Bài viết được chuyên gia tư vấn, Bác sĩ chuyên ngành II Trần Văn Trọng - Bác sĩ chuyên khoa Ngoại Nhi, Phẫu thuật Tạo hình - Thẩm mỹ - Khoa Ngoại tổng hợp - Bệnh viện Quốc tế Mytour Đà Nẵng.

Trong các tình trạng bẩm sinh, hở hàm ếch chiếm tỷ lệ cao nhất, nguyên nhân gây ra tình trạng này rất phức tạp và thường liên quan đến yếu tố di truyền và các tác động từ môi trường trong giai đoạn thai nghén, đặc biệt là trong 3 tháng đầu của thai kỳ.

Tình trạng sứt môi và hở hàm ếch thường đi kèm nhau. Sứt môi là hiện tượng môi trên không phát triển đồng đều, tạo ra khe nứt ở một hoặc cả hai bên giữa môi trên. Hở hàm ếch là sự khiếm khuyết trong việc phát triển vòm miệng, tạo nên khe hở giữa vòm miệng và khoang mũi.

Tình trạng sứt môi và hở hàm ếch ở thai nhi thường có 3 dạng: Sứt môi không kèm hở hàm ếch; Hở hàm ếch không kèm sứt môi; Cả sứt môi và hở hàm ếch.

Phẫu thuật sau sinh có thể chữa khỏi tình trạng sứt môi, hở hàm ếch.

Nguyên nhân dị tật sứt môi và hở hàm ếch phức tạp, chưa được hiểu rõ, tuy nhiên cho rằng nó liên quan đến di truyền hở hàm ếch và yếu tố môi trường.

Môi hình thành từ tuần thứ 4 đến tuần thứ 5, hàm trên hình thành từ tuần thứ 7 đến tuần thứ 8 của thai kỳ. Những yếu tố bên ngoài tiêu cực trong khoảng thời gian này có thể gây ra dị tật sứt môi, hở hàm ếch thai nhi.

Một số nguyên nhân hở hàm ếch ở trẻ gồm:

• Yếu tố di truyền, người có tiền sử gia đình dị tật sứt môi, hở hàm ếch.
• Mẹ nhiễm virus từ tuần thứ 4 đến tuần thứ 12 như virus Rubella, cúm...
• Sử dụng vitamin A liều cao, vitamin A có thể gây tổn thương thai nhi.
• Chế độ dinh dưỡng thiếu axit folic, vitamin B12, vitamin B6.
• Mẹ nghiện rượu, hút thuốc.
• Cha mẹ mắc bệnh lậu, giang mai chưa được điều trị triệt để.
• Tiếp xúc với môi trường độc hại, tia phóng xạ, hóa chất.

Thêm vào đó, có những yếu tố tăng nguy cơ mắc bệnh:

• Yếu tố tâm lý: Mẹ căng thẳng, lo lắng, suy nghĩ quá mức.
• Thiếu dinh dưỡng, mẹ suy dinh dưỡng.
• Cha mẹ già, sức khỏe kém.

Các nghiên cứu chỉ ra rằng axit folic có thể ngăn chặn sự hình thành khe hở môi hàm. Do đó, phụ nữ trước khi mang thai và trong thai kỳ nên bổ sung từ 0,4 đến 1mg axit folic mỗi ngày. Có thể tăng cường axit folic qua thức ăn như rau xanh, ngũ cốc... hoặc sử dụng thêm bổ sung. Lưu ý không sử dụng liều lượng cao gây hại cho thần kinh.

Để ngăn chặn bệnh, bố mẹ cần chuẩn bị sức khỏe trước khi mang thai:

• Trong thai kỳ, mẹ cần chế độ dinh dưỡng và nghỉ ngơi hợp lý, sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ và định kỳ khám thai.
• Tránh tiếp xúc với các tác nhân có thể ảnh hưởng thai nhi như chất hóa học, tia phóng xạ...
• Giữ tinh thần thoải mái, có thể thực hiện các hoạt động như dưỡng sinh, đi bộ, yoga...
• Thận trọng khi sử dụng các loại thuốc trong thai kỳ, bao gồm cả vitamin A.
• Tiêm phòng vắc-xin đầy đủ trước khi có ý định mang thai như vắc-xin phòng rubella, vắc-xin cúm...

Nguyên nhân hở hàm ếch vẫn chưa rõ, nhưng theo nghiên cứu, có mối liên quan chặt chẽ với yếu tố di truyền và tác động từ môi trường khi mẹ mang thai. Yếu tố tác động khi mang thai chiếm ưu thế, vì vậy mẹ bầu nên hạn chế tiếp xúc với chúng. Hơn nữa, việc khám thai định kỳ quan trọng để theo dõi và phát hiện sớm các biểu hiện bất thường.

Tại Bệnh viện Quốc tế Mytour, chúng tôi cung cấp dịch vụ thai sản trọn gói như một giải pháp đồng hành an tâm với mẹ bầu. Khi chọn thai sản trọn gói, bạn sẽ được:

• Được theo dõi thai kỳ bởi đội ngũ bác sĩ chuyên nghiệp.
• Thăm khám đều đặn, phát hiện kịp thời các vấn đề thai nhi.
• Trải qua quá trình sinh đẻ thuận lợi hơn.
• Chăm sóc toàn diện cho trẻ sơ sinh.

Bác sĩ Trọng có hơn 10 năm kinh nghiệm trong Phẫu thuật Nhi và Phẫu thuật Tạo hình - Thẩm mỹ, là chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực Phẫu thuật Trẻ em, đặc biệt là Phẫu thuật Nội soi và Phẫu thuật Tạo hình - Thẩm mỹ.

Để đăng ký khám và điều trị tại Bệnh viện Quốc tế Mytour, Quý Khách vui lòng liên hệ Hệ thống Y tế Mytour trên toàn quốc hoặc đăng ký khám trực tuyến TẠI ĐÂY.

XEM THÊM:

• Phân biệt khe hở môi hàm trên ở bên nào?
• Có thể phát hiện dị tật khe hở môi, vòm miệng qua siêu âm thai?
• Phẫu thuật nụ cười cho trẻ bị dị tật hàm ếch