Nghị luận: Không thầy đố mày làm nên

Bài nghị luận: Không thầy đố mày làm nên

Bài nghị luận: Không thầy đố mày làm nên

I. Cấu trúc của Nghị luận Không thầy đố mày làm nên (Chuẩn)

1. Khám phá khía cạnh mới

- Giới thiệu vấn đề cần nghiên cứu trong nghị luận.
- Trích câu tục ngữ 'Không thầy đố mày làm nên' để làm nổi bật chủ đề.

1. Hồn của bài học

- Đàm thoại về tục ngữ:

+ Câu tục ngữ trải qua hàng nghìn năm với ý nghĩa vững chắc về vai trò của người hướng dẫn trong sự phát triển tinh thần.
+ 'Không có hướng dẫn, làm sao ta có thể khám phá ra...' - một thách thức mạnh mẽ, đặt ra vấn đề liệu kiến thức có tồn tại nếu thiếu đi người hướng dẫn? 'Khám phá ra' - điều này ám chỉ không chỉ là thành tựu cá nhân, mà còn liên quan đến sự nghiệp và danh vọng.
+ Sự phát triển của người học trò phụ thuộc rất nhiều vào sự hướng dẫn tận tâm của người hướng dẫn.

- Vì sao nói 'không có người hướng dẫn, làm sao tự mình khám phá ra?'
+ Trong xã hội cổ xưa: Người hướng dẫn được coi là nguồn gốc của mọi tri thức, học trò phải đến trường để học từ sách mà người hướng dẫn truyền đạt.
+ Người hướng dẫn là người đi cùng chúng ta suốt cuộc đời: Lúc nhỏ, chúng ta bước vào lớp mẫu giáo, được giáo viên dạy múa, dạy hát; Lớn hơn bước vào trường tiểu học, học viết, học toán; ...
+ Họ không chỉ truyền đạt kiến thức mà còn giúp chúng ta chọn con đường đúng...

- Thảo luận, mở rộng vấn đề:
+ Ngày nay, người hướng dẫn không còn đóng vai trò chủ đạo như trước, nhưng thay vào đó họ trở thành người chỉ đường cho kiến thức, hướng dẫn học trò tìm hiểu, khám phá; Người học trò tự quyết định lựa chọn phù hợp dựa trên sự hướng dẫn của họ.
+ So sánh: 'Khéo học từ người hướng dẫn, giỏi học từ bản thân': Có những người hướng dẫn chỉ xuất hiện một lần trong đời, nhưng bài học của họ để lại ấn tượng sâu sắc. Từ ngày càng trở nên trọng đại và đáng kính trọng.
+ Xã hội đang ngày càng thay đổi theo hướng phát triển, vai trò của người hướng dẫn dần mất đi khi kiến thức trên mạng xã hội tràn lan. Học trò có khả năng tự mò mẫm nhưng cũng có thể quên đi vai trò của người hướng dẫn.
- Nghịch ngợm vấn đề: So sánh với ngạn ngữ 'Học từ người hướng dẫn, không bao giờ mất học bạn'
- Kết nối với bản thân.

2. Tổng kết

Phân tích, đánh giá, xác nhận câu tục ngữ.
 

II. Bài luận mẫu Nghị luận Không có người hướng dẫn, làm sao tự mình làm nên (Hoàn hảo)

Hôm nay tôi vừa nghe tin người thầy dạy cấp hai của tôi đã ra đi, ông mắc căn bệnh nan y ở giai đoạn cuối cùng. Tôi và cả lớp đều rơi vào nước mắt, ông dù đã rời xa nhưng tâm hồn ông vẫn sống mãi trong trái tim của nhóm học trò này. Câu tục ngữ 'Không có người hướng dẫn, làm sao tự mình làm nên' bỗng nhiên trỗi dậy, giọng ông như vang lên, nhẹ nhàng và ấm áp. Đó có lẽ là bài học cuối cùng ông truyền đạt cho chúng tôi. 'Không có người hướng dẫn, làm sao tự mình làm nên' - một bài học, một thông điệp quý báu từ thời xa xưa...

Trước khi bàn về câu tục ngữ trên, hãy cùng nhau hiểu thế nào là 'không thầy đố mày làm nên'. Câu tục ngữ có nguồn gốc từ hàng nghìn năm trước, ý muốn nhấn mạnh vai trò quan trọng của người thầy trong sự phát triển giáo dục. 'Không thầy đố mày làm nên...' - như một lời thách thức, đặt ra vấn đề liệu có kiến thức nếu thiếu người thầy? 'Không thầy' - ý chỉ sự thiếu sót trong việc dạy dỗ, truyền đạt kiến thức của người thầy. 'Làm nên' - ở đây ám chỉ thành công, sự nghiệp hay còn gọi là danh vọng của người học trò. Câu chuyện về sự thành công của học trò một phần lớn là nhờ công lao dạy dỗ của người thầy.

Vậy tại sao lại nói rằng 'không thầy đố mày làm nên'? Chúng ta đều biết rằng trong xã hội ngày xưa, người học trò không có nguồn kiến thức đa dạng để tìm kiếm. Nơi duy nhất có thể giúp họ học và tích lũy kiến thức là người thầy. Người thầy lúc bấy giờ được tôn trọng và kính nể vô cùng. Người thầy được coi là nguồn gốc của mọi kiến thức, học trò bắt buộc phải đến trường để học chữ từ sách do người thầy truyền dạy. Còn ngày nay? Chúng ta từ khi biết nói, bước vào lớp mẫu giáo, được giáo viên dạy múa, dạy hát. Khi lớn lên, biết đọc biết viết, họ giúp chúng ta khám phá thế giới từ những con chữ. Họ dạy ta cách tính toán khoảng cách từ Trái đất đến Mặt trăng, Mặt trời; họ chỉ cho ta nhìn cuộc đời qua lăng kính văn học; họ giúp ta phân biệt thực vật có hạt, động vật lưỡng cư,... Thầy, cô không chỉ truyền đạt kiến thức mà còn uốn nắn chúng ta theo con đường đúng đắn, hướng ta đến những điều tốt đẹp. Không hiển nhiên khi bạn gặp một cô, cậu học sinh mẫu giáo, tiểu học bạn sẽ thấy họ tôn vinh cô giáo như thần tượng. Lời ba mẹ có thể không nghe nhưng lời cô dạy nhất định chúng sẽ luôn luôn ghi nhớ. Cả cuộc đời con người từ khi nhận thức đến khi về già vẫn luôn có bóng dáng của người thầy theo chân. Đó chính là lý do vì sao vị trí của người thầy là vô cùng quan trọng trên hành trình trưởng thành của mỗi người.

'Nhất tự vi sư, bán tự vi sư' - một nửa là thầy và nửa còn lại cũng là thầy - một khi làm thầy, suốt đời sẽ làm thầy. Chữ 'thầy' từ ngàn xưa đã trở nên vô cùng thiêng liêng và cao quý. Ngày nay, ta thấy xã hội ngày càng phát triển, vai trò của người thầy không còn quan trọng như trước. Thậm chí, họ không còn được trân quý như trước. Nhưng dù thế, người thầy vẫn giữ vai trò chủ đạo. Họ trở thành người hướng dẫn, định hình, tạo tiền đề, cơ sở cho học sinh tự mình khám phá mọi thứ, không ngừng nỗ lực rèn luyện để học sinh hứng thú với học tập. Tôi vẫn nhớ câu chuyện về một cô giáo dạy văn, mỗi ngày cô đều tạo ra những điều thú vị để học sinh tích cực học tập môn văn hơn. Đối với mỗi tác phẩm, cô giáo Nguyễn Thị Hồng Nhung (sinh năm 1994, giáo viên trường THPT Bình Hưng Hòa, quận Bình Tân, TPHCM) đã viết lời dựa trên nền nhạc có sẵn. Cô kết hợp âm nhạc với văn học để học sinh dễ tiếp thu và nhớ bài học hơn. Nếu không có những người cô, những người thầy nhiệt huyết như vậy liệu rằng học sinh có hứng thú với việc học không? Lâu dần theo đà phát triển, khi công nghệ thông tin phát triển mạnh mẽ, người ta dần quên mất vai trò của người thầy. Nhưng ta cũng không thể phủ nhận một điều rằng ở bất kỳ thời đại nào, vị trí của người thầy có thể thay đổi nhưng vai trò, ý nghĩa của nghề giáo, của giáo viên vẫn không thay đổi. Người thầy vẫn luôn được tin tưởng và kính trọng. Có bao nhiêu người thành công mà không từng nhận sự chỉ dạy từ thầy cô? Chúng ta đều biết những người nổi tiếng như Bill Gate hay Steve Jobs, dù có từ bỏ con đường học đại học, theo đuổi đam mê nhưng họ cũng từng nhận sự truyền dạy kiến thức của thầy, cô từ thời thiếu thời. Thầy, cô như người lái đò, chèo chống để đưa con đò tri thức của ta đến bến tương lai an toàn. Nếu cha mẹ cho ta một hình hài thì thầy cô là người cho ta ngàn kiến thức quý giá.

Có người từng hỏi tôi rằng, đã nói 'không thầy đố mày làm nên' thì làm sao có câu 'học thầy không tày học bạn'? Thực sự, hai câu tục ngữ ấy nên được đặt ở hai ngữ cảnh khác nhau. Có những điều nên học ở trường, nên học ở người thầy. Nhưng cũng có những điều học từ bạn bè sẽ tốt hơn. Ví dụ, mỗi khi thầy giao bài tập về nhà, thầy giảng trước một lần, có thể ta không hiểu nhưng ngần ngại hỏi lại. Khi đó chắc chắn sẽ cần đến bạn bè. Ở những người cùng trang lứa, cách giảng giải, cách hiểu đôi khi sẽ dễ tiếp thu hơn. Đó là điều tự nhiên. Không ai trên đời này hoàn hảo cả. Và thầy chúng ta cũng vậy, sẽ có những khoảnh khắc ta vô tình nhận ra đôi khi học từ bạn bè sẽ đơn giản hơn. Nhưng dù như thế, việc nhận kiến thức từ thầy cô, từ môi trường giáo dục rõ ràng sẽ chắc chắn và đúng hơn. Người thầy vẫn giữ một vai trò hết sức quan trọng trong cuộc đời học trò.

Trong mỗi chúng ta, có một người thầy, người cô để lại dấu ấn sâu sắc. Tôi không ngoại lệ, muốn gửi đến cô giáo dạy văn lời cảm ơn sâu sắc nhất, cảm ơn cô đã giúp tôi nuôi dưỡng ước mơ trở thành giáo viên, đứng trước bảng đen. Đối với tôi, người thầy, người cô luôn là người tôi trân trọng, kính nể và yêu quý nhất!

Dân gian ta từng nói:

'Muốn sang thì bắt cầu kiều
Muốn con hay chữ phải yêu lấy thầy'

Vâng, đúng như vậy. Dù thời kỳ nào, giai đoạn nào, xã hội phát triển như thế nào, vị thế của người thầy vẫn giữ nguyên, luôn được kính trọng qua các thế hệ học sinh. Gấp vội trang sách, kí ức về sự ra đi của cô trỗi dậy, tôi ngâm ngẩm đọc 'không thầy đố mày làm nên'... 'không thầy đố mày...làm nên'...

"""""--KẾT THÚC""""""-

Câu tục ngữ Không thầy đố mày làm nên đã xác nhận vai trò quan trọng của người thầy, đồng thời thể hiện truyền thống 'Tôn sư trọng đạo' của dân tộc Việt Nam. Để hiểu sâu hơn về giá trị truyền thống này, mọi người có thể đọc thêm: Nghị luận về truyền thống tôn sư trọng đạo của dân tộc Việt Nam, Chứng minh câu tục ngữ Học thầy không tày học bạn, Nghị luận về câu tục ngữ Tiên học lễ, Hậu học văn tại Mytour.