'Nhà sách Mão' - cửa hàng sách lâu đời nhất trên phố Đinh Lễ

Nhà sách Mão là nơi 'thiên đường' của nhiều độc giả tại Hà Nội. Và có lẽ ít ai biết rằng, sự sôi động và náo nhiệt đó bắt đầu từ chiếc xe đẩy chứa hai chục cuốn sách của ông bà Lê Luy và Phạm Thị Mão (Chủ nhà sách Mão) dưới chân tháp Hòa Phong. Đây cũng chính là cửa hàng sách lâu đời nhất tại phố Đinh Lễ - Hà Nội.

Năm 1990, ông Lê Luy về hưu. Với mức lương ít ỏi và trách nhiệm nuôi con nhỏ, ông không thể thanh thản, chấp nhận sống trong nghèo đói. Lúc ấy, ông đạp xe khắp nơi để bán bánh kẹo. Nhiều người là học trò cũ đã bất ngờ khi thấy thầy giáo đi bán hàng mà không kìm được nước mắt. Ngay sau đó, vợ ông - bà Phạm Thị Mão cũng từ bỏ công việc tại tổng công ty sách để về hưu cùng ông.

Với kinh nghiệm trong việc chọn sách và xây dựng các mối quan hệ trong ngành, ông bà quyết định mượn xe đẩy từ hàng xóm để bày bán hai chục cuốn sách gần tháp Hoà Phong. Sau đó, nhờ mối quen biết, ông được phép ngồi bán sách trên chiếc bàn nhỏ bên bức tường của Bưu điện Hà Nội. Dù cửa hàng chỉ có vài chục quyển sách nhưng bán chạy như tôm tươi. Với vốn ít, khách hàng nhiều, đôi khi bà Mão phải chạy vất vả để nhập thêm sách về bán.

Sau ba năm vất vả, ông bà cuối cùng đã mua được căn gác tại ngôi nhà số 5, phố Đinh Lễ sau khi bán căn nhà cũ ở Ngũ Xã để mở tiệm sách. Tiệm sách nhỏ lại ẩn sâu trong hẻm, nên ông vẫn phải ngồi ở ngoài vỉa hè để thu hút khách hàng. Mỗi dịp cuối năm, ông bà lại tổ chức bán lịch. Điều đáng kỳ lạ là dù lịch bán rất chạy, mặc dù giá gốc chỉ cách đó vài trăm mét ở phố Lò Sũ.

Dù có những năm khó khăn với nền kinh tế suy thoái, số lượng người đến chọn sách vẫn đông nhưng số người mua về tay không cũng tăng đáng kể. Ông Luy chia sẻ rằng, nhiều người mang ra hàng cả chục cuốn sách nhưng sau cùng lại không đủ tiền để thanh toán, phải hối tiếc bỏ lại. Do đó, lợi nhuận của cửa hàng sách đã giảm đi. Tuy nhiên, ông bà vẫn lạc quan rằng: Sách là kho tàng tri thức, văn hoá của nhân loại. Miễn là con người còn, tri thức và văn hoá vẫn còn tồn tại. Vì vậy, con người sẽ không bao giờ ngừng tìm kiếm sách và đọc sách như một nhu cầu không thể thiếu.

“Thánh địa” sách trong những con hẻm nhỏ

Rời xa tiếng ồn áo của đô thị, bước lên tầng 2 của khu tập thể, bạn chỉ còn cảm nhận được bóng mát của cây xanh, tiếng hót líu lo của chim và sự yên bình làm dịu lòng. Những người đến đây có thể thả mình vào thế giới sách một cách say đắm.

Những con đường rất hẹp, khi bước vào, bạn sẽ được vây quanh bởi vô số các loại sách xếp lên nhau tới trần nhà. Phía sau là sách, phía trước là sách, ở mọi góc độ bạn đều thấy được sách, chỉ cần quay người nhẹ là đã đụng phải sách. Mỗi khi đến đây, ai cũng có cảm giác như đang lạc vào một mê cung không lối thoát, vì đó chính là mê cung của sách. Các từ, các màu sắc, và cả hương vị đặc trưng của sách cũ và sách mới hòa quyện vào nhau tạo ra một cảm giác dễ chịu.

Không phải là các kệ sách được sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp theo thứ tự các thể loại sách. Ở đây, sách được chồng lên nhau, các thứ tự không cần thiết. Bà Mão nói: “Sách được xếp lộn xao vì số người sắp xếp ít, sách lại nhiều và khách hàng thích đảo sách, muốn lấy sách ở dưới phải lấy sách ở trên ra, vì vậy sách lại trở nên lộn xộn. Khi có thời gian, nhà tôi mới sắp xếp lại, nhưng sau đó lại trở về lối cũ (cười)”. 

Sự lộn xộn đó là điều đặc biệt của nhà sách mà theo anh Tài, nhân viên làm thêm của nhà sách cho biết nhiều người đến đây mua sách thích như vậy. Anh nói: “Người mua sách ở đây có hai loại. Thứ nhất, họ đã biết tên sách mình muốn mua, khi đến chỉ cần hỏi rồi tôi lấy ra. Loại thứ hai, họ chưa biết muốn mua gì nên rất thích “đào” sách, cứ tìm kiếm trong cả mớ sách lộn xộn đó và cuối cùng lại tìm ra cuốn ưng ý. Dù sách được xếp lộn xao nhưng chỉ cần khách hỏi là tôi sẽ tìm được ngay.” 

Sau nhiều năm kinh doanh sách, ông bà đã có được một nguồn sách phong phú, từ sách cổ, sách quý, sách không tái bản, đến sách mới được cập nhật liên tục, phục vụ nhu cầu đa dạng của khách hàng. Tuy nhiên, đôi khi khách hàng cũng phải tiếc nuối khi những cuốn sách hot bán quá nhanh và hết hàng.

Trong bối cảnh công nghệ và sách điện tử phát triển, giá sách in ngày càng tăng cao, dẫn đến ít khách đến nhà sách. Những người mua chủ yếu là học sinh, sinh viên, người trẻ, do điều kiện kinh tế không cao nên ông bà cố gắng giảm giá nhiều cho họ. 

Dù cuộc sống bận rộn và công nghệ ngày càng phổ biến, nhưng vẫn có những người không quên đam mê đọc sách. Nhà sách Mão luôn chào đón khách hàng, cả khách quen lẫn khách mới, họ không chỉ đến để mua sách mà còn để tận hưởng không gian văn hóa bình yên ở đây. 

Mytour tổng hợp

Ảnh: Kenh14