1. Tại sao trẻ sơ sinh bị trào ngược dạ dày?
Trẻ sơ sinh cần được nuôi dưỡng bằng sữa mẹ hoặc sữa công thức, đặc biệt là trong trường hợp sữa mẹ không có hoặc cung cấp không đủ. Điều này giúp đảm bảo sự phát triển của hệ tiêu hóa của trẻ và giúp trẻ hấp thụ dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển. Để ngăn sữa từ dạ dày trào ngược lên thực quản, cơ chế van một chiều ở tâm vị được kích hoạt.
Trẻ sơ sinh cũng có nguy cơ bị trào ngược dạ dày
Mặc dù sữa là thức ăn dễ tiêu hóa cho trẻ nhỏ, nhưng cơ chế van ở tâm vị chưa phát triển hoàn chỉnh, dễ bị yếu và không hoạt động tốt. Do đó, nếu trẻ bú sữa mẹ trong tư thế không đúng hoặc sau khi ăn nằm ở tư thế không đúng, sữa và không khí trong dạ dày có thể trào ngược lên thực quản. Acid trong dịch dạ dày có thể gây tổn thương cho thực quản, gây ra rối loạn tiêu hóa và khả năng hấp thụ thấp hơn cho trẻ.
Ngoài những nguyên nhân phổ biến như cơ chế van ở tâm vị yếu và thói quen ăn uống không đúng, cần phải chú ý đến các trường hợp trẻ sơ sinh bị trào ngược dạ dày do nguyên nhân bệnh lý như:
Yếu đuối của cơ chế van môn vị là nguyên nhân chính gây ra trào ngược dạ dày
1.1. Vấn đề về hẹp môn vị
Môn vị là cánh cửa nằm giữa dạ dày và ruột non, nếu bị hẹp sẽ gây khó khăn cho thức ăn từ dạ dày đi vào ruột non. Điều này dẫn đến việc thức ăn và dịch dạ dày bị lưu lại trong dạ dày trong thời gian dài, có thể dẫn đến hiện tượng trào ngược lên thực quản.
1.2. Vấn đề về chứng không dung nạp thực phẩm
Trẻ sơ sinh thường gặp phải vấn đề không dung nạp thực phẩm đối với một loại protein trong sữa bò. Khi uống sữa bò, trẻ thường trải qua tình trạng nôn trớ và trào ngược thực quản sau khi uống.
1.3. Viêm thực quản do dị ứng
Viêm thực quản do dị ứng là một bệnh hiếm gặp, nhưng lại là một trong những nguyên nhân gây ra trào ngược dạ dày ở trẻ sơ sinh. Nguyên nhân là do sự tích tụ của tế bào bạch cầu làm tổn thương niêm mạc thực quản, gây sưng và kích thích trào ngược thực quản.
Trào ngược dạ dày là một bệnh lý cần phải được can thiệp và điều trị.
Cần đề phòng và chăm sóc kỹ lưỡng cho trẻ sơ sinh bị trào ngược dạ dày vì bệnh lý này thường xuyên tái phát và kéo dài, gây ra các triệu chứng lâm sàng ở mức độ khác nhau. Khi cần thiết, trẻ cần được đưa đến cơ sở y tế để được khám và điều trị.
2. Cách xử lý trào ngược dạ dày ở trẻ sơ sinh là gì?
Đối với trẻ sơ sinh mắc phải trào ngược dạ dày sinh lý, vấn đề này thường dần giảm và biến mất khi trẻ lớn lên. Điều quan trọng là phải chú ý đến tư thế cho trẻ khi bú sữa mẹ và cung cấp chăm sóc phù hợp, như vậy các triệu chứng sẽ giảm đi. Dưới đây là một số lưu ý khi chăm sóc trẻ sơ sinh bị trào ngược dạ dày:
2.1. Đảm bảo trẻ bú sữa mẹ đúng tư thế
Ban đầu, hãy cho trẻ bú từ vú trái trước, có nghĩa là trẻ nằm nghiêng về bên phải, sau đó chuyển sang bú vú bên phải. Khi dạ dày của trẻ đã đầy sữa, việc nằm nghiêng về bên trái sẽ giúp hạn chế việc nôn trớ và trào ngược dạ dày thực quản.
2.2. Đảm bảo trẻ bú bình đúng cách
Nếu trẻ được cho bú từ bình, cha mẹ cần đảm bảo rằng núm vú luôn đầy sữa để trẻ có thể bú liên tục và hạn chế không khí vào dạ dày của bé. Cần khuyến khích trẻ bú ngoan, không gây khóc đến vì lúc này bé sẽ nuốt nhiều không khí, làm căng bụng và tăng nguy cơ bị trào ngược dạ dày thực quản.
Sau khi bú, bé cần được giữ thẳng trong khoảng 15 - 20 phút để sữa lắng xuống dạ dày và tiêu hóa hoàn toàn, tránh để bé nằm ngay lập tức. Nếu bé có biểu hiện của việc trào ngược dạ dày như ợ hơi, hãy áp ngực bé vào ngực mẹ và sử dụng tay để vỗ nhẹ lưng của bé.
Đảm bảo bé được bú đúng tư thế và có nhiều cữ để giảm thiểu nguy cơ trào ngược dạ dày.
Sau khi đã no sữa, bé nên được nằm trên gối và nghiêng về phía bên trái. Thói quen này nên được duy trì ngay cả khi bé lớn lên và ít gặp phải trào ngược dạ dày.
2.3. Bố mẹ nên cho bé bú nhiều cữ hơn
Nhiều mẹ mong muốn bé bú nhiều sữa mỗi lần để đảm bảo bé nhận đủ dinh dưỡng, nhưng bé bú quá nhiều có thể dẫn đến việc nôn trớ và trào ngược dạ dày. Do đó, không nên ép bé bú quá nhiều mỗi lần, thay vào đó nên chia nhỏ lượng sữa thành nhiều bữa. Thời gian giữa hai lần bú nên ít nhất là 2 giờ, tối đa là 5 giờ là phù hợp nhất.
Trào ngược dạ dày ở trẻ sơ sinh là một vấn đề bệnh lý khó khắc phục hoàn toàn bằng các biện pháp cải thiện thông thường. Cha mẹ cần đưa bé đến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị. Trong những trường hợp nặng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc làm giảm tiết acid dạ dày hoặc ngăn chặn tiết acid để giảm các triệu chứng. Tuy nhiên, việc sử dụng các loại thuốc này có thể làm giảm khả năng bảo vệ của dạ dày trước vi khuẩn và vi sinh vật gây bệnh.
Tuy nhiên, việc sử dụng các loại thuốc này cần phải được theo dõi chặt chẽ dưới sự chỉ đạo của bác sĩ. Trong trường hợp tình trạng bệnh nghiêm trọng và không có biện pháp khác, bác sĩ có thể quyết định thực hiện phẫu thuật để điều trị.
Trẻ sơ sinh mắc phải trào ngược dạ dày nặng có thể được sử dụng thuốc để giảm triệu chứng.
Do sức khỏe yếu, việc phẫu thuật không nên là lựa chọn hàng đầu cho trẻ sơ sinh trừ những trường hợp cần thiết. Cha mẹ cần thảo luận kỹ lưỡng với bác sĩ về các phương pháp điều trị trào ngược dạ dày ở trẻ sơ sinh.