Các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc đang đối mặt với những cơ hội lớn và những thách thức khi mở rộng ra thị trường quốc tế.
Theo nghiên cứu mới từ Ernst & Young, các nhà xuất khẩu xe điện Trung Quốc có thể tận dụng lợi thế chi phí thấp để vươn ra toàn cầu, nhưng họ cũng phải đối mặt với thách thức về lòng tin và nhận diện thương hiệu tại nhiều quốc gia.
Rào cản về lòng tin và thương hiệu
Khảo sát của EY cho thấy 35% người tiêu dùng ở châu Á - Thái Bình Dương và 30% ở châu Âu không chọn mua xe điện Trung Quốc vì thiếu niềm tin vào thương hiệu. Báo cáo này được trình bày trong 'Chỉ số Người tiêu dùng Ô tô toàn cầu năm 2024' của EY.
Một phần nguyên nhân là người tiêu dùng nhiều quốc gia chưa hiểu rõ về các thương hiệu xe điện Trung Quốc. Hơn 20% người tiêu dùng ở châu Á và châu Âu cho biết họ không biết nhiều về các thương hiệu này, tạo ra rào cản cho việc mở rộng thị trường.
Độ tuổi người tiêu dùng có ảnh hưởng đến mức độ tin tưởng vào các thương hiệu xe điện Trung Quốc. Khảo sát cho thấy 36% người thuộc thế hệ Gen Z coi niềm tin là yếu tố quan trọng khi mua xe, so với 41% ở thế hệ millennials. Điều này cho thấy các thương hiệu cần nỗ lực xây dựng niềm tin hơn, đặc biệt với người tiêu dùng trẻ.
Thị trường toàn cầu xe ô tô điện đang gặp tình trạng chững lại.
Theo báo cáo của EY, ý định mua xe ô tô điện trên toàn cầu đang có dấu hiệu chững lại. Từ năm 2020 đến 2023, tỷ lệ người dự định mua xe điện đã tăng từ 30% lên 55%, nhưng hiện tại chỉ đạt 58%. Nguyên nhân chính là lo ngại về cơ sở hạ tầng trạm sạc chưa đủ đáp ứng nhu cầu tăng cao của người tiêu dùng.
Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn dẫn đầu trong sản xuất và xuất khẩu xe ô tô điện. Năm 2023, Trung Quốc đã xuất khẩu xe điện trị giá khoảng 34,1 tỷ USD nhờ mức giá cạnh tranh. Nhưng nước này đang đối mặt với các thách thức từ thuế quan gia tăng, với Mỹ đã tăng thuế nhập khẩu lên 100% và châu Âu áp dụng mức thuế 37,6% từ tháng 7 năm nay.
Các nhà sản xuất Trung Quốc phản ứng ra sao?
Để đối phó với thuế quan, nhiều nhà sản xuất xe điện Trung Quốc đã đẩy mạnh đầu tư vào mở rộng sản xuất tại châu Âu. Các công ty lớn như BYD, Great Wall và SAIC Motor đang triển khai chiến lược mở rộng tại khu vực này để duy trì khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế, theo báo cáo từ Fitch Ratings.
Tại thị trường nội địa, người tiêu dùng Trung Quốc vẫn rất ưa chuộng xe ô tô điện. Có đến 79% người mua ô tô mới tại Trung Quốc cho biết họ sẽ chọn xe điện, so với mức trung bình toàn cầu là 58%. Ấn Độ cũng đang nổi lên như một thị trường tiềm năng với 73% người tiêu dùng dự định mua xe điện.
Sự giảm giá liên tục của xe Trung Quốc tạo ra tâm lý e ngại cho người tiêu dùng.
Tại Việt Nam, các mẫu ô tô điện Trung Quốc như Wuling Hongguang Mini EV đang phải đối mặt với phản ứng tiêu cực từ người tiêu dùng do giá xe giảm liên tục sau một thời gian ngắn ra mắt. Sự giảm giá mạnh, với một số phiên bản giảm đến hơn 50 triệu đồng chỉ sau vài tháng, làm giảm giá trị của những chiếc xe đã mua và tạo ra sự lo lắng, khiến nhiều người do dự trong quyết định sở hữu xe điện.
Tại Thái Lan, tình hình tương tự xảy ra với BYD khi mức giảm giá lên tới 340,000 baht (khoảng 233 triệu VNĐ), khiến nhiều khách hàng đã mua xe trước đó cảm thấy thiệt thòi. Họ lo lắng rằng giá trị xe sẽ tiếp tục giảm, dẫn đến việc bán lại hoặc duy trì giá trị xe trở nên khó khăn. Một số chủ xe thậm chí đang cân nhắc kiện tập thể hãng để bảo vệ quyền lợi của mình.
Chiến lược giảm giá này đã làm lung lay niềm tin vào các mẫu xe điện Trung Quốc, dẫn đến việc người tiêu dùng trì hoãn quyết định mua xe. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến doanh số bán hàng mà còn làm suy giảm uy tín của thương hiệu trong mắt khách hàng.
Ngành xe điện Trung Quốc sẽ đi về đâu trong tương lai?
Theo dữ liệu từ Cơ quan Năng lượng Quốc tế, Trung Quốc hiện chiếm gần 60% tổng lượng mua xe điện toàn cầu, với sự tăng trưởng mạnh mẽ nhờ vào các nền kinh tế mới nổi như Trung Quốc và Ấn Độ.
Trong bối cảnh này, các thương hiệu xe điện Trung Quốc đang có những bước phát triển đáng kể trong năm qua. Tuy nhiên, để duy trì đà tăng trưởng, họ cần vượt qua không chỉ các rào cản về thuế quan mà còn cả thách thức về niềm tin và nhận thức của người tiêu dùng toàn cầu, thay vì chỉ dựa vào việc giảm giá và quảng cáo mạnh mẽ.