Buzz
Điều gì làm nên Đền Mẫu Đông Cuông?
Đền Mẫu Đông Cuông được biết đến với nhiều biệt danh như Đền Đông, Đền Đông Cuông, Đền Chầu Đệ Nhị Thượng Ngàn, Đông Quang linh từ… Nằm tại thôn Bến Đền, xã Đông Cuông, huyện Văn Yên, cách trung tâm thành phố Yên Bái khoảng 55 km về phía Tây Bắc.
Với không gian linh thiêng và yên bình, Đền Mẫu Đông Cuông thể hiện sự tôn kính đối với Mẫu và mang đậm tín ngưỡng tâm linh
Vị trí độc đáo của Đền Mẫu Đông Cuông được hưởng lợi từ phong thủy tuyệt vời, nằm giữa cảnh đẹp của núi non, sông nước, hài hòa âm dương. Cùng với Đền Suối Tiên, Đền Mẫu Đông Cuông là hai địa danh có diện tích lớn và nổi tiếng với sự linh thiêng ở Yên Bái. Đền thờ Mẫu Đệ Nhị Thượng ngàn đại diện cho truyền thống tín ngưỡng Mẫu Tam Phủ của dân tộc Việt Nam, kèm theo Chầu Đệ Nhị và các thần vệ quốc.
Nguồn gốc lịch sử của Đền Đông Cuông
Theo truyền thống, ban đầu Đền Đông Cuông là một ngôi miếu nhỏ để thờ thần núi và rừng. Sau này, trong thời nhà Lê, nó đã trở thành một đình, và sau đó, trong thời nhà Nguyễn, nó lại được nâng cấp thành đền lớn hơn.
Ban quản lý khu di tích cho biết, Đền Đông Cuông bao gồm 4 điểm chính: Đền chính, miếu Cô, miếu Cậu và miếu Đức Ông. Trong đền còn có cung cấm thờ hai bức tượng và cung mẫu với cung chúa ở phía bên phải và cung Sơn Trang ở bên trái.
Tín ngưỡng thờ Mẫu là truyền thống sâu sắc của người Việt được thế hệ sau gìn giữ và phát triển
Ngoài việc duy trì truyền thống thờ Mẫu, ngôi đền này còn thờ các anh hùng của các dân tộc thiểu số như Hà Đặc, Hà Chương, Hà Bổng... Ngoài ra, còn có các tướng nhà Trần đã đóng góp trong ba cuộc chiến đấu chống lại quân Nguyên Mông (từ năm 1258 đến năm 1288).
Sau thời kỳ chiến tranh khốc liệt, ngôi đền đã bị phá hủy nặng nề. Do đó, năm 1995, UBND tỉnh Yên Bái đã quyết định cho phép người dân địa phương xây dựng đền Đông Cuông mới trên nền móng còn sót lại của đền cũ. Đến ngày nay, Đền Mẫu Đông Cuông đã trở thành một ngôi đền với kiến trúc độc đáo và thu hút rất nhiều du khách.
Đền Đông Cuông là điểm đến hàng đầu của Yên Bái
Vào năm 2000, Đền Đông Cuông đã được công nhận là Di tích lịch sử - văn hoá cấp tỉnh. Chín năm sau, vào ngày 22/1/2009, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã chính thức công nhận Đền Đông Cuông là Di tích lịch sử - văn hoá cấp quốc gia, nổi bật trong lĩnh vực du lịch tâm linh ở Yên Bái.
Kiến trúc đặc biệt tại Đền Mẫu Đông Cuông
3.1 Cấu trúc kiến trúc của Đền Đông Cuông
Ngay từ xa, bạn có thể nhìn thấy Đền Đông Cuông với cây cầu Đa cổ kính có tuổi thọ lên đến 800 năm. Kiến trúc của đền mang đặc điểm của thời kỳ Lý Trần với cấu trúc hình chữ đinh đặc trưng. Đền bao gồm hai tòa là đại bái và hậu cung cấm ở phía sau. Hiện nay, tại hậu cung vẫn còn bảo tồn hai tượng đồng lớn, bao gồm tượng Mẫu và tượng quan Hoàng Báo. Bên trong không gian của tòa Tiền đường có 4 ban thờ chính và nhiều di vật lịch sử có giá trị lớn. Các ban thờ bao gồm Tòa ngũ vị Tiên Ông, Phủ Sơn Trang, Ban Trần triều và Tòa công đồng chúa.
Nhiều du khách thường chọn ghé thăm Đền Đông Cuông để thờ Mẫu
3.2 Thiết kế truyền thống tinh xảo tại Đền Mẫu Đông Cuông
Mái đền được thiết kế cong tựa như hình lưỡng long chầu nhật, với các cột gỗ tứ thiết được sơn vàng rực rỡ, trang trí hình rồng trang nghiêm. Mọi chi tiết đều được chạm khắc tỉ mỉ, tinh xảo, thể hiện lòng thành kính và tín ngưỡng đối với thần linh.
Bên trong đền được trang trí với nhiều chi tiết tinh xảo, thể hiện rõ nét truyền thống
Đến nay, đền đã trải qua nhiều lần tu bổ, nhưng vẫn giữ nguyên kiến trúc truyền thống, đậm chất nghệ thuật, lịch sử và văn hóa. Khuôn viên được mở rộng và xanh mát với nhiều cây cổ thụ. Bên cạnh đền là những vạt rừng đào, rừng mận nở rộ, tạo nên cảnh sắc thiên nhiên hữu tình như một bức tranh thuỷ mặc tuyệt đẹp.
Tráng lệ và tinh tế là cảm giác khi bước vào bên trong đền thờ, một không gian đẹp mắt và tinh xảo
Các nghi lễ và tín ngưỡng tại Đền Mẫu Đông Cuông
Với cấu trúc khuôn viên bao gồm cả miếu thần linh và động sơn trang, Đền Mẫu Đông Cuông đã trải qua hàng ngàn năm lịch sử, vẫn giữ nguyên bản sắc dân tộc và những truyền thống của tín ngưỡng thờ Mẫu.
Mỗi khi đến các dịp lễ lớn trong năm, du khách thường đổ về đền này
Theo các nhà nghiên cứu văn hoá dân gian, đền Đông Cuông là nguồn gốc và biểu tượng của tín ngưỡng thờ Mẫu Thượng Ngàn trong hệ thống thờ Mẫu của người Việt. Theo truyền thống, từ tháng giêng đến tháng 3 Âm lịch và những dịp cuối năm, những người theo đạo thờ Mẫu từ khắp nơi trên cả nước hội tụ tại đây để thực hiện các nghi lễ Mẫu, tuân theo quy trình “bắc ghế hầu Thánh”.
Các nghi lễ đặc trưng trong tín ngưỡng thờ Mẫu
Chính những đặc điểm độc đáo của tín ngưỡng này đã làm cho đền Mẫu Đông Cuông trở thành điểm du lịch tâm linh nổi tiếng, thu hút nhiều du khách đến thăm. Mỗi năm, hàng trăm nghìn du khách đến đây để dâng hương, thăm quan đền và tìm hiểu thêm về văn hóa và tín ngưỡng của địa phương.
