Bài viết được chuyên gia tư vấn: Thạc sĩ, Bác sĩ Lê Thị Minh Hương - Bác sĩ Hồi sức cấp cứu - Khoa Hồi sức - Cấp cứu - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Mytour Nha Trang, với hơn 06 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nội khoa, cấp cứu và hồi sức cấp cứu.

Sưng hạch bẹn là tình trạng viêm của các hạch ở vùng bẹn, thường do nhiễm khuẩn lây truyền qua đường tình dục.

Bẹn nằm giữa chân và khung chậu. Hạch ở vùng bẹn chia thành 2 nhóm: nông và sâu, chịu trách nhiệm dẫn lưu dịch bạch huyết trở lại hệ tuần hoàn. Sưng hạch bẹn là biểu hiện của các bệnh vùng chân, bụng dưới, hậu môn, và cơ quan sinh dục ngoài.

Hội chứng sưng hạch bẹn là tình trạng viêm của các hạch lympho ở vùng bẹn, có thể đau và có thể có mủ. Khi hạch vỡ, chúng tạo ra vết loét ở vùng bẹn. Nó có thể xảy ra ở cả nam và nữ, thường do nhiễm khuẩn qua đường tình dục.

Hạch có thể sưng ở một hoặc cả hai bên bẹn. Hạch bình thường có kích thước 1cm, nhưng nếu lớn hơn 1,5cm, coi là bất thường.

Có nhiều lý do khiến hạch ở vùng bẹn sưng, thường là do nhiễm trùng, ung thư hoặc tác động của thuốc và vắc-xin.

2.1 Nhiễm trùng

Nhiễm trùng hệ thống có thể gây sưng hạch ở bẹn, như nhiễm trùng ở vùng chân, cơ quan sinh dục, bao gồm:

• Bệnh qua đường tình dục như giang mai, lậu, herpes,...
• Nhiễm virus Epstein-Barr.
• Bệnh dịch hạch.
• Nhiễm Toxoplasma, có thể đi kèm với triệu chứng như nhức mỏi, đau đầu, sốt,...

2.2 Các khối u và ung thư

Các khối u và nhiều loại ung thư ở vùng dẫn lưu bạch huyết bởi hạch bẹn sẽ gây sưng như:

• Bệnh Leucemia: bệnh ung thư cơ quan tạo máu bao gồm hệ bạch huyết và tủy xương.
• Ung thư hạch bạch huyết hay u lympho Hodgkin và u lympho không Hodgkin.
• Các khối u tính vùng chậu có thể di căn sang hậu môn, âm đạo và tạo nên sưng hạch ở vùng bẹn.
• Ung thư tinh hoàn.

2.3 Vắc-xin và thuốc

• Một số vắc-xin có thể làm hạch sưng, như vắc-xin sởi, quai bị, thương hàn và rubella.
• Thuốc gây tác dụng phụ làm sưng hạch, ít gặp như: allopurinol điều trị Gout, penicillin, phenytoin và carbamazepin điều trị rối loạn lưỡng cực và động kinh, pyrimethamine điều trị sốt rét,...

2.4 Bệnh hệ thống

Những bệnh hệ thống có thể gây sưng hạch vùng bẹn như viêm khớp dạng thấp, lupus ban đỏ hệ thống, sarcoido,...

Ngoài ra, còn có viêm hạch, lao hạch cũng có thể gây sưng hạch vùng bẹn.

Triệu chứng thường gặp của hội chứng sưng hạch vùng bẹn bao gồm:

• Hạch ở bẹn to một hoặc cả hai phía.
• Vết loét, mụn nước, sẩn nhỏ vùng hậu môn, sinh dục trước đó hoặc kèm theo.
• Các biểu hiện khác ở da hoặc niêm mạc, bao gồm: sẩn mủ, sẩn, đào ban đặc biệt chú ý vết thương ở lòng bàn tay và bàn chân.
• Sốt hoặc không sốt.

Hạch sưng là dấu hiệu của một số bệnh nhiễm trùng như giang mai, hạ cam và u hạt bạch huyết,... Bác sĩ sẽ dựa vào việc thăm khám hạch, tình trạng của hạch cùng với những biểu hiện khác để chẩn đoán những bệnh này.

4.1. Viêm hạch do giang mai

Bệnh giang mai giai đoạn I: hạch thường sưng to, di động, và thường nằm ở một bên bẹn, có hạch lớn hơn so với những hạch khác.

Bệnh giang mai giai đoạn II: Hạch lan ra hai bên bẹn và nhiều nơi khác như: cổ, nách, dưới hàm. Bệnh nhân có thêm các biểu hiện khác như sẩn, mảng niêm mạc, đào ban, rụng tóc, có thể kèm theo sốt...

4.2. Viêm hạch do hạ cam

Người mắc hạ cam thường phát ban và hạch sau 2 tuần từ khi xuất hiện vết loét. Hạch có biểu hiện đỏ, nóng, sưng, và đau. Hạch vỡ mủ màu sôcôla, hình thành vết loét lâu lành với bờ nham nhở.

4.3. Viêm hạch do u hạt bạch huyết hoa liễu

Viêm hạch do u hạt bạch huyết hoa liễu thường xuất hiện vài ngày hoặc vài tuần sau khi có mụn nước, sẩn nhỏ hoặc vết loét. Viêm hạch thường ở một bên bẹn, tạo thành một khối không di động, sau đó chảy mủ qua nhiều lỗ dò hoặc đường hầm nối nhau. Bệnh có thể phát triển lâu dài và đi kèm với viêm hậu môn, trực tràng, chặt hậu môn, và lỗ rò quanh hậu môn.

4.4 Xét nghiệm hỗ trợ

Các xét nghiệm hỗ trợ như phản ứng huyết thanh dùng để chẩn đoán giang mai bao gồm: RPR hoặc VDRL, TPHA.

Trong trường hợp nghi ngờ sưng hạch bẹn do bệnh lây truyền qua đường tình dục, cần xác định và điều trị cho cả đối tác. Bác sĩ sẽ tìm nguyên nhân gây sưng hạch và xác định liệu có phải do bệnh nhiễm trùng hay không. Không phải lúc nào sưng hạch bẹn cũng là do bệnh nhiễm trùng, có thể là hạch lành tính.

Những hạch sưng to, mềm, có thể được chọc hút dưới sự hướng dẫn của bác sĩ. Nếu chọc hút làm chậm quá trình lành vết thương, bác sĩ có thể quyết định không thực hiện.

Hiện nay, các bệnh nhiễm khuẩn qua đường tình dục ngày càng gia tăng, đặc biệt là ở thanh niên không sử dụng bảo vệ khi quan hệ. Các bệnh như giang mai, hạ cam và u hạt bạch huyết có thể dẫn đến hội chứng sưng hạch bẹn.

Người bệnh cần được tư vấn về hậu quả của bệnh nếu không được điều trị, tuân thủ phác đồ điều trị, và tái khám theo đúng lịch hẹn. Cần khuyến khích thông báo cho đối tác và đề xuất họ cũng điều trị. Sử dụng bao cao su được khuyến khích để phòng ngừa lây nhiễm HIV/AIDS và các bệnh qua đường tình dục.

Summarize, hội chứng sưng hạch bẹn là dấu hiệu của một bệnh và thường liên quan đến bệnh lây truyền qua đường tình dục hoặc nhiễm khuẩn. Khi có dấu hiệu bất thường, nên đến ngay cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.