Buzz
Ruth Ann Norton, CEO của tổ chức phi lợi nhuận Green & Healthy Homes Initiative, là người đam mê nấu ăn và thường xuyên dùng bếp gas. Cô chia sẻ: “Tôi đã lớn lên với việc nấu nướng và yêu thích ngọn lửa xanh ấy. Nhưng mọi người thường sợ điều họ không hiểu rõ. Điều cần hiểu là tác động nhỏ nhưng dài hạn của ngọn lửa ấy đến sức khỏe tâm thần, hô hấp và sinh sản.” Norton nghiên cứu về khí độc như carbon monoxide, formaldehyde và các khí khác từ bếp gas, ngay cả khi chúng tắt. Bếp gas đã trở thành chủ đề tranh cãi về sức khỏe, bảo vệ người tiêu dùng và lợi ích của nhà sản xuất tại Mỹ. Tổ chức của cô là một trong những bên đặt câu hỏi liệu phát hiện mới có thúc đẩy chuyển đổi từ bếp gas sang bếp điện hay bếp từ.
Hôm thứ Hai, các nhà lập pháp bang California thông qua luật yêu cầu bếp gas bán ra phải dán nhãn cảnh báo rằng sử dụng chúng “có thể thải khí độc nitrogen dioxide, carbon monoxide và benzene trong nhà, ở mức vượt ngưỡng cho phép của Văn phòng Đánh giá Nguy cơ Sức khỏe Môi trường và EPA đối với không khí ngoài trời.” Luật này có thể được thượng viện bang thông qua vào cuối năm nay. Gail Pellerin, dân biểu bang California, người đề xuất luật, cho biết: “Chỉ cần bật bếp vài phút với hệ thống thông gió kém có thể dẫn đến nồng độ nitrous dioxide vượt chuẩn EPA. Bạn đang ngồi trong nhà, nấu ăn và hít phải khí độc. Chúng tôi nghĩ cần có nhãn cảnh báo để đảm bảo mọi người được thông báo.” Tại đại hội đồng California, cô Pellerin hy vọng luật này sẽ tạo ra thay đổi trên toàn nước Mỹ.
Bếp gas ảnh hưởng như thế nào?
Đề xuất của cô Pellerin được đưa ra sau khi các nhà nghiên cứu Đại học Stanford công bố nghiên cứu về tác động của khí độc nitrogen dioxide từ bếp gas propane. Nghiên cứu này, đăng trên tạp chí Science Advances, kết luận rằng mỗi năm, bếp gas gây ra 19,000 ca tử vong và tăng 75% nguy cơ tiếp xúc với nitrogen dioxide theo tiêu chuẩn WHO. Yannai Kashtan, người dẫn đầu nghiên cứu, cho biết: “Đóng góp chính của nghiên cứu này là định lượng mức độ ô nhiễm ảnh hưởng đến mọi người.” Ông Kashtan nhấn mạnh rằng 40% dân số thế giới hiện tại sử dụng bếp gas, và phải hít khí độc trong thời gian dài. “Mức độ phơi nhiễm khí độc từ bếp gas không gây hậu quả nghiêm trọng ngay lập tức, nhưng việc sử dụng lâu dài tăng nguy cơ bệnh hô hấp. Điều quan trọng là nhận thức về rủi ro sức khỏe và cân nhắc nghiêm túc về thiết bị làm bếp.”
Các nhà nghiên cứu phát hiện rằng tại Mỹ, người da màu và thiểu số bị ảnh hưởng nặng nề hơn bởi bếp gas. Gia đình người Mỹ bản địa và gốc Alaska hít lượng nitrogen dioxide cao hơn 60% so với mức trung bình quốc gia, trong khi gia đình người da màu và gốc Latin phơi nhiễm cao hơn 20%. Rob Jackson, giáo sư Đại học Stanford và đồng chủ biên nghiên cứu, nói: “Người thu nhập thấp phải chịu chất lượng không khí tồi tệ hơn khi ở ngoài và cả khi ở trong nhà nếu dùng bếp gas. Điều này đúng với nhiều nhóm chủng tộc và sắc tộc, bao gồm người da đen, người gốc Latin, và người Mỹ bản địa. Giải pháp cải thiện chất lượng không khí khó tiếp cận người nghèo, người ở nhà công cộng và khu dân cư thu nhập thấp, vì họ không có điều kiện chuyển đổi thiết bị bếp. Họ cần được hỗ trợ để có không khí trong lành hơn.”Ảnh hưởng từ người lớn đến trẻ em
Milagros Elia lớn lên ở New York, gần một khu vực được gọi là “xóm hen” vì tỷ lệ hen suyễn cao. Cô cho rằng bếp gas không chỉ là vấn đề sức khỏe mà còn liên quan đến sắc tộc. “Xóm hen” có tỷ lệ mắc và tử vong do hen suyễn cao nhất nước Mỹ. Elia khẳng định nghiên cứu của Đại học Stanford đã xác nhận bếp gas là nguy cơ đối với sức khỏe cộng đồng. Tuy nhiên, cô cũng nêu rõ New York đã cấm sử dụng bếp gas trong các tòa nhà mới, nhưng chưa có quy định nào yêu cầu các tòa nhà cũ phải chuyển đổi.“Đặc biệt vào mùa đông, khi hệ thống sưởi không đủ ấm, người dân ở những khu vực này thường mở bếp lò và bật gas để sưởi ấm căn hộ. Trẻ em lớn lên trong môi trường như vậy và quen với thói quen này. Từ thế hệ này qua thế hệ khác, sống trong cộng đồng như thế, chúng tôi truyền bệnh tật cho thế hệ sau.”
Kari Nadeau, một nhà nghiên cứu về tác động của bếp gas đối với sức khỏe, đồng thời là bác sĩ chuyên về dị ứng, hen suyễn và miễn dịch, hiện làm việc tại Sở Y tế Môi trường và Trường Y tế Công cộng T.H. Chan của Đại học Harvard. Cô cho biết: “Giống như khi các nhà khoa học phát hiện dây an toàn trong xe hơi giảm tỷ lệ chấn thương do tai nạn và khi phát hiện thuốc lá có hại cho sức khỏe, hiện đã có nhiều nghiên cứu khoa học, từ bài báo đến công trình được bình duyệt, chứng minh bếp gas gây ô nhiễm không khí và không tốt cho sức khỏe. Do đó, chúng ta nên tập trung vào các giải pháp giảm ô nhiễm không khí trong nhà để bảo vệ trẻ em, phụ nữ mang thai, người cao tuổi và sức khỏe cộng đồng nói chung.” Theo ArsTechnica
