Tiết Xử Thử là tiết khí thứ 14 trong 24 tiết khí, đứng trước Bạch Lộ và sau Lập Thu. Xử Thử mang đến không khí mát mẻ, giảm bớt cảm giác oi bức của mùa hè.
Hãy cùng Mytour khám phá về tiết Xử Thử, thời gian, đặc điểm và ý nghĩa của tiết này ngay trong bài viết dưới đây nhé!
Ý nghĩa của tiết Xử Thử

Theo lịch Gregory, tiết Xử Thử đứng thứ 14 trong 24 tiết khí trong năm, là tiết thứ 2 của mùa thu, tiếp sau Lập Thu và trước Bạch Lộ. Mặt Trời ở kinh tuyến 150 độ khi tiết Xử Thử diễn ra.
Tiết Xử Thử được viết bằng chữ Hán có nghĩa là “kết thúc cái nóng” (“Xử” nghĩa là kết thúc, triệt để, dứt điểm; “Thử” nghĩa là nắng nóng, thời tiết oi bức), cụ thể là tình trạng nắng nóng kết thúc, nhiệt độ giảm và không khí dần mát mẻ hơn. Tiết Xử Thử là dấu hiệu của mùa thu đã hoàn toàn sang.
Tiết Xử Thử diễn ra khi nào trong năm?

Hằng năm, tiết Xử Thử bắt đầu từ ngày 23 hoặc 24 tháng 8 và kết thúc vào ngày 7 hoặc 8 tháng 9 theo lịch dương.
Năm 2023, tiết Xử Thử bắt đầu vào ngày 23/08/2023 và kết thúc vào ngày 07/09/2023, tức là từ ngày mùng 8 tháng 7 đến ngày 23 tháng 7 âm lịch năm Quý Mão.
Đặc điểm của tiết Xử Thử
Thời tiết và khí hậu

Nhiệt độ có sự biến đổi đáng kể trong tiết Xử Thử. Xử Thử được xem là tiết khí bắt đầu tiết âm của đất trời, thời gian này Mặt Trời di chuyển hướng về Nam khiến nhiệt lượng giảm dần, làm cho thế giới âm thịnh dương suy thoái.
Khí hậu đặc trưng trong tiết Xử Thử là không khí ôn hòa mát mẻ, có chút hanh khô, ánh nắng vàng ấm nhẹ và không gay gắt, gió mát nhẹ nhàng, ngày trời mát mẻ, đêm gió se lạnh, lượng mưa ở mức thấp, độ ẩm trong không khí cao, thời tiết rất dễ chịu. Đ
Sự thích nghi của các loài thực vật

Thời gian ngày và đêm trong tiết Xử Thử trở nên cân bằng, không còn sự chênh lệch lớn như trước, các loài thực vật cũng phải thích nghi với môi trường theo cách này.
Khi nhiệt độ, ánh sáng và độ ẩm giảm đáng kể, lượng mưa thấp kéo dài gây ảnh hưởng lớn đến quá trình quang hợp của cây. Hầu hết cây xanh rụng lá vàng trong tiết Xử Thử, các loài xương rồng chuyển đổi lá thành dạng gai để kiểm soát việc thoát hơi nước và nhiều loại thực vật tích lũy chất dinh dưỡng dưới dạng củ, thân hoặc rễ trong tiết trời này.
Tiết Xử Thử là thời điểm các loại cây lương thực, ngũ cốc đến mùa thu hoạch, các cây ăn quả cho quả chín và bắt đầu phát tán hạt giống, những hạt mầm bắt đầu phát triển để chuẩn bị cho mùa xuân sắp tới.
Động vật tích trữ thức ăn

Trong thời gian tiết Xử Thử, các loài động vật tích cực sẵn sàng để đối phó với cái lạnh của mùa đông sắp tới. Nhiều loài động vật tích trữ mỡ trong cơ thể để giữ ấm và dự trữ năng lượng, thức ăn, cũng như chuẩn bị chỗ trú. Các loài chim bắt đầu hành trình về phương Nam để tránh rét.
Đây là thời điểm khi các loài gia súc, thú rừng bắt đầu mùa giao phối và sinh sản. Côn trùng, sâu bọ cũng bắt đầu mùa sinh sản của chúng, với lứa côn trùng mới sẽ nở vào tiết Kinh Trập.
Ý nghĩa của tiết Xử Thử
Theo quẻ dịch

Trong kinh dịch, tiết Xử Thử xảy ra và tháng 7 âm lịch rơi vào tiết khí mùa thu, ứng với quẻ Bĩ.
Mùa thu có Kim vượng - Kim biểu tượng cho nguồn lợi ích vô hạn từ việc tạo dựng, và là mùa bắt đầu có quẻ Càn và Bát quái.
Theo ngũ hành, Kim vượng sẽ khắc Mộc khiến Mộc suy, Kim sinh Thủy nên Thủy Tướng, Thổ sinh Kim nên Thổ Hư, Hỏa khắc Kim nên Hỏa Tù. Trong mùa thu, vào tiết Xử Thử, quẻ “Chấn” và quẻ “Tốn” Mộc bị suy yếu.
Theo tử vi

Tiết Xử Thử rơi vào tháng 7 âm lịch, đây là tháng Thân thuộc tính dương, thuộc hành Kim nhưng gặp nhiệt độ suy giảm, gió heo may thổi có thể gây ra nhiều bệnh về đường hô hấp cho nhiều người.
Trong tiết Xử Thử, âm thịnh dương suy, khí thế nhân gian u buồn, trì tệ. Bên cạnh đó, theo quan niệm dân gian, đây là thời điểm âm phủ mở ra, cho phép vong hồn trở về thế gian, không khí âm u tràn lan.
Chịu tác động của quan niệm dân gian về chuyện tình bi thương của ông Ngâu bà Ngâu, trong tiết Xử Thử cũng hiếm khi có các lễ cưới, động thổ khởi công.
Bởi theo quan niệm từ xa xưa rằng “có thờ có thiêng, có kiêng có lành” vì vậy vào dịp này mọi người thường hạn chế thực hiện những việc quan trọng, tránh sự ảnh hưởng của âm khí, tránh mang lại điều không tốt.
Phong tục trong tiết Xử Thử
Lễ hội Cầu Ngư

Đây là một ngày lễ quan trọng với ngư dân ra khơi. Tiết Xử Thử cũng là thời điểm vào mùa thu hoạch nhiều loại cá, hải sản. Ngư dân tổ chức lễ hội Cầu Ngư vào tiết Xử Thử để cầu mong khoang thuyền đầy cá, cảm ơn biển cho sự ban tặng của nó và xin sự bảo hộ cho người ra khơi.
Thất Tịch
Ngày thất tịch kết nối với câu chuyện tình yêu bi thương nhưng cũng đầy đẹp đẽ của Ngưu Lang và Chức Nữ, hay còn gọi là ông Ngâu bà Ngâu trong văn hóa dân gian Việt Nam, diễn ra vào mùng 7 tháng 7 âm lịch hàng năm. Ngày thất tịch thường là dịp các cặp đôi cùng nhau đến chùa, người độc thân thường ăn chè đậu đỏ để cầu tình duyên.
Vu Lan

Lễ Vu Lan thường được tổ chức vào ngày rằm tháng 7 âm lịch hàng năm, là dịp lễ quan trọng đối với các Phật tử và cũng trong văn hóa dân gian. Đây là thời điểm con cái thể hiện lòng biết ơn và tình cảm đến cha mẹ, thực hiện các nghi thức cầu phúc, an lành cho cha mẹ và người thân trong gia đình.
Tháng Cô hồn
Tiết Xử Thử trùng với tháng 7 âm lịch - tháng cô hồn trong văn hóa dân gian Việt Nam. Đây được cho là tháng những linh hồn vong bước trở về thế gian, khiến không khí trở nên u ám. Ngày 15 tháng 7 âm lịch còn được gọi là ngày “Xá tội vong ân”.
Nên làm gì trong tiết Xử Thử?
Bảo vệ sức khỏe

Trong tiết Xử Thử, mọi người thường dễ mắc các bệnh về đường hô hấp như ho, nghẹt mũi,... Do đó, để giữ gìn sức khỏe, hãy luôn mặc ấm, ăn thực phẩm nấu chín, tắm nước ấm để giữ cho cơ thể luôn ấm áp.
Quan sát thời tiết
Trong tiết Xử Thử, khi có kế hoạch đi xa, hãy chú ý quan sát thời tiết, đặc biệt là các biến đổi trên bầu trời. Nếu vào lúc Mặt Trời mọc thấy những dải mây vàng hồng, hồng sáng hoặc đỏ thẫm ở phía chân trời, hãy cân nhắc hoãn chuyến đi xa và chuẩn bị biện pháp bảo vệ nhà cửa. Đây là dấu hiệu của “hồng vân” hay “bão vân”, một dấu hiệu của cơn bão sắp đến theo quan niệm dân gian.
Thu hoạch đúng mùa
Người nông dân cần thu hoạch vụ mùa đúng thời kỳ trong tiết Xử Thử để tránh bị ảnh hưởng bởi thời tiết, giảm thiểu lượng lương thực bị lãng phí.
Dưỡng sinh và chăm sóc cơ thể đúng cách

- Thay đổi lối sống: Thời tiết trong tiết Xử Thử thường làm cho chúng ta cảm thấy mệt mỏi, lười biếng và không muốn hoạt động. Để tránh tình trạng này và bảo vệ sức khỏe, hãy đảm bảo ngủ đủ giấc, cố gắng đi ngủ sớm trước 10 giờ tối và kéo dài thời gian ngủ thêm 1 giờ so với mùa hè. Hãy thức dậy vào buổi sáng trong không khí trong lành.
- Chọn thức ăn giàu nước: Hãy ăn các loại thực phẩm nhẹ, ít gia vị, ít thịt và nhiều dầu mỡ hơn; ăn thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất; thực phẩm giàu tính kiềm như táo và tảo bẹ; cũng như bổ sung các thực phẩm giàu protein.
Ăn uống làm tăng sức đề kháng của cơ thể

Các loại thực phẩm phù hợp trong tiết Xử Thử có thể giúp cơ thể khỏe mạnh, bao gồm đậu phộng, hạt sen và thịt vịt.
Ngoài ra, bạn nên uống một ly nước muối vào buổi sáng và một ít nước mật ong vào buổi tối để cung cấp năng lượng và giúp cơ thể tăng cường đề kháng. Đặc biệt, uống một ly nước lọc mỗi sáng sẽ giúp kích thích hệ tiêu hóa và tạo cảm giác sảng khoái cho cơ thể.
Hy vọng thông tin trên đã giúp bạn hiểu thêm về tiết Xử Thử, một trong 24 tiết khí quan trọng trong năm. Đừng quên theo dõi Mytour để luôn cập nhật thông tin hữu ích cho cuộc sống hàng ngày nhé!