Hai mươi tư tiết khí Kỷ nguyên J2000 | ||
Kinh độ | Tiết khí | Dương lịch (thông thường) |
---|---|---|
Xuân | ||
315° | Lập xuân | 4 - 5/2 |
330° | Vũ thủy | 18 - 19/2 |
345° | Kinh trập | 5 - 6/3 |
0° | Xuân phân | 20 - 21/3 |
15° | Thanh minh | 4 - 5/4 |
30° | Cốc vũ | 20 - 21/4 |
Hạ | ||
45° | Lập hạ | 5 - 6/5 |
60° | Tiểu mãn | 21 - 22/5 |
75° | Mang chủng | 5 - 6/6 |
90° | Hạ chí | 21 - 22/6 |
105° | Tiểu thử | 7 - 8/7 |
120°
|
Đại thử | 22 - 23/7 |
Thu | ||
135° | Lập thu | 7 - 8/8 |
150° | Xử thử | 23 - 24/8 |
165° | Bạch lộ | 7 - 8/9 |
180° | Thu phân | 23 - 24/9 |
195° | Hàn lộ | 8 - 9/10 |
210° | Sương giáng | 23 - 24/10 |
Đông | ||
225° | Lập đông | 7 - 8/11 |
240° | Tiểu tuyết | 22 - 23/11 |
255° | Đại tuyết | 7 - 8/12 |
270° | Đông chí | 21 - 22/12 |
285° | Tiểu hàn | 5 - 6/1 |
300° | Đại hàn | 20 - 21/1 |
Theo lịch Gregory, Xuân phân kéo dài từ ngày 21 tháng 3 đến khoảng ngày 4 hoặc 5 tháng 4 theo múi giờ Đông Á, khi tiết Thanh minh bắt đầu. Ở Nam bán cầu, thời điểm này đánh dấu tiết thu phân.
Tại nhiều quốc gia như Hoa Kỳ và châu Âu (Bắc Bán cầu), ngày này được xem là khởi đầu của mùa xuân theo thiên văn.
Nguồn gốc
Chữ Hán: 春分.
Thiên văn học
Theo thiên văn học phương Tây, điểm xuân phân là nơi Mặt Trời vượt qua xích đạo bầu trời để di chuyển lên Bắc thiên cầu. Các nhà thiên văn cổ đại đã chọn điểm này làm điểm khởi đầu của cung Bạch Dương. Tuy nhiên, do hiện tượng tuế sai, điểm xuân phân dịch chuyển mỗi năm khoảng 50,29 giây trên hoàng đạo, hiện nay nằm trong cung Song Ngư và sẽ chuyển sang cung Bảo Bình vào khoảng năm 2600, dẫn đến thuật ngữ 'kỷ nguyên Bảo Bình'. Ở Nam bán cầu, điểm xuân phân đánh dấu sự khởi đầu của mùa thu.
Di chuyển của Mặt Trời
Vào điểm xuân phân, Mặt Trời mọc chính xác ở phía Đông và lặn chính xác ở phía Tây. Xuân phân là thời điểm mà Mặt Trời có xu hướng di chuyển dần về phía bắc mỗi ngày, trước và sau điểm này khoảng ba tháng.
Lễ hội
Mặc dù ngày này không có ý nghĩa đặc biệt ở Việt Nam, nhưng tại một số quốc gia khác, đây là dịp lễ hội quan trọng.
Theo lịch Trung Hoa, ngày Xuân phân đánh dấu giữa mùa xuân, trong khi theo lịch thiên văn của Hoa Kỳ và nhiều nước châu Âu, ngày này đánh dấu sự khởi đầu của mùa xuân.
Lễ hội Norouz (hay còn gọi là lễ hội năm mới hoặc lễ hội đầu xuân) của Iran diễn ra vào ngày này, và tôn giáo Baha'i gọi lễ này là Naw-Rúz; ngoài ra, còn có lễ hội Ostara của đạo Wicca, một trong tám lễ hội Sabbat của các tín đồ đa thần giáo kiểu mới (neopagan). Lễ hội Chol Chnam Thmay mừng năm mới của người Khmer diễn ra vào giữa tháng 4 dương lịch, cùng lúc với các ngày Tết Lào, Tết Thái Lan và Tết Miến Điện. Tháng 3 cũng là thời điểm bắt đầu tháng Nisan theo lịch tôn giáo Do Thái. Năm mới Tamil được tổ chức sau ngày Xuân phân tại bang Tamil Nadu, miền nam Ấn Độ.
Tại Nhật Bản, ngày Xuân phân (春分の日) là ngày lễ chính thức để mọi người thực hiện việc tảo mộ và tụ họp gia đình.
Ngày Trái Đất được tổ chức vào ngày Xuân phân hàng năm, bắt đầu từ ngày 21 tháng 3 năm 1970. Giờ Trái Đất diễn ra vào cuối tuần cuối cùng của tháng 3.
- Điểm chí (bao gồm đông chí và hạ chí)
- Điểm phân (bao gồm xuân phân và thu phân)
- Các mùa trong năm
- Lịch Trung Quốc
- Tiết khí