Ngày nào là Tết ông Công ông Táo? Tìm hiểu ý nghĩa, nghi lễ cúng và các điều cần lưu ý

Tết ông Công ông Táo là một phần văn hóa độc đáo của người Việt. Để ngày lễ này thêm ý nghĩa, hãy chuẩn bị thật chu đáo và ghi nhớ các nghi thức quan trọng.

Theo truyền thống dân gian, Tết ông Công ông Táo liên quan đến câu chuyện về các Táo quân. Đây là ngày mà các gia đình tiễn Táo quân về trời để báo cáo với Ngọc Hoàng về những gì đã xảy ra trong năm. Vì vậy, mọi người thường chuẩn bị rất kỹ lưỡng để cầu chúc những điều tốt đẹp cho gia đình.

1. Ngày Tết ông Công ông Táo là ngày nào?

Tết ông Công ông Táo diễn ra vào ngày nào? Bao nhiêu ngày nữa thì đến lễ này? Đây là những câu hỏi thường được đặt ra vào cuối năm. Theo truyền thống, Tết ông Công ông Táo, hay còn gọi là Tết Táo quân, diễn ra vào ngày 23 tháng Chạp hàng năm, tức là 23/12 Âm lịch. Đây là nghi lễ rất quan trọng trước thềm Tết Nguyên đán.

Lễ cúng Tết ông Công ông Táo bao gồm những gì? Vào ngày này, người dân thường chuẩn bị các lễ vật phong phú để tiễn Táo quân về trời. Đây là cách để gửi gắm những ước mong về một năm mới tốt lành. Bằng sự chân thành của mình, người dân tin rằng Táo quân sẽ trình báo với Ngọc Hoàng những điều tốt đẹp, trong khi những điều không may mắn sẽ được giảm nhẹ.

2. Tết ông Công ông Táo 2024 sẽ rơi vào ngày nào theo Dương lịch?

Tết ông Công ông Táo diễn ra vào ngày nào? Lễ này sẽ rơi vào thứ mấy? Nếu bạn đang thắc mắc, Vinpearl sẽ giải đáp cho bạn. Theo lịch vạn niên năm 2024, Tết Táo quân sẽ diễn ra vào thứ Sáu, cụ thể là ngày 2/2/2024 Dương lịch.

Vậy Tết ông Công ông Táo có phải là ngày nghỉ không? Tại Việt Nam, không có quy định ngày nghỉ cho dịp này, vì vậy nếu Tết Táo quân rơi vào thứ Sáu, hầu hết mọi người vẫn phải đi làm. Tuy nhiên, bạn nên tự sắp xếp để chuẩn bị lễ vật và mâm cỗ cúng Táo quân trước 23 giờ ngày 23 tháng Chạp.

3. Sự tích về ngày Tết ông Công ông Táo

Theo truyền thuyết, Thị Nhi kết hôn với Trọng Cao, nhưng vì không có con nên giữa họ thường xảy ra mâu thuẫn. Trong một lần cãi vã, Thị Nhi rời khỏi nhà và kết hôn với người đàn ông khác tên Phạm Lang.

Trọng Cao, trong lúc đi tìm vợ, đã hết tiền và phải đi xin ăn. Tình cờ, ông đến đúng nhà của Thị Nhi. Để tránh Phạm Lang phát hiện, Thị Nhi giấu Trọng Cao ở đống rạ sau vườn. Không biết gì, Phạm Lang đã đốt đống rạ để lấy tro bón ruộng, khiến cả ba đều thiệt mạng trong ngọn lửa khi cố gắng cứu nhau.

Vì cảm thấy tình cảm của ba người quá chân thành, Thượng đế đã phân công Phạm Lang làm Thổ Công, Trọng Cao làm Thổ Địa, và Thị Nhi làm Thổ Kỳ. Ngày 23 tháng Chạp mỗi năm, ba vị này sẽ lên trời báo cáo về những việc tốt xấu trong năm, giúp Ngọc Hoàng quyết định công tội. Trong truyền thống dân gian Việt Nam, ba vị Thần Táo này là người định đoạt phước đức và sự thịnh vượng của gia đình.

4. Ý nghĩa của Tết Táo quân

Ý nghĩa của Tết ông Công ông Táo gắn liền với truyền thuyết về ngày này. Táo quân sẽ cưỡi cá chép về trời để báo cáo với Ngọc Hoàng những chuyện trong năm của mỗi gia đình. Sau đó, vào đêm giao thừa, họ sẽ quay lại trần gian để tiếp tục nhiệm vụ trông coi bếp lửa cho các gia đình.

Theo quan niệm của người Việt xưa, những gì Táo quân báo cáo sẽ ảnh hưởng đáng kể đến quyết định của Ngọc Hoàng. Vì thế, nghi lễ cúng Táo quân được thực hiện chu đáo như một cách để bày tỏ lòng biết ơn, hy vọng rằng các vị thần sẽ nói những điều tốt đẹp về gia đình. Đây cũng là dịp để mọi người trở về nhà, sum họp với gia đình sau một năm dài làm việc vất vả.

5. Ý nghĩa của tục phóng sinh cá chép vào ngày Tết Táo quân

Cá chép là một trong những hình ảnh quen thuộc nhất của Tết ông Công ông Táo. Theo truyền thuyết, cá chép là phương tiện đưa Táo quân về trời. Sau khi hoàn tất nghi lễ, người dân thường thả cá chép xuống sông hoặc ao, biểu tượng cho “cá hóa long”, tức là cá sẽ biến thành rồng để đưa các Táo về trời.

Trong phong tục của người Việt, “cá chép hóa rồng” còn tượng trưng cho sự thăng hoa, kiên trì, và vượt qua khó khăn để đạt được thành công, cũng như những điều tốt đẹp trong cuộc sống.

6. Những điều cần chuẩn bị cho Tết ông Công ông Táo

Việc chuẩn bị cho ngày Tết Táo quân sao cho đầy đủ và chu toàn luôn là mối quan tâm của nhiều gia đình. Dưới đây là những thứ bạn cần chuẩn bị một cách cẩn thận để có thể dâng hương lên các vị thần một cách trang trọng nhất:

6.1. Mâm cúng Táo quân

Ngày nay, mâm cúng Táo quân không chỉ được chuẩn bị đầy đủ mà còn được trang trí rất đẹp mắt. Cụ thể, để chuẩn bị mâm cúng Táo quân, bạn cần có các lễ vật sau:

• Mũ Táo quân: 3 chiếc. Mũ dành cho Táo ông có hai cánh chuồn, còn mũ của Táo bà thì không. Mỗi mũ thường có một chiếc gương nhỏ và được trang trí bằng dây kim tuyến sáng lấp lánh.
• Một ít vàng mã và hia cho Táo quân.
• Mâm cỗ: gồm 1 đĩa muối, 1 đĩa gạo, 1 bát canh, 1 đĩa giò, 1 đĩa xôi, 5 lạng thịt vai luộc, và 1 đĩa xào thập cẩm.
• Mâm lễ vật khác gồm: 1 đĩa hoa quả, 1 quả bưởi, cau trầu, 1 lọ đào nhỏ, 1 ấm trà sen, 1 lọ hoa cúc, và 3 chén rượu.
• Cá chép

Việc bày mâm cúng Tết Táo quân phụ thuộc vào điều kiện của từng gia đình. Không cần quá phô trương, chỉ cần thể hiện sự chu đáo và lòng thành của gia chủ.

6.2. Văn khấn trong Tết ông Công ông Táo

Sau khi đặt lễ lên bàn thờ gia tiên, gia chủ có thể dâng hương và đọc bài văn khấn Tết Táo quân. Dưới đây là một bài văn khấn mà bạn có thể tham khảo:

7. Những điều cần lưu ý khi cúng ông Công ông Táo

Ngày Tết Táo quân đã trở nên quen thuộc với người Việt, nhưng để chuẩn bị nghi lễ một cách chu đáo, bạn cần lưu ý những điểm sau đây:

• Cúng thần Thổ Công – vị thần cai quản đất đai thường được thực hiện trên bàn thờ gia tiên, còn cúng ông Táo – vị thần cai quản bếp núc – thường cúng tại bếp. Vì vậy, nếu nhà bạn có bàn thờ Táo quân ở bếp, nên đặt mâm cúng ở đó, đồng thời cũng cần có một mâm lễ khác trên bàn thờ chính.
• Việc cúng lễ nên thực hiện ở nơi sạch sẽ. Bếp cần được dọn dẹp trước khi đặt mâm lễ. Nếu không có bàn thờ Táo quân ở bếp, bạn có thể đặt mâm lễ trên bàn thờ chính để thể hiện sự thành tâm.
• Tránh sử dụng các món từ vịt, trâu, dê, chó, chim, và ngỗng trong lễ cúng Táo quân.
• Vàng mã và lễ vật cúng Táo quân cần được đốt khi nửa tuần hương cháy hết. Sau đó, bạn có thể thả cá chép ra sông hoặc hồ.
• Thả cá chép nên thực hiện nhẹ nhàng, không ném cá từ trên cao. Hãy chọn nơi phù hợp để thả cá.
• Khi cúng ông Công ông Táo, cần ăn mặc kín đáo, giữ thân thể sạch sẽ, và duy trì tâm trạng tích cực, thoải mái.

Ngoài các nghi lễ truyền thống, Tết còn là dịp để các gia đình nghỉ ngơi và đoàn tụ sau một năm dài làm việc. Do đó, một chuyến du lịch cho cả gia đình vào dịp Tết Nguyên đán sẽ là lựa chọn lý tưởng.

Ở các thành phố du lịch nổi tiếng như: Phú Quốc, Nha Trang, Hội An, Hạ Long... du khách sẽ được tham gia nhiều hoạt động giải trí từ truyền thống đến hiện đại và chiêm ngưỡng những danh thắng tuyệt đẹp. Để có chuyến du lịch Tết hoàn hảo, bạn có thể đặt phòng tại Vinpearl và lên kế hoạch vui chơi tại VinWonders.

Là thương hiệu du lịch nghỉ dưỡng hàng đầu Việt Nam, Vinpearl mang đến cho du khách những trải nghiệm đa dạng với hệ thống khách sạn và resort sang trọng, tích hợp đầy đủ tiện ích như sân golf, nhà hàng, spa, và phòng tập gym. Những trải nghiệm du lịch an toàn và thú vị sẽ mang đến cho bạn một kỳ nghỉ Tết Nguyên đán đáng nhớ bên gia đình và bạn bè.

Tết ông Công ông Táo là một nghi thức truyền thống của người Việt, mang đậm giá trị văn hóa và ý nghĩa đặc biệt. Đây cũng là dịp để các gia đình thể hiện lòng thành kính, biết ơn với các vị thần đã cai quản đất đai và bếp núc trong năm qua, đồng thời chuẩn bị cho Tết cổ truyền sắp tới. Hy vọng những chia sẻ này giúp bạn hiểu hơn về ngày Tết Táo quân và giúp bạn chuẩn bị tốt nhất cho gia đình mình!