Nguyên nhân khiến phần lớn lãnh thổ Hà Lan nằm dưới mực nước biển là gì?

1. Tổng quan về Hà Lan

Hà Lan (tiếng Hà Lan: Nederland, tiếng Anh: Netherlands) bao gồm 06 hòn đảo thuộc Aruba và lãnh thổ tự trị Netherlands Antilles ở vùng biển Caribê. Nằm ở Tây Âu, Hà Lan tiếp giáp với Đức ở phía đông, Bỉ ở phía nam và Biển Bắc ở phía tây bắc. Quốc gia này có phần lớn lãnh thổ nằm ngang bằng hoặc dưới mực nước biển, với khoảng 27% diện tích và 60% dân số nằm dưới mực nước biển. Amsterdam là thủ đô chính thức, còn Den Haag là thủ đô hành chính và nơi đặt nhiều đại sứ quán và Tòa án quốc tế.

Hà Lan, hay còn gọi là Hòa Lan (tiếng Hà Lan: Nederland), là quốc gia ở Tây Âu, thuộc Vương quốc Hà Lan. Khu vực châu Âu của Hà Lan có 12 tỉnh, giáp Đức về phía đông, Bỉ về phía nam và Biển Bắc về phía tây bắc, với biên giới hàng hải với Bỉ, Anh và Đức. Năm thành phố lớn nhất gồm Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht và Eindhoven. Amsterdam là thủ đô, nhưng nghị viện và chính phủ đặt tại Den Haag. Hà Lan có khoảng 50% diện tích đất cao hơn 1 m so với mực nước biển, còn lại chủ yếu là đất cải tạo từ biển và hồ. Hà Lan là quốc gia xuất khẩu nông sản lớn thứ hai thế giới và có mật độ dân số dày đặc. Quốc gia này nổi tiếng với chính sách khoan dung xã hội và hợp pháp hóa nhiều vấn đề nhạy cảm.

Hà Lan là quốc gia sáng lập Liên minh châu Âu, Khu vực đồng euro, G-10, NATO, OECD và WTO, nằm trong Khu vực Schengen và Liên minh Benelux. Được mệnh danh là 'thủ đô pháp luật thế giới' với năm toà án quốc tế đặt tại đây, trong đó có Tòa án Trọng tài thường trực và Tòa án Công lý Quốc tế. Hà Lan đứng thứ hai trong chỉ số tự do báo chí năm 2016 và có nền kinh tế hỗn hợp dựa trên thị trường, đứng thứ 17 về tự do kinh tế năm 2013. GDP bình quân của Hà Lan đứng thứ 13 thế giới vào năm 2016 và xếp thứ sáu trong Báo cáo Hạnh phúc thế giới năm 2017, phản ánh chất lượng cuộc sống cao tại đây.

2. Nguyên nhân phần lớn lãnh thổ Hà Lan nằm dưới mực nước biển là gì?

Trước đây, lãnh thổ Hà Lan là một phần của lục địa với ba mặt tiếp giáp biển Đại Tây Dương. Nhờ vào vận động kiến tạo, địa hình của Hà Lan đã bị hạ thấp, dẫn đến việc mực nước biển dâng cao và nhấn chìm phần lớn lãnh thổ của quốc gia này (hiện tượng biển tiến).

Vận động theo phương thẳng đứng, bao gồm cả nâng lên và hạ xuống, diễn ra trên diện rộng, khiến một phần lục địa nâng lên trong khi phần khác hạ xuống. Hiện tượng này gây ra biển tiến và biến thoái.

- Biển tiến xảy ra khi mực nước biển dâng cao so với đất liền, làm cho đường bờ biển lùi vào trong đất liền và gây ngập lụt. Biển tiến có thể làm nhấn chìm một khu vực hoặc hình thành các bồn đại dương. Hiện tượng này có thể do hoạt động kiến tạo, biến đổi khí hậu như các thời kỳ băng hà, hoặc chuyển động đẳng tĩnh khi băng tan hoặc bóc mòn trầm tích. Trong kỷ Creta, tách giãn đáy biển tạo ra bồn Đại Tây Dương tương đối nông, làm giảm khả năng chứa của bồn đại dương toàn cầu và dâng mực nước biển toàn cầu. Kết quả là, các đại dương tiến vào miền trung Bắc Mỹ và hình thành đường biển nội địa phía tây (Western Interior Seaway) từ vịnh Mexico đến Bắc Băng Dương.

Vì sao lãnh thổ Hà Lan liên tục thay đổi hình dạng?

Không quốc gia nào có sự thay đổi lãnh thổ như Hà Lan; nếu tiếp tục mở rộng đất từ biển, họ có thể nối lại biên giới với Anh như cách đây hơn 8.000 năm. Tên gọi tiếng Anh của Hà Lan, 'Netherlands', có nguồn gốc từ tiếng Hà Lan, nghĩa là 'vùng đất thấp', đúng khi 26% diện tích của quốc gia này nằm dưới mực nước biển. Hệ thống đê điều, đụn cát và thoát nước phức tạp đã bảo vệ các khu vực của Hà Lan khỏi Biển Bắc và Đại Tây Dương, giúp quốc gia này liên tục thay đổi hình dạng trong suốt hàng nghìn năm.

- Người Hà Lan đã tạo ra đất đai cho chính mình: Khoảng 7.770 km2 đất nông nghiệp tươi tốt hiện tại của Hà Lan từng nằm dưới biển vào năm 1200. Lúc đó, Amsterdam chỉ là một đầm lầy than bùn và Rotterdam là một đồng bằng ngập lụt. Các kỹ sư Hà Lan, bậc thầy trong việc thoát nước các vùng ngập, đã phát minh ra phương pháp 'đất lấn biển' bằng cách xây đê chắn biển và rút nước khỏi vùng đất. Người dân còn có câu: 'Chúa tạo ra trái đất, nhưng người Hà Lan tạo ra Hà Lan.'

- Biến biển thành đất: Hà Lan là quốc gia có hình dạng thay đổi nhiều nhất qua các thế kỷ. Ví dụ, Zeeland, tỉnh cực tây của Hà Lan, có tên nghĩa là 'đất biển' vì trước đây vùng đất này thuộc Biển Bắc cho đến khi các con đê được xây dựng. Cờ Zeeland có hình ảnh một con sư tử nổi lên từ sóng biển với dòng chữ 'Tôi đấu tranh và vươn lên.' Flevoland, nằm ở trung tâm Hà Lan, là hòn đảo nhân tạo lớn nhất thế giới, từng thuộc vùng biển Zuiderzee cho đến giữa thế kỷ 20.

- “Hoa khổng lồ” có thể bảo vệ Hà Lan: Theo số liệu năm 2016, Hà Lan là một trong những quốc gia đông dân nhất châu Âu với 17 triệu dân. Dân số tăng trưởng và mực nước biển dâng cao đặt ra thách thức lớn trong việc cải tạo đất. Năm 2008, một Ủy ban chính phủ Hà Lan đề xuất xây dựng một loạt hòn đảo nhân tạo hình hoa tulip khổng lồ để bảo vệ bờ biển. Một số người trên Internet thậm chí đùa rằng đảo nhân tạo hình lá cần sa có thể hiệu quả hơn, theo Condé Nast Traveler.

- Hà Lan từng có biên giới với Anh: Về lý thuyết, nếu người Hà Lan tiếp tục mở rộng đất từ biển, họ có thể nối lại biên giới với Anh. Sau Kỷ băng hà cuối cùng, khi mực nước biển hạ thấp, Anh từng nối với Hà Lan qua khu vực gọi là 'Doggerland'. Doggerland bị ngập lụt bởi một siêu sóng thần vào khoảng năm 6200 trước Công nguyên, làm cho 'chiến dịch Brexit' đầu tiên xảy ra cách đây 8.000 năm.

Chúng tôi hy vọng rằng bài viết từ Mytour đã mang đến cho bạn những thông tin bổ ích. Xin chân thành cảm ơn sự quan tâm của bạn!