Bộ (Bộ trưởng)
Bộ là một trong những cơ quan nhà nước thuộc trách nhiệm của Chính phủ. Hiện nay, Việt Nam có tổng cộng 18 Bộ và 4 cơ quan ngang cấp với Bộ.- Bộ Quốc phòng (Bộ chỉ huy quân sự - MOD.GOV.VN)
- Bộ Công an (Bộ trách nhiệm an ninh - MPS.GOV.VN)
- Bộ Ngoại giao (Bộ liên lạc ngoại giao - MOFA.GOV.VN)
- Bộ Tư pháp (Bộ đảm bảo công lý - MOJ.GOV.VN)
- Bộ Tài chính (Bộ quản lý tài chính - MOF.GOV.VN)
- Bộ Công thương (Bộ quản lý thương mại - MOIT.GOV.VN)
- Bộ LĐ - TB&XH (Bộ lao động - TB&XH.GOV.VN)
- Bộ GTVT (Bộ quản lý giao thông vận tải - MT.GOV.VN)
- Bộ Xây dựng (Bộ phụ trách xây dựng - Xaydung.GOV.VN)
- Bộ TT&TT (Bộ quản lý thông tin - MIC.GOV.VN)
- Bộ Giáo dục & Đào tạo (Bộ quản lý giáo dục - MOET.GOV.VN)
- Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn (Bộ phụ trách nông nghiệp - MARD.GOV.VN)
- Bộ Kế hoạch & Đầu tư (Bộ lập kế hoạch - MIP.GOV.VN)
- Bộ Nội vụ (Bộ quản lý nội vụ - MOHA.GOV.VN)
- Bộ Y tế (Bộ chăm sóc sức khỏe - MOH.GOV.VN)
- Bộ Khoa học & Công nghệ (Bộ quản lý khoa học - MOST.GOV.VN)
- Bộ Văn hóa, Thể thao & Du lịch (Bộ quản lý văn hóa - BVHTTDL.GOV.VN)
- Bộ Tài nguyên & Môi trường (Bộ quản lý tài nguyên - MONRE.GOV.VN)
- Văn phòng Chính phủ (Trung tâm quản lý Chính phủ - vpcp.gov.vn)
- Thanh tra Chính phủ (Bộ kiểm tra công bố - Thanhtra.gov.vn)
- Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (Ngân hàng trung ương - SBV.GOV.VN)
- Ủy ban Dân tộc (Ủy ban phụ trách dân tộc - UBDT.GOV.VN)
- Người đứng đầu một Bộ được gọi là Bộ trưởng.
- Người đứng đầu Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có chức vụ là Thống đốc.
- Chủ nhiệm của Ủy ban Dân tộc là người đứng đầu Ủy ban.
Sở (Bộ phận của Bộ)
- Bộ phận được phân cấp theo hệ thống dọc, dưới Bộ là các Sở, chịu trách nhiệm về các nhiệm vụ của tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương, ví dụ như Sở Y tế Hà Nội. Vì là đơn vị địa phương, Sở sẽ nằm trong phạm vi quản lý của Ủy ban nhân dân Tỉnh.
- Người đứng đầu của một Sở được gọi là Giám đốc Sở.
- Tiếp theo, dưới cấp của Sở là Phòng, quản lý cấp Quận Huyện → Phòng Y tế Quận Hoàn Kiếm.
Tổng cục (Cục tổng quát), Cục (Bộ phận)
- Cục là một cơ quan nhà nước thuộc Tổng cục hoặc Bộ, có trách nhiệm tham mưu, thực hiện các nhiệm vụ được giao bởi Bộ và Bộ trưởng.
- Ví dụ, Cục Thú y là một cơ quan thuộc Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn; Tổng cục Du lịch thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao & Du lịch, Tổng cục Đường bộ thuộc Bộ Giao thông vận tải vv và vv.
- Dưới Cục sẽ có Chi cục, như Chi cục Thuế, Chi cục Kiểm lâm.
- Người đứng đầu của một Cục được gọi là Cục trưởng, của Tổng cục là Tổng cục trưởng.
Ban
- Ban là một đơn vị thuộc Bộ, nhỏ hơn Cục và Sở, từ Vụ này có ý nghĩa tương đương với Phòng Ban.
- Ví dụ, Bộ Ngoại giao có Ban Châu Âu, Ban Châu Mỹ, Ban ASEAN vv và vv. Bộ Tư pháp có Ban Pháp luật quốc tế, Bộ Công thương có Ban Dầu khí & Than …
- Chức vụ của người đứng đầu Ban là Ban trưởng.
- Một thuật ngữ khác tương đương với Ban là Vụ, tùy thuộc vào lĩnh vực sẽ được gọi là Ban hoặc Vụ.
Ủy ban (Ban)
Ủy ban là một cơ quan nhà nước ở cấp địa phương, ví dụ như Ủy ban Nhân dân tỉnh Tây Ninh, UBND tỉnh Đồng Nai. Như đã nói ở trên, Sở sẽ thuộc quản lý của Ủy ban.Người đứng đầu của Ủy ban là Chủ tịch Ủy ban.
Viện Kiểm sát (Viện kiểm sát Nhân dân)
Kiểm sát đồng nghĩa với việc Kiểm tra và Giám sát, không phải là Viện Kiểm Soát nhé anh chị em. Ở Việt Nam, Viện Kiểm sát là một cơ quan nhà nước có 2 nhiệm vụ chính là:- Thực hiện quyền công tố
- Kiểm sát các hoạt động tư pháp.
Cấp cao nhất của Viện Kiểm sát là Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, với người đứng đầu là Viện trưởng. Dưới Viện Kiểm sát nhân dân tối cao là 3 Viện Kiểm sát nhân dân cấp cao, bao gồm:
- Viện kiểm sát nhân dân cấp cao Hà Nội, có thẩm quyền đối với Viện kiểm sát Hà Nội và 27 tỉnh thành khác, bao gồm: Hải Phòng, Hòa Bình, Phú Thọ, Tuyên Quang, Hà Giang, Thái Nguyên, Cao Bằng, Bắc Kạn, Lào Cai, Yên Bái, Lạng Sơn, Sơn La, Lai Châu, Điện Biên, Vĩnh Phúc, Hưng Yên, Hải Dương, Bắc Ninh, Bắc Giang, Hà Nam, Quảng Ninh, Thái Bình, Nam Định, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh.
- Viện kiểm sát nhân dân cấp cao TP Hồ Chí Minh: có thẩm quyền đối với Viện kiểm sát TP Hồ Chí Minh và Cần Thơ, Bình Thuận, Ninh Thuận, Đồng Nai, Bà Rịa – Vũng Tàu, Bình Dương, Bình Phước, Long An, Tây Ninh, Đắk Nông, Lâm Đồng, Hậu Giang, Đồng Tháp, Tiền Giang, Bến Tre, Trà Vinh, Vĩnh Long, Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau, An Giang, Kiên Giang.
- Viện kiểm sát nhân dân cấp cao Đà Nẵng, có thẩm quyền đối với Viện kiểm sát Đà Nẵng và Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk.