Buzz
Giới thiệu chung về nghề gác kèo ong ở U Minh Hạ
Cà Mau không chỉ nổi tiếng với các địa điểm tâm linh như Chùa Monivongsa Bopharam và Chùa Phật Tổ, mà còn nổi bật với khu Rừng tràm U Minh Hạ. Khu vực rừng ngập mặn này là nhà của nhiều loài động thực vật quý hiếm.
Nhờ điều kiện tự nhiên thuận lợi, làng nghề gác kèo ong tại rừng U Minh Hạ đã phát triển mạnh mẽ, là nghề truyền thống lưu truyền qua nhiều thế hệ tại hai huyện U Minh và Trần Văn Thời. Nghề này có từ cuối thế kỷ 19, khi những người đầu tiên đến đây khai hoang.
Ngày 20/12/2019 đánh dấu sự kiện quan trọng đối với cư dân U Minh Hạ khi Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận nghề gác kèo ong là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, tạo động lực to lớn cho người dân nơi đây phát triển kinh tế và bảo tồn rừng tràm tốt hơn.
Vào 20/12/2019, nghề gác kèo ong ở rừng U Minh Hạ đã được vinh danh là Di sản Văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia bởi Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
Lộ trình đến làng nghề gác kèo ong ở U Minh Hạ
Để trải nghiệm nghề gác kèo ong tại rừng U Minh Hạ, bắt đầu hành trình từ Thành phố Cà Mau. Sử dụng phương tiện giao thông công cộng hoặc cá nhân để tiếp cận khu vực, khoảng cách từ trung tâm thành phố đến làng nghề là 44km, mất khoảng một giờ di chuyển.
Cho những tín đồ phượt tới Rừng U Minh Hạ, dưới đây là tuyến đường được yêu thích bởi dân đi bụi:
Bắt đầu từ đường Hải Thượng Lãn Ông, đi theo hướng Ngô Quyền, qua Võ Văn Kiệt tới xã Khánh An. Tại đây, tiếp tục theo bờ kênh rừng khoảng 19km và bạn sẽ đến làng Nghề gác kèo ong ở rừng U Minh Hạ, nơi nằm bên phải trại cây giống Khánh An.
Khám phá nghề gác kèo bằng cách thuê xe máy và phiêu lưu qua rừng hoặc Vườn Quốc gia U Minh Hạ.
Trải nghiệm nghề gác kèo ong truyền thống tại khu vực rừng U Minh Hạ
3.1 Khoảng thời gian tốt nhất trong năm để gác kèo ong
Tháng 11 và tháng 12 là thời điểm hoa tràm ở rừng và Vườn quốc gia U Minh Hạ bùng nổ sắc màu, khiến người thợ gác kèo bắt đầu chuẩn bị cho mùa ong mới. Nhận thức về thói quen xây tổ trên cành cây nghiêng của ong, người dân địa phương đã phát triển phương pháp làm nhà cho ong để thu hoạch mật ngọt, biến nghề này thành truyền thống qua nhiều thế hệ, đòi hỏi tình yêu rừng và sự am hiểu sâu sắc.
Mặc dù thời gian tốt nhất để gác kèo ong là các tháng cuối năm, thợ gác kèo đã có thể bắt đầu từ giữa tháng 5 đến tháng 8. Đây là nguồn thu nhập chính cho nhiều gia đình, với kỹ thuật thu hoạch mật được thực hiện một cách cẩn trọng, nhằm đảm bảo chất lượng và đa dạng hóa giá cả dựa trên mùa vụ. Mật thu được vào mùa khô (tháng 12 đến tháng 4) thường được đánh giá cao hơn so với mùa nước (tháng 5 đến tháng 11).
Thời điểm lý tưởng để gác kèo ong bắt đầu từ cuối năm và kéo dài đến giữa tháng 5 của năm sau.
3.2 Quá trình thực hiện nghề gác kèo ong tại U Minh Hạ
Nghề này chia thành ba bước chính: chuẩn bị, gác kèo, và thu hoạch (còn gọi là 'ăn ong'). Đầu tiên là chuẩn bị kèo, với ba thành phần cơ bản là thân cây, trụ đỡ và nạng, thường sử dụng cây tràm lột sạch vỏ và khô hoàn toàn. Người thợ sẽ bôi sáp lên thân cây trước khi đưa vào rừng. Tiếp theo, họ sẽ chọn nơi có nhiều cây tràm thấp và đặt kèo ở vị trí hứng ánh sáng và hướng gió tối ưu, đảm bảo cho ong dễ dàng bay lên, hạ cánh. Kèo cần có hình dáng giống mái nhà và được gác vào buổi sáng sớm, lúc mặt trời mọc. Sau cùng, các thợ sẽ ẩn mọi dấu vết để ong bắt đầu làm tổ, thường trong khoảng từ 20 ngày đến một tháng.
Nếu tổ ong không có khe hở nào, đây là dấu hiệu cho thấy đã đến lúc thu hoạch mật, sau khoảng 20 ngày chờ đợi.
3.3 Lợi ích từ nghề gác kèo ong
'Ăn ong' không chỉ là thuật ngữ chỉ việc thu hoạch mật, mà còn là cơ hội để người thợ thử nếm trước mật ong, đánh giá chất lượng sản phẩm. Một kèo ong có thể cho thu hoạch 3-4 lần, mỗi lần khoảng 3-5 lít mật, thậm chí đôi khi lên tới 10 lít. Mật mùa khô thường nhiều và tốt hơn so với mùa mưa, vì mùa mưa ong tập trung sinh sản. Ngoài ra, mật ong rừng U Minh cũng đã được công nhận là sản phẩm nhãn hiệu tập thể, nổi tiếng với chất lượng và hương vị đặc trưng. Nó không chỉ là thực phẩm bổ dưỡng mà còn có nhiều dược tính quý. Thành phẩm của nghề gác kèo còn được sử dụng trong việc chế tạo đèn cầy hay chế biến món ăn từ tàng ong non.
Mật ong rừng U Minh, đặc sản nổi tiếng của đất Mũi, đem lại hương vị thượng hạng và chất lượng xuất sắc
Mytour.vn đã giới thiệu cho bạn về nghề gác kèo ong tại rừng U Minh Hạ. Khi ghé thăm Cà Mau, đừng quên trải nghiệm sự độc đáo và sáng tạo của công việc này. Hãy lưu bài viết này vào Cẩm nang du lịch của bạn để sử dụng khi cần.
Thùy Dương
Nguồn: Tổng hợp
