Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng trị bệnh viêm phổi ở trẻ em

1. Viêm phổi là gì? Nguyên nhân gây viêm phổi?

Viêm phổi là tình trạng nhiễm khuẩn ở phổi do vi khuẩn, virus, ký sinh trùng hoặc nấm gây ra. Tình trạng này ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng trao đổi khí và có thể gây ra nhiều biến chứng khác.

Nguyên nhân gây viêm phổi ở trẻ: viêm phổi có thể do vi khuẩn, virus, ký sinh trùng hoặc nấm, đôi khi do hít phải khí độc hoặc sặc hóa chất. Các nguyên nhân cụ thể bao gồm:

• Viêm phổi thường xảy ra ở trẻ dưới 5 tuổi do các loại vi khuẩn như phế cầu, tụ cầu vàng, liên cầu khuẩn, HiB có thể lây từ môi trường hoặc từ mẹ truyền qua thai kỳ.

Phế cầu khuẩn là nguyên nhân gây viêm phổi ở trẻ

• Trẻ trên 5 tuổi thường mắc viêm phổi do Mycoplasma pneumoniae, Chlamydia pneumoniae, virus cúm, Adenovirus.

• Yếu tố sức đề kháng yếu: trẻ em có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện nên dễ bị xâm nhập bởi các yếu tố bên ngoài.

• Môi trường kém vệ sinh, bẩn thỉu, không khí ô nhiễm làm tăng nguy cơ vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể trẻ.

2. Các triệu chứng của viêm phổi ở trẻ em

Triệu chứng của viêm phổi ở trẻ nhỏ thường diễn biến nhanh chóng, cần theo dõi và nhận biết sớm như ho, nước mũi chảy.

Dấu hiệu của bệnh viêm phổi ở trẻ:

• Ho có thể nặng hoặc nhẹ, tiếng ho đặc biệt cồn cào, xuất hiện ở giai đoạn giữa hoặc sau bệnh.

• Nhịp thở thay đổi nhanh hơn so với bình thường.

• Sốt cao khoảng 38.5o C, đặc biệt là ở trẻ nhỏ và trẻ có hệ miễn dịch yếu có thể không sốt hoặc thậm chí là hạ thân nhiệt.

• Khó thở, hồi hộp khi thở, vùng lồng ngực và hõm ngực lõm vào mỗi khi hít thở.

• Môi và da các chi tiết tím tái do thiếu oxy trong trường hợp nặng.

• Đau ngực, ôm ngực mỗi khi ho.

• Trẻ không ăn uống, từ chối bú, có thể nôn mửa, không hứng thú chơi đùa, dễ quấy rối.

• Có khả năng xuất hiện cơn co giật và tiềm ẩn nguy cơ tử vong.

Ho là triệu chứng phổ biến của viêm phổi ở trẻ

Thường xác định các dấu hiệu ban đầu của viêm phổi ở trẻ qua việc đếm nhịp thở: nhịp thở ở các giai đoạn phát triển của trẻ sẽ khác nhau, sử dụng đồng hồ có hiển thị giây để đếm số lần hít thở của trẻ trong 1 phút để so sánh với nhịp thở bình thường của trẻ (khi không vận động):

Trẻ được coi là hít thở nhanh khi:

• Thở trên 60 lần/phút (đối với trẻ dưới 2 tháng tuổi).

• Thở trên 50 lần/phút (đối với trẻ từ 2 - 12 tháng tuổi).

• Thở trên 40 lần/phút (từ 1 - 5 tuổi, 6 tuổi trở lên tần số thở khác).

Nếu phát hiện có dấu hiệu nghi ngờ, cần đưa trẻ đi khám ngay nhất có thể.

3. Điều trị viêm phổi ở trẻ

Khi phát hiện các dấu hiệu của viêm phổi, cha mẹ cần đưa con đến cơ sở y tế ngay để có điều trị kịp thời và ngăn ngừa tình trạng trở nặng thêm. Quan trọng nhất là không được tự ý sử dụng thuốc hoặc phương pháp điều trị nếu không có sự hướng dẫn của bác sĩ.

Nếu không thể đưa trẻ đến bệnh viện ngay lập tức, bạn có thể thực hiện các biện pháp hỗ trợ như giữ ấm, hỗ trợ khi trẻ ho, và đảm bảo trẻ được ăn uống đủ chất.

Ho là một phản ứng tự nhiên của cơ thể trong viêm phổi để loại bỏ các chất cặn và dịch viêm khỏi đường hô hấp. Đây là một phần quan trọng của quá trình phục hồi, và cần được hỗ trợ đúng cách.

• Đặt trẻ ngồi hoặc đứng thẳng, đầu hơi ngả về phía trước.

• Mát-xa và vỗ nhẹ lên vùng lưng sau, vỗ nhẹ nhàng lên phía sau phổi bằng cách xoa và vỗ nhẹ nhàng trong khoảng 3 phút, sau đó di chuyển sang bên kia.

• Khi trẻ bắt đầu ho, dừng lại và chờ đợi cho đến khi trẻ ho xong rồi tiếp tục vỗ nhẹ nhàng.

• Hướng dẫn trẻ hít thở sâu và mạnh mẽ, đồng thời hóp bụng mạnh khi ho.

• Lặp lại quy trình 3 - 5 lần cho đến khi trẻ có thể ho đàm ra, nhưng không nên kéo dài quá lâu để trẻ không mất quá nhiều năng lượng.

Vỗ lưng kích thích hoạt động hô hấp của trẻ

Đối với trẻ nhỏ và sơ sinh, việc hút đờm là cần thiết.

Hãy sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ và kết hợp với các biện pháp nâng cao sức đề kháng cho trẻ. Khi trẻ bị sốt, có thể sử dụng thuốc hạ sốt nhưng nhớ tuân thủ đúng liều lượng.

4. Cách phòng bệnh viêm phổi ở trẻ

Chăm sóc và nâng cao sức đề kháng cho trẻ là rất quan trọng để ngăn ngừa bệnh viêm phổi. Hãy tuân thủ chế độ dinh dưỡng, đảm bảo môi trường sống của trẻ luôn sạch sẽ và an toàn. Đừng quên lau chùi đồ chơi thường xuyên, tránh hút thuốc lá và các hành động tạo khói trong nhà có trẻ, và đảm bảo vệ sinh miệng và mũi cho trẻ hàng ngày.

Nguyên nhân gây viêm phổi ở trẻ thường liên quan đến các vi sinh vật như liên cầu khuẩn, tụ cầu khuẩn, đặc biệt là phế cầu khuẩn (Streptococcus Pneumoniae). Do đó, việc tiêm phòng đầy đủ cho trẻ theo lịch tiêm phòng là cực kỳ quan trọng để phòng ngừa bệnh viêm phổi do nhóm nguyên nhân này.

Đối với trẻ sơ sinh, việc bú sữa mẹ từ ngay sau sinh là rất quan trọng để phát triển hệ miễn dịch. Phụ huynh cần có kiến thức để nhận biết và xử lý kịp thời khi phát hiện trẻ có dấu hiệu ho, khó thở, hoặc viêm phổi.

Cách vệ sinh mũi cho trẻ

Mặc dù bệnh viêm phổi ở trẻ có tỷ lệ tử vong cao trong các bệnh về đường hô hấp, nhưng có thể chữa khỏi và không gây ra biến chứng nghiêm trọng nếu được chăm sóc và điều trị kịp thời. Vì trẻ nhỏ thường tiếp xúc nhiều với môi trường bên ngoài, việc tiêm phòng đầy đủ và các biện pháp phòng bệnh là rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe toàn diện cho trẻ.