Buzz
Ngộ độc thực phẩm thường gặp và đôi khi chúng ta không biết cách xử lý. Triệu chứng như buồn nôn, tiêu chảy, đau bụng, sốt và choáng váng là dấu hiệu phổ biến. Đừng lo lắng, bài viết này sẽ giúp bạn biết cách đối phó với ngộ độc thực phẩm hiệu quả. Đọc ngay để bảo vệ sức khỏe của bạn!
1. Ngộ độc thực phẩm - Điều cần biết
Mọi người đều có thể bị ngộ độc thức ăn, hãy hiểu rõ về nó để phòng tránh và xử lý kịp thời.
1.1. Ngộ độc thực phẩm là gì?
Ngộ độc thức ăn, hay còn được biết đến với tên gọi trúng thực, xảy ra khi người ta tiếp xúc với độc tố từ thức ăn hoặc đồ uống bị nhiễm độc hoặc khuẩn. Nguyên nhân có thể là do thức ăn ôi thiu, biến chất hoặc chứa chất bảo quản/phụ gia vượt quá mức cho phép.
Ngộ độc thực phẩm có thể gây ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe
Trong trường hợp ngộ độc ở mức nhẹ, tình trạng thường giảm đi sau vài ngày. Tuy nhiên, khi nặng hơn, có thể ảnh hưởng đến cả thể chất và tinh thần, thậm chí gây tử vong nếu không được cứu chữa và xử trí kịp thời.
1.2. Nguyên nhân gây ngộ độc thực phẩm
Các lý do thường gặp dẫn đến ngộ độc thức ăn bao gồm:
- Sán lá gan: Loại sán này thường xuất hiện trong các món ốc, gỏi cá sống và món ăn chưa được chế biến kỹ.
- Vi khuẩn Salmonella: Tác nhân gây bệnh thương hàn với triệu chứng như nhức đầu, buồn nôn, sốt, choáng váng và tiêu chảy.
- Vi khuẩn Clostridium botulinum: Thường xuất hiện trong thịt và cá ươn, gây hại cho hành tủy và hệ thần kinh trung ương, có thể dẫn đến tử vong, như vụ ngộ độc botulinum chả lụa gần đây.
- Độc tố do tụ cầu Staphylococcus tiết ra: Thường xuất hiện trong thịt gia cầm sống và sữa, gây đau đầu, chóng mặt, tiêu chảy, buồn nôn và mạch đập nhanh.
Việc sử dụng thức ăn hỏng hoặc nhiễm khuẩn có thể dẫn đến ngộ độc thực phẩm
- Vi nấm Aflatoxin: Tạo độc tố trong hạt như đậu nành, đậu phộng, hạt điều, hướng dương, hạt ngô và bột hữu cơ từ những loại hạt bị nấm mốc.
- Virus Norwalk và viêm gan A: Thường xuất hiện trong rau sống, đồ nguội, hến, sò và ốc ở vùng nước ô nhiễm.
- Tiêu thụ thực phẩm có hàm lượng chất bảo vệ thực phẩm cao.
- Thực phẩm chứa nhiều kim loại nặng như thủy ngân, chì, asen và selenium.
- Sử dụng các chất bảo quản, chất phụ gia vượt quá liều lượng hoặc bị cấm trong sản xuất thực phẩm.
2. Nhận biết dấu hiệu ngộ độc thực phẩm
Ngộ độc thức ăn, hay còn gọi là trúng thực, có thể xảy ra sau vài phút hoặc vài giờ từ khi tiêu thụ thực phẩm, hoặc từ 1-2 ngày sau khi hệ tiêu hóa tiêu thụ thực phẩm.
2.1. Dấu hiệu thường gặp khi ngộ độc thực phẩm
Có một số dấu hiệu cho thấy người bệnh có thể nghi ngờ đến ngộ độc thực phẩm, bao gồm:
- Có các biểu hiện khác thường sau khi ăn uống một loại thực phẩm cụ thể.
- Những người cùng tiêu thụ cùng một loại thực phẩm có các triệu chứng tương tự, trong khi những người không ăn loại thực phẩm đó không có bất kỳ triệu chứng gì.
- Gặp phải các triệu chứng đặc trưng của ngộ độc thực phẩm như đau bụng cực kỳ, nôn mửa và tiêu chảy.
- Thực phẩm vừa được tiêu thụ có mùi vị lạ, mục nát, hoặc thậm chí có thể có giun sán.
2.2. Dấu hiệu ngộ độc tùy thuộc vào nguyên nhân
Ngoài ra, tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra ngộ độc, người bệnh có thể gặp phải các dấu hiệu khác nhau:
Triệu chứng như nôn, đau bụng, và tiêu chảy thường xuyên xuất hiện khi bị ngộ độc thực phẩm
- Ngộ độc do vi sinh vật: Các loại vi khuẩn, virus hoặc độc tố từ vi sinh vật là một trong những nguyên nhân chính gây ra ngộ độc thực phẩm. Trong trường hợp này, người bệnh có thể trải qua các triệu chứng như đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy; cảm giác khát nước, khô môi; hoặc nhiễm trùng gây sốt và mồ hôi liên tục.
- Ngộ độc do chất hóa học trong thực phẩm: Người bệnh có thể trải qua những triệu chứng phức tạp không chỉ ở hệ tiêu hóa mà còn ở các cơ quan khác như đau đầu, chóng mặt, nhịp tim bất thường, suy nhược,...
- Ngộ độc do thực phẩm chứa độc tố tự nhiên: Một số thực phẩm tự nhiên như sắn, măng, có nóc, cóc,... chứa sẵn độc tố và khi không được chế biến đúng cách có thể gây ra các triệu chứng bất thường.
- Đó là những nguyên nhân và triệu chứng phổ biến của ngộ độc thực phẩm.
3. Cách xử lý khi bị ngộ độc thực phẩm
Trong trường hợp ngộ độc thực phẩm nặng, có thể dẫn đến tình trạng tử vong. Do đó, nếu bạn hay người thân bị ngộ độc, hãy thực hiện sơ cứu theo những cách sau:
3.1. Kích thích nôn cho người bị ngộ độc
Người bị ngộ độc thực phẩm cần có biện pháp kích thích nôn ngay. Bạn có thể sử dụng ngón tay trỏ áp lực lên góc lưỡi hoặc cho bệnh nhân uống nước muối pha loãng để kích thích nôn, giúp loại bỏ độc tố từ dạ dày.
Phương pháp kích thích nôn có thể thực hiện bằng cách áp dụng áp lực lên góc lưỡi hoặc uống nước muối pha loãng với nước ấm. Điều này giúp loại bỏ thức ăn chứa độc tố khỏi cơ thể.
Kích thích nôn giúp loại bỏ thức ăn chứa độc tố khỏi cơ thể
Khi kích thích nôn cho bệnh nhân, cần chú ý đến những điểm sau:
- Đảm bảo bệnh nhân nằm nghiêng với đầu cao hơn để ngăn chất độc vào phổi, giảm nguy cơ ngạt thở.
- Giữ lại mẫu chất nôn hoặc thức ăn để xét nghiệm và xác định nguyên nhân gây bệnh.
3.2. Người bị ngộ độc thực phẩm nên bù nước
Trong trường hợp ngộ độc thực phẩm, việc mất nước qua tiêu chảy và nôn mửa là phổ biến. Để bù nước cho bệnh nhân, oresol là lựa chọn phù hợp.
Khi sử dụng oresol, hãy tuân thủ đúng liều lượng theo hướng dẫn của nhà sản xuất và bác sĩ. Tránh pha quá nhiều hoặc quá ít nước, không đun sôi dung dịch sau khi pha. Dùng ngay sau khi pha để tránh mất cân bằng điện giải. Bệnh nhân nên uống từng ngụm nhỏ thay vì lượng lớn.
Nếu có nhiều người bị ngộ độc thực phẩm cùng lúc, cần pha từng liều riêng biệt và không nên uống chung để tránh lây lan. Điều này giúp ngăn chặn tình trạng lan rộ và giảm nghiêm trọng của ngộ độc.
Bằng cách bù nước và sử dụng oresol đúng cách, chúng ta có thể giảm tác động của ngộ độc thực phẩm và đảm bảo sự phục hồi nhanh chóng cho bệnh nhân.
3.3. Người bệnh cần nghỉ ngơi và được theo dõi
Khi người bị ngộ độc thực phẩm trải qua tình trạng nôn mửa và tiêu chảy liên tục, có thể dẫn đến mất nước. Trong tình huống này, bệnh nhân cần nghỉ ngơi và tiếp tục uống nhiều nước để ngăn chặn tình trạng mất nước.
Hãy đặt người bệnh nằm ngửa với đầu hạ thấp để hỗ trợ
Để hỗ trợ bệnh nhân, hãy đặt họ nằm ngửa với đầu thấp. Cần theo dõi tình trạng hô hấp của bệnh nhân và sử dụng tay sạch để kéo lưỡi ra ngoài nếu có khó khăn trong việc thở.
Ngoài ra, cần theo dõi nhịp tim. Trong trường hợp ngộ độc thực phẩm nghiêm trọng, có thể xuất hiện các dấu hiệu như loạn nhịp tim, khó thở hoặc tụt huyết áp.
3.4. Đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất
Nếu bạn không tự tin sơ cứu cho người bệnh khi ngộ độc thực phẩm, hãy đưa họ đến cơ sở y tế gần nhất. Ngay cả những trường hợp đã được sơ cứu cũng cần thăm khám lại để đảm bảo tình hình sức khỏe.
Bác sĩ dựa vào kết quả đánh giá lâm sàng có thể yêu cầu các xét nghiệm như xét nghiệm máu, xét nghiệm cấy phân và các phương pháp khác để xác định chính xác nguyên nhân và đề xuất phương pháp điều trị.
3.5. Lưu ý khi sơ cứu người bị ngộ độc thức ăn
Khi phát hiện ngộ độc thực phẩm (dựa trên các dấu hiệu nhận biết như đã đề cập), người đầu tiên cần giữ lại mẫu thức ăn bệnh nhân nôn ra để bác sĩ có thể xác định nguyên nhân chính xác và đưa ra phương án giải quyết thích hợp.
Người bị ngộ độc thực phẩm nên ăn thực phẩm mềm, chia làm nhiều bữa
Sau khi tình trạng ngộ độc thức ăn giảm đi, người bệnh cần lưu ý những điều sau:
- Hồi phục ăn uống từ từ, bắt đầu với thực phẩm nhẹ nhàng và dễ tiêu hóa như bánh mì, cơm, thịt gà, chuối,.... Có chế độ ăn riêng cho người bị ngộ độc thực phẩm.
- Ngừng ăn nếu cơn buồn nôn tái phát. Tránh sử dụng sản phẩm từ sữa, rau sống, caffeine, rượu, nicotine, thực phẩm có nhiều chất béo hoặc cay trong vài ngày.
- Cân nhắc sử dụng acetaminophen để giảm khó chịu, tuy nhiên, nếu bạn mắc bệnh gan, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ.
- Tránh sử dụng thuốc chống tiêu chảy vì nó có thể làm chậm quá trình loại bỏ vi khuẩn khỏi hệ tiêu hóa.
Ngộ độc thực phẩm, mặc dù không phổ biến nhưng lại ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe. Bạn cần nắm vững kiến thức về cách sơ cứu ngộ độc thực phẩm và nhận biết dấu hiệu thực phẩm hỏng, nhiễm khuẩn để tránh nguy cơ ngộ độc. Điều này trở nên quan trọng, đặc biệt là trong mùa Hè nóng ẩm khi vi khuẩn có điều kiện phát triển và gây bệnh.
CÓ THỂ BẠN SẼ QUAN TÂM:
>> Thịt bò Gogi có sán - Cần lưu ý khi thưởng thức sushi
>> Cà muối - Bí quyết tránh ngộ độc khi ăn cà muối
>> Danh sách những nhà hàng tuyệt vời, chất lượng, và đầy ưu đãi
