Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị, phòng chống bệnh viêm mũi dị ứng

Theo thống kê, số người mắc bệnh viêm mũi dị ứng (bao gồm cả người lớn và trẻ em) tăng cao. Đây là tình trạng mà cơ thể phản ứng chống lại sự xâm nhập của các chất lạ vào hệ hô hấp. Biểu hiện thường gặp của bệnh bao gồm ngạt mũi, chảy nước mũi, cảm giác như 'bị cảm', và rối loạn giấc ngủ. Viêm mũi dị ứng kéo dài có thể làm cho quá trình điều trị trở nên phức tạp. Vì vậy, hãy trang bị kiến thức cơ bản này để phòng và điều trị kịp thời.

1. Hiểu rõ về viêm mũi dị ứng

Viêm mũi dị ứng là phản ứng của cơ thể trước sự xâm nhập của các chất lạ, đặc biệt là qua đường hô hấp. Cơ thể tạo ra kháng thể để chống lại kháng nguyên, và tương tác giữa chúng tạo ra histamin - chất gây viêm mũi dị ứng.

2. Có bao nhiêu loại viêm mũi dị ứng?

Bệnh này được phân thành 3 loại như sau:

• Viêm mũi dị ứng theo mùa: Những người mắc loại bệnh này thường phải đối mặt với các cơn bệnh theo mùa. Ví dụ, khi mùa hoa nở, hít phải phấn hoa hoặc bào tử nấm trong không khí có thể gây ra phản ứng dị ứng.
• Viêm mũi dị ứng quanh năm: Loại bệnh này tái phát liên tục quanh năm, không phụ thuộc vào thời tiết hay mùa vụ.
• Viêm mũi do nghề nghiệp: Những người làm việc tiếp xúc thường xuyên với ô nhiễm, khói bụi... cũng dễ mắc bệnh dị ứng.

3. Nguyên nhân gây bệnh viêm mũi dị ứng

Như đã nêu trong phần “Tìm hiểu sâu về bệnh viêm mũi dị ứng”, bệnh xuất hiện khi có xung đột giữa kháng nguyên và kháng thể. Các kháng nguyên thường gặp bao gồm:

• Bụi bẩn, phấn hoa, nấm mốc, côn trùng, lông động vật, khói thuốc, hóa chất, mỹ phẩm, sơn, vôi...
• Thực phẩm khó tiêu hóa như tôm, cua, hải sản...
• Một số loại thuốc y tế như kháng sinh, gây mê, gây tê...
• Môi trường ô nhiễm, thời tiết biến đổi, thay đổi đột ngột...
• Độc tố từ vi khuẩn, nấm gây ra bởi nhiễm trùng mạn tính ở amidan, xoang mũi, lợi, răng miệng.

• Một yếu tố quan trọng khác là dạng mũi bị biến dạng như vẹo, gai, hoặc mũi vách ngắn.
• Ngoài ra, yếu tố di truyền hoặc tác động từ các thành viên khác trong gia đình cũng ảnh hưởng: Nếu gia đình có người mắc hen, mề đay thì người mắc dị ứng cũng dễ bị kích thích bởi các yếu tố dị ứng. Nếu có thành viên gia đình thường xuyên bị dị ứng, đặc biệt là mẹ bị dị ứng, thì 65% em bé mới sinh có khả năng bị dị ứng theo.
• Dị ứng thường xảy ra trên cơ thể có sự rối loạn chuyển hóa, gan, nội tiết, thần kinh thực vật, tâm thần hoặc do sử dụng các sản phẩm công nghiệp như mỹ phẩm, khí ga, sợi tổng hợp.

4. Triệu chứng, biểu hiện viêm mũi dị ứng

Ngạt mũi kéo dài là dấu hiệu của viêm mũi dị ứng. Ngoài ra, bệnh này thường xuất hiện với những triệu chứng như sau:

5. Cách điều trị và phòng chống bệnh viêm mũi dị ứng

Để điều trị và ngăn chặn bệnh này, người bệnh cần tránh tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng.

5.1 Tránh tiếp xúc với tác nhân kích thích gây dị ứng

Có một số cách để ngăn chặn bệnh, bao gồm:

• Giữ cho ngôi nhà luôn sạch sẽ và gọn gàng, quần áo được giặt và phơi dưới ánh nắng ấm áp.
• Tránh việc nuôi chó mèo hoặc các loại vật nuôi có lông trong nhà.
• Chọn lựa nệm và thảm ghế từ vật liệu không gây dị ứng.
• Giảm thiểu việc chơi đồ chơi bông nếu bạn có biểu hiện dị ứng.
• Ngăn chặn tiếp xúc với mùi hương nước hoa, chất độc hại, khói thuốc, và khói từ xe cộ.
• Khi phải làm việc trong môi trường gây dị ứng, hãy đeo khẩu trang để bảo vệ bản thân khỏi các chất kích thích.

5.2. Sử dụng các phương pháp điều trị

Phương pháp điều trị này rất phổ biến. Tuy nhiên, hãy tránh sử dụng các loại thuốc xịt hoặc nhỏ mũi quá 7 ngày để tránh tình trạng nghẹt mũi trở nên nặng hơn do lạm dụng thuốc, gây ra tình trạng viêm mũi và nghiện thuốc khó điều trị hơn.

5.3. Phương pháp liệu pháp miễn dịch

Nếu bạn biết chính xác bạn phản ứng với kháng nguyên nào, hãy thử phương pháp miễn dịch bằng cách tiêm chất kháng nguyên đó với liều lượng tăng dần, giúp cơ thể dần dần thích ứng và không còn phản ứng dị ứng nữa. Phương pháp này có tỷ lệ thành công cao đến 80-90%, đặc biệt hiệu quả với dị ứng từ phấn hoa, bụi nhà và lông chó mèo. Tuy nhiên, quá trình điều trị có thể mất thời gian lên đến 4-5 năm để đạt được kết quả tốt nhất, và các triệu chứng chỉ bắt đầu giảm đi sau 6-12 tháng.

Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của dị ứng, bạn có thể lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp. Luôn tốt nhất khi thăm bác sĩ để được tư vấn chính xác và định kỳ.