Ngày mấy là Tết Trung thu năm 2023? Ý nghĩa sâu sắc của lễ hội Trung thu

Tết Trung thu rơi vào rằm tháng 8 âm lịch hàng năm. Hôm nay là Thứ sáu, ngày 19/04/2024 (Dương lịch) - 11/02 (Âm lịch). Còn khoảng 181 ngày nữa là đến Tết Trung thu 2024.

Tết Trung Thu là gì? Bạn đã biết, Tết Trung thu là một trong những ngày Tết quan trọng trong năm. Vào dịp này, trẻ em thường được tham gia các hoạt động như rước đèn, phá cỗ, còn người lớn thì cùng nhau uống trà, thưởng thức bánh Trung thu và ngắm trăng. Không chỉ là dịp sum họp gia đình, Tết Trung thu còn là thời điểm để tri ân bạn bè, láng giềng. Hãy khám phá nguồn gốc và ý nghĩa của ngày Tết này nhé!

Trung thu là ngày nào? Tết Trung thu 2023 sẽ đến vào ngày nào?

Tết Trung thu theo lịch Âm là ngày Rằm tháng 8 hàng năm, còn được biết đến với cái tên Tết hoa đăng, Tết trông Trăng và Tết Đoàn viên. Trẻ em thường mong đợi ngày này để được nhận đèn ông sao, đèn cá chép, đèn kéo quân và thưởng thức bánh nướng, bánh dẻo.

Tết Trung thu năm 2023 sẽ diễn ra vào ngày 15/08/2023 âm lịch, theo lịch dương là ngày 29/9/2023.

Nguồn gốc và câu chuyện huyền thoại của Tết Trung Thu

Câu chuyện về Nhà vua thưởng trăng vào đêm rằm tháng Tám

Câu chuyện xưa kể rằng, vào đêm rằm tháng 8 âm lịch một năm nọ, trăng sáng lung linh như gương. Nhà vua Đường Minh Hoàng (713-741 TCN) thấy thích thú nên ra vườn Ngự Uyển ngắm trăng mát mẻ. Nhà vua đang thưởng ngoạn cảnh đẹp thì gặp đạo sĩ có phép màu, người đã dẫn nhà vua lên cung trăng.

Ở cung trăng, phong cảnh tươi đẹp kỳ diệu. Nhà vua mê mải ngắm cảnh tiên và lắng nghe những điệu nhạc, bài ca của các tiên nữ duyên dáng. Lạc vào niềm vui, nhà vua quên mất rằm sáng. Đạo sĩ phải nhắc nhở, nhà vua mới quay về nhưng lòng vẫn hoài niệm nơi đó.

Sau khi trở về cung điện, nhà vua vẫn chưa quên cảnh tượng tiên đẹp mộng ảo nên mỗi khi đến rằm tháng 8 hàng năm, ông ra lệnh cho dân làng tổ chức rước đèn và mở tiệc ăn mừng. Còn nhà vua và Dương Quí Phi thì ngồi dưới ánh trăng uống rượu, thưởng thức màn múa ca của đoàn cung nữ, để hồi tưởng lại kỷ niệm tuyệt vời khi đến cung trăng.

Từ đó, việc tổ chức rước đèn và tổ chức tiệc trong ngày rằm tháng tám đã trở thành phong tục dân gian.

Cũng có người kể rằng, việc treo đèn và bày tiệc trong ngày rằm tháng tám âm lịch là để kỷ niệm sinh nhật của vua Đường Minh Hoàng. Vì ngày này là ngày sinh nhật của vua, triều đình nhà Đường đã ra lệnh cho mọi người treo đèn và tổ chức tiệc mừng, chúc mừng nhà vua.

Từ đó, việc treo đèn và bày tiệc vào ngày rằm tháng tám đã trở thành phong tục. Cả người Hoa và người Việt đều làm bánh Trung thu để cúng, ăn, tặng quà và tổ chức rước đèn trong đêm Trung thu.

Truyền thuyết về chị Hằng Nga

Một câu chuyện khác liên quan đến Tết Trung thu là câu chuyện về vợ chồng Hậu Nghệ và Hằng Nga. Hậu Nghệ và Hằng Nga từng là những vị thần sống trên mặt trăng nhưng do lòng ghen ghét, Hậu Nghệ đã bị vu oan và phải sống dưới hình thức thường dân.

Một ngày nọ, mười người con trai của Ngọc Hoàng biến thành mười mặt trời, làm cho mặt đất trở nên nóng bức và khô cằn. Không thành công trong việc ngăn chặn các con trai, Ngọc Hoàng đã gọi Hậu Nghệ đến giúp đỡ. Hậu Nghệ, sử dụng tài năng bắn cung của mình, đã bắn hạ chín mặt trời, chỉ để lại một mặt trời.

Để báo đáp, nhà vua đã tặng chàng một viên thuốc trường sinh bất tử và nhắc nhở rằng chỉ sau một năm mới được sử dụng. Hậu Nghệ mang thuốc về nhà và để trong một chiếc hộp, yêu cầu Hằng Nga không được mở.

Khi Hậu Nghệ vắng nhà, Hằng Nga đã mở hộp và nuốt trọn viên thuốc. Lúc đó, Hậu Nghệ trở về nhưng không kịp ngăn chặn, Hằng Nga đã bay lên mặt trăng. Từ đó, dù lòng thương nhớ chồng không nguôi nhưng Hằng Nga không thể nào xuống trần gian được.

Dưới trần gian, Hậu Nghệ vẫn nhớ vợ khôn cùng nên đã xây một lâu đài trên mặt trời và đặt tên là 'Dương', còn Hằng Nga cũng xây một lâu đài tương tự với tên là 'Âm'.

Mỗi năm một lần, vào rằm tháng 8, Hằng Nga và Hậu Nghệ được hội ngộ trong niềm vui.

Truyền thuyết về chú Cuội cùng một chuyện cung trăng

Ở Việt Nam, câu chuyện về chị Hằng thường liên quan đến chú Cuội. Ngày xưa có một tiên nữ tên là Hằng Nga, xinh đẹp và rất yêu trẻ con. Cô thường xuống trần gian chơi cùng trẻ em mặc dù tiên giới không cho phép.

Một ngày Ngọc Hoàng tổ chức cuộc thi 'Làm bánh ngày rằm', ai làm bánh ngon, đẹp và độc đáo nhất sẽ được thưởng.

Hằng Nga đã xuống trần gian và gặp Cuội - chàng trai rất giỏi nói dối. Cuội chỉ cho Hằng Nga cách là pha trộn tất cả nguyên liệu lại và nướng. Kỳ lạ là những chiếc bánh ra khỏi lò thơm phức, các em nhỏ đều khen ngon.

Sau đó, Hằng Nga mang bánh về tham gia cuộc thi. Nhưng vì Cuội không muốn rời xa Hằng Nga nên đã nắm lấy tay nàng và một cú lực kỳ đã kéo cả hai đến cung trăng. Ngồi trên cây đa, Cuội nhìn thấy các em nhỏ đang chơi đùa, buồn bã vì nhớ nhà, nhớ vợ, Cuội chỉ biết ngồi khóc.

Chiếc bánh của Hằng Nga giành giải nhất và được đặt tên là 'bánh Trung thu', nàng ước mỗi năm rằm tháng tám, nàng và Cuội được xuống trần gian chơi cùng các em nhỏ. Từ đó, Ngọc Hoàng quyết định đặt tên cho rằm tháng tám là 'Tết Trung thu' - dịp tết vui chơi của trẻ em.

Ý nghĩa Tết Trung Thu

Tết Trung Thu ban đầu là tết của người lớn để thưởng thức phong cảnh, ăn bánh, và uống trà ngắm trăng vào đầu mùa Thu. Trời mát, trăng sáng, thích hợp cho việc quan sát thiên văn, dự báo mùa màng và vận mệnh đất nước.

Dần dần, Tết Trung thu trở thành Tết của trẻ em với các hoạt động như thắp đèn, phá cỗ được các em nhỏ yêu thích. Theo phong tục truyền thống, cha mẹ chuẩn bị cỗ cho con mình, mua và làm đủ loại lồng đèn để treo trong nhà và rước đèn. Đây cũng là dịp giúp con hiểu được sự quan tâm của cha mẹ.

Cùng lúc, ngày này cũng là cơ hội để con cháu bày tỏ lòng biết ơn ông bà, cha mẹ, và để mọi người tỏ lòng quan tâm và chăm sóc lẫn nhau. Mọi người mua bánh trung thu, trà, rượu để cúng tổ tiên, tặng ông bà, cha mẹ, thầy cô, bạn bè, người thân, và những người đã giúp đỡ. Do đó, tình yêu gia đình, tình bạn hàng xóm, tình thân hữu càng trở nên sâu sắc hơn.

Phong tục này vẫn được giữ gìn cho đến ngày nay. Hơn nữa, với mỗi thời kỳ khác nhau, ý nghĩa của Tết Trung Thu cũng được điều chỉnh phù hợp với tình hình thực tế.

Hiện nay, khi các gia đình thường sống riêng, con cái thường đi xa để làm việc, cuộc sống trở nên bận rộn hơn, thì Tết Trung Thu trở thành dịp để mọi người trong gia đình sum họp lại. Quên hết những lo toan, mọi người trong gia đình tụ tập lại để trò chuyện, quan tâm và chăm sóc lẫn nhau. Họ có thể kể những câu chuyện từ quê hương hoặc những kỷ niệm vui vẻ. Như vậy, Tết Trung Thu từng bước trở thành ngày của gia đình, của tình thân.

Gia đình sum họp trong đêm Trung Thu

Theo truyền thống Việt Nam, mọi thành viên trong gia đình đều mong muốn sum họp lại để cùng làm cỗ cúng tổ tiên.

Khi đêm buông xuống, khắp nơi rợp trời ánh trăng vàng, cả làng tụ tập lại để thưởng thức nước chè xanh, thưởng thức bánh ngọt, ngắm trăng và sắp xếp hoa quả, bánh kẹo cho các em nhỏ vui chơi, tham gia rước đèn, múa Lân, ngắm trăng, và phá cỗ...

Cũng trong đêm trung thu, mọi người thường mua bánh, trà, rượu để cúng tổ tiên, tặng ông bà, cha mẹ, thầy cô, bạn bè, người thân, và những người đã giúp đỡ. Đây là dịp lý tưởng để con cháu bày tỏ lòng biết ơn ông bà cha mẹ và để mọi người thể hiện tình quan tâm lẫn nhau.

Mọi thành viên trong gia đình đều mong muốn tụ họp lại để cùng chuẩn bị cỗ cúng tổ tiên

Múa lân trong đêm tết trung thu

Người Hoa thường tổ chức múa lân trong lễ Tết Nguyên Đán. Trong khi đó, người Việt thường tổ chức múa sư tử hoặc múa lân trong dịp Tết Trung thu.

Con Lân biểu tượng cho điềm lành. Trong quá khứ, người Việt cũng thường tổ chức hát Trống Quân trong dịp Tết Trung thu. Điệu hát Trống Quân theo nhịp ba “thình, thùng, thình.”

Trong xưa, thanh niên và thiếu nữ thường hát điệu Trống Quân trong những đêm trăng rằm, đặc biệt là vào ngày rằm tháng tám.

Tết Trung thu - liên kết mọi người

Trai gái thường hát đối đáp với nhau không chỉ để giải trí mà còn để tìm kiếm mối quan hệ lâu dài. Họ sử dụng những bài thơ theo thể lục bát hoặc biến thể lục bát để trình diễn.

Ban đầu, Tết Trung thu là dịp của người lớn để thưởng thức vẻ đẹp của thiên nhiên, thưởng thức bánh ngọt và uống trà ngắm trăng giữa mùa Thu. Dần dần, Tết Trung thu trở thành lễ hội của trẻ em, nhưng cũng có sự tham gia của người lớn.

Trẻ em có cơ hội tham gia các hoạt động vui chơi như rước đèn, hát hò, phá cỗ do cha mẹ và anh chị tổ chức và đặc biệt là thưởng thức bánh kẹo mà không sợ phải chịu trách nhiệm.

Tết Trung thu là một nghi lễ có ý nghĩa sâu sắc, thể hiện sự chăm sóc, lòng biết ơn, lòng hiếu khách, tình thân thiết, sự đoàn kết và tình yêu thương.

Cách gọi khác của ngày Tết Trung thu

Tết Trung Thu là một nghi lễ truyền thống lâu đời tại Việt Nam, vì vậy có nhiều tên gọi khác nhau để chỉ ngày này như: Tết Đoàn viên, Tết hoa đăng, Tết trông trăng, Tết Thiếu nhi (Tết trẻ con),...

Phong tục của ngày Tết Trung Thu

Mang lồng đèn đi rước trong đêm trung thu

Tết Trung thu không thể thiếu hình ảnh các chiếc đèn lồng sặc sỡ chiếu sáng dưới ánh trăng vàng. Trong văn hóa Trung Hoa, việc treo lồng đèn trước nhà thường được xem là một điềm báo của sự may mắn và bình an. Một số người lại làm lồng đèn dưới dạng hoa đăng, sau khi viết ước nguyện vào thì thả xuống sông để cầu mong điều tốt lành.

Với người Việt, lồng đèn được chế tạo từ những vật liệu gần gũi trong cuộc sống hàng ngày như giấy, vải, lụa, giấy nilon đủ màu sắc, tre và nến. Chiếc lồng đèn trung thu truyền thống có nhiều hình dạng đa dạng và mang nhiều ý nghĩa khác nhau trong văn hóa Việt Nam.

Ngắm trăng

Tết Trung thu diễn ra vào ngày 15/8 Âm lịch, đây là thời điểm trăng lên đẹp nhất trong tháng, là cơ hội tốt để gia đình sum họp, chia sẻ về cuộc sống.

Mỗi năm vào ngày này, người Trung Quốc sẽ ra ngoài để thưởng thức vẻ đẹp của trăng, biểu tượng của sự đoàn kết. Tại Việt Nam, đây là thời điểm mát mẻ, cảnh đẹp nhất, trăng sáng soi rọi từng góc nhà, mọi người ngắm trăng và tận hưởng khoảnh khắc sum họp gia đình.

Cúng Rằm Trung Thu

Tết Trung thu không chỉ là ngày để trẻ em vui chơi mà việc chuẩn bị mâm cỗ cúng cũng rất quan trọng. Cúng Rằm Trung Thu là một phần của truyền thống văn hóa Việt Nam, là dịp để thể hiện lòng biết ơn, lòng kính trọng và cầu nguyện cho sự may mắn, bình an, và sức khỏe.

Phá Cỗ Trung Thu

Vào dịp Trung Thu, mỗi gia đình đều sắp đặt mâm cỗ Trung Thu, đây là thời điểm để thể hiện lòng biết ơn, lòng thành kính đến tổ tiên, ông bà, cha mẹ. Ở từng vùng miền, cách bày trí mâm cỗ có thể khác nhau nhưng vẫn phản ánh được bản sắc văn hóa của từng địa phương.

Trong mỗi mâm cỗ Trung Thu, có bánh Trung thu, kẹo, bưởi, dưa hấu, mía, thị... được sắp xếp theo ngũ hành. Khi trăng lên cao, là lúc cả nhà cùng nhau phá cỗ và thưởng thức hương vị của tết Trung Thu.

Múa lân

Trong dịp Trung Thu, đường phố sôi động với những màn múa lân và tiếng trống vang vọng. Thường thì múa lân được biểu diễn vào đêm 14 và 15 tháng 8 âm lịch.

Con Lân được xem là biểu tượng của điềm lành, vì vậy múa Lân vào đêm Trung Thu được coi là lời chúc phúc may mắn cho gia đình. Đặc biệt, các em nhỏ rất hào hứng với màu sắc rực rỡ và âm nhạc sôi động của múa lân, hãy dẫn các con đến tham quan và tham gia vào không khí sôi động này nhé!

Thưởng thức bánh Trung Thu

Mỗi khi đến ngày rằm tháng 8, mọi gia đình đều mua bánh Trung Thu để cúng ông bà tổ tiên và cùng nhau thưởng thức. Bánh Trung Thu với hương vị ngọt bùi kết hợp cùng vị trà đắng tạo nên một hương vị thanh mát đặc trưng cho ngày Tết đoàn viên.

Bánh Trung Thu hình vuông tượng trưng cho mặt đất, biểu hiện sự vững chắc. Bánh Trung Thu hình tròn thể hiện sự tròn đầy, viên mãn. Khi thưởng thức bánh Trung Thu cũng là cách cầu mong sự bình an, hạnh phúc cho gia đình.

Dưới đây là các địa chỉ mua bánh Trung Thu online chất lượng, uy tín:

• Cửa hàng Lala - website: https://lala.com.vn/banh-trung-thu - hotline: 0907.160.184
• Bếp Bánh của anh Hai - website: https://www.facebook.com/bepbanhanhhai/ - hotline: 0903.180.292
• Trên Tiki, Lazada hoặc Shopee của các thương hiệu nổi tiếng như Kinh Đô, Richy, Bibica, Bảo Ngọc,...

Những điều cần và không nên làm trong ngày Tết Trung Thu

Ngày Tết Trung Thu là dịp để vui chơi và tỏ lòng biết ơn đến tổ tiên, ông bà. Tuy nhiên, để trải qua một ngày Tết trọn vẹn, bạn cần lưu ý những điều nên và không nên làm.

Trong ngày này, bạn nên mặc đồ màu đỏ, thắp hương cúng ông bà, và vén tóc sang một bên. Tuy nhiên, hạn chế vui chơi ở nơi xa, tránh mặc đồ tối màu, và nếu bạn đang bị ốm hoặc cơ thể yếu thì không nên ra ngoài.

Tết Trung Thu có ý nghĩa sâu sắc dù ở bất kỳ thời điểm nào. Đó là sự chăm sóc, lòng biết ơn, tình thân hữu, đoàn kết và tình yêu thương. Hy vọng rằng sau khi đọc bài viết này, bạn sẽ hiểu rõ hơn về nguồn gốc ý nghĩa của ngày Tết Trung Thu này.