Tiếng sách lật sột soạt, cơn mưa đêm rì rào ngoài hiên..., những người tạo ra âm thanh này được gọi là 'nhạc sĩ ru ngủ'.

Tiếng sách lật sột soạt, tiếng lắc lắc chiếc bút bi hay những cơn mưa đêm rì rào ngoài hiên nhà được một số người trên TikTok tái hiện trên livestream và đóng góp vào việc giúp người mất ngủ.
Trong buổi phát sóng trực tiếp của chị Phan Thị Ngọc Giàu (27 tuổi, đến từ Hà Nội), hiện đang có tiết mục tạo ra tiếng mưa giả. Cô gái trẻ này sử dụng một chiếc bình xịt nhỏ, bọc mic thu âm bằng túi ni lông để khi xịt nước vào, âm thanh giống như mưa rơi ngoài trời được tái hiện.
Các buổi livestream đặc biệt
Thuật ngữ gọi những âm thanh này là ASMR (autonomous sensory meridian response) - hiện tượng cảm giác sựng sờ đầy dễ chịu từ đầu đến cổ khi nghe âm thanh hoặc nhìn thấy hình ảnh nhất định.
Các TikToker tạo ra những âm thanh này thường được khán giả gọi là 'người ru ngủ', với các phiên livestream thu hút hàng trăm ngàn lượt xem.
Hoạt động này đã xuất hiện ở một số quốc gia trong vài năm qua và bây giờ cũng đã có mặt tại Việt Nam.
Trong các buổi livestream, mọi người thường hào hứng, hát rong rêu, nhưng chị Giàu lại không lên tiếng một câu nào. Tương tác nhiều hoặc nói to là điều cấm kỵ trong ASMR, có thể làm người xem bị bất ngờ khi chuẩn bị đi ngủ.
Ngoài những âm thanh thu hút, buổi livestream của chị Giàu còn có nhạc êm và ánh đèn nhẹ giúp người xem cảm thấy thư giãn. Dưới phần bình luận, nhiều người yêu cầu nghe âm thanh từng bước trang điểm: 'Làm tiếng chuốt mi đi chị ơi', 'Chị làm tiếng nghiêng đầu đi'...
Mỗi người một sở thích, không thể làm hài lòng tất cả người xem cũng không thể trả lời hết những yêu cầu, nên cô gái chỉ biết cười đáp lại.
Suốt buổi livestream kéo dài hơn hai tiếng, chị Giàu liên tục tạo ra âm thanh từ nhiều vật dụng khác nhau. Âm thanh nổi bật nhất là tiếng nặn khi đặt mic lên mặt đất, âm thanh đó khiến người nghe cảm thấy rất thoải mái, những người dưới khung livestream liên tục để lại những bình luận bày tỏ cảm giác dễ chịu.
Số lượng người xem giảm dần đến khoảng 1h sáng, hầu hết đã chìm sâu vào giấc ngủ, vài người khác vẫn còn đứng lại để xem livestream cho đến khi cô nàng này nói lời chào tạm biệt.
Ngay cả khi là người mới xem livestream ru ngủ như tôi cũng đã từng vô tình làm rớt điện thoại vào mặt vì quên đi ngủ vì những âm thanh đặc biệt này.
Trong thời gian livestream ru ngủ, đôi khi cô gái hiếm khi mở lời để tương tác với người xem, nhưng những lời nói chỉ nhỏ nhẹ và thân mật. Ngay cả khi nhận được quà, cô gái trẻ cũng chỉ biểu lộ lòng biết ơn bằng dấu hình trái tim.
Không có không gian livestream đắt đỏ như chị Giàu, và cũng không sử dụng mic đắt tiền, phiên livestream của anh Phùng Minh Hậu (29 tuổi, sống tại thị trấn Long Hải, Bà Rịa - Vũng Tàu) chỉ với vài món đồ chơi trẻ em và bình xịt nước để tạo âm thanh mưa cũng đủ thu hút từ vài ngàn đến vài chục ngàn lượt xem mỗi đêm.
Lượng người nước ngoài đến xem livestream của anh Hậu rất đông. Họ có thể liên tục theo dõi mà không cần phải thành thạo tiếng Việt, bởi họ chỉ đơn giản muốn thưởng thức những âm thanh dễ chịu từ đôi tay của chàng trai này.
Sau cánh camera
Nhìn vào căn phòng nhỏ chỉ vài mét vuông mà Hậu sử dụng để livestream mỗi đêm thu hút lượt view khủng, tôi thực sự ngạc nhiên. Anh không cần thiết bị phức tạp, chỉ cần một chiếc đèn nhỏ và một chiếc giá đỡ điện thoại là đã có thể bắt đầu buổi livestream.
'Mọi người vào đây chủ yếu để thưởng thức âm thanh, không quan trọng là không gian có đẹp hay không. Quan trọng là chất lượng âm thanh và cách mình tạo ra những âm điệu phù hợp', Hậu chia sẻ.
Hậu dặn người nhà hạn chế nói chuyện, cửa phòng đóng kín, máy lạnh chỉnh mức nhỏ nhất, đôi khi anh còn không dám thở to để không làm phiền livestream. Với cách làm này, căn phòng yên lặng kỳ lạ này luôn thu hút lượt view mỗi đêm.
So với Hậu, những buổi livestream của chị Giàu có phần chỉn chu hơn một chút. Trước khi livestream, chị thường dành thêm thời gian để trang điểm đẹp hơn. Nhưng ít ai biết rằng những người chủ yếu muốn ngủ qua livestream của chị lại thường mất ngủ vì phải dọn dẹp mớ đồ sau đó và làm đủ các bước tẩy trang đến tận 2h - 3h sáng.
Cô gái trẻ cho biết công việc này đã thay đổi hoàn toàn thói quen sinh hoạt của cô.
'Khi mọi người chuẩn bị đi ngủ thì tôi lại phải thức, và khi mọi người chuẩn bị thức dậy thì tôi mới có thể đi ngủ. Bên cạnh đó, tôi còn phải chịu đau bao tử vì bỏ bữa và ăn khuya', chị Giàu chia sẻ thêm.
Nhìn chị Giàu và anh Hậu thực hiện những hành động đơn giản nhưng thực tế đòi hỏi phải có 'nghề' và sự kiên nhẫn. Mọi âm thanh phải được tạo ra theo nhịp điệu và mức độ vừa phải, không thể làm quá đà.
'Để tạo ra những âm thanh dễ chịu và hay, tôi phải mày mò học từ nhiều kênh ở nước ngoài và tự cảm nhận. Nếu nghe quá to hoặc quá chói tai, tôi phải tìm cách khắc phục trước khi mang lên livestream', chị Giàu chia sẻ.
Chị Giàu sáng tạo ra những âm thanh đặc biệt như tiếng sóng biển từ đất nặn, gió biển từ khăn mặt và cọ, hay tiếng ráy tai từ màng bọc thực phẩm và bông ráy tai...
Ngoài ra, chị Giàu còn dành 30 phút mỗi ngày để học tiếng Anh để có thể tương tác với khán giả nước ngoài. Công việc đặc biệt này cũng giúp cho vốn tiếng Anh của cô gái 27 tuổi này tiến bộ hơn.

Kiếm tiền từ những công việc lạ
Thu nhập từ việc ru ngủ trên mạng như thế này, theo chia sẻ của chị Giàu, chủ yếu phụ thuộc vào sự yêu thích của người xem. Ngoài ra, người xem còn có thể tặng quà ảo trên livestream và đổi thành tiền.
Một số người livestream lâu như chị Giàu có những kênh TikTok với hàng triệu người theo dõi và có thể nhận quảng cáo hoặc bán hàng với tỷ lệ hoa hồng.
Ngay cả khi anh Hậu đang phải chạy chữa bệnh suy thận, anh vẫn có thể kiếm được thu nhập ổn định từ việc làm livestream ru ngủ trên mạng, đóng vai trò quan trọng trong gia đình.
Ba nguồn thu chính của anh Hậu bao gồm bán hàng liên kết trên kênh TikTok với 780.000 người theo dõi, nhận xét sản phẩm và nhận quà từ người xem trong các buổi livestream.
Trong một buổi livestream, tôi đã chứng kiến anh Hậu rất hào hứng khi nhận được món quà 'khủng' từ người xem.
'Nếu tính bằng tiền thật, món quà đó có giá trị hơn 10 triệu đồng. TikTok sẽ giữ lại 60%, phần còn lại sẽ thuộc về tôi', anh Hậu phấn khởi giải thích.
Có cách nào để điều trị mất ngủ an toàn?
Theo ThS Trần Văn Thảo, giảng viên Trường ĐH Công nghệ TP.HCM, khoa học cho biết rằng, một số giả thuyết cho rằng người xem ASMR dễ ngủ là do não bộ tỏa endorphin - loại hormone giảm đau, làm cho người cảm thấy hưng phấn và thư giãn khi xem.
ASMR cũng giúp cơ thể đạt trạng thái thư giãn, làm giảm nhịp tim và huyết áp, tạo điều kiện thuận lợi cho giấc ngủ. Các cử chỉ nhẹ nhàng và ánh sáng nhẹ trong các buổi livestream cũng đóng vai trò quan trọng giúp người xem dễ ngủ.
Tuy nhiên, sự phụ thuộc vào ASMR có thể gây ra một số tác hại như làm giảm khả năng tự nhiên của giấc ngủ. Nếu bạn quá phụ thuộc vào việc xem ASMR mỗi đêm để ngủ, bạn có thể gặp khó khăn khi ngủ nếu thiếu nó', ThS Thảo khuyên bảo thêm.
ThS.BS Nguyễn Trung Nghĩa cho rằng, tạm thời, việc xem ASMR là một phương pháp tương đối an toàn cho người bị mất ngủ, khó ngủ vì nó không gây hại sức khỏe và dễ thực hiện.
Tuy nhiên, cần kết hợp với các phương pháp khác như thay đổi thói quen ngủ, tạo môi trường ngủ thoải mái và đặc biệt là tránh sử dụng thiết bị điện tử trước khi đi ngủ. Cũng có thể áp dụng thêm liệu pháp tâm lý và thư giãn.
Trong trường hợp mất ngủ nặng, có thể cần dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ trong thời gian ngắn.