1. Rằm tháng 7 có ý nghĩa gì?
Trong văn hóa Á Đông, Rằm tháng 7 được coi là một ngày lễ quan trọng và thường rơi vào ngày 15 tháng 7 Âm lịch. Đây không chỉ là ngày rằm như những ngày khác mà còn là dịp để tưởng nhớ công ơn cha mẹ và tổ tiên - Lễ Vu Lan. Vào ngày này, người dân thường thực hiện nhiều hoạt động ý nghĩa như ăn chay, niệm Phật, cầu nguyện cho tổ tiên, và chuẩn bị các mâm cơm dâng lên Phật, thần linh và gia tiên. Đồng thời, có những hoạt động cộng đồng như lễ hội thả đèn hoa đăng và nghi lễ cúng cô hồn để cầu siêu thoát cho vong linh. Sau khi thực hiện lễ cúng Phật và thần linh, các gia đình sẽ tiến hành lễ cúng cô hồn.
2. Thời điểm và giờ cúng Rằm tháng 7 là khi nào?
Rằm tháng 7 thường diễn ra vào ngày 15 Âm lịch hàng tháng, và nghi lễ cúng sẽ được thực hiện vào đúng ngày này.
Ví dụ, Rằm tháng 7 năm 2023 rơi vào thứ tư, ngày 30 tháng 8 Dương lịch. Tuy nhiên, theo phong tục, lễ cúng thường được tổ chức từ ngày mùng 2 đến ngày 14 Âm lịch (từ ngày 17 đến ngày 29 tháng 8 Dương lịch), mà không cần quan tâm đến việc chọn ngày tốt hay xấu.
Điều này bởi vì thời điểm này là lúc Diêm Vương mở cửa Quỷ Môn Quan cho các vong hồn về dương gian để nhận lễ vật. Nếu cúng vào ngày 15 tháng 7, các vong hồn khó có thể nhận lễ do cửa Quỷ Môn Quan đã đóng. Do vậy, nhiều người chọn cúng trước ngày này, thói quen này đã tồn tại qua nhiều thế hệ.
Theo lịch vạn niên năm 2023, ngày 12 tháng 7 (tức ngày 27 tháng 8 Dương lịch) là ngày cát, thuận lợi cho mọi công việc. Do đó, bạn có thể tổ chức lễ cúng vào ngày này. Ngày chủ nhật sẽ giúp bạn chuẩn bị lễ cúng một cách chu đáo. Dù lễ cúng nên thành tâm và không cần quá cầu kỳ, bạn cũng có thể tham khảo một số ngày giờ hoàng đạo nếu cần.
Ngày cúng rằm tháng 7 năm 2023 | Giờ cúng rằm tháng 7 năm 2023 |
Ngày 2/7 âm lịch - tức 17/8 dương lịch | Nhâm Dần (3h - 5h); Quý Mão (5h - 7h); Ất Tị (9h - 11h); Mậu Thân (15h - 17h); Canh Tuất (19h - 21h); Tân Hợi (21h - 23h) |
Ngày 5/7 âm lịch - tức 20/8 dương lịch | Mậu Dần (3h - 5h); Canh Thìn (7h - 9h); Tân Tị (9h - 11h); Giáp Thân (15h - 17h); Ất Dậu (17h - 19h); Đinh Hợi (21h - 23h) |
Ngày 7/7 âm lịch - tức 22/8 dương lịch | Canh Tý (23h - 1h); Tân Sửu (1h - 3h); Quý Mão (5h - 7h); Bính Ngọ (11h - 13h); Mậu Thân (15h - 17h); Kỷ Dậu (17h - 19h) |
Ngày 8/7 âm lịch - tức 23/8 dương lịch | Giáp Dần (3h - 5h); Ất Mão (5h - 7h); Đinh Tị (9h - 11h); Canh Thân (15h - 17h); Nhâm Tuất (19h - 21h) |
Ngày 11/7 âm lịch - tức 26/8 dương lịch | Canh Dần (3h - 5h); Nhâm Thìn (7h - 9h); Quý Tị (9h - 11h); Bính Thân (15h - 17h); Đinh Dậu (17h - 19h); Kỷ Hợi (21h - 23h) |
Ngày 12/7 âm lịch - tức 27/8 dương lịch | Tân Sửu (1h - 3h); Giáp Thìn (7h - 9h); Bính Ngọ (11h - 13h); Đinh Mùi (13h - 15h); Canh Tuất (19h - 21h); Tân Hợi (21h - 23h) |
Ngày 14/7 âm lịch - tức 29/8 dương lịch | Bính Dần (3h - 5h); Đinh Mão (5h - 7h); Kỷ Tị (9h - 11h); Nhâm Thân (15h - 17h); Giáp Tuất (19h - 21h); Ất Hợi (21h - 23h) |
Theo kinh nghiệm, để lễ Vu Lan báo hiếu và cầu siêu hiệu quả, nên thực hiện vào ban ngày, khoảng từ 11h đến 12h trưa. Đây là thời điểm vong linh dễ nhận lễ cúng, vì Thổ thần sẽ cho phép họ vào nhà mà không bị cản trở bởi các cô hồn khác.
Lễ cúng cô hồn nên được thực hiện vào buổi chiều tối, khi trời còn nhá nhem. Đây là thời gian tốt nhất để các vong hồn có thể ăn uống. Nếu cúng vào ban ngày, ánh sáng mạnh có thể làm các vong hồn không xuất hiện được do bị ánh sáng làm yếu.
3. Chuẩn bị mâm cúng Rằm tháng 7
- Đối với mâm cúng trên bàn Phật:
Nếu gia đình bạn theo đạo Phật và có bàn thờ Phật tại nhà, bạn cần thực hiện nghi lễ cúng Phật. Mâm cỗ cúng không cần quá cầu kỳ, chỉ cần chuẩn bị mâm cúng chay hoặc bày đĩa hoa quả tươi để dâng lên bàn thờ. Thời điểm lý tưởng để thực hiện nghi thức cúng Phật là vào buổi sáng.
- Đối với lễ cúng gia tiên:
Tùy thuộc vào điều kiện của mỗi gia đình, bạn có thể chuẩn bị mâm cúng chay hoặc mặn. Thông thường, nhiều người chọn làm mâm cỗ cúng mặn với các món như gà luộc nguyên con, nem rán, canh rau củ thập cẩm, xôi đỗ xanh hoặc xôi gấc, rau xào... Ngoài mâm cơm, bạn cũng cần chuẩn bị các lễ vật như trầu cau, hương, trà, rượu, vàng mã, trái cây... để cúng gia tiên một cách đầy đủ.
Thực hiện lễ cúng gia tiên theo các bước sau: Đầu tiên, chuẩn bị mâm cỗ cúng và bài văn khấn. Sau đó, thay trang phục chỉnh tề, bày biện lễ vật lên bàn thờ gia tiên. Thắp nhang và đèn đầy đủ để sẵn sàng cúng mời các vị gia tiên. Đọc rõ ràng bài cúng gia tiên ngày Rằm tháng 7 và khấn vái để mời gia tiên nhận lễ vật và báo cáo ngày Rằm. Khi nhang cháy hết, hạ mâm cúng xuống và mang vàng hương đi hóa, thụ lộc.
- Đối với lễ cúng cô hồn:
Lễ cúng cô hồn thường được tổ chức ngoài sân trước nhà, ngoài ngõ hoặc trên vỉa hè, không thực hiện trong nhà vì đây là lễ cúng cho các vong linh bơ vơ không có gia đình. Các lễ vật cần chuẩn bị cho mâm cúng cô hồn bao gồm: đĩa muối trắng, đĩa gạo, nước, hương, đèn dầu hoặc nến, năm loại quả màu sắc khác nhau, quần áo giấy, vàng mã, cháo trắng nấu loãng, mía cắt khúc, bỏng ngô, khoai lang luộc, ngô luộc, bánh kẹo,...
Mâm cúng cô hồn không nên có đồ mặn vì điều này có thể kích thích lòng tham và sân si của các cô hồn.