Sốt xuất huyết là một trong những căn bệnh nguy hiểm, có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt là ở trẻ nhỏ. Vì thế, việc nhận biết nguy cơ của dịch bệnh và cách chăm sóc trẻ mắc sốt xuất huyết là rất quan trọng.
Sốt xuất huyết là một căn bệnh truyền nhiễm cấp tính, gây ra bởi vi rút Dengue. Do đó, còn được gọi là sốt Dengue. Bệnh lây lan từ người bệnh sang người khỏe mạnh qua vết đốt của muỗi vằn. Bệnh có thể xảy ra quanh năm, đặc biệt là trong mùa mưa. Hãy đọc bài viết dưới đây để biết cách chăm sóc trẻ mắc sốt xuất huyết đúng cách.

Sốt xuất huyết là một căn bệnh truyền nhiễm cấp tính. Ảnh: Freepik
Nguy cơ của trẻ mắc bệnh sốt xuất huyết
Theo mức độ từ nhẹ đến nặng, sốt xuất huyết được phân loại thành 4 giai đoạn sau:
- Trẻ bắt đầu có dấu hiệu sốt nhẹ nhưng chưa xuất hiện triệu chứng xuất huyết.
- Sốt cao, kèm theo triệu chứng xuất huyết (chấm đỏ trên da).
- Dấu hiệu sốc nhẹ.
- Tình trạng sốc nặng.
Khi mắc bệnh sốt xuất huyết, trẻ thường sốt cao đột ngột kéo dài từ 2 đến 7 ngày (khoảng 39-40 độ C). Trong một số trường hợp, trẻ có thể phải đối mặt với đau bụng, buồn nôn hay sưng bụng. Sau đó, trẻ có thể phát hiện ra các biểu hiện xuất huyết như xuất hiện nốt đỏ trên da, chảy máu cam, chảy máu chân răng và đại tiện có máu.
Từ ngày 3 đến ngày thứ 7 của bệnh, trẻ có thể giảm sốt nhưng điều này cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo của tình trạng sốc sốt xuất huyết. Các dấu hiệu sốc bao gồm:
- Trẻ buồn ngủ, mệt mỏi.
- Ói nhiều, đau bụng nặng.
- Tay chân lạnh, da đổi màu, môi xanh tái.
- Trẻ tiểu rất ít.
- Trẻ khát nước (Đây là dấu hiệu của xuất huyết nội tạng gây mất máu và tụt huyết áp).
Bệnh sốt xuất huyết rất nguy hiểm đối với trẻ nhỏ. Trong trường hợp bé bị xuất huyết nhẹ, ba mẹ có thể tự chăm sóc và điều trị ngay tại nhà theo hướng dẫn của bác sĩ. Tuy nhiên, nếu trẻ bị sốt xuất huyết nặng (có các biến chứng như sốc, suy hô hấp, tổn thương gan) thì phải đưa bé nhập viện ngay, vì rất nguy hiểm đến tính mạng của bé.
Bài viết liên quan: Trẻ bị sốt, ba mẹ cần làm gì?
Cách chăm sóc trẻ bị sốt xuất huyết tại nhà

Cần kiểm tra nhiệt độ thường xuyên cho trẻ bị sốt xuất huyết. Ảnh: Freepik
Để chăm sóc trẻ bị sốt xuất huyết tại nhà, các bậc phụ huynh cần chú ý những điều sau:
Kiểm tra nhiệt độ thường xuyên cho trẻ
- Sử dụng nhiệt kế dưới cánh tay, hậu môn hoặc ở dưới lưỡi của bé mỗi vài giờ một lần.
- Sau khi trẻ hết sốt (từ ngày 3 đến ngày thứ 7), phụ huynh cần theo dõi bé 24/24. Vì đây là thời gian nguy hiểm nhất của bệnh sốt xuất huyết. Trong giai đoạn này, trẻ có thể trở nặng và gặp phải sốc, gây nguy hiểm đến tính mạng nếu không phát hiện kịp thời.
Sử dụng thuốc hạ sốt theo đúng liều lượng
Khi bé sốt cao hơn 38,5 độ C, ba mẹ cần cho bé uống thuốc hạ sốt Paracetamol đơn chất với liều lượng từ 10-15mg/kg cân nặng và uống lặp lại 6 giờ/lần nếu bé vẫn còn sốt. Sau khi uống thuốc hạ sốt, hãy đo lại nhiệt độ cho bé để biết tình trạng bệnh như thế nào.
Ba mẹ nhớ rằng, tuyệt đối không nên cho bé uống thuốc hạ sốt Aspirin. Loại thuốc này có thể gây rối loạn đông máu, gây chảy máu kéo dài nên rất nguy hiểm cho người bị sốt xuất huyết.
Trường hợp nhiệt độ của bé từ 37 độ đến dưới 38,5 độ thì không cần cho uống thuốc hạ nhiệt. Lúc này, bạn cần dùng khăn ấm lau khắp người bé để làm cho bé dễ dàng thoát nhiệt.
Chú ý đến chế độ dinh dưỡng
Khi bé sốt, bé sẽ biếng ăn, vì thế bạn nên cho bé ăn những thức ăn mềm, lỏng, dễ tiêu hóa và giàu dinh dưỡng như cháo dinh dưỡng, súp, sữa tươi. Đặc biệt, bạn nên chia nhỏ thức ăn thành nhiều bữa để bé có thể ăn nhiều lần trong ngày, sẽ giúp bé dễ tiêu hóa hơn.
Trẻ bị sốt cao trong thời gian dài dễ gây mất nước. Vì vậy, ba mẹ cần cho trẻ uống nước thường xuyên. Bạn có thể cho trẻ uống nước được pha từ thuốc Oresol, hoặc các loại nước trái cây (nước cam, nước chanh,...) đều rất tốt cho sức khỏe.
Bạn nên tránh cho trẻ ăn các loại thức ăn chứa nhiều dầu mỡ. Nếu trẻ đang bú mẹ thì cần cho bú nhiều hơn, vì sữa mẹ là nguồn dưỡng chất tuyệt vời nhất.
Ngoài ra, trong thời gian bị sốt xuất huyết, ba mẹ không nên cho trẻ chơi đùa nhiều, mà cần để trẻ nghỉ ngơi tuyệt đối; tránh ủ ấm hay mặc nhiều quần áo cho trẻ.
Bài viết liên quan: Cách sử dụng nhiệt kế đo nhiệt độ cho trẻ chính xác 100%
Những điều tránh khi chăm sóc trẻ bị sốt xuất huyết

Không nên tự ý cho trẻ bị sốt xuất huyết dùng thuốc kháng sinh. Ảnh: Pexels
Trong quá trình chăm sóc trẻ bị sốt xuất huyết, ba mẹ cần hiểu rõ những điều kiêng kỵ sau để bảo vệ sức khỏe và giúp bé sớm bình phục:
- Không áp dụng các biện pháp y tế dân gian như cạo gió, cắt lễ. Điều này có thể gây đau đớn cho trẻ hoặc dẫn đến chảy máu và nhiễm trùng.
- Tránh cho trẻ uống các loại nước có màu đen hoặc đỏ, cũng như nước ngọt có gas (coca, pepsi,...). Điều này có thể gây nhầm lẫn giữa sốt xuất huyết và tình trạng xuất huyết tiêu hóa ở trẻ.
- Không nên tự ý cho trẻ dùng thuốc, đặc biệt là các loại thuốc kháng sinh. Vì sốt xuất huyết do vi rút gây ra nên kháng sinh không có hiệu quả. Bạn chỉ nên sử dụng thuốc khi có chỉ định của bác sĩ.
- Tránh đưa trẻ đến các phòng khám tư hoặc cơ sở y tế không đủ điều kiện để truyền dịch cho bé. Vì một số trường hợp đã gặp sốc khi truyền dịch và có triệu chứng bệnh nặng hơn.
Biện pháp phòng ngừa sốt xuất huyết

Phun thuốc diệt muỗi để phòng tránh bệnh sốt xuất huyết. Ảnh: Freepik
Để phòng ngừa sốt xuất huyết hiệu quả, biện pháp tốt nhất mà bạn cần thực hiện là tiêu diệt muỗi, loại bỏ ấu trùng muỗi và ngăn chặn muỗi đốt. Chi tiết như sau:
- Phòng chống muỗi đốt: Sử dụng bình xịt diệt muỗi, mặc quần áo dài tay, ngủ dưới màn cả ngày lẫn đêm.
- Tiêu diệt muỗi, loại bỏ ấu trùng muỗi: Sáng sáng cây cỏ, vệ sinh môi trường, đậy kín tất cả các đồ dùng chứa nước, thả cá để tiêu diệt ấu trùng muỗi.
- Giữ cho nhà cửa sạch sẽ, thông thoáng: Nơi có độ ẩm thấp là môi trường thuận lợi cho muỗi sinh sống và phát triển.
- Tránh cho trẻ chơi ở những nơi tối, ẩm ướt, có cây cỏ rậm rạp và có nhiều muỗi.
Ba mẹ không nên coi thường khi trẻ nhỏ mắc bệnh sốt xuất huyết, mà cần đưa bé đến bác sĩ để kiểm tra và điều trị kịp thời. Biện pháp tốt nhất là ngăn chặn nguồn lây nhiễm của bệnh sốt xuất huyết và thực hiện các biện pháp phòng tránh hiệu quả để bảo vệ sức khỏe cho con yêu.
Ngọc Thanh biên soạn