1. Các nguyên nhân gây ra cảm giác sốt lạnh và run người là gì?
1.1. Điều gì gây nên trạng thái sốt lạnh?
Nhiệt độ bình thường của cơ thể có thể thay đổi tùy theo vị trí đo như sau:
- Khoảng nhiệt độ bình thường tại nách: từ 36.5 đến 37.5 độ C.
- Khoảng nhiệt độ bình thường tại miệng: từ 35.5 đến 37.5 độ C.
- Khoảng nhiệt độ bình thường tại lỗ tai: từ 35.8 đến 38 độ C.
- Khoảng nhiệt độ bình thường tại hậu môn: từ 36.6 đến 38 độ C.
Sốt lạnh xuất hiện khi nhiệt độ cơ thể vượt qua mức 38.5 độ C cùng với cảm giác lạnh và run người
Sốt lạnh và cảm giác run người xảy ra khi nhiệt độ cơ thể được đo tại nách và miệng cao hơn 38.5 độ C và đo tại hậu môn và lỗ tai cao hơn 39 độ C, đi kèm với cảm giác lạnh run. Thông thường, khi nhiệt độ cơ thể tăng, người bệnh thường cảm thấy nóng, nhưng trong trường hợp này, họ có thể cảm thấy rét hoặc lạnh run người. Triệu chứng này tiếp tục cho đến khi sốt đạt đỉnh, khi đó bệnh nhân có thể cảm thấy nóng, đổ mồ hôi,...
1.2. Nguyên nhân gây ra hiện tượng sốt lạnh và run người là gì?
- Sự xâm nhập của virus
Nhiễm virus là một trong những nguyên nhân khiến nhiều người gặp phải tình trạng sốt lạnh và run người, đi kèm với các triệu chứng khác như: đau họng, sổ mũi, ho, đau cơ khớp, khàn giọng,... Một số trường hợp có thể gặp đau dạ dày, nôn mửa, tiêu chảy. Hầu hết các trường hợp sốt do nhiễm virus sẽ cải thiện trong khoảng 1 - 2 tuần. Trong những trường hợp nặng, cần phải sử dụng thuốc kháng virus. Virus cúm là nguyên nhân hàng đầu gây nên tình trạng sốt nặng và có thể dẫn đến tử vong, đặc biệt là đối với người cao tuổi. Triệu chứng bao gồm: sốt cao, cảm giác rét run, đau khớp, đau cơ, đau đầu,... Bệnh thường xuất hiện vào mùa đông nhưng có thể phòng ngừa bằng cách tiêm vắc xin cúm.
- Vi khuẩn tấn công
Vi khuẩn có thể xâm nhập vào hầu hết các cơ quan trong cơ thể và gây ra hiện tượng sốt lạnh và run người. Một số ví dụ điển hình là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp trên, hệ thống thần kinh trung ương, đường hô hấp dưới, đường tiết niệu, đường sinh dục, hệ tiêu hóa, máu, da,...
Vi khuẩn là một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng sốt cao và lạnh run người
- Tác động của nấm
Vi nấm cũng có thể ảnh hưởng đến các cơ quan trong cơ thể và gây ra hiện tượng sốt lạnh và run người. Một số trường hợp nhiễm vi nấm có thể được phát hiện thông qua kiểm tra y tế, nhưng cũng có những trường hợp chỉ được chẩn đoán thông qua xét nghiệm.
- Tiếp xúc với động vật bị nhiễm bệnh
Những người có cơ địa đặc biệt và tiếp xúc thường xuyên với động vật nhiễm bệnh có thể bị lây nhiễm và gây ra sốt cao và cảm giác lạnh run người. Ngoài ra, bệnh nhân có thể phát hiện các triệu chứng như đau cơ khớp, đau đầu. Những loại vi khuẩn hiếm này có thể tồn tại trong nước tiểu hoặc phân của động vật nhiễm bệnh, sản phẩm chưa được tiệt trùng từ sữa,...
- Thay đổi môi trường sống hoặc tiếp xúc với các tác nhân mới
Thay đổi đột ngột môi trường sống hoặc tiếp xúc với các tác nhân mới có thể gây ra tình trạng sốt lạnh và run người.
Khi đột ngột thay đổi môi trường sống hoặc tiếp xúc với các tác nhân lạ, cơ thể không kịp thích nghi, nhiều người có thể gặp phải tình trạng sốt lạnh và run người. Do đó, trước khi quyết định thay đổi môi trường sống hoặc đến một địa điểm mới, tốt nhất là tham khảo ý kiến của các chuyên gia y tế để tìm hiểu về tình hình dịch tễ và tiêm phòng trước khi đi.
2. Cách xử lý khi gặp phải tình trạng sốt lạnh và run người
2.1. Một số biến chứng cần chú ý
Tình trạng sốt lạnh và run người hoàn toàn không thể xem thường vì nó có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm như:
- Suy tạng: tim, thận, gan,...
- Thương tổn vùng não.
- Nhiễm trùng.
- Động kinh
2.2. Hướng đi trong việc xử trí
- Chăm sóc bệnh nhân
Người mắc sốt rét cần được nghỉ ngơi ở nơi thoáng mát, mặc quần áo mỏng để hạ nhiệt độ cơ thể. Tuyệt đối không được bao phủ chăn hoặc mặc quá nhiều quần áo cho người bệnh vì điều này có thể làm tăng nhanh chóng nhiệt độ cơ thể, rất nguy hiểm.
Khi bị sốt lạnh kéo dài, cần phải đi khám bác sĩ để tìm ra nguyên nhân và điều trị hiệu quả
Bệnh nhân cần uống đủ nước vì sốt cao có thể làm mất nước và gây ra tình trạng thân nhiệt tăng cao. Ngoài ra, cần lau chườm bằng nước ấm để hạ nhiệt độ cơ thể.
- Sử dụng thuốc giảm sốt
Điều này là rất quan trọng đối với những người đang mắc phải tình trạng sốt cao và lạnh run người. Paracetamol là loại thuốc được khuyến nghị với liều 10 - 15mg/kg/lần, sử dụng mỗi 4 - 6 giờ và không nên sử dụng quá liều để tránh gây tổn thương cho gan. Thuốc giảm sốt có thể dùng dạng viên nén, viên sủi, viên đặt hậu môn,...
- Dinh dưỡng cần thiết
Người bệnh cần duy trì chế độ ăn uống bình thường với các loại thức ăn dễ tiêu, chế biến thành dạng lỏng như súp, cháo,... và uống thêm nước hoa quả để bổ sung vitamin C giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.
Như đã đề cập ở trên, có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng sốt lạnh và run người, trong đó có những bệnh lý nguy hiểm không thể xem nhẹ. Do đó, khi các biện pháp hỗ trợ tại nhà như trên không giúp cải thiện tình trạng sốt, người bệnh cần đến gặp bác sĩ để điều trị kịp thời và ngăn chặn những biến chứng xấu cho sức khỏe.