Nghiên cứu Tokenomics #2: Đánh giá tiềm năng của Goldfinch (GFI) trong tương lai

Tiếp tục chuỗi Nghiên cứu Tokenomics, hãy cùng tìm hiểu về cơ chế hoạt động của giao thức tín dụng Goldfinch và xem xét việc tích hợp token GFI của dự án có hiệu quả không nhé.

Giới thiệu về Goldfinch

Goldfinch (GFI) là một giao thức tín dụng phi tập trung, cho phép người dùng vay tiền điện tử mà không cần tài sản đảm bảo.

Các giao thức tín dụng (lending) không còn lạ lẫm khi đã xuất hiện nhiều tên tuổi lớn như AAVE, Compound, MakerDAO… Tuy nhiên, hầu hết các giao thức vay và cho vay hiện nay đều đòi hỏi người dùng phải thế chấp tài sản (thường là crypto) để vay, điều này chỉ giải quyết một phần nhỏ nhu cầu thị trường.

Vay tín chấp (vay không cần tài sản thế chấp) là một thị trường tiềm năng với quy mô rất lớn. Mặc dù vay tín chấp đã phổ biến trong tài chính truyền thống nhưng vẫn ít được nhắc đến trong crypto, chủ yếu vì khó xác định danh tính + uy tín của người vay. Điều này tăng rủi ro cho khoản vay, khiến nhiều công ty không muốn phát triển mảng này.

Bằng cách áp dụng nguyên tắc “tin cậy thông qua sự đồng thuận”, Goldfinch tạo ra cách để đánh giá người vay dựa trên mức độ tín nhiệm thay vì dựa trên tài sản thế chấp.

Hiện tại, với hoạt động theo hình thức tín chấp, Goldfinch chỉ giới hạn khách hàng của mình cho các tổ chức tín dụng trong tài chính truyền thống. Nói một cách đơn giản, nhu cầu về vốn của các tổ chức tài chính truyền thống (ngân hàng, các bên cho vay tín chấp…) rất lớn, trong khi tài sản thế chấp của họ có hạn. Để mở rộng thị trường và khách hàng, họ có thể vay tài sản crypto (USDC) sau đó quy đổi ra fiat trên thị trường truyền thống và tiếp tục cho vay.

Cách Goldfinch hoạt động

Trước khi đi sâu vào phân tích về tokenomics, hãy cùng xem qua cách Goldfinch hoạt động.

Các bên tham gia vào giao thức bao gồm: Bên vay (Borrower), Bên cung cấp vốn (Backer và Liquidity Provider), Người kiểm duyệt (Auditor). Để hiểu rõ hơn về vai trò của từng bên, ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về cách Goldfinch vận hành.

Đầu tiên, Auditor sẽ kiểm tra uy tín và lịch sử tín dụng của Borrower, sau đó phê duyệt nếu họ đủ tiêu chuẩn. Auditor sẽ thế chấp một lượng GFI nhất định để đảm bảo tính chính xác trong việc phê duyệt (nếu vi phạm sẽ bị phạt một phần hoặc toàn bộ GFI đã đặt cọc). Sau khi bỏ phiếu, Auditor sẽ nhận thưởng một phần GFI (do bên vay trả).

Borrower sẽ tạo Borrower Pool, bao gồm các tham số như tổng số tiền muốn vay, lãi suất, thời hạn vay, thời hạn trả, phí trễ hạn…

Để Borrower Pool hoạt động ổn định và thu hút dòng vốn, các điều kiện nêu trên cần phải hợp lý và cân đối giữa bên vay và bên cho vay => người tạo lập pool phải chịu trách nhiệm trong việc thiết lập pool. Thông thường, bên vay sẽ lựa chọn một số người tạo lập pool, những người này sẽ nhận thêm phần thưởng (gọi là phí khởi tạo).

Sau khi các Borrower Pool được đề xuất, các Investor có thể cung cấp vốn cho Pool này qua 2 cách:

• Cung cấp trực tiếp dưới tư cách Backer
• Cung cấp gián tiếp thông qua giao thức (phân bổ vốn tự động), với tư cách là Liquidity Provider.

Vậy hai vai trò trên có gì khác nhau? Để phân phối rủi ro, Goldfinch đã tạo ra 2 vai trò như trên. Backer là những người quyết định cho vay sau khi đánh giá Borrower Pool, họ chịu rủi ro lớn nhất (Junior Tranche), do đó, họ sẽ nhận được lợi nhuận cao hơn. Khi càng nhiều Backer ủng hộ một Borrower Pool, Pool đó có độ uy tín cao hơn => nguồn vốn của Liquidity Provider sẽ được phân bổ nhiều hơn cho Pool đó. => Liquidity Provider chịu rủi ro thấp hơn (Senior Tranche).

Khi người vay trả nợ, tiền sẽ được thanh toán cho Senior Tranche trước, sau đó mới đến Junior Tranche (rủi ro cao hơn).

Tokenomics

Goldfinch có 2 loại token là GFI và FIDU, trong đó GFI là token cốt lõi.

FIDU là token đại diện cho tiền gửi của Liquidity Provider vào Senior Tranche. Khi cung cấp tiền vào Senior Tranche, họ sẽ nhận được một lượng FIDU tương đương. FIDU có thể quy đổi thành USDC trong Goldfinch với tỷ giá dựa trên giá trị tài sản ròng của Senior Pool, trừ đi 0,5% phí rút tiền.

FIDU không có nhiều để nói. Token chính là GFI. GFI là token gốc của Goldfinch, tổng cung là 114.285.714 token. Hiện đã có hơn 22 triệu token lưu hành trên thị trường (theo dữ liệu của CoinmarketCap – Ngày 18/9/2022).

Tính năng

• Quản trị: GFI hodler được quyền tham gia quản trị dự án.
• Incentives: GFI sẽ được phân bổ cho những người tham gia cung cấp thanh khoản.
• Thưởng thêm cho các Backer, Auditor
• Staking: bao gồm backer staking & auditor staking. Cụ thể: Backer có thể staking GFI để bày tỏ sự ủng hộ cho một Borrow Pool cụ thể, Auditor cần staking GFI để đảm bảo trách nhiệm trong quá trình phê duyệt người vay.
• Grants: GFI có thể được sử dụng để tài trợ cho các ý tưởng hoặc đóng góp có ý nghĩa (theo biểu quyết của cộng đồng).

Phân bổ Token

Trong đó, chúng ta cần tập trung vào một số nhóm phân bổ sau:

Early Supporters: 21,6% được phân bổ cho một nhóm gồm hơn 60 người đã đầu tư 37 triệu USD để hỗ trợ xây dựng giao thức. Số token này sẽ bị khóa trong 6 tháng đầu, hạn chế chuyển nhượng trong 12 tháng và mở khóa dần trong 3 năm.

Nhóm Ban Đầu & Tương Lai: 28,4% được phân bổ cho nhóm ban đầu của Goldfinch, bao gồm hơn 25 nhân viên, cố vấn… Nhóm này sẽ bị khóa trong 4 hoặc 6 năm (đối với những người làm full-time) và 3 năm (đối với những người làm part-time). Tất cả đều bị khóa trong 6 tháng đầu trước khi được trả dần, với hạn chế chuyển nhượng trong 12 tháng.

Lịch Mở Khóa Token

Phân Tích:

(1) Các quỹ đầu tư, nhà đầu tư và Nhóm đã nắm giữ 50% tổng cung. Đây là một con số tương đối lớn. Tuy nhiên, vì GFI ban đầu được sử dụng với mục đích quản trị, vì vậy theo quan điểm của tôi, nhóm và các quỹ đầu tư sẽ nắm giữ phần lớn hơn chủ yếu để định hình dự án theo hướng mong muốn.

(2) Kế Hoạch Mở Khóa 50% Token Trên Khá Dài. Điều Này Quan Trọng Trong Việc Xây Dựng Mối Quan Hệ Dài Hạn Với Nhóm và Quỹ Đầu Tư Của Dự Án.

(3) Mặc Dù GFI Có Nhiều Tính Năng, Nhưng Trường Hợp Tích Cực Vẫn Chưa Đủ Lớn Khi Cầu Chủ Yếu Đến Từ Việc Mua GFI Để Stake Của Auditor và Backer (Mình Sẽ Phân Tích Chi Tiết Ở Phần Dưới).

Flywheel cho GFI

Về Cơ Bản, Auditor và Borrower Là Những Người Có Nhu Cầu Mua GFI, Trong Đó Auditor Cần Stake GFI Lâu Dài. Ngoài Ra, Backer Cũng Có Thể Stake GFI Để Ủng Hộ Borrower Pool. Hiện Tại, Động Lực Mua Và Nắm Giữ GFI Chủ Yếu Đến Từ Auditor và Backer.

Với cơ chế hoạt động như trên, để GFI có thể tăng giá, giao thức cần đảm bảo:

1. Số Lượng Auditor và Backer Tăng Nhanh, Tạo Ra Phần Thưởng Hấp Dẫn Cho Họ.
2. Lượng GFI Mà Các Auditor Cần Stake Phải Lớn, Đảm Bảo Trách Nhiệm Và Tạo Nguồn Cầu Cho GFI.
3. Giao Thức Cần Tạo Động Lực Cho Người Nắm Giữ GFI Tham Gia Quản Trị Và Stake GFI.
4. Giảm Tỷ Trọng GFI Trả Thưởng, Thay Vào Đó Là USDC.

Tuy Nhiên, Chỉ Với Một Cơ Chế Hoạt Động Như Trên Vẫn Chưa Đủ Đối Với GFI. Hiện Tại, Giao Thức Đã Có Tổng TVL Khoảng Hơn 100 Triệu USD, Trong Đó Hơn 99 Triệu USD Đã Được Kích Hoạt Cho Vay.

Doanh Thu Của Giao Thức Trong 30 Ngày Gần Đây Là Hơn 100.000 USD. Với Việc Đang Hoạt Động Tương Đối Hiệu Quả, Goldfinch Có Thể Triển Khai Những Đề Xuất Nhất Định Cho GFI Như Sau:

(1) Cover Pool: Tương Tự Như Maple Finance, Goldfinch Hoàn Toàn Có Thể Xây Dựng Cover Pool Để Phòng Ngừa Rủi Ro Thanh Lý Của Các Khoản Vay, Nhất Là Khi Họ Hoạt Động Theo Mô Hình Tính Chấp. Cover Pool Có Thể Hoạt Động Như Sau: Người Dùng Cần Mua GFI Và Cung Cấp Thanh Khoản Kết Hợp Giữa GFI Và USDC Theo Tỷ Lệ Nhất Định, Trong Đó GFI Sẽ Chiếm Tỷ Trọng Nhỏ Hơn.

Sở Dĩ Chúng Ta Không Nên Sử Dụng Toàn Bộ GFI Cho Cover Pool Bởi Vì Bản Chất Đây Là Pool Bảo Hiểm Rủi Ro, Sẽ Bị Thanh Lý Trước Hết Khi Xảy Ra Sự Cố, Nếu Như Chúng Ta Dùng GFI Làm Tài Sản Sẽ Dẫn Đến Hai Hệ Quả:

• GFI Bị Bán Tháo Ồ Ạt Khi Cover Pool Kích Hoạt
• GFI Giảm Giá => Tổng Giá Trị Cover Pool Giảm Xuống, Kém Hiệu Quả

(2) Mô Hình ve-GFI: Theo Mình, Giao Thức Có Thể Cho Phép Holder GFI Stake Nhận ve-GFI Để Vừa Khuyến Khích Quyền Quản Trị, Vừa Được Chia Một Phần Fee Thu Được Từ Hoạt Động Hoặc Giảm Fee Đối Với Các Borrower.

Tình Hình Nắm Giữ Token

Có Thể Thấy Hầu Như Các Ví Top Holder GFI Đều Đang Chưa Có Động Thái Gì Lớn Và Vẫn Giữ Token Ở Nguyên Trong Ví. Số Token Giảm Nhiều Nhất Chủ Yếu Đến Từ Ví Phát Airdrop Cho Người Dùng Và Ví Staking.

Anh Em Có Thể Thấy Volume Giao Dịch Và Số Lượng Giao Dịch Của GFI Đều Đang Rất Thấp. Điều Này Cho Thấy Các Ví Lớn Vẫn Không Có Động Thái Xả. Chủ Yếu Giao Dịch Đến Từ Nhà Đầu Tư/Trader Nhỏ Lẻ.

Tạm Kết

GFI đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế của giao thức Goldfinch. Mặc dù còn nhiều điểm cần phát triển để tạo ra một flywheel hoàn hảo hơn, nhưng tôi vẫn theo dõi GFI vì dự án Goldfinch được nhiều quỹ đầu tư lớn ủng hộ và đang hoạt động ổn định.

Hẹn gặp lại anh em trong các bài viết sắp tới!

Poseidon

• Nghiên Cứu Tokenomics #1: Lido Finance - Dự án tốt, token LDO không phải là lựa chọn
• Celestia - Dự Án Dẫn Đầu Trong Xây Dựng Blockchain Modular