Đề bài: Nghị luận về câu nói: 'Văn chương là một thứ khí giới thanh cao và đắc lực, có thể vừa tố cáo và thay đổi một thế giới giả dối và tàn ác, đồng thời làm cho trái tim người đọc trở nên trong sạch hơn...'
I. Dàn ý chi tiết
1. Mở bài
2. Thân bài
3. Kết bài
II. Bài văn mẫu
Nghị luận về quan điểm: Văn chương là khía cạnh tinh tế và có sức mạnh
I. Dàn ý Nghị luận về quan điểm Văn chương là khía cạnh tinh tế và có sức mạnh (Chuẩn)
1. Khai mạc
- Giới thiệu vào vấn đề.
2. Phần chính
a. Diễn giải câu nguyên
- 'Văn chương là khía cạnh tinh tế và có sức mạnh' bởi chứa đựng những ý nghĩa sâu sắc, mang theo giá trị tinh thần đậm chất.
→ Đó là công cụ hiệu quả để thay đổi thế giới, không cần đến vũ khí, nó tác động sâu sắc vào tâm hồn, thay đổi tư duy và hành vi mạnh mẽ, tự nguyện.
- Câu nói nhấn mạnh hai vai trò quan trọng của văn chương: thay đổi cách nhìn nhận thế giới, quan điểm sống và giá trị của con người. Đồng thời, nó còn là nguồn cảm hứng nuôi dưỡng tâm hồn, làm sáng bóng và làm phong phú đạo đức của từng cá nhân.
=> Xác nhận câu nói của Thạch Lam là đầy đủ và chính xác.
b. Thảo luận:
* Văn chương tố cáo và thay đổi thế giới giả dối và tàn ác, phản ánh chân thực sự kiện trong cuộc sống từ lớn tới nhỏ.
- Văn chương đứng lên đại diện cho nhân dân, lên án bất công và tàn ác, làm sáng tỏ những sự thật bị che đậy một cách rõ ràng và chân thực bằng bút lực sắc bén đầy độ đả kích mạnh mẽ. Nêu ví dụ.
- Văn chương không chỉ để chỉ trích hay phê phán mà còn hướng đến mục tiêu cuối cùng là thay đổi thế giới, thức tỉnh con người để họ đứng lên chiến đấu cho một cuộc sống tốt đẹp hơn, đẩy lùi điều ác, điều xấu đang làm chủ ngôi. Một số tác phẩm nổi bật là minh chứng.
* Văn chương làm cho tâm hồn con người trở nên trong sáng và phong phú hơn.
- Tăng cường lòng yêu quê hương, nhận thức sâu sắc về gia đình, và thậm chí còn thêm yêu thương và trân trọng cuộc sống ngay trước mắt.
- Gợi mở cho người đọc về cách tiếp cận đối nhân xử thế, dạy bài học về những đức tính nhân hậu và lòng khoan dung.
- Chú trọng vào việc điều chỉnh tác phong làm việc, lối sống, tư duy, và khuyến khích mỗi người nuôi dưỡng tình yêu quê hương, lòng tự tôn dân tộc, sống trọn vẹn với tinh thần của Cách mạng,...
- Nêu rõ các minh chứng.
c. Nhận xét:
- Thạch Lam đã chính xác trong việc phản ánh bản chất và vai trò của văn chương trong cuộc sống, song đồng thời, ông cũng mở ra một thách thức mới về cách thức sáng tạo văn chương.
- Đối với văn chương, không chỉ cần một người thợ có kỹ thuật tốt, mà còn cần một người có sự sáng tạo, khả năng khám phá những điều khác biệt. Thạch Lam nhấn mạnh: 'Cái đẹp tinh tế tồn tại khắp vũ trụ, hiện diện ở mọi đối tượng bình thường. Nhiệm vụ của nhà văn là tiết lộ những vẻ đẹp âm thầm và che giấu của thực tế'.
3. Tổng kết
- Chia sẻ ý kiến cá nhân.
II. Mẫu văn Nghị luận về câu nói: Văn chương là một thứ khí giới thanh cao và đắc lực (Chuẩn)
Viết một tác phẩm hay đã khó, nhưng viết một tác phẩm ảnh hưởng sâu rộng càng khó hơn. Thanh niên hiện đại ít đọc sách, mặc dù gần đây có một sự 'phong trào' đọc sách, điều này có tính tích cực nhưng cũng mang theo những góc tối khiến chúng ta phải suy nghĩ. Đọc sách là tốt, nhưng liệu văn chương mà chúng ta, đặc biệt là giới trẻ, đang đọc có giá trị gì? Đó có phải là những tác phẩm chứa đựng giá trị nhân văn sâu sắc, đáng để đọc và suy ngẫm, hay chỉ là những tác phẩm giả dối, hại người, được viết nhanh chóng về nội dung và hình thức? Giữa những trăn trở đó, tôi nhớ lời bình sâu sắc của Thạch Lam: 'Văn chương là một thứ khí giới thanh cao và đắc lực để vừa tố cáo và thay đổi một thế giới giả dối và tàn ác, vừa làm cho lòng người thêm trong sạch...'. Mặc dù chỉ là nửa câu trong bài nói dài của ông, nhưng tôi thấy được tầm quan trọng và đúng đắn khi ông nói về văn chương của một nhà văn chân chính, để lại nhiều tác phẩm nhân văn.
Tại sao nói 'Văn chương là thứ khí giới thanh cao và đắc lực'? Bởi vì đó là loại vũ khí tâm hồn của con người được biến thành những lời văn giàu xúc cảm nhân văn, vừa tinh khiết vừa thanh cao hướng về những điều tích cực và tốt lành mà con người mong muốn. Đắc lực ở chỗ, mặc dù chỉ là những tờ giấy mỏng manh, nhưng lại chứa đựng những nội dung có ảnh hưởng to lớn, với những giá trị tinh thần sâu sắc. Nó giúp con người thay đổi thế giới một cách hiệu quả, không cần phải sử dụng vũ lực, mà thay vào đó là tác động sâu sắc đến thế giới nội tâm, thay đổi tư duy và hành động mạnh mẽ và tự nguyện. Do đó, nói 'Văn chương là thứ khí giới thanh cao và đắc lực' là hoàn toàn chính xác. Câu nói của Thạch Lam không chỉ đề cập đến văn chương như một khí giới nhân đạo mà còn nhấn mạnh vào hai vai trò chính của nó là thay đổi quan điểm về thế giới và nhìn nhận về giá trị của cuộc sống. Đồng thời, nó còn là nguồn nước tinh khiết, nuôi dưỡng và làm cho nhân cách trở nên trong sáng, thanh cao trước một xã hội đầy rối ren và phức tạp.
Bắt đầu bàn về sức mạnh của văn chương trong việc phản ánh thế giới đầy giả dối và tàn ác, những tác phẩm văn chương, từ xưa đến nay, luôn là gương phản ánh chân thực của xã hội và chế độ. Những nhà văn có đôi mắt tinh tường, ôm giữ ước mơ 'nghệ thuật vị nhân sinh' đã tạo nên những kiệt tác bằng tất cả tâm huyết và trí tuệ. Ngòi bút của họ luôn thấu hiểu hiện thực, phản ánh sâu sắc mọi sự kiện từ lớn tới nhỏ trong cuộc sống. Có thể kể đến Số đỏ của Vũ Trọng Phụng, Vợ nhặt của Nam Cao, Chí Phèo, Vợ chồng A Phủ của Tô Hoài, và Hai đứa trẻ của Thạch Lam, mỗi tác phẩm mang đến một góc nhìn độc đáo về xã hội.
Ngoài việc chỉ trích và phê phán, văn chương còn mang mục tiêu cao cả là thay đổi thế giới. Những nhà văn muốn thức tỉnh con người, đẩy họ đứng lên chiến đấu cho một cuộc sống tốt đẹp hơn, đánh bại cái ác đang làm mưa làm gió. Như Mị và A Phủ bỏ trốn để theo đuổi cách mạng, những nghĩa sĩ Cần Giuộc chiến đấu bảo vệ quê hương, văn chương từ thay đổi nhận thức đã trở thành nguồn động viên mạnh mẽ để xóa nhòa những ràng buộc và đưa ra tầm nhìn mới cho con người, đặc biệt là giới trẻ.
Chức năng thứ hai của văn chương là làm cho tâm hồn con người trở nên trong sạch và phong phú hơn. Những tác phẩm như Rô-mê-ô và Giu-li-ét, Vợ nhặt, Vợ chồng A Phủ không chỉ góp phần rửa sạch tâm hồn, mà còn là nguồn cảm hứng sâu sắc về tình yêu, gia đình, và lòng yêu nước. Văn chương càng củng cố lòng yêu quê hương, tăng nhận thức về tầm quan trọng của gia đình, và khuyến khích lối sống ân tình trọn nghĩa, thủy chung với Cách mạng.
Không chỉ là nguồn đạo đức, văn chương là ngọn lửa làm hồn ta thêm phong phú. Đọc lịch sử để hiểu rõ quá khứ, đúc kết bài học cho bản thân; tìm hiểu về quê hương qua tùy bút như Người lái đò sông Đà hay Ai đã đặt tên cho dòng sông; hoặc đắm chìm trong văn chương về tâm lý con người để thấu hiểu đồng loại, và bản thân. Như Thạch Lam nói, 'văn chương bồi đắp tâm hồn, làm cho tình cảm tốt đẹp, luyện cho ta những tình cảm sẵn có'.
Câu nói của Thạch Lam mở ra vấn đề về cách làm văn. Viết văn không chỉ là việc dễ dàng, nếu chỉ tạo ra những tác phẩm đại trà thiếu ý nghĩa, thì nó không có giá trị. Hiện nay, với độc giả đông đảo, nhà văn xuất hiện nhan nhản. Tuy nhiên, ít có tác phẩm mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc; đa số là văn chương sáo rỗng, lời văn hoa mỹ nhưng nội dung nghèo nàn, lặp lại. Cần sự sáng tạo, khám phá, và đào sâu để tạo ra những tác phẩm có giá trị thực sự.
Cuối cùng, nhà văn và độc giả cần đề cao chất lượng và sự sáng tạo trong văn chương. Văn chương không nên làm tầm thường, mà cần sự sáng tạo và khác biệt. Hãy để văn chương góp phần nâng cao cuộc sống và tâm hồn. Đừng vội thay đổi thế giới, hãy để văn chương làm nhiệm vụ củng cố và nuôi dưỡng tâm hồn trước nhất.
"""""--HẾT"""""---
Văn chương không chỉ là sự sáng tạo tinh thần của nghệ sĩ, mà còn là những tác phẩm có thể thay đổi cuộc sống con người. Ngoài bài Nghị luận về câu nói: 'Văn chương là một thứ khí giới thanh cao và đắc lực', học sinh có thể tham khảo thêm một số bài văn hay lớp 12 như: Nghị luận về câu nói: Văn chương giúp trải nghiệm cuộc sống ở những chiều sâu đáng kinh ngạc..., Nghị luận về văn hóa ứng xử của học sinh, Nghị luận về Văn học và Tình thương, Nghị luận xã hội: Văn hóa người Việt nơi thờ tự qua cảnh tượng chen lấn tại Đền Hùng.