Buzz
1. Cảnh báo về tình trạng đột quỵ tăng cao ở người trẻ
Đột quỵ não, hay còn gọi là tai biến mạch máu não, xảy ra khi dòng máu từ tim tới não bị chặn lại do tắc nghẽn mạch máu (thường là do cục máu đông) hoặc vỡ mạch máu.
Tỷ lệ đột quỵ ở người trẻ đang tăng nhanh chóng
Đột quỵ xảy ra bất ngờ và phát triển nhanh chóng, gây ra những biến chứng nghiêm trọng đe dọa đến sức khỏe và tính mạng của mọi người. Mọi người đều có thể mắc đột quỵ, trước đây, đa số trường hợp diễn ra ở người trung niên trở lên. Đột quỵ là nguyên nhân hàng đầu gây tàn phế trên toàn cầu, và ở Việt Nam, nó là nguyên nhân thứ ba gây tử vong.
Nhiều người trẻ thường không nhận thức được rằng đột quỵ có thể ảnh hưởng đến họ, bất kể trạng thái sức khỏe và tim mạch của họ có tốt đến đâu. Tuy nhiên, y học ghi nhận một tăng số lượng trường hợp đột quỵ ở người trẻ trong những năm gần đây. Trong khi nguyên nhân chính gây đột quỵ ở người già thường liên quan đến tình trạng hẹp mạch máu não, tăng huyết áp, và xơ vữa mạch máu não, ở người trẻ, thường xuất phát đột ngột và có những nguyên nhân khác biệt.
Đột quỵ ở người trẻ có nguyên nhân khác biệt so với người già
Đặc biệt, nguyên nhân gây đột quỵ ở người trẻ thường bao gồm:
- Các dạng bất thường của mạch máu não như: thông thường tĩnh mạch, phình động mạch não, u mạch,...
- Các vấn đề liên quan đến bệnh tim mạch như: bệnh van tim, rối loạn nhịp tim, bệnh lý về đông máu, huyết khối tim mạch,...
Một thống kê mới nhất tại Việt Nam chỉ ra rằng, gần 10% số trường hợp đột quỵ xảy ra ở những người dưới 44 tuổi. Một vấn đề nguy hiểm là hầu hết bệnh nhân không được nhập viện kịp thời, điều này dẫn đến việc trì hoãn thời gian điều trị quan trọng. Một phần lý do có thể là do nhận thức chủ quan ở người trẻ, họ thường không nhận ra các dấu hiệu của đột quỵ và nhầm lẫn chúng với các vấn đề khác.
Sự trì hoãn trong cấp cứu đột quỵ càng tăng nguy cơ biến chứng nặng nề, đe dọa tính mạng và sức khỏe của bệnh nhân. Không ít trường hợp đột quỵ ở người trẻ, những người đang làm việc chính trong gia đình, đã phải đối mặt với việc mất khả năng lao động và thậm chí không thể tự chăm sóc bản thân trong cuộc sống hàng ngày.
Tình trạng đột quỵ đang trở thành một vấn đề đáng lo ngại trong giới trẻ, cần phải nhận thức đúng đắn và thực hiện các biện pháp phòng ngừa, cải thiện sức khỏe tổng thể và kiểm soát các yếu tố nguy cơ gây biến chứng cụ thể.
2. Các yếu tố nguy cơ đột quỵ ở người trẻ
Các yếu tố gây tăng nguy cơ đột quỵ ở người trẻ thường liên quan đến lối sống hiện đại và các bệnh mãn tính không được điều trị hiệu quả. Đặc biệt là:
Mất ngủ và thiếu ngủ thường xuyên là yếu tố tăng nguy cơ mắc đột quỵ
2.1. Vấn đề của mất ngủ
Nhiều người thường nghĩ rằng mất ngủ chỉ là vấn đề của người cao tuổi trên 60 tuổi, nhưng thực tế không ít người trẻ hiện nay cũng gặp phải tình trạng này. Nguyên nhân thường là do áp lực từ công việc, học tập, căng thẳng từ gia đình, xã hội, và vấn đề kinh tế. Nếu mất ngủ kéo dài hơn 1 tháng và xuất hiện khoảng 3 lần/tuần, thì tình trạng này có thể trở thành mãn tính.
Khi mất ngủ kéo dài, dù có điều trị và nghỉ ngơi đầy đủ, người trẻ cũng gặp khó khăn trong việc cải thiện tình trạng này. Mất ngủ kéo dài ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, có thể gây ra các vấn đề như rối loạn lipid máu, tăng huyết áp, xơ vữa mạch máu, và béo phì. Không ít người trẻ hiện nay giảm thời gian ngủ hàng ngày để dành cho các hoạt động khác như vui chơi, học tập hoặc làm việc.
2.2. Stress và căng thẳng thường xuyên
Vấn đề này đang trở thành một điểm đáng chú ý ở giới trẻ, là hậu quả của cuộc sống hiện đại và nhịp sống công nghiệp. Stress thường xuyên gây ra nhiều vấn đề sức khỏe, đồng thời là nguyên nhân góp phần vào các biến chứng đột quỵ.
Mất ngủ ảnh hưởng đến sức khỏe của giới trẻ
Giới trẻ hiện đại phải đối mặt với nhiều áp lực từ công việc, học tập và cuộc sống gia đình xã hội. Do đó, việc duy trì sự cân bằng tinh thần và giảm căng thẳng trở thành mối quan tâm hàng đầu. Một nghiên cứu ở Anh cho thấy rằng, những người làm việc hơn 55 giờ mỗi tuần thường gặp nguy cơ đột quỵ cao hơn 30% so với những người khác.
2.3. Bệnh mãn tính và hội chứng chuyển hóa
Một số nghiên cứu đáng tin cậy đã chỉ ra rằng, tỷ lệ người mắc hội chứng chuyển hóa chiếm đến 62% trong tổng số trường hợp đột quỵ. Sự kết hợp của nhiều bệnh mãn tính và hội chứng chuyển hóa càng tăng nguy cơ đột quỵ, bao gồm: tiểu đường type 2, kháng insulin, tăng huyết áp,...
Những bệnh lý này đều góp phần vào việc hình thành và phát triển mảng xơ vữa trên thành động mạch, tạo điều kiện cho cục máu đông tắc nghẽn mạch máu não và gây ra đột quỵ. Lối sống hiện đại, chế độ dinh dưỡng không cân đối cùng với tâm trạng tiêu cực đều là những nguyên nhân sâu xa thúc đẩy bệnh mãn tính và hội chứng chuyển hóa ở giới trẻ.
2.4. Lối sống không lành mạnh
Một điều dễ thấy ở giới trẻ hiện nay là sự ít vận động, họ thường dành nhiều thời gian cho công việc, cuộc sống hàng ngày và thời gian trên mạng xã hội. Việc ít vận động này đóng góp lớn vào nguy cơ đột quỵ, tỷ lệ bị đột quỵ ở đối tượng này cao hơn 20% so với những người thường xuyên vận động.
Ngoài ra, các thói quen không lành mạnh như hút thuốc, uống rượu quá mức, sử dụng chất kích thích,... cũng tăng nguy cơ hình thành cục máu đông gây thiếu máu não và đột quỵ. Tình trạng xơ vữa động mạch là hậu quả của những lối sống không lành mạnh này thường xuất hiện từ sớm, nhưng không phải tất cả đều dẫn đến đột quỵ.
Thái độ chủ quan của giới trẻ đối với việc chăm sóc và kiểm soát các biến chứng về sức khỏe
2.5. Tâm lý chủ quan
Tuổi trẻ, đặc biệt là khoảng thời gian từ 20 đến 30 được xem là giai đoạn khỏe mạnh nhất, năng động nhất, ít mắc bệnh nhất. Chính vì điều đó, người trẻ thường có thái độ chủ quan, không chú ý đến phòng tránh, kiểm soát và điều trị để loại bỏ nguy cơ mắc đột quỵ.
Tỷ lệ người trẻ mắc đột quỵ đang tăng dần theo từng năm, trung bình tăng khoảng 2% mỗi năm. Điều này làm báo động, cho thấy giới trẻ không đang chăm sóc cho sức khỏe của mình một cách đúng đắn.
