1. Nguyên nhân gây ra tình trạng thiếu ngủ
Thiếu ngủ không phải là bệnh lý mà chỉ là trạng thái của một người. Nguyên nhân có thể xuất phát từ áp lực cuộc sống, dinh dưỡng không cân đối, hoặc ảnh hưởng từ bệnh lý, sử dụng thuốc,... gây ra khó ngủ và giấc ngủ không sâu. Một số nguyên nhân cụ thể có thể kể đến như:
Môi trường ngủ không đảm bảo hoặc thay đổi môi trường sinh hoạt
Môi trường xung quanh có ảnh hưởng lớn đến giấc ngủ. Không thể ngủ được trong một phòng ồn ào, có nhiều tiếng động hoặc nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp. Do đó, thiếu ngủ có thể xảy ra nếu môi trường ngủ không yên tĩnh, mát mẻ, và thoải mái.
Tác động từ bệnh lý
Một số bệnh như cảm lạnh, viêm họng, hoặc tiểu đêm có thể gây ra khó ngủ, khó thở và thức dậy giữa đêm. Khi đó, giấc ngủ bị ảnh hưởng nặng nề và bạn không thể ngủ suốt đêm.
Có rất nhiều lý do gây ra thiếu ngủ.
Chế độ sinh hoạt không khoa học
Một số người không nhận ra sự quan trọng của việc ngủ đủ giấc và hậu quả của việc thiếu ngủ đối với sức khỏe, nên họ thường không chấp nhận và không đi ngủ đúng giờ. Thay vào đó, họ thường thức khuya để làm việc, đọc sách, xem TV, lướt điện thoại, hoặc tán gẫu. Dần dần, những thói quen này dẫn đến tình trạng thiếu ngủ nghiêm trọng.
Thói quen sinh hoạt không khoa học
Những thói quen xấu như uống rượu, bia, cà phê, nước ngọt, trà hoặc hút thuốc lá trước khi đi ngủ sẽ kích thích hệ thần kinh, gây khó ngủ và giấc ngủ không sâu.
Ngoài ra, ăn quá nhiều hoặc uống quá nhiều nước trước khi đi ngủ cũng gây ra tình trạng mất ngủ và thiếu ngủ. Ăn quá no làm bạn cảm thấy đầy bụng và khó tiêu, trong khi uống nhiều nước có thể làm bạn phải đi tiểu nhiều lần trong đêm. Tất cả những thói quen này đều dẫn đến tình trạng thiếu ngủ.
Thói quen xấu như uống trà, cà phê,… trước khi ngủ ảnh hưởng không tốt đến giấc ngủ
Căng thẳng và áp lực
Những người làm việc theo ca hoặc có khối lượng công việc lớn, hoặc suy nghĩ nhiều trước khi đi ngủ thường bị thiếu ngủ. Để có giấc ngủ ngon và đủ giấc, cần phải thư giãn tinh thần và cơ thể trước khi đi ngủ. Ngược lại, nếu căng thẳng và áp lực thường xuyên, thiếu ngủ là điều khó tránh khỏi.
Thiếu ngủ do tuổi già
Thiếu ngủ thường xảy ra ở người cao tuổi (trên 65 tuổi). Lúc này, sức khỏe suy giảm và việc sử dụng thuốc thường xuyên (để điều trị bệnh) sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng giấc ngủ.
2. Hậu quả của thiếu ngủ thường xuyên
Thiếu ngủ thường xuyên và kéo dài không chỉ làm bạn cảm thấy mệt mỏi và suy nhược, mà còn gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng khác. Dưới đây là những hậu quả của thiếu ngủ đối với sức khỏe và tinh thần.
Giảm khả năng tập trung
Thiếu ngủ liên tục sẽ làm tinh thần mệt mỏi, dẫn đến giảm khả năng tập trung. Nghiên cứu cho thấy những người thiếu ngủ trong thời gian dài có thể giảm tốc độ phản ứng 50% khi thực hiện các bài kiểm tra. Điều này có thể ảnh hưởng đến kết quả học tập và chất lượng công việc.
Thiếu ngủ liên tục dẫn đến tinh thần mệt mỏi và khó tập trung vào công việc
Tăng căng thẳng
Khi không ngủ đủ giấc, nồng độ cortisol (hormone căng thẳng) tăng cao, khiến bạn dễ căng thẳng, nóng nảy, bực tức và thể hiện những cảm xúc tiêu cực trên khuôn mặt. Điều này ảnh hưởng lớn đến các mối quan hệ hàng ngày.
Trầm cảm
Cảm giác mất ngủ, thiếu ngủ hoặc khó ngủ có thể dẫn đến tình trạng trầm cảm. Lúc đó, cả sức khỏe và tinh thần đều giảm sút vì giấc ngủ không được điều chỉnh, làm cho người bệnh khó giữ được tinh thần tỉnh táo và sảng khoái trong các hoạt động hàng ngày.
Bệnh tim
Tác động của việc thiếu ngủ đối với sức khỏe của người cao tuổi không thể xem thường. Vì sức khỏe của họ đã suy giảm, kết hợp với việc thiếu ngủ kéo dài sẽ tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim như huyết áp cao, xơ vữa động mạch, đau tim và đột quỵ,… Ngay cả việc thiếu ngủ chỉ một đêm cũng có thể làm tăng huyết áp vào ngày tiếp theo, gây khó khăn trong việc kiểm soát.
Người già bị thiếu ngủ sẽ tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim, tiểu đường,…
Tăng cân, trở nên béo phì
Thiếu ngủ có thể dẫn đến việc tăng cân, trở nên béo phì. Điều này có vẻ không lý, nhưng đã được các bác sĩ tại Đại học Chicago chứng minh. Theo họ, những người thiếu ngủ, ít ngủ thường cảm thấy đói và ưa thích ăn đồ ăn vặt, dẫn đến việc tăng cân không kiểm soát.
Gây lão hoá da
Một trong những hậu quả của việc thiếu ngủ khiến nhiều phụ nữ lo lắng là gây lão hóa da. Khi thiếu ngủ, cơ thể sản xuất cortisol, làm hại collagen, làm da mất đàn hồi và tươi trẻ. Đó là lý do tại sao để có làn da sáng mịn, đầy sức sống, việc quan trọng nhất là phải ngủ đủ giấc mỗi ngày.
Ngủ gật không kiểm soát
Việc thiếu ngủ vào ban đêm khiến bạn cảm thấy buồn ngủ và ngủ gật không kiểm soát vào ban ngày. Khả năng tập trung cũng giảm sút, khiến bạn có thể ngủ gật khi ăn, làm việc, hoặc thậm chí khi lái xe, gây ra những nguy hiểm khó lường.
Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về chứng thiếu ngủ, đặc biệt là những tác hại của nó đối với sức khỏe và tinh thần, để bạn có thể điều chỉnh thói quen sinh hoạt một cách hợp lý.
Bất kỳ rối loạn nào liên quan đến giấc ngủ cũng không nên bị coi thường, mà cần được thăm khám và điều trị kịp thời để tránh các biến chứng nguy hiểm.