Nghị luận xã hội về tự tin và tự hào

Đề bài: Nghị luận xã hội về tự tin và tự hào

Nghị luận xã hội về tự tin và tự hào
 

I. Cấu trúc Nghị luận xã hội về tự tin và tự hào (Tiêu chuẩn)

1. Bắt đầu

- Giới thiệu vấn đề: Tự tin và tự hào là hai đặc điểm quan trọng của con người.

2. Phần Chính

a. Tư duy tự ti:
- Đặc điểm: Tư duy tự ti là thái độ tự đánh giá thấp về bản thân, coi mình là kém cỏi so với người khác, thường thể hiện qua những suy nghĩ tiêu cực.
- Triển khai:
+ Nhận ra sự tự hạn chế, yếu đuối, không bằng người khác.
+ Hiện thị qua sự tránh né, kiêng kỵ giao tiếp, không muốn xuất hiện nổi bật để tránh sự chú ý đánh giá về ngoại hình. Sự lo lắng thậm chí dẫn đến tưởng tượng rằng người khác đang phê phán mình.
+ Luôn chuộng việc tự phê bình về thất bại, những khuyết điểm có thể xuất hiện, thậm chí xin lỗi trước khi thực hiện hành động nhằm giảm bớt áp lực và kì vọng từ người khác.
+ Mong muốn sự quý phái, khen ngợi từ mọi người xung quanh, đồng thời mong muốn tự thấy mình hoàn thiện hơn. Nhưng lo sợ sự đánh giá của xã hội, thường chọn con đường tránh né dưới bề ngoài hiền lành, khiêm tốn.
+ Tăng cường mong muốn được yêu quý, ca ngợi, và tìm kiếm sự an ủi. Tuy nhiên, ngại đối mặt với những ánh mắt phê phán, họ thường chọn cách tránh né và tỏ ra khiêm tốn đến mức đáng thương.

- Hậu quả:
+ Gây ảnh hưởng tiêu cực, khiến con người tự hủy bản thân trong xã hội, dần mất đi tính cá nhân và tự tin.
+ Bị giam cầm trong tâm trạng tiêu cực, trầm cảm, tuyệt vọng, nếu không có biện pháp sửa đổi.
+ Trở thành mục tiêu trò cười cho những người tàn nhẫn và thiếu lòng thông cảm.
+ Gây hiểu lầm về khả năng cá nhân, dẫn đến mất cơ hội thăng tiến và động lực cải thiện bản thân.
+ Tự ti không đem lại điều gì tích cực, chỉ làm mất đi niềm tin, động lực, và tinh thần cầu tiến của mỗi cá nhân.

- Giải pháp:

+ Tìm đến sự giúp đỡ của các chuyên gia tâm lý, hoặc đơn giản là kết nối với người thân, bạn bè để chia sẻ những cảm xúc và tìm kiếm sự hiểu biết.
+ Hãy tập trung vào nhữ những thành tựu mà bạn tự hào, thực hiện những công việc mà bạn cảm thấy tự tin và hoàn thiện, từ đó làm tan biến những suy nghĩ tự ti đang âm ẩn trong tâm hồn của bạn.

b. Kiêu ngạo về bản thân:
- Định nghĩa: Sự tự tin quá mức vào bản thân và những phẩm chất mà ta sở hữu, coi mình là trung tâm và phớt lờ nỗ lực của người khác.
- Biểu hiện:
+ Yêu quý bản thân đến mức không thèm để ý đến người khác, xem thường họ.
+ Những người kiêu ngạo thường thể hiện thái độ ngạo mạn, tự đắc, với lòng tự hào vô đối, phủ nhận công sức của người khác, và luôn muốn thu hút sự chú ý bằng cách tỏ ra vượt trội.
+ Luôn kì vọng, thậm chí ép buộc người khác phục vụ, chiều theo sự kiêu ngạo của bản thân.

- Hậu quả:
+ Gây khó chịu và ác cảm trong mối quan hệ, làm tăng khoảng cách với đồng nghiệp, bạn bè, gia đình,...
+ Khó hợp tác và làm việc nhóm, vì sự kiêu ngạo khiến môi trường làm việc trở nên căng thẳng và không hiệu quả.
+ Dẫn đến sự tồn tại chậm trễ, khó phát triển vì mất khả năng nhìn nhận khuyết điểm bản thân, thay vào đó là sự tự mãn và mơ tưởng không có giới hạn, khiến tầm nhìn bị hạn chế và không theo kịp sự thay đổi xã hội xung quanh.

- Giải pháp:
+ Tự nhận thức về hành vi và tư duy của mình, đồng thời lắng nghe phản hồi từ người xung quanh để hiểu rõ hơn về chính mình.
+ Đánh giá đúng về khả năng cá nhân và lựa chọn hành động một cách sáng tạo và tích cực.
+ Tìm đến sự hỗ trợ từ gia đình, bạn bè để họ có thể giúp mở mang tầm nhìn, giúp nhìn thấy những hạn chế của bản thân và từ đó tiến xa hơn trong sự phát triển và tự cải thiện.

3. Tổng kết

Đưa ra đánh giá cá nhân.
 

II. Mẫu văn Thảo luận về Tâm lý Tự ti và Tự hào trong Xã hội (Chuẩn)

Cuộc sống này vốn dĩ là sự kết hợp của những yếu tố tích cực và tiêu cực, và khi chúng ta bước chân vào thế giới này, mọi người đều mang theo những đặc điểm tích lũy từ môi trường và giáo dục. Dù Lão Tử nói 'Nhân chi sơ tính bản ác' hay Mạnh Tử khẳng định 'Nhân chi sơ tính bản thiện', chúng ta có thể nhận thức rằng tính cách con người chủ yếu được hình thành dưới tác động của môi trường và giáo dục. Cha mẹ và trường học luôn định hình thế hệ mới với những phẩm chất tốt, như lòng tự trọng, sự nhân hậu, lòng yêu nước, tính trung thực, lòng biết ơn, và lòng đồng đội. Tuy nhiên, con người là một thực thể độc lập, nên trong xã hội, chúng ta vẫn gặp những cá nhân mang đầy đủ các đặc điểm tích cực và tiêu cực, ảnh hưởng không chỉ đến sự phát triển cá nhân mà còn đến cả cộng đồng. Một trong những tính cách tiêu cực mà chúng ta có thể nhận diện là sự tự ti và lòng tự phụ.

Trước tiên, hãy bàn về tính tự ti của chúng ta. Điều này không phải là một đặc tính hiếm gặp; ta thường xuyên bắt gặp nó ở mọi nơi, từ người thân, bạn bè, thậm chí đến chính bản thân mỗi người chúng ta. Đôi khi, chúng ta giữ một chút tính tự ti trong tâm hồn của mình. Tự ti có thể được mô tả đơn giản như việc con người thường coi thường bản thân mình khi so sánh với những người khác. Họ thường tự mình chôn vùi những phẩm chất đẹp của mình và tìm kiếm những khuyết điểm, tưởng rằng bản thân họ yếu đuối, không đáng được như người khác. Thỉnh thoảng, sự khiêm tốn này có thể là dấu hiệu của sự thu mình, cố gắng tự bảo vệ khỏi sự căm ghét và đố kỵ của người khác, thậm chí không phải do bản thân họ yếu đuối. Đối với một số quốc gia như Anh, Ireland, Úc và New Zealand, đây thậm chí là một phần quan trọng của bản sắc quốc gia, nơi con người thường giữ tính khiêm nhường và tự ti để không ngừng phát triển.

Có những dấu hiệu rõ ràng về tính tự ti mà chúng ta có thể nhận diện, như việc một người luôn nghĩ rằng mình xấu xí, cảm thấy mắt nhỏ, môi dày, cơ thể mập, da đen... họ luôn cảm thấy xấu hổ và thất vọng về những điều họ tưởng tượng ra. Hoặc có những người tự thấy mình tồi tệ, tập trung vào những điểm yếu, luôn cảm thấy xung quanh mình ai cũng xuất sắc, khiến bản thân trở nên thấp kém, là người ở tầng thấp xã hội, không xứng đáng được tôn trọng, yêu quý, hay thậm chí là bị người khác trách móc. Sự tự ti có thể thể hiện qua nỗi sợ hãi, tránh né sự chú ý của người khác bằng cách tránh giao tiếp và tránh ra khỏi nhà. Họ sợ người khác đánh giá về vẻ ngoại hình của họ, đôi khi thậm chí tưởng tượng ra những ý kiến tiêu cực từ người khác, đặc biệt là khi họ thấy ai đó có vẻ xuất sắc. Sự tự ti còn thể hiện qua việc quản lý kỳ vọng của người khác, những người tự ti thường đề cập đến khả năng thất bại, những điểm yếu có thể xuất hiện, thậm chí xin lỗi trước khi làm bất kỳ điều gì để hạ thấp kỳ vọng từ mọi người. Mục đích là bảo vệ bản thân khỏi sự chỉ trích, giữ vững lòng tự tôn và đồng thời lo lắng về sự thất vọng từ người khác. Tổng cộng, những người tự ti thường có điểm chung là mong muốn được yêu quý, ca ngợi và an ủi từ mọi người xung quanh, nhưng họ cũng sợ hãi sự đánh giá từ xã hội và thường chọn cách trốn tránh dưới lớp vỏ bọc khiêm nhường, khiến bản thân trở nên đáng thương và đôi khi thậm chí trở nên vô hình trong mắt người khác, không còn hiểu biết về khái niệm tự tin là gì nữa.

Một số người đã biến tính tự ti thành một chiếc mặt nạ vô hình, biểu hiện của sự hài hước để giảm đi sự bất an bên trong họ. Tuy nhiên, sống trong tính tự ti không mang lại điều tốt đẹp. Sự tự tin và khiêm tốn giữa đường là chìa khóa để duy trì tinh thần tích cực, khi con người không đặt quá nhiều áp lực lên bản thân, nhưng vẫn chứng minh khả năng cá nhân bằng hành động tích cực. Ngược lại, sự tự ti làm mất đi bản ngã, khiến tâm hồn suy đồi và chấp nhận tự ti làm vỏ bọc. Điều này dẫn đến vòng luẩn quẩn tự phê bình, tăng nguy cơ trầm cảm nặng nề. Hơn nữa, việc tự ti thường dẫn đến việc mặt nạ khiêm tốn trở nên quá đà, trở thành trò cười cho người khác, và làm mất cơ hội thăng tiến vì người khác đánh giá thấp năng lực cá nhân. Tự ti là một cái hố sâu, làm suy giảm hy vọng, tài năng và ý chí tiến bộ của con người.

Tính tự ti không dễ loại bỏ, nhưng mỗi người có thể tìm cách thoát khỏi nó. Hãy tìm sự giúp đỡ từ chuyên gia tâm lý hoặc tìm người hiểu bạn để chia sẻ. Họ có thể giúp bạn vượt qua sự sợ hãi và tăng cường lòng tin vào bản thân. Ngoài ra, cố gắng tập trung vào những điều làm bạn tự hào, phát triển những khía cạnh tích cực của bản thân và mở rộng mối quan hệ để nhận thức sự đa dạng trong người khác. Đừng để tự ti làm mất cơ hội và làm suy giảm giá trị của bạn trong mắt người khác. Hãy tin vào khả năng của bản thân và tìm đến sự tích cực trong cuộc sống.

Về tự ti, ngược lại với đức tính này, tự phụ là một đặc điểm khiến chúng ta trở nên khó chịu hơn nhiều. Tự phụ là sự tự tin quá mức về bản thân, năng lực, vẻ ngoài, và các điều kiện mà chúng ta sở hữu. Những người tự phụ thường coi thường ưu điểm của người khác, vì họ đặt bản thân mình lên trên tất cả. Họ có thái độ khinh khỉnh, từ chối công bằng, và luôn muốn thu hút sự chú ý bằng cách tỏ ra vượt trội. Tự phụ thường dẫn đến sự mất lòng tin từ người khác và làm chúng ta khó hòa nhập trong mối quan hệ xã hội.

Tự phụ không chỉ gây xấu hổ mà còn làm chúng ta mất mát những cơ hội và mối quan hệ quan trọng. Nó tạo ra khoảng cách với đồng nghiệp, bạn bè và người xung quanh, khiến việc hợp tác trở nên khó khăn. Sự tự tin quá mức cản trở sự phát triển và không giúp chúng ta cải thiện bản thân. Điều này khiến con người tự đóng kín mình trong thế giới ảo của mình và trở thành người 'tối cổ' trong xã hội.

Tự ti và tự phụ đôi khi ẩn sau lớp vỏ khó nhận biết, và mọi người thường chấp nhận hoặc lảng tránh chúng. Mỗi người cần tự nhận thức hành động và suy nghĩ của mình để đưa ra cách tiếp cận hợp lý. Hãy đánh giá đúng năng lực cá nhân và tìm cách để khắc phục sự tự phụ. Sự giúp đỡ từ người thân và bạn bè cũng có thể giúp chúng ta nhìn nhận khía cạnh tích cực và tiêu cực của bản thân.

Tóm lại, tự ti và tự phụ là hai đặc điểm có thể gây hại nặng cho tâm hồn con người, làm suy thoái và làm khó hòa nhập trong xã hội. Mỗi người cần nhận biết khả năng và hạn chế của bản thân để có sự chừng mực trong cư xử. Sự nhận thức rõ ràng cũng giúp chúng ta phát triển một cách lành mạnh và không lạc lõng trong cuộc sống.

"""""-KẾT THÚC"""""--

Tự ti và tự hào là hai khía cạnh đối lập trong tâm hồn con người, sự giao thoa giữa chúng tạo nên một ảnh hưởng không tích cực đối với cuộc sống và hành vi của mỗi người. Ngoài vấn đề về tự ti và tự hào, các bạn có thể tham khảo thêm một số Bài văn hay lớp 12 khác như: Nghị luận về câu nói của Bác Hồ: Nước ta vẫn còn đó nghèo. Để đạt được hạnh phúc, chúng ta cần tự lực cánh sinh, cần cù lao động, Nghị luận xã hội về lòng tự trọng, Nghị luận xã hội về tính tự lập và sự chủ động hòa nhập với thế giới xung quanh, Nghị luận xã hội về tinh thần tự học.