Nguyên nhân và triệu chứng của bệnh Osgood Schlatter là gì? Bệnh có nguy hiểm không?

Bệnh Osgood Schlatter là gì và làm sao nhận biết bệnh Osgood Schlatter

Bệnh được đặt tên theo hai bác sĩ nổi tiếng: Robert B Osgood - một bác sĩ phẫu thuật chỉnh hình người Mỹ (1873 - 1956) và Carl Schlatter - một giáo sư phẫu thuật người Thụy Sĩ (1864 - 1934).

Bệnh thường phát triển trong giai đoạn khi khớp gối đang phát triển mạnh, gây ra cơn đau ở phần xương lồi dưới của xương bánh chè. Đây là nơi gắn kết của gân cơ tứ đầu đùi.

Sau khi trẻ vận động mạnh hoặc gặp chấn thương khi tham gia thể thao, triệu chứng của bệnh có thể xuất hiện. Hầu hết các trường hợp của bệnh Osgood Schlatter đều có thể hồi phục hoàn toàn và không gây ra biến chứng nghiêm trọng hoặc tổn thương vĩnh viễn.

Trong quá trình phát triển của tuổi teen, một số cơ và gân nhất định phát triển nhanh chóng và không đồng đều. Sự khác biệt về kích thước và sức mạnh của cơ tứ đầu có thể gây căng thẳng lên đĩa tăng trưởng gần đầu xương ống quyển. Mảng tăng trưởng này yếu hơn và dễ bị chấn thương hơn các phần khác của xương. Kết quả là, nó có thể bị kích thích khi căng thẳng và hoạt động quá mức. Kích ứng này có thể dẫn đến đau bên dưới xương bánh chè. Đây là biểu hiện chính của bệnh Osgood-Schlatter.

Bệnh Osgood-Schlatter thường được phát hiện ở tuổi teen trong giai đoạn phát triển. Tốc độ tăng trưởng thường bắt đầu từ 8 đến 13 tuổi đối với trẻ gái và từ 10 đến 15 tuổi đối với trẻ trai. Các vận động viên teen tham gia các môn thể thao như nhảy và chạy có nguy cơ cao hơn mắc bệnh này.

Trong hầu hết các trường hợp, bệnh Osgood-Schlatter có thể được điều trị thành công bằng các biện pháp đơn giản như nghỉ ngơi và sử dụng thuốc không kê đơn.

Trẻ em thường dễ mắc phải bệnh Osgood Schlatter

Các bậc cha mẹ cần chú ý đến những biểu hiện của trẻ khi bị bệnh osgood schlatter:

• Sưng đau ở ống quyển dưới một hoặc cả hai bên đầu gối;

• Khi nổi cục dưới đầu gối gặp tình trạng bị chèn ép mạnh hoặc vận động đầu gối quá mức sẽ làm tăng đau hơn;

• Với trẻ bị nhẹ, sau khoảng 6 tuần, các biểu hiện sưng đau sẽ giảm dần;

• Thường thì bệnh sẽ chấm dứt khi các mảnh xương vỡ đã liên kết lại và khi trẻ ngừng phát triển.

Ngay khi phát hiện ra trẻ có các dấu hiệu như sưng đỏ, đau đầu gối, không thể di chuyển bộ phận này kèm theo sốt, cần đưa trẻ đi nhập viện ngay vì đây là các dấu hiệu của sự tiến triển xấu của bệnh.

2. Các nguyên nhân và yếu tố nguy cơ dẫn đến bệnh Osgood Schlatter là gì?  

Lý do trẻ bị viêm lồi củ trước xương chày thường là do họ thường xuyên tham gia vào các hoạt động mạnh mẽ gây áp lực lớn lên hệ thống cơ xương khớp hàng ngày, làm tổn thương đầu gối khi những cơ bản này chưa phát triển hoàn thiện ở trẻ.

Ngoài ra, các chuyên gia cũng cho biết khi cấu trúc và độ dẻo dai của xương chưa hoàn thiện, việc vận động mạnh có thể kéo gân xương bánh chè ra khỏi vị trí gây sưng đau và viêm.

Ngoài nguyên nhân chính đã nêu, một số yếu tố khác cũng đóng góp vào việc tăng rủi ro mắc bệnh Osgood Schlatter:

• Nghề nghiệp: những vận động viên thường phải đối mặt với chấn thương đầu gối do vận động mạnh liên tục;

• Độ tuổi: bệnh thường xảy ra khi trẻ bước vào giai đoạn dậy thì. Ở bé gái từ 11 - 12 tuổi, bé trai từ 13 - 14 tuổi;

• Giới tính: bé trai có nguy cơ cao hơn bé gái. Tuy nhiên, nếu trẻ thường xuyên tham gia thể thao, nguy cơ mắc bệnh là tương đương ở cả hai giới;

• Một số môn thể thao liên quan đến bệnh Osgood Schlatter: bóng đá, bóng chuyền, bóng rổ, tập gym, chạy ngắn,...

3. Một số phương pháp được áp dụng trong điều trị bệnh Osgood Schlatter 

Để chẩn đoán bệnh viêm lồi củ trước xương chày, bác sĩ cần khám lâm sàng và kiểm tra vùng tổn thương. Chụp X-quang đầu gối cũng được sử dụng để phân biệt với các bệnh khác.

Khi trẻ ngừng phát triển chiều cao, bệnh sẽ tự biến mất, tuy nhiên cần thực hiện các biện pháp giảm đau cho trẻ:

• Trẻ cần nghỉ ngơi và tránh các môn thể thao đòi hỏi vận động mạnh trong một vài tuần;

• Sử dụng miếng băng keo cao su để băng ép đầu gối đau;

• Chườm lạnh 2 - 4 lần/ngày tại vị trí đau để giảm đau và sưng tấy;

• Khi nằm hoặc ngồi, nâng cao phần bị tổn thương;

• Sử dụng thuốc giảm đau kết hợp với thuốc kháng viêm. Trong các trường hợp nặng, cần phải phẫu thuật;

• Thực hiện bài tập vật lý trị liệu để tăng cường sức mạnh cơ, đàn hồi cơ, và sự linh hoạt của khớp, giảm thời gian phát triển của bệnh và ngăn chặn nguy cơ tái phát;

Nhìn chung, các phương pháp điều trị nhằm bảo tồn chức năng vận động của khớp, bao gồm chườm lạnh, nghỉ ngơi, điều chỉnh hoạt động để giãn gân bánh chè, các môn thể thao như nhảy, lắc, kết hợp với bài tập tăng cường độ linh hoạt cho gân và cơ tứ đầu.

Tập vật lý trị liệu sẽ hỗ trợ giảm triệu chứng của bệnh Osgood Schlatter

Bệnh Osgood Schlatter thường có tiên lượng tốt và có thể tự phục hồi, nhưng thời gian phục hồi cần đòi hỏi sự kiên nhẫn hàng tháng, thậm chí là hàng năm cho đến khi kết thúc giai đoạn phát triển chiều cao. Đối với khoảng 10% người mắc bệnh, các triệu chứng có thể tiếp tục ở độ tuổi trưởng thành nếu họ không được điều trị hoặc tuân thủ điều trị đầy đủ. Đôi khi cơn đau từ bệnh có thể kéo dài nhiều năm.

Trong những trường hợp mà các biện pháp điều trị bảo tồn cho người trưởng thành mắc bệnh Osgood Schlatter không thành công, phẫu thuật có thể là phương án. Quá trình phẫu thuật thường bao gồm loại bỏ các mảnh sụn và xương tự do để chấm dứt cơn đau dai dẳng.

4. Chế độ sống cho người mắc bệnh Osgood Schlatter

Để ngăn ngừa sự phát triển của viêm củ lồi trước xương chày ở trẻ em, cha mẹ cần nhớ một số điểm sau:

• Nếu bé bị thừa cân, hãy khuyến khích bé giảm cân để giảm áp lực lên đầu gối;

• Bé không nên tập thể dục quá mạnh, trước và sau khi vận động hoặc tham gia thể thao cần thực hiện kỹ các bài tập nhẹ nhàng;

• Vùng tổn thương cần được giữ yên và có thời gian nghỉ ngơi phù hợp;

• Trẻ cần uống thuốc đúng giờ, đồng thời thực hiện các bài tập vận động nhẹ nhàng để cải thiện tình trạng bệnh theo hướng dẫn của bác sĩ.

Trẻ bị Osgood Schlatter nên tập thể dục nhẹ nhàng, tránh chạy nhảy quá mức cho đến khi khỏi bệnh