Người cao tuổi hay người cao niên, người già, cụ già, ông bà già, ông bà lão, ông bà cụ là những người lớn tuổi, thường có độ tuổi từ khoảng 60 trở lên. Pháp luật về người cao tuổi ở Việt Nam (số 23/2000/PL-UBTVQH, ban hành ngày 28/04/2000) nhấn mạnh: 'người cao tuổi có công đối với sự sinh thành, nuôi dưỡng và giáo dục con cháu về nhân cách, đồng thời đóng vai trò quan trọng trong gia đình và xã hội'.
Người cao tuổi là những người có độ tuổi cao hơn trung bình
Tại Việt Nam, công dân từ 60 tuổi trở lên được coi là người cao tuổi. Một số quốc gia khác quy định độ tuổi già dựa trên sự cống hiến của người đó đối với xã hội và gia đình.
Người cao tuổi trong cộng đồng
Cộng đồng nên chăm sóc, động viên tinh thần và tôn trọng nguyện vọng chính đáng của người cao tuổi. Đặc điểm sinh lý chính của họ là thích sum họp với gia đình, con cháu và bạn bè.
Các nhu cầu cần đảm bảo
Nhu cầu cơ bản như ăn uống, ở, di chuyển, sức khỏe, học tập, văn hóa và giao tiếp thông tin. Các hoạt động tinh thần vẫn cần thiết cho những người ở độ tuổi này và cần đáp ứng các tiêu chuẩn tối thiểu.
Về chăm sóc người cao tuổi
Theo các quan niệm Đông và Tây về người cao tuổi, phù hợp với từng xã hội và văn hóa dân tộc riêng. Khuyến khích người già sống lâu và có tinh thần phấn đấu để tiếp tục đóng góp cho xã hội.
Đảm bảo sức khỏe
Sức khỏe của người cao tuổi là vấn đề được quan tâm hàng đầu tại các quốc gia. Thể trạng sức khỏe yếu dần khi về già gây khó khăn trong các hoạt động hàng ngày. Các bệnh lý thường xảy ra nhiều hơn khi tuổi tác càng cao, vì vậy dinh dưỡng và việc tập luyện (chủ yếu là luyện dưỡng sinh) là cần thiết để chống lại quá trình lão hóa và giảm sức đề kháng theo năm tháng.
Người cao niên thường mắc các bệnh như bệnh tim mạch, bệnh hô hấp, bệnh tiêu hóa, bệnh tiết niệu - sinh dục, bệnh xương khớp và bệnh thần kinh trung ương. Một số trường hợp nặng phải nhập viện do thiếu nước. Ở người cao niên, cơ chế điều hòa nhiệt độ trong não bộ không còn hoạt động chính xác nên một số người không cảm thấy khát nước dù cơ thể đang thiếu nước nặng. Chế độ dinh dưỡng hợp lý là biện pháp tích cực và hiệu quả trong việc chống lại quá trình lão hóa.
Theo quan niệm của nông thôn và thành thị
Nông thôn
Người già thường sống chung với con cháu trong một gia đình đoàn kết. Họ thường được tôn trọng trong gia đình và trong các hoạt động hàng ngày của cộng đồng. Sự gắn bó với con cháu và việc duy trì các quan hệ xã hội quan trọng trong gia đình. Họ thường tham gia các hoạt động như chăm sóc cháu ngoại, tham gia mua sắm và nấu ăn cho gia đình.
Thành thị
Vì sự náo nhiệt ở những vùng này, người cao tuổi thường thích ở yên trong nhà. Họ không thích thích nhiều với môi trường xung quanh vì cơ thể họ đã lão hóa. Người già thường muốn sống yên tĩnh, tìm những nơi ít ồn ào. Tuy nhiên, hầu hết họ đã chấp nhận với thực tại, họ thường tham gia vào các hoạt động mà không cần áp lực như chăm sóc cây cảnh, trông cháu, thúc đẩy văn hóa, tham gia các hội thảo chuyên đề.v.v.. Ở thành phố, nhiều người già cảm thấy cô đơn hơn, vì ngành nghề của họ không được chính phủ hỗ trợ, nếu không có sự hỗ trợ từ con cháu thì họ sẽ khó khăn hơn. Một số người già phải sống trong các viện dưỡng lão, trung tâm dưỡng lão, đa số là những người già cô đơn không có nơi để dựa vào, những người khác vẫn có con cháu nhưng họ vẫn sống trong đó. Các khoản trợ cấp từ viện dưỡng lão thường được cung cấp bởi nhà nước và người thân của những người ở trong đó.
Ngày hành động cho người cao tuổi
Ngày Quốc tế Người cao tuổi, viết tắt là IDOP (International Day of Older Persons) là một ngày hành động toàn cầu do Liên Hợp Quốc tổ chức nhằm tuyên truyền và thúc đẩy việc chăm sóc và bảo vệ người cao tuổi trên toàn thế giới, diễn ra vào ngày 1 tháng 10 hàng năm.
Hình ảnh
Ảnh được chụp khi bà đã 90 tuổi, 5 tháng và 27 ngày