Nguyên nhân và cách khắc phục khi lưỡi bị nứt và nổi nốt

1. Nhận biết tình trạng lưỡi bị nứt và nổi nốt

Bề mặt lưỡi thường tương đối phẳng, nhưng bề mặt trên của lưỡi có thể bị tác động dẫn đến nhiều vết nứt sâu chạy dọc theo chiều dài lưỡi. Tùy theo nguyên nhân mà các vết nứt có độ sâu, số lượng và kích thước khác nhau, nhưng hầu hết là lành tính, không gây ra vấn đề sức khỏe đáng lo ngại.

Tình trạng lưỡi bị nứt và nổi nốt

Thực tế, lưỡi bị nứt và nổi nốt không phải là hiếm gặp, nó xuất hiện ở khoảng 5% dân số, thậm chí ở cả trẻ sơ sinh hoặc trẻ nhỏ từ 1 đến 5 tuổi. Khi trẻ lớn lên, các vết nứt trên lưỡi có thể sẽ dần biến mất hoặc giảm bớt. Có thể kiểm tra đơn giản tình trạng nứt lưỡi bằng mắt thường, cách này cũng là cách để các bác sĩ và nha sĩ chẩn đoán tình trạng bệnh.

Thường thì, phần giữa của lưỡi là nơi dễ bị ảnh hưởng nhất và nứt lưỡi nặng nhất. Nứt lưỡi và nổi nốt nhỏ màu trắng hồng thường là do chứng viêm lưỡi bản đồ. Cần kiểm tra cẩn thận nếu có tình trạng sưng đau, viêm nhiễm. Hầu hết chứng viêm lưỡi bản đồ không nguy hiểm, nhưng nó gây khó chịu và làm tăng mức độ nhạy cảm của lưỡi với một số chất.

Tình trạng nứt lưỡi có thể xuất hiện ở trẻ nhỏ

Đây là những đặc điểm của tình trạng nứt lưỡi và nổi nốt thông thường:

• Xuất hiện các vết nứt, rãnh hoặc khe hở trên đỉnh và hai bên của lưỡi.

• Vết nứt trên lưỡi có độ sâu khác nhau, nhưng thường sâu nhất ở giữa.

• Những vết nứt và nổi nốt chỉ ảnh hưởng đến lưỡi, không lan rộng sang các vùng niêm mạc miệng khác.

• Các rãnh trên lưỡi có thể kết nối với nhau, chia lưỡi thành nhiều phần nhỏ.

• Theo tuổi tác, đặc biệt là ở người già, các vết nứt trên lưỡi có thể sâu dần và trở nên rõ rệt hơn, tốt nhất là nên thăm nha sĩ để được điều trị, hướng dẫn chăm sóc và vệ sinh đúng cách.

2. Nguyên nhân thường gặp gây lưỡi bị nứt và nổi nốt

Hiện nay, các chuyên gia vẫn chưa thể xác định nguyên nhân chính xác của tình trạng nứt lưỡi và nổi nốt trên lưỡi, nhưng được cho rằng có liên quan đến di truyền khi sinh ra trong gia đình có bố mẹ, ông bà mắc chứng bệnh này thì tỉ lệ mắc bệnh cũng cao hơn.

Ngoài ra, lưỡi bị nứt và nổi nốt cũng phụ thuộc vào nhiều điều kiện chăm sóc và dinh dưỡng. Nhiều quan điểm cho rằng, lưỡi bị nứt là một dạng thể hiện bình thường của lưỡi. Dấu hiệu nứt lưỡi thường xuất hiện từ giai đoạn thơ ấu, và khi trưởng thành hoặc già đi sẽ ngày càng nặng hơn cả về số lượng lẫn độ sâu của các vết nứt.

Thực tế, nam giới thường dễ bị nứt lưỡi hơn phụ nữ. Tỉ lệ mắc bệnh cao ở người cao tuổi được cho là liên quan đến vấn đề khô miệng thường xuyên xảy ra.

Lưỡi bị nứt có liên quan đến một số hội chứng di truyền

Ngoài ra, lưỡi bị nứt cũng liên quan đến một số hội chứng di truyền, như hội chứng Down và hội chứng Melkersson - Rosenthal. Hội chứng Down xảy ra khi một người có ba nhiễm sắc thể thứ 21, gây ra một loạt khuyết điểm về cả thể chất và tinh thần. Còn hội chứng Melkersson - Rosenthal gây ra một số trạng thái thần kinh đặc trưng như: nứt lưỡi, sưng mặt, sưng môi trên và liệt mặt.

Một số yếu tố khác cũng được cho có liên quan đến chứng nứt lưỡi bao gồm:

• Bệnh vẩy nến.

• Suy dinh dưỡng, đặc biệt là thiếu hụt một số loại Vitamin như Vitamin A, Vitamin B12, axit folic,…

• U hạt dị ứng ảnh hưởng ở khu vực môi, miệng và bên trong miệng.

3. Làm gì khi lưỡi bị nứt và nổi nốt để cải thiện tình trạng này hiệu quả

Nếu nứt lưỡi liên quan đến bệnh lý và có nguy cơ đe dọa đến sức khỏe, việc điều trị là cần thiết, cần đi khám và điều trị theo chỉ định của bác sĩ.  Tuy nhiên, hầu hết các trường hợp lưỡi bị nứt không ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe, việc điều trị cũng không quá cần thiết. 

Khi lưỡi nứt và nổi nốt, việc vệ sinh trở nên khó khăn hơn, các mảnh vụn thức ăn, vi khuẩn, mảng bám dễ tích tụ và đây là môi trường thuận lợi để chúng phát triển gây bệnh. Do đó, khi lưỡi nổi nốt, bạn cần:

Vệ sinh lưỡi khi bị nứt và nổi nốt là vô cùng quan trọng

Vệ sinh răng miệng sạch sẽ 

Ảnh hưởng đầu tiên do vi khuẩn và cặn thức ăn thừa bám vào các vết nứt lưỡi là gây hôi miệng, tăng nguy cơ mắc sâu răng. Để khắc phục điều này, cần có thói quen chăm sóc răng miệng sạch sẽ hàng ngày bao gồm các bước: đánh răng, súc miệng, sử dụng chỉ nha khoa. 

Khám nha khoa định kỳ

Những người bệnh này được nha sĩ khuyến cáo nên đi khám nha khoa ít nhất 6 tháng một lần để kiểm tra, chẩn đoán, khắc phục sớm các vấn đề liên quan đến răng miệng. Việc bổ sung đầy đủ dinh dưỡng, đặc biệt là vitamin cũng rất quan trọng vừa giúp tăng cường đề kháng, vừa ngăn ngừa tình trạng nứt lưỡi trở nên nghiêm trọng hơn.

Chăm sóc đúng cách

Chăm sóc răng miệng thường xuyên và bổ sung dinh dưỡng chỉ giúp ngăn ngừa vi khuẩn phát triển trong miệng gây bệnh. Một điều cần lưu ý khi bị nứt lưỡi, nổi nốt trên lưỡi là không tự ý dùng tay, dùng vật sắc nhọn gây tổn thương. Niêm mạc lưỡi rất mỏng và dễ bị tổn thương hơn do vết nứt sâu trong lưỡi.

Lưỡi dễ bị tổn thương nếu vệ sinh không đúng cách