Mong muốn 'giải những bài toán AI của Việt Nam thay vì những bài toán của thế giới' đã đưa Tiến sĩ Bùi Hải Hưng trở về Việt Nam và trở thành Viện trưởng của Viện nghiên cứu VinAI thuộc Tập đoàn Vingroup.
Việc Viện VinAI công bố 3 công nghệ cho ô tô thông minh bao gồm Hệ thống Giám sát người lái, Tính năng Quan sát toàn cảnh 360 độ và Cơ chế tự lái đã làm nhiều người ngạc nhiên với tốc độ phát triển đáng kinh ngạc của hệ sinh thái xung quanh xe VinFast và ngành công nghiệp ô tô Việt Nam.
Đứng đầu Viện nghiên cứu VinAI - với ước mơ thực hiện các nghiên cứu khoa học tiên tiến về AI và máy học để đưa Việt Nam lên bản đồ AI toàn cầu - là Tiến sĩ Bùi Hải Hưng, một trong những chuyên gia hàng đầu về trí tuệ nhân tạo.
Hồ sơ ấn tượng
Tiến sĩ Bùi Hải Hưng sinh năm 1973, từng học tại Đại học Tổng hợp Hà Nội, tham gia thi Olympic Toán quốc tế cùng với Giáo sư Ngô Bảo Châu năm 1989 và giành Huy chương bạc trong năm đó.
Từ tháng 2/2000 đến tháng 10/2003, ông là giảng viên tại Đại học Curtin và từng được mời giảng dạy tại Đại học Monash. Tại đây, ông giảng dạy về Trí tuệ nhân tạo, Toán rời rạc, Giao tiếp máy tính cho sinh viên đại học, cùng các chủ đề cao cấp như mạng Bayes, mô hình đồ họa, và mạng thần kinh.
Sau đó, ông đã trải qua 15 năm làm việc tại Thung lũng Silicon, khu vực công nghệ hàng đầu của Mỹ.
Từ tháng 10/2003 đến tháng 11/2012, ông làm nghiên cứu viên tại Trung tâm AI - Viện nghiên cứu Đại học Stanford. Ông là người chủ trì chương trình nhận dạng hành vi từ video của DARPA, cũng là người hướng dẫn về kỹ thuật trong lĩnh vực suy luận xác suất, dự án học máy của DARPA.
Ông từng dẫn đầu một nhóm nghiên cứu từ các trường Đại học hàng đầu thế giới như Stanford, MIT, Berkeley trong việc phát triển công nghệ nhận diện hành vi con người, thuộc dự án CALO - một trong những dự án AI lớn nhất thời điểm đó, cũng là dự án đã tạo ra công nghệ trợ lý ảo đầu tiên, Siri, hiện nay xuất hiện trên điện thoại iPhone.
Hai năm tiếp theo, ông là nhà nghiên cứu chính tại Phòng thí nghiệm hiểu ngôn ngữ tự nhiên của Nuance Communications, công ty phần mềm máy tính đa quốc gia tại Sunnyvale, San Francisco, California (Microsoft đã công bố kế hoạch mua lại công ty này với giá 19,7 tỷ USD).
Trong khoảng từ tháng 11/2014 đến tháng 1/2018, ông đã đảm nhận vai trò chuyên gia máy học tại Adobe Research, tập trung nghiên cứu biến ý tưởng thành công nghệ sáng tạo cho Adobe.
Sau đó, ông chuyển sang làm nghiên cứu cấp cao tại Google DeepMind - một trong những đơn vị hàng đầu thế giới về AI. Tại đây, ông được đánh giá là nhà sáng chế trí tuệ nhân tạo hàng đầu tại Google với gần 100 công trình nghiên cứu được công bố trên các tạp chí chuyên ngành và hơn 10 bằng sáng chế về công nghệ được đánh giá tại Mỹ.
Quyết định trở về nước và đảm nhận vị trí Viện trưởng Viện nghiên cứu AI làm cho nhiều người bất ngờ. Khi được hỏi về lý do, ông chỉ đơn giản trả lời rằng: “muốn giải quyết vấn đề AI của Việt Nam hơn là những vấn đề toàn cầu”, một quyết định có tác động lớn do thời gian làm việc tại Google DeepMind.
“Tự làm khó mình” để đưa Việt Nam ra khỏi “vùng trắng” AI
Mặc dù có một lịch sử làm việc đầy ấn tượng như vậy, việc thành lập Viện VinAI không hề dễ dàng. Thực tế, ông và đồng nghiệp sẽ gặp nhiều thách thức hơn nếu lập viện nghiên cứu ở nước ngoài, nơi có nguồn lực dồi dào hơn so với nước nhà với một hệ thống đào tạo AI còn non trẻ. Nhưng nếu làm như vậy, sẽ không thay đổi gì cho Việt Nam như ý muốn của Tiến sĩ Bùi Hải Hưng khi quay trở lại. “Việt Nam vẫn thiếu một chuỗi, một quy trình đào tạo để tạo ra những người giỏi. Tất cả chỉ là từng mảnh ghép rời lẻ, tự phát triển, tự khẳng định bản thân”.
Với tinh thần “khởi nghiệp”, Tiến sĩ Bùi Hải Hưng cùng các nhà nghiên cứu khác đã vượt qua những trở ngại để chứng minh rằng Việt Nam hoàn toàn có tài năng AI không cần phải đi tìm ở xa. Ông tin rằng việc tách biệt giữa nghiên cứu cơ bản và ứng dụng là một điều đáng tiếc cho Việt Nam và hy vọng sẽ kết nối hai lĩnh vực này để tạo ra nhiều sản phẩm do người Việt, trí tuệ Việt làm, đóng góp vào việc Việt Nam không còn là “vùng trắng” trong lĩnh vực AI.
Chặng đường của Viện nghiên cứu VinAI và các nhà khoa học trong viện còn phải đi xa. Tuy nhiên, việc công bố 3 sản phẩm công nghệ cho ô tô thông minh tại Sự kiện 'AI Day 2021 - Tiếp lửa đổi mới sáng tạo' ngày 27/8/2021, cùng với công nghệ nhận diện khuôn mặt không cần bỏ khẩu trang, cho thấy rằng Việt Nam không chỉ tham vọng mà còn đang trở thành một thực tế trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo.