Nguyên nhân và cách loại bỏ sẹo trên giác mạc là gì?

1. Sẹo giác mạc là gì?

Giác mạc là phần ngoại cùng của mắt, có chức năng bảo vệ và điều chỉnh ánh sáng. Nó giúp chúng ta nhìn thấy và tránh những vật thể đâm vào mắt.

Giác mạc có khả năng tự lành những tổn thương nhỏ, nhưng khi tổn thương lớn hơn, có thể tạo ra sẹo. Sẹo này có thể ảnh hưởng đến việc nhìn và cần được xử lý kỹ lưỡng.

Nếu bạn thấy mắt mình có những dấu hiệu như:

• Mắt bị suy giảm hoặc mất thị lực.
• Rỉ nước mắt nhiều, mắt đỏ hoặc mắt nhạy cảm với ánh sáng.
• Giác mạc không trong suốt, trở nên mờ đục hơn.
• Mắt cảm thấy đau nhức, khó chịu.
• Mí mắt bị sưng.

Giác mạc là phần dễ bị tổn thương nhất do các yếu tố vật lý và y học gây ra

2. Tại sao sẹo lại hình thành trên giác mạc? 

Sẹo trên giác mạc có thể phát sinh từ nhiều nguyên nhân như chấn thương, mắc các bệnh về mắt hoặc nhiễm trùng. Những tác động này có thể làm giảm thị lực của bệnh nhân, thậm chí có thể làm mất hoàn toàn khả năng nhìn. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến khiến người bị sẹo trên giác mạc:

• Tổn thương và trầy xước giác mạc: vết trầy xước trên giác mạc có thể do việc sử dụng kính áp tròng không đúng cách, các vật thể va vào mắt, chấn thương trong sinh hoạt hàng ngày, tai nạn, té ngã,...
• Nhiễm trùng, loét giác mạc: các bệnh nhiễm trùng mắt có thể bắt nguồn từ các tác nhân như nấm, vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng. Nếu tình trạng nhiễm trùng ảnh hưởng đến lớp mô đệm và lớp Bowman thì có thể gây ra sẹo trên giác mạc.
• Loạn dưỡng giác mạc: một dạng phổ biến của loạn dưỡng giác mạc là loạn dưỡng màng đáy biểu mô, với biểu hiện là giác mạc bị ăn mòn. Bệnh có thể tái phát và điều này có thể dẫn đến sẹo trên giác mạc.
• Các yếu tố tăng nguy cơ sẹo trên giác mạc: mắc bệnh sởi, thiếu hụt vitamin A, hội chứng Steven-Johnson, giác mạc hình chóp (Keratoconus), sẹo giác mạc bẩm sinh, virus Herpes Simplex,...

Thường xuyên đeo kính áp tròng là một trong những yếu tố khiến giác mạc dễ bị tổn thương

Ít người biết rằng sẹo trên giác mạc là một vấn đề rất nguy hiểm vì có thể làm mất thị lực hoàn toàn. Vết sẹo không chỉ đơn giản là ổn định mà nó còn có thể lan rộng, ảnh hưởng đến cấu trúc của giác mạc, làm cho nó trở nên mờ dần và cuối cùng là mù lòa. Vì vậy, nếu có vật thể rơi vào mắt và xuất hiện các triệu chứng nghiêm trọng, bạn nên đi khám ngay để được điều trị kịp thời.

3. Phương pháp nào được sử dụng để điều trị sẹo trên giác mạc?

Tùy thuộc vào tình trạng bệnh của bệnh nhân, bác sĩ sẽ đề xuất phương pháp điều trị phù hợp nhất. Nếu vết sẹo còn nông, chỉ ở phần bề mặt của giác mạc, thì việc sử dụng Laser thường được ưu tiên. Trong trường hợp vết sẹo sâu hơn, phẫu thuật ghép giác mạc sẽ là lựa chọn phù hợp hơn.

• Laser: được áp dụng cho các vết sẹo giác mạc có độ sâu nhỏ hơn 100 micron.
• Phẫu thuật ghép giác mạc: sử dụng mô ghép để thay thế cho phần giác mạc đã bị tổn thương vĩnh viễn.
• Ứng dụng giác mạc nhân tạo: thay thế phần giác mạc bị sẹo bằng vật liệu tổng hợp kết hợp với mô ghép.

Hầu hết các ca phẫu thuật điều trị các vấn đề ở giác mạc thường có khả năng thành công cao. Bởi vì giác mạc không có mạch máu nên ít gặp nguy cơ bị thải ghép. Tuy nhiên, khả năng phục hồi thị lực sau phẫu thuật cũng phụ thuộc vào nhiều yếu tố.

4. Làm thế nào để tránh nguy cơ hình thành sẹo trên giác mạc?

Như chúng ta đã biết, việc điều trị sẹo trên giác mạc thường gặp nhiều khó khăn. Vì vậy, để tránh nguy cơ bị sẹo trên giác mạc, chúng ta nên chủ động phòng tránh bằng cách sau đây:

• Nếu công việc của bạn liên quan đến tiếp xúc với bụi bặm, bụi gỗ hoặc bụi kim loại, hoặc khi phải làm việc như cắt gỗ, sử dụng công cụ điện, xử lý hóa chất (các công việc có thể gây thương tích cho mắt), hãy đeo kính bảo hộ để bảo vệ mắt khỏi bụi bặm. Ngoài ra, khi ra ngoài trời nắng, hãy đeo kính râm để tránh tác động của tia UV từ ánh nắng mặt trời đối với mắt của bạn.
• Nếu bạn mắc loét giác mạc hoặc bất kỳ bệnh lý nào khác liên quan đến mắt, hãy điều trị ngay từ khi phát hiện, tránh nguy cơ phát triển thành sẹo trên giác mạc.
• Đảm bảo cung cấp đủ vitamin A cho mắt.
• Không lạm dụng kính áp tròng. Nếu phải sử dụng, hãy đảm bảo rằng tay của bạn luôn sạch sẽ, chọn loại kính áp tròng chất lượng và chỉ đeo trong thời gian được phép, không đeo khi ngủ, đi bơi. Sau khi sử dụng, hãy vệ sinh, khử trùng và bảo quản hoặc loại bỏ kính áp tròng một cách đúng cách.
• Đi khám ngay nếu có dị vật rơi vào mắt hoặc có bất kỳ triệu chứng nào nghi ngờ về tổn thương ở mắt.
• Thực hiện kiểm tra mắt định kỳ. Việc kiểm tra thường xuyên sẽ giúp phát hiện sớm các bệnh lý tiềm ẩn ở mắt. 

Hãy đi kiểm tra mắt ngay nếu bạn phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào bất thường ở mắt

Dù không phải ai cũng để ý đến tình trạng sẹo trên giác mạc, nhưng thực sự đó là một nguy cơ nguy hiểm nên chúng ta cần phải rất cẩn thận. Đối với tốt nhất, chúng ta nên phòng ngừa bằng cách hạn chế các nguyên nhân có thể dẫn đến tổn thương ở mắt.