Nguyên nhân gây khô mắt kéo dài và biện pháp khắc phục

1. Khô mắt là gì?

Khô mắt là tình trạng mắt thường xuyên cảm thấy khô, nóng rát, mỏi và nhìn mờ. Sau khi chớp mắt, thị lực có thể giảm. Hiện tượng này xảy ra khi chất lượng và số lượng nước mắt giảm, hoặc quy trình sản xuất và bài tiết nước mắt bị rối loạn.

Khô mắt làm mắt đỏ, rát và khó chịu

2. Nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng khô mắt kéo dài?

Tình trạng khô mắt kéo dài chủ yếu do các nguyên nhân

- Quá trình lão hóa

Mắt cũng lão hóa tự nhiên như các bộ phận khác trong cơ thể, tuổi càng cao càng dễ bị khô mắt. 

- Một số bệnh lý nhất định

Có những bệnh lý như viêm khớp, đái tháo đường, xơ cứng bì, lupus, rối loạn tuyến giáp,... làm giảm khả năng sản xuất nước mắt, dẫn đến khô mắt kéo dài.

- Sử dụng thuốc

Một số loại thuốc có thể gây tác dụng phụ làm giảm lượng nước mắt, như thuốc trị Parkinson, thuốc chữa cao huyết áp, thuốc chống trầm cảm, thuốc thông mũi,...

- Tổn thương tuyến lệ

Tuyến lệ đảm nhận vai trò sản xuất nước mắt, do đó khi bị tổn thương, nó hoạt động kém dẫn đến khô mắt kéo dài.

- Một số nguyên nhân khác:

+ Hút thuốc lá quá nhiều hoặc sống trong môi trường có nhiều khói thuốc.

+ Không nháy mắt thường xuyên khi tập trung vào công việc.

+ Mí mắt có các vấn đề bất thường.

Ngoài ra, một số yếu tố khác như dùng kính áp tròng, phẫu thuật giác mạc hoặc bề mặt kết mạc,... cũng góp phần gây khô mắt kéo dài. 

3. Chẩn đoán và điều trị khô mắt kéo dài

3.1. Hiểu đúng về tính chất nguy hiểm của khô mắt

Nước mắt do tuyến lệ tiết ra, chứa protein, nước, chất dinh dưỡng, vitamin. Thiếu các thành phần này, mắt mất cân bằng, không được bôi trơn và hoạt động bình thường.

Có nhiều nguyên nhân gây khô mắt. Nếu do các vấn đề tạm thời từ môi trường, sau khi cải thiện môi trường sống, mắt có thể trở lại bình thường trong thời gian ngắn. 

Nước mắt có tác dụng bôi trơn, giữ ẩm, rửa sạch bụi và ngăn chặn tác nhân gây hại xâm nhập vào mắt, bảo vệ giác mạc tránh khúc xạ. Nếu khô mắt kéo dài, dinh dưỡng cho giác mạc giảm, dẫn đến các bệnh lý như viêm kết mạc đỏ, tổn thương giác mạc,...

Do đó, người bị khô mắt kéo dài cần thăm khám bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị phù hợp:

3.1. Chẩn đoán khô mắt

Để chẩn đoán tình trạng khô mắt kéo dài, bác sĩ sẽ xem xét triệu chứng, lịch sử bệnh lý, các loại thuốc đang sử dụng (đặc biệt là thuốc nhỏ mắt) và kết quả kiểm tra. Bác sĩ có thể sử dụng máy soi đáy mắt và thuốc nhuộm để kiểm tra bề mặt mắt, cùng với các test phát hiện bất thường về tần số chớp mắt và hoạt động của mi mắt.

Người bệnh cũng có thể được kiểm tra khả năng tiết nước mắt bằng nghiệm pháp Schirmer, trong đó bác sĩ sẽ đặt một mảnh giấy chuyên dụng vào góc trong mắt để đo lượng nước mắt tiết ra trong một thời gian nhất định.

3.2. Điều trị khô mắt kéo dài

Dựa trên kết quả chẩn đoán, bác sĩ sẽ đề ra phương pháp điều trị phù hợp cho từng bệnh nhân. Khô mắt kéo dài mạn tính rất khó chữa khỏi hoàn toàn, do đó mục tiêu là cải thiện sức khỏe mắt và duy trì thị lực.

Khi gặp tình trạng khô mắt kéo dài, nên tới bác sĩ chuyên khoa để tìm phương pháp điều trị phù hợp

Hầu hết các trường hợp gặp khô mắt kéo dài sẽ được chỉ định sử dụng nước mắt nhân tạo theo đơn. 

Nước mắt nhân tạo nên chọn loại có thành phần tự nhiên, không chứa chất bảo quản để tránh gây hại cho mắt khi sử dụng lâu dài. Trong trường hợp khô mắt vừa và nặng, không thể giải quyết chỉ bằng nước mắt nhân tạo, sẽ có phương pháp bổ sung khác.

Các phương pháp bổ sung có thể áp dụng như sau:

- Duy trì phim nước mắt: giảm các triệu chứng khó chịu do khô mắt bằng cách duy trì nước mắt tự nhiên lâu hơn trong mắt. Bác sĩ có thể sử dụng nút Silicon hoặc thực hiện phẫu thuật đóng điểm lệ để ngăn nước mắt không thoát qua đường lệ nữa.

- Kích thích tăng tiết nước mắt: sử dụng thuốc nhỏ mắt để kích thích tăng tiết nước mắt.

- Điều trị viêm mi mắt và bề mặt nhãn cầu: sử dụng thuốc mỡ hoặc thuốc nước theo chỉ định của bác sĩ nhãn khoa.

Trong quá trình gặp tình trạng khô mắt, người bệnh cũng nên thực hiện một số biện pháp sau để cảm thấy thoải mái hơn và giảm viêm nhiễm xung quanh mắt:

- Vệ sinh mắt hàng ngày bằng nước ấm.

- Luôn đeo kính bảo vệ mắt khi ra ngoài.

Không bao giờ xoa mắt khi cảm thấy không thoải mái vì hành động này có thể gây tổn thương cho giác mạc.

Lưu ý khẩu phần ăn cần có các thực phẩm giàu dưỡng chất tốt cho mắt như Omega-3 và Beta-Carotene, tăng cường chất chống oxi hóa để bảo vệ sức khỏe của đôi mắt và đảm bảo uống đủ nước hàng ngày.