Buzz
1. Cách nhận biết trẻ sơ sinh thở khò khè như thế nào?
Tình trạng này có thể được nhận biết thông qua âm sắc tiếng thở của trẻ, bạn nên đưa tai gần miệng trẻ để nghe rõ nhất. Tiếng thở khò khè thường có âm trầm đặc trưng, giống tiếng ngáy hoặc tiếng nhạc. Khi tình trạng trở nên nặng, bạn có thể nghe thấy trẻ thở mạnh mẽ và cố gắng.
Không phải lúc nào cũng dễ dàng nhận biết trẻ thở khò khè bằng cách lắng nghe thông thường. Đôi khi, bác sĩ cần sử dụng ống nghe để phát hiện triệu chứng này, thường nghe thấy tiếng thở giống tiếng ran ngáy hoặc ran rít.
Nhiều cha mẹ thường nhầm lẫn giữa triệu chứng thở khò khè và tắc nghẽn mũi, tắc đường hô hấp ở trẻ sơ sinh. Trẻ nhỏ rất dễ bị tắc mũi, tắc đường hô hấp vì thường thở qua mũi, nhưng mũi lại nhỏ bé và dễ bị nghẽn khi cảm ho. Tiếng thở do tắc nghẽn hô hấp nghe khò khè, nhưng sau khi rửa mũi bằng nước muối, tình trạng này sẽ giảm, tiếng thở trở nên êm ái hơn.
Cần phân biệt giữa trẻ thở khò khè và bị tắc nghẽn mũi khó thở
2. Nguyên nhân và mức độ nguy hiểm của việc trẻ sơ sinh thở khò khè
Mức độ nguy hiểm của triệu chứng thở khò khè ở trẻ sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra nó, cũng như phương pháp điều trị phù hợp. Có những nguyên nhân cụ thể sau đây:
2.1. Tình trạng hen suyễn
Hen suyễn là một nguyên nhân phổ biến gây thở khò khè ở trẻ sơ sinh, thường đi kèm với tình trạng nghẹt mũi hoặc các triệu chứng viêm đường hô hấp cấp khác. Đây là một loại viêm mạn tính của đường hô hấp, xuất hiện khi hệ thống hô hấp nhạy cảm tiếp xúc với các chất kích thích như phấn hoa, lông chó mèo, hóa chất, khói thuốc,... Đường hô hấp bị phù nề và co lại, khiến cho hơi thở tạo ra âm thanh như rít, khò khè.
Để tránh biến chứng thường xuyên, trẻ sơ sinh mắc hen suyễn cần được điều trị kịp thời và tích cực. Nếu để bệnh tiến triển, hen suyễn và các triệu chứng như thở khò khè có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như suy hô hấp, viêm phổi, ngưng thở, hoặc phình phổi,...
2.2. Tình trạng viêm phổi
Khi trẻ mắc các bệnh nhiễm trùng nặng ở đường hô hấp, nó có thể gây tổn thương cho mô phổi, cùng với sự tích tụ của dịch nhầy và mủ trong phế nang, dẫn đến tình trạng thở khò khè và suy hô hấp. Nếu tình trạng này là do viêm phổi, trẻ thường có dấu hiệu của viêm nhiễm đường hô hấp từ trước.
Đây là biểu hiện của một căn bệnh nghiêm trọng, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh, vì vậy cha mẹ cần đưa trẻ đi khám và điều trị sớm. Viêm phổi ở trẻ sơ sinh có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng máu, viêm não màng não, và có thể gây ra tình trạng kháng kháng sinh nguy hiểm.
Trào ngược dạ dày cũng là một nguyên nhân gây ra tình trạng thở khò khè ở trẻ
2.3. Tình trạng trào ngược dạ dày thực quản
Tình trạng này khá phổ biến ở trẻ sơ sinh, khi axit và các chất lỏng từ dạ dày trào ngược lên thực quản, có thể tràn vào khí quản và vào phổi. Dịch này gây kích ứng và viêm sưng đường hô hấp dưới, làm hẹp đường thở và gây ra tình trạng thở khò khè ở trẻ.
Có thể giảm nhẹ và kiềm chế tình trạng này bằng cách đặt bé ngồi thẳng lưng sau khi ăn và giữ vị trí này trong ít nhất 30 phút, hạn chế cho bé ăn khi nằm và tránh cho bé ăn vào ban đêm. Khi trẻ không còn gặp vấn đề trào ngược dạ dày thực quản nữa, các triệu chứng thở khò khè sẽ biến mất.
2.4. Tình trạng viêm tiểu phế quản
Viêm tiểu phế quản là một vấn đề phổ biến ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, xảy ra khi các đường tiểu phế quản bị viêm, sưng phù, sản xuất nhiều dịch tiết gây nghẹt và tắc nghẽn đường thở. Bên cạnh các triệu chứng thở khò khè, ran rít, bé cũng có thể bị sốt nhẹ, cùng với các cơn ho kéo dài, thở hổn hển, chảy nước mũi, ho,...
Viêm tiểu phế quản ở trẻ sơ sinh cần được theo dõi một cách cẩn thận
Triệu chứng của viêm tiểu phế quản ở trẻ rất giống với triệu chứng của hen suyễn, nhưng thường có thể chữa khỏi sau vài tuần hoặc vài tháng. Cha mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được hút dịch từ đường hô hấp, làm sạch các dịch tiết và điều trị các triệu chứng cần thiết.
3. Cha mẹ cần làm gì khi trẻ sơ sinh thở khò khè?
Nhìn chung, thở khò khè là một dấu hiệu của các vấn đề về đường hô hấp thường gặp ở trẻ sơ sinh, cha mẹ cần quan sát tình trạng của trẻ một cách cẩn thận. Nếu triệu chứng trở nên nặng và kéo dài, cần đưa trẻ đi khám và điều trị sớm.
Các dấu hiệu sau đây cần chú ý vì có thể là biểu hiện của tình trạng thở của trẻ:
- Tần suất hô hấp tăng liên tục, nhịp thở nhanh hơn so với bình thường cho độ tuổi của trẻ, với tần suất khác nhau tùy theo độ tuổi.
Phát hiện trẻ bị biểu hiện màu xanh tím, ban đầu xuất hiện trên môi và lưỡi, sau đó lan ra các vùng bàn tay, bàn chân. Tuy nhiên, các phần khác của da vẫn giữ nguyên màu sắc bình thường. Dấu hiệu này sẽ trở nên rõ ràng hơn khi tình trạng trở nên nặng hơn.
Trẻ có dấu hiệu cố gắng hít thở bằng cách tăng cường hoạt động như phập phồng lỗ mũi liên tục khi hít vào và thở ra, cơ ngực sẽ co lại và mở rộng nhiều hơn.
Trẻ bị hôn mê, đây là tình trạng rất nguy hiểm, cần phải ngay lập tức đưa trẻ đến cơ sở y tế để được can thiệp và điều trị kịp thời.
Trẻ có triệu chứng sốt cao.
Trẻ thể hiện sự mất hứng thú với việc ăn.
Biểu hiện thở khò khè ở trẻ sơ sinh kèm theo sốt cao là dấu hiệu của một tình trạng nguy hiểm.
Cha mẹ có thể sử dụng nước muối sinh lý để làm sạch và loại bỏ dịch đờm khỏi mũi của bé, giúp trẻ dễ thở hơn và giảm bớt tình trạng khó chịu. Nếu trẻ thở khò khè dai dẳng kéo dài trên 4 tuần sau khi đã được can thiệp điều trị, có thể trẻ mắc các bệnh về đường hô hấp nặng. Cần đưa trẻ tới cơ sở khám chuyên khoa hô hấp để được chẩn đoán chuyên sâu.
Trẻ sơ sinh có hệ miễn dịch còn non nớt nên dễ mắc bệnh, đặc biệt là các bệnh về đường hô hấp gây ngạt mũi, khó thở, và thở khò khè. Cha mẹ nên chủ động phòng ngừa bằng cách giữ ấm cơ thể, đặc biệt là vùng họng, cho trẻ được bú sữa mẹ để tăng cường hệ miễn dịch. Không nên tự ý sử dụng thuốc kháng sinh, kháng viêm, hoặc long đờm để điều trị tại nhà.
