Ngọc Hiển
|
|||
---|---|---|---|
Huyện | |||
Huyện Ngọc Hiển | |||
Biểu trưng | |||
Mũi Cà Mau | |||
Hành chính | |||
Quốc gia | Việt Nam | ||
Vùng | Đồng bằng sông Cửu Long | ||
Tỉnh | Cà Mau | ||
Huyện lỵ | Thị trấn Rạch Gốc | ||
Trụ sở UBND | Đường 13/12, ấp Kiến Vàng, thị trấn Rạch Gốc | ||
Phân chia hành chính | 1 thị trấn, 6 xã | ||
Thành lập | 17/12/1984 | ||
Địa lý | |||
Tọa độ: | |||
| |||
Diện tích | 734,63 km² | ||
Dân số (31/12/2022) | |||
Tổng cộng | 90.236 người | ||
Mật độ | 122 người/km² | ||
Dân tộc | Kinh... | ||
Khác | |||
Mã hành chính | 973 | ||
Biển số xe | 69-L1 | ||
Website | ngochien | ||
Ngọc Hoàng là một huyện nằm ở tỉnh Cà Mau, Việt Nam.
Địa lý
Huyện Ngọc Hoàng nằm ở phía nam tỉnh Cà Mau, là huyện cực Nam của Việt Nam, có vị trí địa lý:
- Phía đông bắc giáp huyện Năm Căn với sông Cửa Lớn và sông Bồ Đề là ranh giới tự nhiên
- Các hướng còn lại tiếp giáp Biển Đông và Vịnh Thái Lan.
Địa hình
Huyện Ngọc Hiển có chiều dài bờ biển là 98 km.
Vì có ranh giới phía đông bắc là sông Cửa Lớn và sông Bồ Đề nên địa bàn huyện Ngọc Hiển bị tách rời như một cù lao. Tổng thể địa hình phẳng, tuy nhiên bị chia cắt mạnh bởi hệ thống sông rạch tự nhiên và kênh mương chằng chịt, có nhiều dòng sông rộng rãi (sông Cửa Lớn rộng từ 400 – 1.000m).
Độ cao trung bình từ 0,5 – 0,7m, thường xuyên bị triều cường ngập lụt, riêng khu vực ven Biển Đông có địa hình cao hơn từ 1,2 – 1,5m.
Địa chất
Do được hình thành từ các lớp trầm tích biển trẻ nên nền đất chung quanh yếu, có lớp bùn hữu cơ và sét hữu cơ dày từ 0,7 – 1,7m, lớp bùn sét dày 1,3 – 1,4m. Do các công trình xây dựng xây dựng trực tiếp lên nền đất yếu, cần phải có giải pháp xử lý móng nền, ngăn ngừa sụt lún và giảm thiểu hiện tượng sụt lún, vì thế chi phí đầu tư rất lớn.
Vùng rừng, bờ sông thường có nhiều lỗ mội, điều này là một điều đáng chú ý khi xây dựng các đầm nuôi thủy sản, cần có giải pháp xây dựng phù hợp để ngăn ngừa tình trạng cạn kiệt nước đầm nuôi.
Thủy văn
Vùng mũi Cà Mau là nơi duy nhất có cả bờ biển phía Đông và phía Tây, vì vậy chịu tác động trực tiếp của cả triều Biển Đông (triều biên độ không đều) và triều biển Tây (triều biên độ không đều). Thủy triều Biển Đông lớn, vào các ngày triều cường biên độ triều khoảng 300 – 500 cm, các ngày triều kém biên độ triều cũng đạt từ 180 – 220 cm. Thủy triều phía vịnh Thái Lan yếu hơn, biên độ triều lớn nhất khoảng 100 cm. Mực nước triều hàng năm cao nhất thường xảy ra trong mùa khô (từ tháng 10 đến tháng 3 năm sau). Trong thời kỳ có gió chướng có thể dẫn đến hiện tượng nước dâng. Thủy triều trên sông Cửa Lớn tại Năm Căn có thời gian triều lên kéo dài 5 giờ 43 phút và thời gian triều xuống là 6 giờ 40 phút (chu kỳ triều 12 giờ 23 phút).
Dọc bờ biển của huyện có nhiều cửa sông lớn như: Ông Trang, Cá Mòi, Rạch Tàu, Rạch Gốc,.... Trong đó cửa Bồ Đề rộng 600m, sâu từ 19 – 26m, cửa Ông Trang rộng từ 600 – 1.800m, sâu từ 4 – 5m. Sông Cửa Lớn dài 58 km nối từ cửa Bồ Đề ở phía Biển Đông với cửa Ông Trang ở Vịnh Thái Lan. Đây là tuyến sông lớn nhất tại khu vực Năm Căn – Ngọc Hiển. Triều biển xâm nhập sâu vào đất liền theo hệ thống sông rạch, do biên độ triều cao nên phần lớn đất đai của huyện thường bị ngập triều. Do biên độ triều các sông chịu ảnh hưởng triều Biển Đông lớn hơn nên biên độ triều trên các sông cũng có xu hướng giảm dần từ Đông sang Tây.
Độ mặn nước sông biến đổi theo mùa, mùa khô nước các sông có độ mặn cao hơn, tuy nhiên đối với khu vực huyện Ngọc Hiển do gần sát biển nên sự chênh lệch độ mặn nước sông giữa các mùa biến đổi không lớn như các vùng sâu trong nội địa.
Đặc điểm địa hình, thủy văn của huyện nói chung và vùng Đất Mũi nói riêng thuận lợi cho phát triển giao thông đường thủy, du lịch sông nước, phát triển nuôi trồng thủy sản, rừng ngập mặn,... Những đặc thù của điều kiện thủy văn đã được nhân dân địa phương ứng dụng vào sản xuất và đời sống từ lâu đời, tạo nên những nét đặc thù của vùng sông nước miền Tây Nam Bộ nói chung và của huyện Ngọc Hiển nói riêng, đó là: việc xuồng ghe đi lại theo con nước, đóng đáy sông, đáy biển, lấy nước và xả nước các đầm tôm,... đã tiết kiệm được nhiều về chi phí và sức lao động, phù hợp với sinh trưởng phát triển tự nhiên của hệ sinh thái rừng ngập mặn, nhất là rừng đước.
Hành chính
Huyện Ngọc Hiển có 7 đơn vị hành chính cấp xã trực thuộc, bao gồm thị trấn Rạch Gốc (huyện lỵ) và 6 xã: Đất Mũi, Tam Giang Tây, Tân Ân, Tân Ân Tây, Viên An, Viên An Đông.
Danh sách các đơn vị hành chính trực thuộc huyện Ngọc Hiển | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2023 – 2025 của tỉnh Cà Mau
|
Lịch sử
Huyện được đặt theo tên người anh hùng Phan Ngọc Hiển (1910 – 1941) trong cuộc kháng chiến chống Pháp.
Quá trình hình thành huyện Năm Căn (1978–1984)
Vào ngày 29 tháng 12 năm 1978, Hội đồng Chính phủ ban hành Quyết định số 326-CP về việc thành lập huyện Năm Căn mới từ 28 xã và 1 thị trấn lấy một phần từ huyện Ngọc Hiển.
Ngày 25 tháng 7 năm 1979, Hội đồng Chính phủ ban hành Quyết định số 275-CP về việc:
- Hợp nhất các xã Tân Điền, Tân An, Thanh Tùng, Tân Trung, An Lập của huyện Năm Căn vào huyện Ngọc Hiển theo Quyết định số 75-HĐBT ngày 17/5/1984 của Hội đồng Bộ trưởng.
Huyện Năm Căn giữ lại 8 xã: Tân Ân, Hiệp Tùng, Hàm Rồng, Đất Mới, Tam Giang, Đất Mũi, Duyên An Đông, Duyên An Tây và thị trấn huyện lỵ Năm Căn.
Huyện Ngọc Hiển bao gồm 28 xã: Tân Mỹ, Tân Lập, Thành Điền, Thới Phong, Tân Duyệt, Tân Hùng, Tân Thánh, Tân Dân, Tân Thuận, Phú Hải, Hiệp Bình, Thuận Hòa, Long Hòa, Tạ An Khương, Nguyễn Huân, Ngọc Thánh, Tân Đức, Tân Hồng, Tân Tiến, Quách Phẩm, Tân Phán, Tấn Trung, Hòa Điền, Tân Điền, Tân An, Thạnh Tùng, Tân Trung, An Lập và thị trấn huyện lỵ Ngọc Hiển.
Quyết định số 168-HĐBT ngày 17/12/1984 của Hội đồng Chính phủ đổi tên huyện Năm Căn thành huyện Ngọc Hiển.
Huyện Ngọc Hiển từ năm 1984 đến nay
Vào ngày 14 tháng 2 năm 1987, Hội đồng Bộ trưởng ban hành Quyết định số 33B-HĐBT về việc:
- Giải thể thị trấn Năm Căn và thành lập xã Hàng Vịnh dựa trên diện tích và dân số của thị trấn cũ Năm Căn. Chia xã Đất Mới thành xã Đất Mới và thị trấn Năm Căn (thị trấn chính của huyện Ngọc Hiển).
Huyện Ngọc Hiển hiện có thị trấn Năm Căn và 9 xã: Đất Mới, Đất Mũi, Hàm Rồng, Hàng Vịnh, Hiệp Tùng, Tam Giang, Tân Ân, Viên An, Viên An Đông.
Vào ngày 6 tháng 11 năm 1996, Quốc hội ban hành Nghị quyết về việc chia tỉnh Minh Hải thành hai tỉnh là Bạc Liêu và Cà Mau. Lúc đó, huyện Ngọc Hiển thuộc tỉnh Cà Mau.
Ngày 25 tháng 6 năm 1999, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 42/1999/NĐ-CP về việc thành lập xã Tân Ân Tây trên cơ sở diện tích tự nhiên 11.096 ha và dân số 10.030 người của xã Tân Ân.
Ngày 29 tháng 8 năm 2000, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 41/2000/NĐ-CP về việc:
- Thành lập xã Tam Giang Đông trên diện tích tự nhiên 9.530,79 ha và dân số 5.468 người của xã Tam Giang.
- Thành lập xã Tam Giang Tây trên diện tích tự nhiên 9.235 ha và dân số 6.672 người của xã Tam Giang.
Đến năm 2003, huyện Ngọc Hiển có tổng cộng 12 xã: Đất Mới, Đất Mũi, Hàm Rồng, Hàng Vịnh, Hiệp Tùng, Tam Giang, Tam Giang Đông, Tam Giang Tây, Tân Ân, Tân Ân Tây, Viên An, Viên An Đông và thị trấn Năm Căn.
Ngày 17 tháng 11 năm 2003, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 138/2003/NĐ-CP về việc thành lập huyện Năm Căn với diện tích tự nhiên 53.291,40 ha và dân số 70.745 người, bao gồm 7 đơn vị hành chính trực thuộc: 6 xã Hàm Rồng, Đất Mới, Hàng Vịnh, Hiệp Tùng, Tam Giang, Tam Giang Đông và thị trấn Năm Căn của huyện Ngọc Hiển.
Sau khi điều chỉnh ranh giới hành chính để thành lập huyện Năm Căn, huyện Ngọc Hiển còn có diện tích tự nhiên 74.329,87 ha và dân số 77.289 người, với 6 đơn vị hành chính trực thuộc gồm 6 xã: Tam Giang Tây, Tân Ân, Tân Ân Tây, Viên An, Viên An Đông, Đất Mũi.
Ngày 4 tháng 6 năm 2009, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 24/NQ-CP về việc thành lập thị trấn Rạch Gốc trên cơ sở điều chỉnh diện tích tự nhiên 5.271,50 ha và dân số 7.831 người của xã Tân Ân.
Huyện Ngọc Hiển có diện tích tự nhiên 73.315,13 ha và dân số 83.152 người, với 7 đơn vị hành chính trực thuộc gồm 6 xã: Đất Mũi, Tân Ân, Tân Ân Tây, Tam Giang Tây, Viên An, Viên An Đông và thị trấn Rạch Gốc.
Kinh tế
Khu vực phía Nam tỉnh Cà Mau, đặc biệt là huyện Ngọc Hiển, nằm ở vị trí cuối cùng của hành lang kinh tế ven biển phía Nam của tiểu vùng kinh tế Mê Kông mở rộng.
Huyện Ngọc Hiển là vùng cuối cùng của Việt Nam trên bản đồ quốc gia, với Mũi Cà Mau là điểm cuối cùng của đất liền về phía Nam (tương tự như Mục Nam Quan ở biên giới phía Bắc).
Dân số
Diện tích của Huyện Ngọc Hiển là 735,18 km², vào ngày 1/4/2019 dân số là 66.874 người. Trong đó: dân số thành thị là 11.498 người (chiếm 17%) và dân số nông thôn là 55.376 người (chiếm 83%), mật độ dân số là 91 người/km².
Diện tích của Huyện Ngọc Hiển là 734,63 km², tính đến ngày 31/12/2022 dân số là 90.236 người (đã chuyển đổi), mật độ dân số là 122 người/km².
Du lịch
Huyện Ngọc Hiển nổi tiếng với Mũi Cà Mau và Vườn quốc gia Mũi Cà Mau. Địa bàn huyện này thuộc Khu bảo tồn sinh quyển Mũi Cà Mau được UNESCO công nhận là Khu bảo tồn sinh quyển thế giới.
Giao thông
Khu vực Mũi Cà Mau là điểm cuối của tuyến đường Hồ Chí Minh (Quốc lộ 1 nối dài) đã hoàn thành kỹ thuật và đang được đầu tư hoàn thiện. Trên địa bàn huyện đang triển khai Dự án Nhà máy điện gió Khu du lịch Khai Long – giai đoạn I và xây dựng công trình biểu tượng Cột cờ Hà Nội tại Mũi Cà Mau.
Trên vùng biển của Huyện Ngọc Hiển có cụm đảo Hòn Khoai cách đất liền khoảng 14 km. Ngọc Hiển có lợi thế về giao thông đường thủy, du lịch sinh thái, trồng rừng ngập mặn, nuôi trồng và đánh bắt thủy sản.