Nguyên âm

Buzz

Nội dung bài viết

Liên kết bên ngoài

Xem thêm

Đọc tóm tắt

- Bài viết giới thiệu về nguyên âm trong ngôn ngữ và cách phân loại nguyên âm theo cách đóng mở và vị trí của lưỡi và môi khi phát âm.
- Nguyên âm được định nghĩa là âm tố trong ngôn ngữ nói, không có sự tích tụ áp suất không khí tại bất kỳ điểm nào ở thanh môn.
- Tiếng Việt có 12 nguyên âm và ghi nhận 11 nguyên âm theo ký âm IPA.
- Bài viết cung cấp thông tin về phụ âm, các âm ghép và các tài liệu tham khảo về ngữ âm học và nguyên âm.

IPA: Nguyên âm

	Hàng trước	Hàng giữa	Hàng sau
Đóng	i y	ɨ ʉ	ɯ u
Gần đóng	ɪ ʏ		ʊ
Nửa đóng	e ø	ɘ ɵ	ɤ o
Vừa	e̞ ø̞	ə	ɤ̞ o̞
Nửa mở	ɛ œ	ɜ ɞ	ʌ ɔ
Gần mở	æ	ɐ
Mở	a ɶ	ä	ɑ ɒ

Trợ giúp IPA
audio
bảng đầy đủ
bản mẫu

Đi theo cặp trái phải: không tròn môi • tròn môi

Bài viết này có chứa kí tự ngữ âm IPA. Nếu không thích hợp hỗ trợ dựng hình, bạn có thể sẽ nhìn thấy dấu chấm hỏi, hộp, hoặc ký hiệu khác thay vì kí tự Unicode.

Trong ngữ âm học, nguyên âm hay mẫu âm là những âm tố trong ngôn ngữ nói, chẳng hạn như a hay e trong tiếng Việt, được phát âm khi thanh quản mở và không có sự tích tụ áp suất không khí tại bất kỳ điểm nào ở thanh môn. Ngược lại với nguyên âm là phụ âm, như t [t], với nhiều điểm thắt lại hoặc đóng trên thanh quản. Về mặt âm tiết, âm mở tương đương nhưng không phải là âm tiết được gọi là bán nguyên âm. Về mặt chữ viết, tiếng Việt có 12 nguyên âm: a, ă, â, e, ê, i, o, ô, ơ, u, ư, y. Về mặt ngữ âm, tiếng Việt ghi nhận 11 nguyên âm: /a, ɐ, ə, ɛ, e, i, ɔ, o, ɤ, u, ɯ/ (ký âm IPA).

Phụ âm
Các âm ghép

Handbook of the International Phonetic Association, 1999. Cambridge University ISBN 978-0-521-63751-0
Johnson, Keith, Acoustic & Auditory Phonetics, ấn bản thứ hai, 2003. Blackwell ISBN 978-1-4051-0123-3
Korhonen, Mikko. Koltansaamen opas, 1973. Castreanum ISBN 978-951-45-0189-0
Ladefoged, Peter, A Course in Phonetics, ấn bản thứ năm, 2006. Boston, MA: Thomson Wadsworth ISBN 978-1-4130-2079-3
Ladefoged, Peter, Elements of Acoustic Phonetics, 1995. University of Chicago ISBN 978-0-226-46764-1
Bản mẫu
Ladefoged, Peter, Vowels and Consonants: An Introduction to the Sounds of Languages, 2000. Blackwell ISBN 978-0-631-21412-0.
Lindau, Mona. (1978). “Vowel features”. Language. 54 (3): 541–563. doi:10.2307/412786.
Stevens, Kenneth N. (1998). Acoustic phonetics. Current studies in linguistics (No. 30). Cambridge, MA: MIT. ISBN 978-0-262-19404-4.
Stevens, Kenneth N. (2000). “Toward a model for lexical access based on acoustic landmarks and distinctive features”. The Journal of the Acoustical Society of America. 111 (4): 1872–1891. doi:10.1121/1.1458026. PMID 12002871.
Watt, D. và Tillotson, J. (2001). Phân tích quang phổ của âm vị nguyên âm trong tiếng Anh Bradford. English World-Wide 22:2, 269–302. Có sẵn tại http://www.abdn.ac.uk/langling/resources/Watt-Tillotson2001.pdf Lưu trữ 2009-02-25 tại Wayback Machine

Liên kết bên ngoài

Bảng IPA Lưu trữ ngày 03-04-2009 tại Wayback Machine với các tệp âm thanh MP3
Bảng nguyên âm IPA với các tệp âm thanh AIFF
Bảng nguyên âm cho nhiều ngôn ngữ và phương ngữ khác nhau đo lường F1 và F2
Tài liệu đo lường và vẽ đồ thị các dạng nguyên âm Lưu trữ ngày 03-09-2019 tại Wayback Machine
Nguyên âm và Phụ âm Lưu trữ ngày 03-07-2005 tại Wayback Machine Ví dụ trực tuyến từ Vowels and Consonants của Ladefoged, đã được đề cập ở trên.

Bảng mẫu tự ngữ âm quốc tế

Chủ đề IPA

Phụ âm

Phụ âm có luồng hơi từ phổi

Vị trí →	Môi					Vành lưỡi										Mặt lưỡi					Họng
Phương thức ↓	Môi – môi		Môi – răng		Lưỡi – môi		Răng		Lợi		Sau lợi		Quặt lưỡi		Ngạc cứng		Ngạc mềm		Tiểu thiệt		Yết hầu/nắp họng		Thanh hầu
Mũi	m̥	m	ɱ̊	ɱ		n̼			n̥	n			ɳ̊	ɳ	ɲ̊	ɲ	ŋ̊	ŋ	ɴ̥	ɴ
Tắc	p	b	p̪	b̪	t̼	d̼			t	d			ʈ	ɖ	c	ɟ	k	ɡ	q	ɢ	ʡ		ʔ
Tắc-xát xuýt									ts	dz	t̠ʃ	d̠ʒ	tʂ	dʐ	tɕ	dʑ
Tắc-xát không xuýt	pɸ	bβ	p̪f	b̪v			t̪θ	d̪ð	tɹ̝̊	dɹ̝	t̠ɹ̠̊˔	d̠ɹ̠˔			cç	ɟʝ	kx	ɡɣ	qχ	ɢʁ	ʡʜ	ʡʢ	ʔh
Xát xuýt									s	z	ʃ	ʒ	ʂ	ʐ	ɕ	ʑ
Xát không xuýt	ɸ	β	f	v	θ̼	ð̼	θ	ð	θ̠	ð̠	ɹ̠̊˔	ɹ̠˔	ɻ̊˔	ɻ˔	ç	ʝ	x	ɣ	χ	ʁ	ħ	ʕ	h	ɦ
Tiếp cận				ʋ						ɹ				ɻ		j		ɰ						ʔ̞
Vỗ		ⱱ̟		ⱱ		ɾ̼			ɾ̥	ɾ			ɽ̊	ɽ						ɢ̆		ʡ̆
Rung	ʙ̥	ʙ							r̥	r			ɽ̊r̥	ɽr					ʀ̥	ʀ	ʜ	ʢ
Tắc-xát bên									tɬ	dɮ			tꞎ	d𝼅	c𝼆	ɟʎ̝	k𝼄	ɡʟ̝
Xát bên									ɬ	ɮ			ꞎ	𝼅	𝼆	ʎ̝	𝼄	ʟ̝
Tiếp cận bên										l				ɭ		ʎ		ʟ		ʟ̠
Vỗ bên									ɺ̥	ɺ			𝼈̥	𝼈		ʎ̆		ʟ̆

Trợ giúp IPA
audio
bảng đầy đủ
bản mẫu

Trong cùng một ô, các mẫu tự bên phải hữu thanh còn bên trái vô thanh. Các ô tô đậm là cách thức cấu âm mà người bình thường bất khả thực hiện.

Phụ âm không có luồng hơi từ phổi

		MM	MR	R	L	SL	QL	NC	NM	TT	NH
Phụt	Tắc	pʼ			tʼ		ʈʼ	cʼ	kʼ	qʼ	ʡʼ
	Tắc-xát			t̪θʼ	tsʼ	t̠ʃʼ	tʂʼ		kxʼ	qχʼ
	Xát	ɸʼ	fʼ	θʼ	sʼ	ʃʼ	ʂʼ	ɕʼ	xʼ	χʼ
	Tắc-xát bên				tɬʼ			c𝼆ʼ	k𝼄ʼ
	Xát bên				ɬʼ
Chắt (trên: ngạc mềm; dưới: tiểu thiệt)	Mảnh	kʘ qʘ		kǀ qǀ	kǃ qǃ		k𝼊 q𝼊	kǂ qǂ
	Hữu thanh	ɡʘ ɢʘ		ɡǀ ɢǀ	ɡǃ ɢǃ		ɡ𝼊 ɢ𝼊	ɡǂ ɢǂ
	Mũi	ŋʘ ɴʘ		ŋǀ ɴǀ	ŋǃ ɴǃ		ŋ𝼊 ɴ𝼊	ŋǂ ɴǂ	ʞ
	Bên mảnh				kǁ qǁ
	Bên hữu thanh				ɡǁ ɢǁ
	Bên mũi				ŋǁ ɴǁ
Hút vào	Hữu thanh	ɓ			ɗ		ᶑ	ʄ	ɠ	ʛ
Hút vào	Vô thanh	ɓ̥			ɗ̥		ᶑ̊	ʄ̊	ɠ̊	ʛ̥

Trợ giúp IPA
audio
bảng đầy đủ
bản mẫu

Phụ âm đồng cấu âm

Mũi

n͡m

Môi – lợi

ŋ͡m

Môi – ngạc mềm

Bật

t͡p

d͡b

Môi – lợi

k͡p

ɡ͡b

Môi – ngạc mềm

q͡ʡ

Tiểu thiệt – nắp họng

Xát/Tiếp cận

ɥ̊

Môi – ngạc cứng

Môi – ngạc mềm

âm Sj (biến thiên)

Tiếp cận bên

Lợi ngạc mềm hóa

Trợ giúp IPA
bảng đầy đủ
bản mẫu

Khác	Âm tiếp cận môi-ngạc mềm mũi [w̃] Âm tiếp cận ngạc cứng mũi [j̃] Âm xát răng-răng vô thanh [h̪͆] Âm bật răng hậu-rung môi-môi vô thanh [t̪ʙ̥] Âm tiếp cận thanh hầu mũi vô thanh [h̃]

Nguyên âm

Theovi.wikipedia.org

Copy link

Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Mytour với mục đích chăm sóc khách hàng và chỉ dành cho khích lệ tinh thần trải nghiệm du lịch, chúng tôi không chịu trách nhiệm và không đưa ra lời khuyên cho mục đích khác.

Nếu bạn thấy bài viết này không phù hợp hoặc sai sót xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email [email protected]

Các câu hỏi thường gặp

Nguyên âm IPA có vai trò gì trong ngôn ngữ nói?

Nguyên âm IPA đóng vai trò quan trọng trong việc nhận diện âm thanh trong ngôn ngữ nói, giúp người học phát âm chính xác hơn và cải thiện khả năng giao tiếp.

Tại sao bảng IPA lại quan trọng cho việc học ngôn ngữ?

Bảng IPA rất quan trọng vì nó cung cấp hệ thống ký hiệu chính xác cho các âm thanh, giúp người học hiểu rõ hơn về cách phát âm và âm vị trong ngôn ngữ.

Có bao nhiêu nguyên âm trong tiếng Việt theo ngữ âm học?

Theo ngữ âm học, tiếng Việt ghi nhận 11 nguyên âm cơ bản, gồm các âm như /a, ɐ, ə, ɛ, e, i, ɔ, o, ɤ, u, ɯ/.

Nguyên âm và phụ âm khác nhau như thế nào trong ngôn ngữ?

Nguyên âm được phát âm khi thanh quản mở mà không có sự tích tụ áp suất không khí, trong khi phụ âm có nhiều điểm thắt lại hoặc đóng trên thanh quản.

Tại sao chúng ta cần biết về âm tiết trong tiếng Việt?

Biết về âm tiết trong tiếng Việt giúp người học nhận diện được cách cấu tạo từ và cải thiện khả năng phát âm, điều này rất cần thiết cho việc giao tiếp hiệu quả.

Làm thế nào để sử dụng bảng IPA trong việc học phát âm?

Sử dụng bảng IPA trong việc học phát âm giúp người học dễ dàng tra cứu các ký hiệu và âm vị, từ đó cải thiện kỹ năng phát âm một cách chính xác và tự tin hơn.