 - đều là các mẫu SUV hạng C, phân khúc có nhu cầu tiêu thụ lớn tại Việt Nam.
Tuy nhiên, khi chọn bán các dòng xe ở phân khúc 'hot', Chery sẽ phải đối mặt với thách thức lớn từ sự cạnh tranh. Ví dụ, trong phân khúc xe xăng, Omoda C5 sẽ phải cạnh tranh với Mazda CX-5, Hyundai Tucson, Kia Sportage - các mẫu có giá chỉ khoảng 800 triệu đồng và doanh số hàng trăm xe/tháng. Trong phân khúc xe hybrid, Jaecoo 7 sẽ gặp khó khăn khi Toyota Corolla Cross có giá khoảng 900 triệu đồng. Còn về xe điện, Omoda E5 sẽ gặp khó khăn khi cạnh tranh với VinFast VF 6 và VF 7 có giá từ dưới 700 triệu đến 1 tỷ đồng, kèm theo chính sách thuê pin linh hoạt của VinFast. Ngoài ra, còn có nhiều dòng xe Trung Quốc đang được giảm giá trăm triệu như Haval H6, MG HS, RX5...
Trong các phân khúc xe xăng, điện, và hybrid, Omoda và Jaecoo sẽ đối mặt với nhiều đối thủ cạnh tranh khốc liệt.
Ban đầu, các dòng xe này được nhập khẩu từ Indonesia. Tuy nhiên, việc chuyển đổi sang việc lắp ráp tại Việt Nam có mang lại lợi ích gì? Liệu giá xe có giảm không, và chất lượng xe sẽ ra sao? Thuế nhập khẩu từ Indonesia sang Việt Nam hiện đã là 0% do tỷ lệ nội địa hóa. Tuy nhiên, việc lắp ráp xe tại Việt Nam sẽ đòi hỏi nhiều chi phí cho nhà máy và dây chuyền sản xuất. Những chi phí này có tạo áp lực cho Chery không? Và để tối ưu lợi nhuận, liệu xe lắp ráp tại Việt Nam có bị giảm tính năng, công nghệ hoặc sử dụng nguyên vật liệu kém chất lượng không, là câu hỏi mà nhiều người sẽ đặt ra.
Chery đã xây dựng cơ sở hạ tầng cho xe điện như thế nào?
Khi Chery nói về 'năng lượng mới', có thể là xăng lai điện hoặc hoàn toàn điện, vì trong 3 mẫu xe mà họ dự kiến bán ra thị trường, Jaecoo 7 là xe hybrid và Omoda E5 là xe điện.
Để ra mắt một mẫu xe điện, các hãng cần quan tâm đến cơ sở hạ tầng trạm sạc. Hiện chỉ có ít trạm sạc công cộng như EV One, chủ yếu của VinFast, không phục vụ được Chery. Vậy Chery sẽ phát triển hạ tầng trạm sạc như thế nào? Liệu kinh nghiệm đầu tư vào bất động sản của Geleximco có giúp ích gì cho điều này?
Xe điện Chery sẽ không thể sử dụng hệ thống trạm sạc của VinFast, do đó tùy chọn chủ yếu sẽ là sạc tại nhà.
Sự trở lại của Chery có được sự chào đón từ người tiêu dùng Việt không?
Cách đây 11 năm, Chery đã không được người tiêu dùng chào đón. Liệu lần này họ sẽ làm thế nào để thu hút sự quan tâm?
Một số câu hỏi đã được giải đáp thông qua năm thăm dò thị trường của hãng. Tuy nhiên, cộng đồng vẫn dường như không quan tâm.
Trên Facebook, bài đăng của Omoda Việt Nam ít nhận được sự tương tác trong cộng đồng hơn 4.000 thành viên.
Ngoài việc đối diện với hình ảnh quá khứ của mình, Chery còn phải cạnh tranh với nhiều thương hiệu xe Trung Quốc khác đang hoạt động tại Việt Nam. Liệu sản phẩm và chính sách bán hàng của Chery có thể vượt qua những thương hiệu đó để thu hút khách hàng?