Các token từ lĩnh vực tài chính phi tập trung Bitcoin (BTCfi) giảm trung bình 23,4% vào năm 2024. Điều này đối lập với sự lạc quan từ các nhà đầu tư về việc hệ sinh thái tài chính phi tập trung Bitcoin (BTCfi) sẽ phát triển trong năm nay. Tuy nhiên, Charlie Hu, đồng sáng lập blockchain lớp 2 Bitlayer, liệt kê ba lý do khiến BTCfi tụt hậu.
Nguồn: Artemis
“Khi BRC-20 xuất hiện, thị trường gần như không có sự lạm phát nào. Không gian Web3 đang trải qua thời kỳ giảm giá và ít giao dịch. So với hiện tại, chúng ta có nhiều hơn để thu hút sự chú ý, vì vậy việc phân tán là lý do chính”, Hu giải thích.
BTCfi là một hệ sinh thái tương đối mới gồm các blockchain xây dựng trên nền tảng của Bitcoin, là lớp cơ sở cho các ứng dụng phi tập trung. Theo dữ liệu tổng hợp từ DefiLlama, tổng giá trị khóa (TVL) của hệ sinh thái này tăng hơn 100% vào năm 2024.
Nguồn: DefiLlama
Tuy nhiên, Hu nhắc đến rằng BTCfi vẫn còn đang phát triển và chưa được tối ưu hóa hoàn toàn, dẫn đến sự phân mảnh thanh khoản. Điều này là nguyên nhân chính thứ hai khiến BTCfi vẫn chưa thực sự phát triển.
“Tôi nghĩ có một số điều chúng ta cần cung cấp thông tin cho thị trường. Rất nhiều người vẫn chưa quen thuộc với việc kết nối tài sản từ Bitcoin layer 1 sang layer 2. Giờ đây, bạn đang chuyển từ Bitcoin layer 1, nhưng liệu có những trường hợp sử dụng nào thực sự có ý nghĩa?”
Vì vậy, bằng cách giải quyết vấn đề làm quen của người dùng với các ứng dụng Bitcoin layer 2, Hu tin rằng sẽ xuất hiện một “làn sóng thanh khoản lớn” và chỉ ra rằng các giao thức như Bitlayer đóng vai trò quan trọng trong quá trình này.
“Bitlayer là một trong những nền tảng hàng đầu trong các giao thức thanh khoản này. Chúng tôi đang cố gắng kết nối tất cả các Bitcoin (wrapped token) có thể lập trình vào hệ sinh thái của mình và sử dụng tính thanh khoản đó để hỗ trợ tất cả các giao thức DeFi, vì không thể làm gì nhiều nếu thiếu thanh khoản này”.
Lý do thứ ba liên quan đến thị trường tiền điện tử nói chung vì giá và khối lượng giao dịch đã giảm kể từ tháng 3. Vì vậy, câu chuyện về BTCfi cần sự phục hồi của hoạt động on-chain để phát triển và nhà sáng lập Bitlayer cho rằng điều này 'không còn xa' nữa.
Một vấn đề căn bản về khả năng mở rộng
Việc triển khai blockchain layer 2 giúp giải quyết vấn đề về khả năng mở rộng. Ví dụ, Ethereum đã giới thiệu không gian block đặc biệt trong các block, gọi là “blobs”, cần thiết để xử lý số lượng ngày càng tăng của các chuỗi layer 2 khác nhau được xây dựng trên nền tảng của nó.
Khi số lượng blockchain layer 2 được xây dựng trên Bitcoin cũng tăng lên, hệ sinh thái này đương nhiên sẽ đối mặt với vấn đề tương tự. Tuy nhiên, Charlie Hu không lo lắng về điều đó khi nói đến các phát triển trên mặt trận này.
“Chúng ta vẫn còn quá sớm ở mức hạ tầng. Một số nhóm đang nghiên cứu tạo ra các bằng chứng zero-knowledge (ZK) về Bitcoin và chúng tôi tin rằng ZK-snarks có nhiều lợi ích hơn về mặt chi phí cho khả năng mở rộng. Việc ghi bất cứ điều gì lên cây Merkle và xử lý block Bitcoin đều tốn kém, vì vậy việc tiết kiệm chi phí trong quá trình này là rất quan trọng”, Hu chia sẻ.
Ngoài ra, người sáng lập Bitlayer cũng đề cập đến kế hoạch triển khai để giới thiệu mã OP_CAT trên blockchain của Bitcoin, mở ra cơ hội cho việc tương tác dữ liệu trên mạng. OP_CAT là một mã hoạt động mà Satoshi Nakamoto đã vô hiệu hóa vào năm 2010 để ngăn chặn khai thác lỗ hổng tiềm ẩn trong khi blockchain Bitcoin còn non trẻ. Tuy nhiên, ý tưởng này đã được nhóm Taproot Wizards đưa ra.
Việc giới thiệu OP_CAT có thể cải thiện đáng kể khả năng phát triển ứng dụng sử dụng Bitcoin làm cơ sở hạ tầng và cũng được Hu nhấn mạnh như một cách để nâng cao khả năng mở rộng. Tuy nhiên, điều này không phải là mục tiêu cho chu kỳ tăng giá hiện tại.
“Trong chu kỳ này, mục tiêu là giải phóng tính thanh khoản của Bitcoin hiện có, mà trong 15 năm qua, nó không phải là một tài sản mang lại lợi nhuận, nằm trong ví lạnh mà không làm gì cả, và giờ đây nó đã trở thành một loại tiền có thể lập trình được”.
Tại sao không chọn Ethereum thay vì Bitcoin?
Một điểm chung của tất cả các blockchain layer 2 được xây dựng trên Bitcoin là khả năng tương thích với Máy ảo Ethereum (EVM). Điều này có nghĩa là mã của các ứng dụng phi tập trung gốc từ Ethereum, như Aave hoặc Uniswap, có thể được nhân bản trên các mạng layer 2 này.
Vì vậy, người dùng có thể thắc mắc tại sao cần xây dựng một hệ sinh thái dựa trên Bitcoin thay vì duy trì kết nối hiện tại giữa Bitcoin và các ứng dụng gốc Ethereum. Hu giải thích rằng, mặc dù Ethereum là cơ sở hạ tầng quan trọng cho Web3, Bitcoin mang lại các giá trị khác biệt và cho thấy tính bền vững cao hơn về lâu dài.
“Nếu nhìn xa hơn, hệ sinh thái nào có thể tồn tại trong một hoặc hai thập kỷ tới, chúng tôi tin rằng Proof of Work vẫn là một trong những phương thức đồng thuận tốt nhất cho mạng phi tập trung, cho chuỗi công cộng. Nếu chọn bất kỳ chuỗi công cộng nào có thể duy trì được tài sản ổn định trên chuỗi đó, thì đó chắc chắn là Bitcoin”.
Hơn nữa, người sáng lập Bitlayer cho biết thêm rằng Bitcoin thể hiện mình là một nền tảng phi tập trung hơn để xây dựng hệ sinh thái DeFi, dẫn đến việc đảm bảo tài sản an toàn hơn. Việc đưa các ứng dụng đã thử nghiệm trên Ethereum vào blockchain layer 2 của Bitcoin có ý nghĩa đặc biệt với Hu.
“Bảo mật tài sản là điều quan trọng nhất trong lĩnh vực tài chính phi tập trung… Tôi nghĩ những gì đang diễn ra trên Ethereum thật tuyệt vời, nhưng so với Bitcoin, nó chỉ đơn giản là một mức giá trị khác, một mức độ đa dạng khác”.
*Exploit (tấn công khai thác) thường được sử dụng để chỉ các hoạt động khai thác lỗ hổng bảo mật trong các hệ thống blockchain, các ứng dụng phi tập trung (DeFi), hoặc các giao thức tài chính phi tập trung (Decentralized Finance protocols). Đây là các hành động không đạo đức nhằm tận dụng các lỗ hổng để lợi dụng hoặc đánh cắp tài sản số (crypto-assets) của người dùng.
Theo CryptoBriefing