Buzz
1. Thiếu Vitamin B1 có thể gây ra bệnh gì?
Thực tế, việc thiếu hụt Vitamin B1 hiếm khi xảy ra ở những người khỏe mạnh. Thường xảy ra hơn ở những người có rối loạn hấp thu hoặc giảm khả năng hấp thu do tác dụng phụ của thuốc hoặc bệnh tật.
Thiếu Vitamin B1 ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và quá trình trao đổi chất
Thiếu hụt Vitamin B1 kéo dài có thể gây ra nhiều bệnh lý nguy hiểm cho sức khỏe, trong đó phổ biến là 2 bệnh:
1.1. Bệnh Beriberi
Bệnh tê phù Beriberi gồm 2 loại là tê phù ướt và tê phù khô. Tê phù ướt do thiếu hụt Vitamin B1 ảnh hưởng đến hệ tuần hoàn và tim mạch, đôi khi còn gây suy tim. Tê phù khô làm tổn thương dây thần kinh, gây ra sự suy giảm hoạt động cơ.
Bệnh Beriberi do thiếu hụt Vitamin B1 nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể dẫn đến biến chứng tổn thương thần kinh vĩnh viễn, thậm chí là tử vong.
1.2. Bệnh não Wernicke
Thiếu hụt Vitamin B1 nghiêm trọng có thể dẫn đến rối loạn nhân cách, suy giảm trí nhớ, trầm cảm, và rối loạn tâm thần,… Đối với những người bị ảnh hưởng, việc bổ sung Vitamin B1 với liều cao qua đường uống kết hợp với chế độ ăn uống cân đối là cần thiết để phục hồi sức khỏe.
Thiếu hụt Vitamin B1 có thể ảnh hưởng đến chức năng của hệ thần kinh
2. Dấu hiệu của thiếu Vitamin B1
Vitamin B1 tham gia vào nhiều quá trình quan trọng trong cơ thể, đảm bảo hoạt động sống và sự phát triển. Do đó,
2.1. Cảm thấy mệt mỏi
Tình trạng thiếu hụt Vitamin B1 làm cho cơ thể cảm thấy mệt mỏi dần (mức độ mệt mỏi nhẹ) hoặc đột ngột (mệt mỏi cực độ) tùy thuộc vào mức độ thiếu hụt. Dấu hiệu này không phải lúc nào cũng chỉ ra thiếu Vitamin B1 vì có nhiều nguyên nhân khác cũng gây ra tình trạng này.
Vitamin B1 tham gia vào quá trình chuyển hóa carbohydrate, protein, chất béo,... thành ATP - nguồn năng lượng cho tế bào. Thiếu hụt Vitamin B1 dẫn đến rối loạn quá trình chuyển hóa, tế bào không nhận được đủ năng lượng gây ra mệt mỏi, mất sức.
2.2. Cảm thấy chán ăn
Thiếu Vitamin B1 thường làm cho người ta cảm thấy chán ăn vì chất này tham gia vào việc điều chỉnh cảm giác no báo lên trung tâm bão hòa của cơ thể. Hiện tượng này rất nguy hiểm, khi cơ thể cảm thấy no mà không cần ăn trong thời gian dài, dẫn đến thiếu dinh dưỡng và kiệt sức.
2.3. Tâm trạng không ổn định
Tâm trạng không ổn định, thường xuyên cáu kỉnh, bực bội, buồn rầu hoặc thất vọng, là một trong những dấu hiệu sớm nhất của thiếu hụt Vitamin B1. Độ nặng của triệu chứng tinh thần này sẽ tăng lên khi mức độ thiếu hụt Vitamin B1 càng nặng và kéo dài.
Thiếu Vitamin B1 khiến con người trở nên dễ cáu gắt hơn
2.4. Tác động đến khả năng phản xạ
Thiếu hụt Vitamin B1 cũng tác động đến hoạt động của các dây thần kinh vận động, ảnh hưởng đến khả năng phản xạ. Thường xảy ra là tình trạng giảm hoặc không có phản xạ gân xương ở gân cơ nhị đầu, gân cơ tứ đầu đùi, gân gót,… Khi tình trạng này kéo dài, nó sẽ ảnh hưởng đến khả năng vận động của bạn.
2.5. Yếu cơ
Yếu cơ là tình trạng phổ biến, nên rất khó để xác định nguyên nhân do thiếu hụt Vitamin B1 hay các rối loạn bệnh lý khác. Tuy nhiên, dấu hiệu này vẫn có giá trị đánh giá khi kết hợp với nhiều triệu chứng khác. Thiếu hụt Vitamin B1 thường làm cho cơ thể trở nên yếu cơ kéo dài mà không rõ nguyên nhân.
2.6. Giảm thị lực
Thiếu Thiamin là một trong những nguyên nhân gây giảm thị lực kèm theo cảm giác sưng đau, khó chịu trong mắt. Nếu không bổ sung Thiamin và điều trị triệu chứng kịp thời, người bệnh có thể bị mù hoàn toàn. Với các trường hợp này, nếu phát hiện sớm nguyên nhân do thiếu hụt Vitamin B1 thì việc bổ sung có thể cải thiện đáng kể tình trạng này.
2.7. Khó thở
Vitamin B1 tham gia vào nhiều quá trình hoạt động của tim, vì thế thiếu Vitamin B1 sẽ dẫn đến suy giảm chức năng tim với triệu chứng khó thở. Triệu chứng này sẽ nặng hơn khi làm việc gắng sức. Nếu bệnh tiến triển, bệnh nhân có thể đối mặt với bệnh suy tim, giảm bơm máu, tích tụ chất lỏng trong phổi,…
2.8. Giảm nhận thức
Tình trạng này thường xảy ra ở những người hấp thu kém hoặc không hấp thu được Vitamin B1, khiến ý thức suy giảm, bệnh nhân mê sảng, giảm hoặc mất khả năng tập trung. Đây cũng có thể là dấu hiệu của hội chứng thần kinh do thiếu Vitamin B1 gây ra là Wernicke-Korsakoff.
Thiếu hụt Vitamin B1 dẫn đến sự biến đổi trong nhịp tim
2.9. Sự thay đổi của nhịp tim
Nhịp tim là chỉ số đơn giản để đánh giá sức khỏe của trái tim, nó bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, trong đó có thiếu hụt Vitamin B1. Thực tế, việc thiếu Thiamine thường làm cho nhịp tim chậm lại so với bình thường, từ đó gây ra cảm giác mệt mỏi, chóng mặt, và tăng nguy cơ ngất xỉu.
1.10. Cảm giác tê và đau ở chân và tay
Dấu hiệu của dị cảm thường làm cho người cảm thấy bị châm chích, nóng rát, và ngứa như bị kim châm ở các phần của cơ thể. Nguyên nhân của hiện tượng này là do sự tổn thương của dây thần kinh ngoại biên đến các cơ quan này.
3. Tại sao cần Vitamin B1?
Thiếu hụt Vitamin B1 do lối sống không cung cấp đủ là rất hiếm, đặc biệt là ở các nước đang phát triển kém. Tình trạng này thường xảy ra ở những người đang phải đối mặt với vấn đề hoặc bệnh lý ảnh hưởng đến việc hấp thu Vitamin B1 như:
- Sử dụng rượu quá mức.
- Người mắc các bệnh lý liên quan đến gan.
- Người sử dụng thuốc điều trị hoặc có vấn đề về chuyển hóa có thể làm giảm sự hấp thu của Vitamin B1.
- Hoạt động vận động quá mức có thể khiến cơ thể tiêu thụ nhiều Vitamin B1 hơn so với lượng cung cấp từ chế độ ăn.
- Bệnh tiểu đường hoặc việc sử dụng thuốc lợi tiểu có thể dẫn đến tăng đào thải Vitamin B1.
- Phụ nữ mang thai có nhu cầu cần thiết về Vitamin B1 và các loại Vitamin nhóm B khác cao hơn, nhưng chế độ ăn thường không đáp ứng đủ.
- Việc tiêu thụ nhiều loại thực phẩm nhất định có thể làm giảm khả năng hấp thu Vitamin B1, bao gồm: trà, hải sản sống, cà phê,...
Bệnh tiểu đường thường làm suy giảm sự hấp thu của cơ thể đối với Vitamin B1.
Thiếu hụt Vitamin B1 có thể gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe và bệnh lý, cần được phát hiện và bổ sung kịp thời để tránh các biến chứng nghiêm trọng không thể hồi phục.
