1. Giải thích: Nguyên nhân khiến chế độ sông ngòi ở Việt Nam thay đổi theo mùa là gì?
A. Trong năm có hai mùa rõ rệt: mùa khô và mùa mưa.
B. Địa hình có độ dốc lớn và lượng mưa dồi dào.
C. Lượng mưa lớn trên vùng đồi núi chiếm ưu thế.
D. Vùng đồi núi bị xẻ rãnh, có độ dốc cao và mưa nhiều.
Đáp án A. Trong năm có sự phân chia rõ rệt giữa mùa khô và mùa mưa.
2. Bài tập ứng dụng liên quan
Câu 1: Nước ta bị ảnh hưởng chủ yếu bởi hai khối khí hoạt động theo mùa nào?
A. Gió mùa Đông Bắc và gió mùa đông.
B. Gió mùa đông và gió mùa đông nam.
C. Gió mùa đông và gió mùa hè.
D. Gió mùa Đông Bắc và gió Tây khô nóng.
Đáp án: Nước ta bị ảnh hưởng chủ yếu bởi hai khối khí theo mùa là: gió mùa đông và gió mùa hè.
Đáp án đúng là: C
Câu 2: Gió nào thổi vào nước ta gây thời tiết lạnh và khô vào đầu mùa đông, và lạnh ẩm vào cuối mùa đông cho miền Bắc?
A. Gió Tín phong Bắc bán cầu.
B. Gió mùa Đông Nam.
C. Gió mùa Đông Bắc.
D. Gió Tây Nam từ vịnh Tây Bengan.
Đáp án: Gió mùa Đông Bắc mang đến mùa đông lạnh cho miền Bắc: nửa đầu mùa đông thời tiết khô lạnh, nửa sau mùa đông lạnh ẩm và có mưa phùn.
Đáp án đúng là: C
Câu 3: Đặc điểm của gió mùa đông ở miền Bắc nước ta là gì?
A. Hoạt động liên tục từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau, mang lại thời tiết lạnh và khô.
B. Gió mùa đông hoạt động liên tục từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau, mang đến thời tiết vừa lạnh khô vừa lạnh ẩm.
C. Gió mùa đông xuất hiện theo từng đợt từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau, thời tiết có thể lạnh khô hoặc lạnh ẩm.
D. Kéo dài liên tục trong 3 tháng với nhiệt độ trung bình dưới 20°C.
Đáp án: Gió mùa đông từ hướng Đông Bắc mang đến mùa đông lạnh cho miền Bắc. Gió hoạt động theo từng đợt từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau, với nửa đầu mùa đông có thời tiết lạnh khô và nửa sau lạnh ẩm do gió đi qua biển.
Đáp án chính xác là: C
Câu 4: Hiện tượng thời tiết gió Tây khô nóng (hay còn gọi là gió Lào) đặc trưng nhất cho khu vực nào?
A. Đông Bắc.
B. Tây Bắc.
C. Bắc Trung Bộ.
D. Nam Trung Bộ.
Đáp án: Khi gió tây nam vượt qua dãy Trường Sơn và các dãy núi dọc theo biên giới Việt – Lào, nó tràn xuống đồng bằng ven biển Trung Bộ và phía nam Tây Bắc, gây ra hiện tượng phơn khô nóng đặc trưng cho khu vực này, đặc biệt là Bắc Trung Bộ.
Đáp án chính xác là: C
Câu 5: Khu vực nào ở Bắc Trung Bộ chịu ảnh hưởng mạnh mẽ nhất từ gió nào?
A. Gió mùa Đông Bắc
B. Gió Tín phong bán cầu Bắc
C. Gió mùa Tây Nam
D. Gió Tây khô nóng
Đáp án: Khi gió tây nam vượt qua dãy Trường Sơn và các dãy núi dọc biên giới Việt – Lào, nó tràn xuống đồng bằng ven biển Trung Bộ và phía nam Tây Bắc, gây ra hiện tượng phơn khô nóng, đặc biệt ở Bắc Trung Bộ.
Đáp án đúng là: D
Câu 6: Đặc điểm nào sau đây không đúng về gió mùa Đông Bắc ở nước ta?
A. Hoạt động liên tục suốt mùa đông.
B. Chỉ xuất hiện ở miền Bắc.
C. Gần như bị chặn lại bởi dãy Bạch Mã.
D. Tạo ra mùa đông kéo dài 2-3 tháng lạnh ở miền Bắc.
Đáp án: Gió mùa Đông Bắc thổi vào nước ta theo từng đợt, tùy thuộc vào cường độ của khối không khí lạnh từ phương Bắc, và hoạt động xen kẽ với gió Tín phong Bắc bán cầu.
⇒ Đặc điểm “hoạt động liên tục suốt mùa đông” là không chính xác
Đáp án chính xác là: A
Câu 7: Gió đông bắc thổi vào vùng phía nam đèo Hải Vân vào mùa đông thực chất là:
A. Gió mùa đông bắc vượt qua dãy Bạch Mã.
B. Hiện tượng kết hợp giữa gió biển và gió đất liền.
C. Gió Tín phong ở bán cầu Bắc.
D. Sự suy giảm của gió mùa hạ.
Đáp án: Gió đông bắc ở vùng phía nam đèo Hải Vân vào mùa đông thực chất là gió Tín phong ở bán cầu Bắc, hoạt động quanh năm và thổi vào nước ta từ hướng Đông Bắc.
Đáp án chính xác là: C
Câu 8: Nguyên nhân gây ra thời tiết lạnh ẩm vào nửa cuối mùa đông ở miền Bắc nước ta là gì?
A. Gió mùa đông bị suy giảm.
B. Gió mùa đông phải vượt qua quãng đường dài trước khi tác động đến nước ta.
C. Ảnh hưởng của gió mùa hạ.
D. Khối khí lạnh di chuyển qua biển.
Đáp án: Vào cuối mùa đông, khối không khí lạnh di chuyển qua biển phía đông Nhật Bản và Trung Quốc, được tăng cường độ ẩm.
⇒ Thời gian này, gió thường mang tính chất lạnh, ẩm và có mưa phùn.
Đáp án chính xác là: D
Câu 9: Đặc điểm nào sau đây đúng về gió mùa Đông Bắc ở nước ta?
A. Gió mùa Đông Bắc ảnh hưởng rộng rãi trên toàn quốc vào mùa đông.
B. Gió này thổi liên tục suốt mùa đông.
C. Gió thổi theo từng đợt, chủ yếu ảnh hưởng ở miền Bắc.
D. Gây ra mùa đông kéo dài 6 tháng lạnh ở miền Bắc.
Đáp án: Gió mùa Đông Bắc vào nước ta theo từng đợt, tùy thuộc vào cường độ của khối không khí lạnh từ phương Bắc, tạo ra mùa đông kéo dài 2-3 tháng lạnh ở miền Bắc và hoạt động xen kẽ với gió Tín phong Bắc bán cầu.
Đáp án chính xác là: C
Câu 10: Từ vĩ tuyến 16°B trở xuống phía nam, bản chất của gió mùa đông là gì?
A. Gió mùa Tây Nam.
B. Gió Tín phong ở bán cầu Bắc.
C. Gió mùa Đông Bắc.
D. Gió mùa Đông Nam.
Đáp án: Gió mùa Đông Bắc suy yếu dần và hầu như bị chặn lại bởi dãy Bạch Mã (16°B).
- Từ vĩ tuyến 16°B trở xuống, gió Tín phong Bắc bán cầu thổi theo hướng đông bắc và chiếm ưu thế.
⇒ Do đó, từ vĩ tuyến 16°B trở xuống phía nam, gió mùa đông thực chất là gió Tín phong ở bán cầu Bắc.
Đáp án chính xác là: B
Câu 11: Theo Atlat Địa lí Việt Nam trang 9, địa điểm nào dưới đây có lượng mưa trung bình năm trên 2800mm?
A. Lạng Sơn.
B. Hà Nội.
C. Thừa Thiên – Huế.
D. TP. Hồ Chí Minh.
Đáp án: Theo Atlat Địa lí Việt Nam trang 9:
B1. Xác định ký hiệu nền màu thể hiện các mức lượng mưa.
B2. Xác định lượng mưa tại các địa phương:
- Lạng Sơn: 1200 – 1600 mm/năm → Không đúng
- Hà Nội: 1600 – 2000 mm/năm → Không đúng
- Thừa Thiên – Huế: trên 2800 mm/năm → Đúng
- TP. Hồ Chí Minh: 1600 – 2000 mm/năm → Không đúng
⇒ Thừa Thiên – Huế có lượng mưa cao nhất, vượt 2800 mm/năm
Đáp án chính xác là: C
Câu 12: Vào đầu mùa hè, gió mùa Tây Nam gây mưa chủ yếu ở vùng:
A. Khu vực phía Nam đèo Hải Vân.
B. Toàn bộ lãnh thổ quốc gia.
C. Khu vực Nam Bộ.
D. Khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ.
Đáp án: Đầu mùa hè, gió mùa Tây Nam (khối khí nhiệt đới ẩm từ Bắc Ấn Độ Dương di chuyển theo hướng Tây Nam) thổi vào nước ta, gây mưa chủ yếu cho vùng Tây Nguyên và Nam Bộ.
Đáp án chính xác là: D
Câu 13: Dựa vào Atlat Địa lí Việt Nam trang 9, gió mùa đông thổi vào nước ta theo hướng nào?
A. Hướng Tây Bắc.
B. Hướng Đông Bắc.
C. Hướng Tây Nam.
D. Hướng Đông Nam.
Đáp án: Theo Atlat Địa lý Việt Nam trang 9:
B1. Xem ký hiệu của gió mùa đông trong bảng chú giải (biểu thị bằng mũi tên màu xanh).
B2. Xác định vị trí và hướng thổi của gió mùa đông trên bản đồ khí hậu.
(Chiều gió được biểu thị bằng hướng của mũi tên).
⇒ Gió mùa đông thổi vào Việt Nam theo hướng Đông Bắc.
Đáp án cần chọn là: B
Câu 14: Gió mùa đông ở nước ta hoạt động trong khoảng thời gian nào?
A. Từ tháng 5 đến tháng 10.
B. Từ tháng 6 đến tháng 12.
C. Từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau.
D. Từ tháng 12 đến tháng 6 năm sau.
Đáp án: Gió mùa đông ở nước ta hoạt động từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau, với hướng thổi chủ yếu từ Đông Bắc khi vào nước ta.
Đáp án cần chọn là: C
Câu 15: Đặc điểm nào sau đây không đúng với gió mùa Đông Bắc tại nước ta?
A. Thổi liên tục suốt mùa đông.
B. Chỉ ảnh hưởng đến khu vực miền Bắc.
C. Gần như bị kết thúc bởi dãy Bạch Mã.
D. Tạo ra mùa đông kéo dài từ 2 đến 3 tháng lạnh ở miền Bắc.
Đáp án: Gió mùa Đông Bắc thổi vào nước ta theo từng đợt (tùy thuộc vào cường độ của khối không khí lạnh phương Bắc) và hoạt động xen kẽ với Tín phong Bắc bán cầu.
⇒ Đặc điểm “thổi liên tục suốt mùa đông“ là không chính xác
Đáp án đúng là: A
Câu 16: Gió đông bắc thổi ở khu vực phía nam đèo Hải Vân vào mùa đông thực chất là:
A. Gió mùa đông vượt qua dãy Bạch Mã.
B. Sự tác động của gió biển và gió đất liền.
C. Gió tín phong ở nửa cầu Bắc.
D. Sự suy giảm của gió mùa hè.
Đáp án: Gió đông bắc ở khu vực phía nam đèo Hải Vân vào mùa đông thực chất là gió tín phong từ nửa cầu Bắc, hoạt động liên tục trong suốt năm và thổi vào nước ta theo hướng Đông Bắc.
Đáp án đúng là: C.