Nguyên nhân gây cholesterol máu cao là gì?

1. Nồng độ Cholesterol trong máu là gì?

Cholesterol là một thành phần quan trọng không thể thiếu cho hoạt động của các tế bào thần kinh. Hơn nữa, Cholesterol còn tham gia vào việc sản xuất một số loại hormone cần thiết để duy trì sức khỏe và hỗ trợ hoạt động bình thường của cơ thể. Dựa trên một số đặc điểm đặc biệt, trong lĩnh vực y học, Cholesterol được chia thành hai loại: Cholesterol tốt (gọi là LDL) và Cholesterol xấu (gọi là HDL).

Cholesterol được phân loại thành bao nhiêu loại?

Mức độ cholesterol máu cao kéo dài trong thời gian dài thường gây ra hiện tượng mạch máu bị tích tụ mỡ nhiều, gây xơ vữa động mạch. Các cụm xơ vữa này thường gây ra tắc nghẽn hoặc co mạch máu, gây cản trở lưu thông máu. Tình trạng này có thể dẫn đến vỡ mạch máu đột ngột với nhiều biến chứng nguy hiểm đe doạ tính mạng.

Cholesterol trong máu có thể được cung cấp từ thức ăn hoặc tổng hợp trong cơ thể. Cụ thể, gan là nơi sản xuất khoảng 75% cholesterol, phần còn lại thường đến từ thức ăn. Thực phẩm giàu cholesterol thường có nguồn gốc từ động vật như phần mỡ, sữa, thịt và lòng đỏ trứng.

2. Nguyên nhân gây cholesterol máu cao là gì?

Mặc dù cholesterol đóng vai trò quan trọng trong sự hoạt động của cơ thể, nhưng mức độ cao có thể ảnh hưởng đến nhiều cơ quan khác nhau. Vậy, cholesterol máu cao thường xuất phát từ những nguyên nhân nào? Dưới đây là một số thông tin chi tiết từ các bác sĩ để giúp bạn hiểu rõ hơn.

2.1. Yếu tố di truyền về Cholesterol

Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người có người thân từng mắc bệnh tăng cao Cholesterol thường có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Bởi vì các gen có trách nhiệm điều chỉnh quá trình chuyển hóa và xử lý chất béo cũng như hàm lượng Cholesterol trong cơ thể được truyền từ bố mẹ sang con.

Cholesterol máu cao có thể do yếu tố di truyền

2.2. Thói quen ăn uống và sinh hoạt

Cholesterol không chỉ được tạo ra từ một số cơ quan trong cơ thể mà còn được tích trữ từ thức ăn. Do đó, một số thói quen trong chế độ ăn uống và sinh hoạt có thể dẫn đến tăng Cholesterol máu. Ví dụ như:

• Ít vận động hoặc lười biếng: việc nằm hoặc ngồi quá lâu sẽ tăng nguy cơ bị Cholesterol máu cao. 

• Chế độ ăn uống không lành mạnh: khi tiêu thụ quá nhiều thực phẩm giàu Cholesterol hoặc chứa nhiều chất béo no, như phô mai, kem, gan, bơ, sữa, bánh ngọt hoặc các món chiên như gà rán, khoai tây chiên hoặc các loại thực phẩm từ chocolate và cacao. 

• Thói quen hút thuốc lá: những người thường xuyên hút thuốc lá sẽ làm giảm nồng độ Cholesterol tốt trong máu.

• Uống rượu bia thường xuyên: đây là hai loại đồ uống phổ biến ở những người trẻ tuổi và trung niên, nhưng chúng có thể ảnh hưởng xấu đến chức năng gan và tăng Cholesterol máu.

• Giới tính và tuổi tác: phụ nữ sau mãn kinh thường có hàm lượng Cholesterol cơ thể cao hơn.

• Thuốc: một số loại thuốc có thể làm tăng hàm lượng Triglycerid.

Bệnh nhân mắc đái tháo đường thường gặp vấn đề về Cholesterol

• Bệnh lý cơ bản: những người đã mắc một loại bệnh cơ bản như suy tuyến giáp, đái tháo đường, bệnh thận,... thường khiến Cholesterol máu tăng cao.

3. Một số biến chứng có thể phát sinh do Cholesterol tăng cao

Nhiều người nghĩ rằng việc tăng Cholesterol không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe. Nhưng thực tế, Cholesterol máu cao có thể ảnh hưởng đến nhiều cơ quan và gây ra nhiều vấn đề hoặc biến chứng nghiêm trọng khác. Cụ thể như:

3.1. Xơ vữa động mạch 

Khi hàm lượng Cholesterol trong máu vượt quá mức bình thường, có thể dẫn đến tình trạng xơ vữa động mạch cùng với sự tích tụ mảng bám. Các mảng bám này thường được hình thành từ chất béo, Cholesterol và canxi. Sự hình thành mảng bám trong thành động mạch làm hẹp đường ống máu và gây ra rối loạn tuần hoàn máu, Oxy. Biến chứng nghiêm trọng nhất có thể gặp là đau tim và đột quỵ. 

3.2. Sỏi mật

Theo một số thống kê, khoảng 80% bệnh nhân mắc bệnh sỏi mật là do tình trạng Cholesterol máu tăng cao vượt quá mức bình thường. Ngoài ra, họ cũng có thể gặp phải một số vấn đề sức khỏe khác như đau ở vùng hạ sườn phải, đầy bụng, khó tiêu,...

3.3. Đau ngực và tim

Tình trạng đau ngực thường xảy ra do máu không lưu thông đến tim do tắc nghẽn ở các động mạch. Đồng thời, sự tích tụ chất béo trong động mạch cũng làm giảm lưu lượng máu. Tình trạng này kéo dài có thể gây ảnh hưởng đến tim khiến nó thiếu oxy và máu, tăng nguy cơ đau tim. Khi bệnh nhân có triệu chứng đau tim, có thể là do các mảng bám ở động mạch vỡ ra, tạo thành cục máu đông gây tắc nghẽn động mạch, làm giảm lưu lượng máu và oxy. 

Đau ở vùng ngực và tim do Cholesterol tăng cao

3.4. Đột quỵ

Tình trạng tắc nghẽn động mạch do Cholesterol máu cao sẽ làm cho não không nhận đủ oxy và máu. Thiếu hụt máu và oxy làm cho não bắt đầu chết dần và gây ra đột quỵ. Một số triệu chứng thường gặp là líu lưỡi, tê và liệt một bên cơ thể hoặc mặt, khó khăn trong vận động, mắt mờ,... Bệnh nhân cũng có thể đau đầu dữ dội kèm theo buồn nôn, chóng mặt và suy giảm khả năng nhận thức. 

3.5. Động mạch ngoại biên

Theo bác sĩ, Cholesterol máu cao tăng nguy cơ mắc bệnh động mạch ngoại biên. Bệnh này thường do các động mạch ở chân tích tụ mảng bám gây tắc nghẽn máu và thiếu oxy cho chân. Ngoài tác động trực tiếp đến chân, bệnh này còn đe dọa đến sức khỏe tim mạch. 

3.6. Tăng huyết áp

Tăng huyết áp có thể phát sinh do việc tăng cao lượng Cholesterol xấu. Trong khi đó, Cholesterol tốt có vai trò cân bằng huyết áp ở mức bình thường. Sự hiện diện của mức độ cao của Cholesterol xấu trong các động mạch có thể gây trở ngại cho sự tuần hoàn máu. Điều này buộc tim phải làm việc càng nhiều hơn. Ngoài ra, tăng huyết áp cũng có thể xảy ra khi có sức ép máu mạnh hơn tác động lên thành động mạch.

Cao huyết áp do tăng lượng Cholesterol xấu

Với những phân tích trên, hy vọng bạn đọc đã nhận thức rõ hơn về tác động của Cholesterol cao máu. Từ đó, mọi người sẽ nâng cao ý thức về sức khỏe và tích cực phòng tránh để giảm thiểu rủi ro của những biến chứng nguy hiểm.