Buzz
Tác giả
1. Hồ sơ ngắn
- Ai-ma-tốp (1928 – 2008) là một nhà văn người Cư-rơ-gư-xtan, quê hương thuộc vùng Trung Á, trước đây là một phần của Liên Xô
- Sự hoạt động văn học của Ai-ma-tốp bắt đầu từ năm 1952, khi ông còn là sinh viên tại Trường Đại học Nông nghiệp Cư-rơ-gư-xtan. Từ năm 1956 đến năm 1958, ông theo học viết văn tại Trường M. Goóc-ki ở Mát-xcơ-va. Sau khi tốt nghiệp vào năm 1959, Ai-ma-tốp đã làm phóng viên cho báo Sự thật, có trụ sở tại Cư-rơ-gư-xtan.
- Tác phẩm đầu tiên đã làm nên tên tuổi của Ai-ma-tốp là tập truyện Núi đồi và thảo nguyên (được trao giải thưởng Lê-nin về văn học vào năm 1963).
2. Sự Sự nghiệp văn học
- Công việc sáng tác của Ai-tơ-ma-tốp chủ yếu tập trung vào việc mô tả cuộc sống khắc nghiệt nhưng cũng rất giàu ý nghĩa văn hóa của quê hương ông. Phong cách viết của ông rất súc tích, tinh tế, và đặc biệt là có nhiều sáng tạo độc đáo trong việc kể chuyện.
- Nhiều tác phẩm của Ai-ma-tốp đã trở nên quen thuộc với độc giả Việt Nam từ lâu như Cây phong non trùm khăn đỏ (1961), Người thầy đầu tiên (1962), Con tàu trắng (1970), Và một ngày dài hơn cả thế kỷ (1980),...
Tác phẩm
1. Khám phá tổng quan
a. Nguyên gốc
- Trích từ Người thầy đầu tiên (1962) – Câu chuyện diễn ra tại một vùng quê yên bình thuộc nước Cộng hòa Cư-rơ-gư-xtan vào những năm 20 của thế kỷ XX. Sau cuộc nội chiến ở nước Nga, người hùng binh Đuy-sen trở về làng mở lớp dạy học cho trẻ em nghèo với nhiều khó khăn và thách thức, đầy máu và nước mắt. Ở vùng quê này, tư tưởng cổ hủ và bảo thủ còn chi phối, dẫn đến việc phụ nữ và trẻ em mồ côi bị coi thường, bị xem thường. Cô bé An-tư-nai trưởng thành sau những sóng gió đó. Họ gặp lại nhau trong một tình huống trớ trêu: Thầy Đuy-sen ngày xưa trở thành bác sĩ phẫu thuật, còn cô bé An-tư-nai đã trở thành nhà nghiên cứu.
- Đoạn trích trong sách giáo khoa kể về một sự kiện đau buồn của An-tư-nai khi cô còn đi học ở trường làng. Kết hợp với sự kiện đó là hình ảnh của thầy Đuy-sen, người thầy đầu tiên của cô.
b. Cấu trúc: 3 phần
- Phần 1 (từ đến “Tôi đáp”):
- Phần 2 (tiếp đến “cất tiếng cười vô cớ”):
- Phần 3 (phần còn lại):
c. Thể loại: truyện ngắn
d. Phương thức diễn đạt: phản ánh bằng chính bản thân kết hợp với mô tả, biểu cảm
e. Tóm tắt
Văn bản Người thầy đầu tiên mô tả về thầy giáo Đuy-sen, người là người thầy đầu tiên của ngôi làng Cư-rơ-gư-dơ-xtan. Không chỉ là một giáo viên tận tụy với học trò, thầy Đuy-sen còn đi cùng từng học sinh trên con đường đến trường mỗi buổi sáng. Một trong những học trò nổi bật nhất của thầy chính là cô bé An-tư-nai thông minh và nhanh nhạy. Chứng kiến trực tiếp những nỗ lực của thầy giáo trong việc giúp đỡ học sinh vượt qua con suối lạnh giá, hay im lặng chịu đựng sự trêu chọc của những kẻ qua đường, An-tư-nai càng cảm động và biết ơn thầy hơn. Câu chuyện là một minh chứng rõ ràng nhất về mối quan hệ cao quý và thiêng liêng giữa thầy và trò.
2. Giá trị nội dung, nghệ thuật
a. Giá trị nội dung
Người thầy đầu tiên khen ngợi thầy Đuy-sen với sự tận tụy và tình cảm mà thầy dành cho học sinh của mình, đặc biệt là An-tư-nai. Thầy Đuy-sen đã thay đổi cuộc đời của cô bé An-tư-nai, người đã gieo mầm ước mơ và hy vọng cho những học trò nhỏ.
b. Giá trị nghệ thuật
- Bút pháp sắc nét, tư duy nghệ thuật sâu sắc
- Sự linh hoạt và độc đáo trong việc thay đổi người kể chuyện
- Ngôn ngữ trò chuyện của các nhân vật chân thực, phản ánh tính cách của họ
