Vào giờ vắng khách, chỉ với 7.000 đồng, bất kỳ ai cũng có thể đi xe buýt nhanh BRT trị giá 5 tỷ đồng với tài xế giàu kinh nghiệm trên làn đường riêng biệt.
Tuyến xe buýt nhanh BRT đầu tiên hoạt động từ ngày 31/12/2016 tại Hà Nội. Sau gần 5 năm, dự án trị giá hơn 1.200 tỷ đồng vẫn gây tranh cãi về hiệu quả hoạt động.
Theo báo cáo của Trung tâm Quản lý giao thông công cộng Hà Nội, năm 2019 trước khi có dịch Covid-19, tuyến xe buýt này có sản lượng tốt nhất trong 5 năm vận hành với 5,5 triệu lượt khách, bình quân 42 khách/chuyến, chưa đạt 50% công suất. Tuy nhiên, một số chuyên gia cho rằng con số này không thực tế vì có chuyến xe cứ 2 phút một lần. Trong ảnh là Tuấn Minh, hành khách duy nhất trên xe buýt nhanh lúc 10h sáng. Vì ít đi xe buýt nên anh mua vé ngày với giá 7.000 đồng.
Vào giờ thấp điểm, thường chỉ có vài hành khách trên xe. Ông Tuấn, 70 tuổi, được đi xe buýt miễn phí. Điều này có nghĩa là một chiếc xe buýt trị giá 5 tỷ đồng, với tài xế có bằng E và làn đường riêng chỉ để phục vụ một hành khách.
Nhà chờ xe buýt được xây dựng rộng rãi và khang trang nhưng ít người sử dụng. Trong ảnh là nhà chờ bến xe Yên Nghĩa.
Sát giờ xuất bến tại Yên Nghĩa, vẫn chưa có khách lên xe. Một tài xế buýt nhanh cho biết lượng người đi giảm sau khi giãn cách xã hội so với trước. Theo anh, nguyên nhân là do sinh viên, học sinh chưa trở lại trường.
Vào giờ cao điểm buổi chiều, nhà chờ xe buýt đông hơn nhưng vẫn thường không quá 5 người.
Phóng viên trải nghiệm 5 chuyến xe, chuyến đông nhất có khoảng 20 người vào giờ cao điểm. Công suất thiết kế của xe buýt nhanh là 90 người.
Xe buýt nhanh BRT chiếm một làn đường riêng, khiến xe buýt thường chen chúc cùng các phương tiện trên 2 làn còn lại.
Thời gian xe buýt nhanh đông khách rất ngắn. Chỉ khoảng 7h, trong khi bên ngoài giao thông vẫn đông đúc, nhà chờ đã vắng người.
Sau 5 năm vận hành, nhiều vấn đề bất cập hiện rõ. Tình trạng xe máy và ô tô đi vào làn đường BRT vẫn xảy ra thường xuyên. Cầu vượt Láng Hạ cấm xe máy trong giờ cao điểm để dành đường cho BRT nhưng nhiều người không tuân thủ. Ảnh chụp lúc 17h30.
Cầu dành cho người đi bộ sang đường tại phố Láng Hạ quá cao, gây khó khăn cho hành khách.
Mặc dù có cầu vượt, đa số hành khách đi xe buýt nhanh vẫn chọn cách băng qua đường.
Năm 2018, vé điện tử bắt đầu được áp dụng cho xe buýt nhanh. Tuy nhiên, hiện nay hệ thống soát vé đã bị bỏ dỡ và quay lại dùng vé giấy.
Ngày 26/7, Thanh tra Chính phủ công bố kết luận về xe buýt nhanh đạt hiệu quả chưa như mong đợi, không đạt mục tiêu giảm phương tiện cá nhân, giảm ùn tắc giao thông và nâng cao chất lượng môi trường của thành phố dù có số tiền đầu tư lớn. Ngoài ra, tuyến xe buýt BRT còn có sai phạm tài chính hơn 43,5 tỷ đồng.
Hà Nội tiếp tục nghiên cứu tổ chức 14 làn đường ưu tiên cho xe buýt
UBND TP Hà Nội có văn bản trả lời cử tri vào tháng 11 về kiến nghị đánh giá hiệu quả của tuyến buýt nhanh (BRT) Kim Mã - Yên Nghĩa.
UBND TP Hà Nội cho biết từ ưu điểm của tuyến BRT, thành phố sẽ đánh giá, nghiên cứu và đề xuất tổ chức làn đường ưu tiên cho xe buýt trên các tuyến đường có nhiều làn xe, lưu lượng xe buýt lớn và phù hợp với tổ chức giao thông.
Dựa trên các tiêu chí trên, từ nay đến năm 2025, Hà Nội sẽ nghiên cứu tổ chức 9 làn đường ưu tiên cho xe buýt và thêm 5 tuyến nữa trong giai đoạn 2026 đến 2030.