1. Ho rát họng có đờm thường do bệnh lý gì gây ra?
Tình trạng ho rát họng có đờm có thể là dấu hiệu của những bệnh lý sau đây:
1.1. Viêm họng
Viêm họng là nguyên nhân hàng đầu gây đau rát họng có đờm. Có thể xuất phát từ nhiễm trùng, viêm họng làm niêm mạc và thành hầu họng sưng viêm và đau rát. Ngoài ra, còn gây khó nuốt, nuốt vướng, sưng hạch cổ, ứ đờm, mệt mỏi, đau đầu,...
Người bị viêm họng cấp tính có thể điều trị bằng thuốc và sau khoảng một tuần bệnh thường giảm đi. Tuy nhiên, nếu can thiệp muộn, nhiễm trùng có thể lan sang các cơ quan khác gây ra nhiều biến chứng, ảnh hưởng đến sức khỏe.
Viêm họng đóng vai trò quan trọng gây ra triệu chứng ho rát họng có đờm.
1.2. Viêm amidan
Ho rát họng có đờm cũng có thể do viêm amidan. Tình trạng này thường xuất phát từ nhiễm khuẩn hoặc virus gây sưng amidan ở cổ. Amidan bị tổn thương làm hẹp hầu họng, gây khó nuốt, ứ đờm, đau rát cổ họng, mệt mỏi, sốt, khó thở, và khó giao tiếp.
Sau khi chăm sóc và dùng thuốc đúng cách, viêm amidan thường được cải thiện. Trong trường hợp viêm amidan mạn tính gây ra nhiều phiền toái, cần phải cắt bỏ.
1.3. Viêm thanh quản
Thanh quản, hay dây thanh âm, nằm ở vùng cổ họng. Khi bị viêm sưng, thanh quản có thể gây khàn tiếng, đau rát họng có đờm, mất giọng. Viêm này có thể làm thu hẹp không gian hoạt động của thanh quản, thay đổi luồng khí đi qua nơi này, khiến giọng nói thay đổi.
Virus thường là nguyên nhân gây ra căn bệnh này, cùng với vi khuẩn, nấm, và thay đổi thời tiết. Bệnh thường phát triển thành thể mạn tính và khó điều trị hoàn toàn. Ngoài đau rát họng có đờm, mất tiếng, và khản giọng, viêm thanh quản còn kèm theo mệt mỏi, ho, sốt, ngứa và khô họng.
1.4. Cảm cúm
Bệnh cúm là kết quả của nhiễm virus cúm (cúm A, B, C) và có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai. Sau 24 - 48 giờ từ khi nhiễm virus, có các triệu chứng như ho có đờm, đau họng, hắt hơi, đau đầu, mệt mỏi, sốt, và ớn lạnh.
Nếu sức đề kháng tốt, nghỉ ngơi và dùng thuốc theo chỉ định, bệnh thường sẽ qua đi nhanh chóng. Tuy nhiên, cần cảnh giác với các chủng virus nguy hiểm như H7N9, H5N1, H1N1,... do nguy cơ biến chứng rất cao, có thể đe dọa tính mạng nếu không được điều trị kịp thời.
Ho rát họng có đờm có thể do nhiễm virus cúm
1.5. Ung thư vòm họng
Đây là một căn bệnh nguy hiểm với tỷ lệ tử vong cao, thường phát triển khi có khối u ác tính hình thành ở vùng vòm họng. Các dấu hiệu thường gặp bao gồm đau họng, ho, đờm, thay đổi giọng (mất tiếng, khàn giọng), đau tai, khó nuốt, sụt cân không rõ nguyên nhân,...
Bệnh này phát triển nhanh chóng và có thể lan rộng, gây ra các biến chứng nguy hiểm, nghiêm trọng và thậm chí là đe dọa tính mạng nếu không được điều trị đúng cách, kịp thời.
Ho rát họng có đờm không chỉ do bệnh lý ở đường hô hấp trên mà còn có thể do bệnh lý ở đường hô hấp dưới như viêm phế quản, viêm phổi, lao phổi, nấm phổi, u phổi,... Vì vậy, ngoài việc kiểm tra và phát hiện bệnh lý ở đường hô hấp trên, cần phải kiểm tra thêm các bệnh lý ở đường hô hấp dưới.
2. Cách giúp cải thiện tình trạng ho rát họng có đờm hiệu quả
2.1. Phương pháp tự điều trị tại nhà
- Vệ sinh mũi họng hàng ngày bằng nước muối sinh lý để làm sạch và loãng đàm, sát khuẩn và tăng thông khí cho hệ hô hấp;
- Nếu không khí quá khô, sử dụng máy phun sương để tạo ẩm cho không gian sống hoặc làm việc để giảm cảm giác đau và khô rát họng;
- Sử dụng thảo dược như nghệ, gừng, chanh để trị ho. Đây là những nguyên liệu tự nhiên dễ tìm và tiện lợi;
- Nghỉ ngơi và hạn chế tiếp xúc để ngăn chặn sự lây lan, đặc biệt đối với những người bị ho rát họng có đàm do nhiễm virus, vi khuẩn;
- Giảm tiếng nói hoặc la hét trong quá trình điều trị để giảm tổn thương và đau rát họng;
- Tránh xa các dị nguyên gây dị ứng đường hô hấp như khói bụi, phấn hoa, mạt bụi nhà, nấm mốc, lông động vật,...;
- Tránh sử dụng bia rượu, đồ uống có cồn, cà phê, thuốc lá, thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ và có vị chua cay,...
Uống trà chanh với mật ong và gừng có thể giúp làm dịu tình trạng ho rát họng có đàm
2.2. Phương pháp điều trị y tế
Nếu cảm thấy đau rát họng có đờm do virus, vi khuẩn, phương pháp tự chăm sóc tại nhà chỉ giảm nhẹ và cần sự hỗ trợ từ thuốc. Các liệu pháp y tế thường được sử dụng bao gồm:
- Các loại thuốc giảm đau hạ sốt như Paracetamol: giúp giảm đau họng và điều chỉnh thân nhiệt;
- Thuốc Acetylcysteine, Ambroxol, Bromhexin,... làm thông thoáng cổ họng và giảm đàm;
- Thuốc Eugica, Terpin codein, Neo Codion,... giảm ho do cúm, viêm họng, cảm lạnh;
- Sử dụng kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ trong trường hợp vi khuẩn gây đau họng;
- Bệnh nhân ung thư vòm họng thường được điều trị bằng phác đồ hóa trị, xạ trị hoặc phẫu thuật để loại bỏ khối u, do bác sĩ chỉ định.
Dưới đây là thông tin cơ bản giúp bạn hiểu rõ hơn về triệu chứng ho rát họng có đờm. Tình trạng này có thể tự khỏi ở mức độ nhẹ khi chăm sóc tốt, nhưng nên điều trị kịp thời nếu kéo dài hoặc tái phát nhiều lần để đạt hiệu quả tốt nhất.