Hằng năm, vào ngày 23 tháng chạp, cả xã hội Việt Nam, bất kể giàu hay nghèo, đều thực hiện lễ cúng ông Công ông Táo về trời. Dưới đây là những bước chuẩn bị để lễ cúng trở nên trang trọng và ý nghĩa.

Thời điểm lý tưởng cho lễ cúng ông Công, ông Táo
Từ xưa đến nay, người Việt thường thực hiện lễ cúng ông Công, ông Táo trước 12h trưa ngày 23 tháng chạp. Nếu bận rộn, cũng có thể lễ cúng vào ngày 22 tháng chạp. Theo quan niệm dân gian, lễ cúng phải diễn ra trước 12h ngày 23 tháng chạp để ông Công ông Táo kịp lên thiên đình.
Có người cho rằng việc lễ cúng nên thực hiện vào giờ Ngọ (11 – 13h) vì đây là khoảnh khắc khi rồng biến thành ngựa, mang lại may mắn cho gia đình.
Nơi lễ cúng ông Công, ông Táo
Thường xuyên, gia đình sẽ đặt bàn thờ ông Công, ông Táo gần bếp và thực hiện lễ cúng tại đây. Đối với những gia đình không có bàn thờ riêng cho ông Công, ông Táo, họ sẽ cúng chung với bàn thờ gia tiên.
Theo truyền thống dân gian, Táo Quân thường liên quan đến bếp, nhưng trong lễ cúng, nên thực hiện tại bàn thờ chứ không nên làm ở bếp, bởi đây được coi là nơi linh thiêng, kết nối giữa con người và các vị thần.
Các vật phẩm cúng Táo Quân
Bộ lễ cúng Táo Quân đầy đủ bao gồm: 3 chiếc mũ ông Công, 1 chiếc mũ dành cho phụ nữ, và 2 chiếc mũ cho nam giới. Mũ của Táo bà không có cánh chuồn, trong khi mũ của Táo ông có 2 cánh chuồn. Những chiếc mũ này được trang trí thêm bằng dải kim tuyến lấp lánh và chiếc gương nhỏ hình tròn.
Những đồ vàng nhân tạo cúng ông Công ông Táo bao gồm áo, mũ, hia, thỏi vàng làm từ giấy. Những thứ này sẽ được hóa cùng với bài vị cũ sau khi thực hiện lễ vào ngày 23 tháng chạp. Sau đó, gia chủ sẽ tiến hành lập bài vị mới cho gia đình.
Tô điểm màu sắc của vàng mã theo ngũ hành
Nếu trong gia đình có trẻ con, hãy bổ sung lễ cúng với gà luộc, đặc biệt là gà cồ mới lớn, đang trong giai đoạn tập gáy. Điều này mang ý nghĩa xin ông Táo báo cáo với Ngọc Hoàng, mong nhận sự bảo hộ cho sự phát triển mạnh mẽ và thông minh của trẻ nhỏ.
Ở miền Bắc, lễ cúng thêm cá chép sống với ý nghĩa cá chép biến hóa thành rồng, đưa ông Táo lên thiên đình. Trong khi đó, ở miền Trung, gia chủ sẽ lễ cúng ngựa giấy, với đầy đủ yên, cương. Người miền Nam thì thực hiện lễ cúng đơn giản với mũ, quần áo, hia làm từ giấy.
Bữa cỗ lễ cúng Táo Quân
Khi cúng Táo Quân vào ngày 23 tháng chạp, gia chủ có thể chuẩn bị mâm cỗ chay hoặc mâm cỗ mặn. Đối với mâm cỗ chay, chỉ cần chuẩn bị nước, trầu cau, trái cây, giấy vàng bạc,…
