Buzz
Đề bài: Em hãy giải thích câu tục ngữ: 'Uống nước nhớ nguồn'
Dàn ý
1. Mở bài:
- Giới thiệu và nêu tư tưởng chung của câu tục ngữ “Uống nước nhớ nguồn”.
2. Thân bài:
* Giải thích câu tục ngữ:
+ 'Uống nước': là việc thừa hưởng, hưởng thụ những thành quả mà người khác tạo ra trong quá trình lao động, đấu tranh.
+ 'Nguồn':
Nghĩa đen: là nơi bắt nguồn của nguồn nước
Nghĩa bóng: ở đây là để thể hiện cho sự bắt nguồn của thành quả mà mình hưởng.
+ 'Nhớ nguồn': nhớ về người đã tạo ra những thành quả lao động
→ 'Uống nước nhớ nguồn': Khi nhận những thành quả lao động mà người khác tạo ra, chúng ta phải biết ơn họ, những người đã phải đổ mồ hôi nước mắt để tạo ra được những thành quả tốt đẹp cho chúng ta thừa hưởng ngày nay.
* Nhận định, đánh giá câu tục ngữ:
+ Ý nghĩa của câu tục ngữ (đặc biệt là trong bối cảnh ngày nay):
- Lời nhắc nhở khuyên nhủ của ông cha ta đối với con cháu, những ai đã, đang và sẽ thừa hưởng thành quả công lao của người đi trước. Đây alà một lời dạy đúng đắn, sâu sắc của cha ông. Đó cũng là một truyền thống ân nghĩa của dân tộc Việt Nam từ ngàn đời.
- Trong thiên nhiên và xã hội, không có một sự vật, một thành quả nào mà không có nguồn gốc, không do công sức lao động tạo nên.
- Của cải vật chất các thứ do bàn tay người lao động làm ra. Đất nước giàu đẹp do cha ông gầy dựng, gìn giữ tiếp truyền. Con cái là do các bậc cha mẹ sinh thành dưỡng dục. Vì thế, nhớ nguồn là đạo lý tất yếu.
- Lòng biết ơn là tình cảm đẹp xuất phát từ lòng trân trọng công lao những người “trồng cấy' phục vụ cho biết bao người “ăn trái'.
- Uống nước nhớ nguồn là nền tảng vững chắc tạo nên một xã hội thân ái đoàn kết. Lòng vô ơn, bội bạc sẽ khiến con người ích kỉ, ăn bám gia đình, xã hội.
- Lên án, phê phán những biểu hiện không biết “uống nước nhớ nguồn”, “ăn cháo đá bát”,…
+ Bài học rút ra từ câu tục ngữ:
- Chúng ta cần tự hào với lịch sử anh hùng và truyền thống văn hóa vẻ vang của dân tộc
- Cần cố gắng học tập, rèn luyện, tu dưỡng đạo đức thật tốt để góp phần đẩy mạnh đất nước, đưa đất nước ngày càng vững mạnh
- Có ý thức gìn giữ bản sắc, tinh hoa của dân tộc Việt Nam mình và đồng thời tiếp thu một cách có chọn lọc tinh hoa văn hóa nước ngoài.
- Có ý thức tiết kiệm, chống lãng phí khi sử dụng thành quả lao động của mọi người
3. Kết bài:
+ Khẳng định lại tính đúng đắn và giá trị của câu tục ngữ.
+ Nêu bài học đối với bản thân và con người ngày nay.
Ví dụ minh họa
Tục ngữ là một phần của văn học dân gian, coi như là kho tàng tri thức của con người, vì chúng là những bài học sâu sắc từ người đi trước được ghi lại bằng những câu ngắn gọn. Chúng ta có thể tìm thấy trong đó những kinh nghiệm sống trong thực tế và những bài học về đạo đức. Từ xa xưa, cha ông ta thường nhắc nhở thế hệ sau phải trân trọng biết ơn những người đã làm nên thành quả cho mình. Lời khuyên ấy được thể hiện trong câu tục ngữ:
'Uống nước nhớ nguồn'
Khi đọc lời khuyên của tiền nhân, chúng ta nghĩ gì? 'Nguồn' là nơi nước chảy ra, từ núi, từ rừng đến suối, rồi sông, rồi biển, một nguồn nước không bao giờ cạn, trong lành và tinh khiết nhất. Khi chúng ta uống nước để giải khát, chúng ta phải nhớ nguồn của nước ấy. Từ hình ảnh đó, người xưa muốn nói đến việc biết ơn những người đã tạo ra thành quả cho cuộc sống của chúng ta.
Trong cuộc sống, không có gì không có nguồn gốc, không có thành quả nào không có công lao của con người, tất cả đều là kết quả của lao động. Chúng ta không thể tự tạo ra mọi thứ từ đôi tay của mình, nên chúng ta phải nhớ đến những người đã giúp chúng ta tạo ra những thứ đó. Lòng biết ơn sẽ giúp chúng ta gắn kết với gia đình, xã hội. Cuộc sống sẽ tốt đẹp hơn nếu chúng ta truyền thống này được giữ gìn và quý trọng.
Câu tục ngữ là lời khuyên chân thành: con người sống phải có đạo đức, trung thành, và là lời ca ngợi về truyền thống đạo đức của dân tộc. Đọc lại câu tục ngữ này, chúng ta phải biết biểu dương, bảo vệ, và sử dụng có hiệu quả những gì mà người khác đã tạo ra. Như một người con, chúng ta phải biết ơn công ơn của cha mẹ, và như một học sinh, phải biết ơn công ơn của thầy cô. Trong cuộc sống, chúng ta cũng phải biết biểu dương công ơn những người đã giúp đỡ mình khi gặp khó khăn. Câu tục ngữ này cũng là một hình mẫu cho sự sống đạo đức và biết biểu dương.
