Ngôn từ khắc họa thi nhân - Lê Đạt

Buzz

Đọc tóm tắt

- Lê Đạt, nhà thơ nổi tiếng Việt Nam, sinh năm 1929, quê ở Bắc Giang nhưng sinh tại Yên Bái.
- Ông là một nhân vật quan trọng trong phong trào nhân văn giai phẩm, có sự nghiệp văn học đa dạng và được vinh danh bằng nhiều giải thưởng quốc gia.

Tác giả

Lê Đạt

1. Tiểu sử

- Lê Đạt, tên thật là Đào Công Đạt (10/09/1929 - 21/04/2008), là một nhà thơ Việt Nam nổi tiếng.

- Quê ở Bắc Giang nhưng sinh tại Yên Bái.

- Ông là một nhân vật quan trọng trong phong trào nhân văn giai phẩm.

- Tham gia cách mạng sau Cách mạng tháng Tám, ông đã công tác trong ngành Tuyên huấn Trung ương và theo dõi văn nghệ, văn hóa, giáo dục. Nhờ đó ông tiếp xúc với giới văn nghệ Cách mạng Việt Nam.

- Năm 1954, ông trở về Hà Nội làm biên tập viên, bí thư chi bộ báo Văn nghệ, sau đó học lớp tiếp quản khu 300 ngày ở Quảng Ninh trước khi phong trào Nhân văn giai phẩm bùng nổ.

- Bị trừng phạt sau bài thơ Ông bình vôi vì nhiều người cho là ám chỉ lãnh đạo đảng, ông được chuyển sang ban đối ngoại của Hội Nhà Văn Việt Nam.

- Bị truất quyền đảng viên tháng 7/1957 và chính thức khai trừ khỏi Hội Nhà Văn năm 1958, đình chỉ xuất bản trong 3 năm nhưng thực tế kéo dài 30 năm đến năm 1988.

- Năm 2007, cùng với Trần Dần, Phùng Quán và Hoàng Cầm, ông được trao Giải thưởng nhà nước về Văn học nghệ thuật.

- Mất ngày 21/04/2008 tại Hà Nội.

2. Sự nghiệp văn học

- Lê Đạt tự coi mình là người thợ chữ vì thơ ông kỹ tính, chọn lọc và suy nghĩ kỹ lưỡng.

- Các tác phẩm: Bài thơ trên ghế đá (1958), Cửa hàng Lê Đạt (1959), 36 bài thơ tình (1990), Bóng chữ (1994), Hèn đại nhân (1994), Ngó lời (1997), Mi là người bình thường (2007), U75 Từ tình (2007).

Tác phẩm

Chữ bầu lên nhà thơ

I. Khái quát chung

1. Nguồn gốc

- Văn bản được đăng đầu tiên trên báo Văn nghệ, số 34, năm 1994

- Tiểu luận nêu rõ quan điểm của Lê Đạt về nghề thơ, làm sáng tỏ phần nào cách tiếp cận độc đáo trong thơ ông.

2. Cấu trúc

Phần 1: Đoạn đầu:

Phần 2: Đoạn giữa: Trình bày vai trò và tầm quan trọng của ngôn từ đối với tác giả trong văn học.

Phần 3: Đoạn cuối: Nhấn mạnh trách nhiệm của nhà thơ chân chính.

3. Thể loại: Tiểu luận văn học

4. Nguồn gốc và hoàn cảnh sáng tác: Văn bản trích từ Đối thoại với đời và thơ

5. Phương thức biểu đạt: Luận văn

II. Phân tích chi tiết

1. Thơ đi liền với cảm xúc bất chợt, ngẫu hứng, sáng tác thơ không cần cố gắng.

“Thơ đi liền với cảm xúc bất chợt, ngẫu hứng, sáng tác thơ không cần cố gắng”, tác giả đưa ra lý lẽ “các cơn bốc đồng thường ngắn ngủi” và dẫn chứng “sáng tác thơ không phải là đánh bạc. Và không ai trúng số cả đời” cùng câu nói của Trang Tử: “vứt bỏ thánh trí”.

2. Thơ là công việc của những năng khiếu đặc biệt, khác biệt với lao động vất vả và trau dồi kiến thức.

“Tôi thích những nhà thơ một nắng hai sương, vất vả, cày cấy trên trang giấy, đổi giọt mồ hôi lấy hạt chữ” và đưa ra các dẫn chứng như Lý Bạch, Xa-a-đi, Goethe, Tagore.

3. Ý nghĩa của sáng tạo thơ ca.

- Sáng tạo thơ ca cũng là một công việc lao động nghiêm túc như nhiều công việc khác. Để tạo ra bài thơ, người nghệ sĩ phải làm việc chăm chỉ, trăn trở, suy nghĩ, chọn lọc và nỗ lực trên trang giấy để tạo ra hạt chữ.

4. Giá trị nội dung

- Tiểu luận thể hiện quan điểm rõ ràng của Lê Đạt về nghề thơ, giúp làm rõ cách tiếp cận độc đáo trong sáng tác thơ ca của ông.

- Theo tác giả, nghề thơ không dễ dàng, đòi hỏi người thơ phải chọn lọc cẩn thận từng chữ. Ngôn từ trong thơ có ý nghĩa sâu xa hơn nghĩa đen.

- Trong quá trình sáng tạo, nhà thơ có những cảm hứng bất chợt, ngẫu hứng, hoặc làm việc chăm chỉ để tạo ra những câu thơ xuất sắc và có ý nghĩa. Sự thành công của một bài thơ phụ thuộc vào khả năng sử dụng ngôn ngữ và ý nghĩa của thơ.

5. Giá trị nghệ thuật

- Ngôn ngữ rõ ràng, súc tích

- Luận điểm được trình bày mạch lạc

- Cách viết cô đọng, dễ hiểu

Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Mytour với mục đích chăm sóc khách hàng và chỉ dành cho khích lệ tinh thần trải nghiệm du lịch, chúng tôi không chịu trách nhiệm và không đưa ra lời khuyên cho mục đích khác.

Nếu bạn thấy bài viết này không phù hợp hoặc sai sót xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email [email protected]

Các câu hỏi thường gặp

Lê Đạt là ai và có những đóng góp nào trong văn học Việt Nam?

Lê Đạt (1929-2008) là một nhà thơ nổi tiếng của Việt Nam, gắn liền với phong trào nhân văn giai phẩm. Ông là biên tập viên, tham gia cách mạng và đóng góp cho văn hóa, giáo dục, với các tác phẩm nổi bật như 'Bài thơ trên ghế đá' và 'Mi là người bình thường'.

Lê Đạt có quan điểm gì về sáng tác thơ ca trong tiểu luận 'Chữ bầu lên nhà thơ'?

Lê Đạt cho rằng sáng tác thơ không phải là một công việc dễ dàng. Thơ gắn liền với cảm xúc bất chợt, ngẫu hứng nhưng cũng đòi hỏi lao động vất vả, chọn lọc ngôn từ để tạo ra những câu thơ có ý nghĩa sâu sắc và tinh tế.

Các tác phẩm nổi bật của Lê Đạt là gì?

Các tác phẩm nổi bật của Lê Đạt bao gồm 'Bài thơ trên ghế đá' (1958), 'Cửa hàng Lê Đạt' (1959), '36 bài thơ tình' (1990), 'Mi là người bình thường' (2007), và 'U75 Từ tình' (2007).

Lê Đạt đã gặp phải những khó khăn gì trong sự nghiệp của mình?

Lê Đạt bị truất quyền đảng viên và khai trừ khỏi Hội Nhà Văn Việt Nam sau bài thơ 'Ông bình vôi' vì bị cho là ám chỉ lãnh đạo đảng. Ông còn bị đình chỉ xuất bản trong suốt 30 năm.

Tiểu luận 'Chữ bầu lên nhà thơ' của Lê Đạt nói gì về trách nhiệm của nhà thơ?

Tiểu luận nhấn mạnh rằng nhà thơ chân chính phải có trách nhiệm với ngôn từ, không chỉ sáng tác theo cảm xúc mà còn phải chọn lọc kỹ lưỡng, đảm bảo mỗi câu thơ mang lại giá trị sâu sắc cho người đọc.